House of Cards season 5- Το δίκοπο μαχαίρι του ρεαλισμού

Nίκος Γιακουμέλος Από Nίκος Γιακουμέλος 7 Λεπτά Ανάγνωσης

Το Ηοuse of Cards δεν χρειάζεται συστάσεις. Είναι από αυτές τις σειρές που έκτισαν την χρυσή εποχή της τηλεόρασης, ανέβασαν το επίπεδο τόσο ψηλά που πλέον μας φαίνεται φυσιολογικό μεγάλα ονόματα και δημιουργοί του κινηματογράφου να δοκιμάζουν ένα μέσο που μέχρι πριν λίγα χρόνια το σνόμπαραν. Ο Kevin Spacey ως παραγωγός, οι βασικοί πλέον σεναριογράφοι Frank Pugliese και Melissa James  και η Robin Wright  ως σκηνοθέτης (ενός μεγάλου μέρους)  κατάφεραν και έφτιαξαν μια σειρά κυνικής ομολογίας για το πρόσωπο της αστικής πολιτικής, το διάτρητο της και την διασύνδεση της με τα συμφέροντα της αστικής τάξης που δεν χρειάζεται καν να κρυφτούν πίσω από λόμπι και πιέσεις, αλλά πλέον πηγαινοέρχονται αβίαστα και άνετα στα μεγάλα κέντρα εξουσίας τα οποία, ούτως ή άλλως τους ανήκουν.

Αυτά τα θέματα παραμένουν και στην πέμπτη season, όμως πλέον η πραγματικότητα φαίνεται να τα έχει ξεπεράσει,  στο δημιουργικό κομμάτι, γιατί στο κοινωνικό θα αργήσουμε να τα ξεφορτωθούμε. Όσο ο τέταρτος κύκλος προχωρούσε, η Αμερική βρισκόταν σε μια από τις πιο ενδιαφέρουσες εκλογικές χρονιές της, όπου αμφότεροι οι υποψήφιοι των δύο μεγάλων κομμάτων ήταν το λιγότερο ακατάλληλοι για οποιαδήποτε θέση ευθύνης, πόσο μάλλον την προεδρεία. Ο αμοραλισμός, η ένδεια των πολιτικών και η κυριαρχία των slogan ήταν τα κεντρικά χαρακτηριστικά της περιόδου και αυτά ανέδειξε με εξαιρετικό τρόπο η σειρά. Είδαμε, στο πρόσωπα του μακμπεθικού ζεύγους Underwood το πρότυπο του αστού πολιτικού, όπου είναι πρόθυμος να θυσιάσει τα πάντα, από τα προσωπικά δεδομένα εκατομμυρίων πολιτών μέχρι και τις ίδιες τους τις ζωές για να αποκτήσει τον παρανοικό αυτοσκοπό της εξουσίας.

Ωστόσο, μετά την νίκη του Trump και της ακροδεξιάς ρητορικής του, το τοπίο στην αμερικάνικη πολιτική θόλωσε περισσότερο. Από την μία ο νέος πρόεδρος συνεχίζει να προκαλεί με τα ρατσιστικά του σχόλια και πρακτικές (  με καλύτερο παράδειγμα την αντιμουσουλμανική απαγόρευση εισόδου στην χώρα), από την άλλη όμως δεν διαφαίνεται κάποια οργανωμένη μορφή πάλης εναντίον του, πέρα από μια σφοδρή κριτική από μέρη κυρίως του πολιτιστικού τομέα. Η πολιτική στις ΗΠΑ ήταν πάντα θέμα εικόνας και media, ωστόσο πλέον η εικόνα είναι τόσο ρευστή που κανείς δεν ξέρει τι ακριβώς δείχνει.

Ο πέμπτος κύκλος του House of Cards από την μία το καταλαβαίνει αυτό, από την άλλη όμως δεν μπορεί να προσαρμοστεί εντελώς. Η νέα κατάσταση δεν ευνοεί τα παιχνίδια εξουσίας του Frank, γιατί, πολύ απλά, κανείς δεν ξέρει πλέον το παιχνίδι. Οι κανόνες έχουν αλλάξει, αλλά κανείς δεν μπήκε στον κόπο να τους εξηγήσει. Έτσι λοιπόν, βλέπουμε την εκλογική διαδικασία να τελειώνει βεβιασμένα και να δίνει την σκυτάλη σε ένα ατέρμονο κυνηγητό ευθυνών, στοιχείων που δεν βγάζουν νόημα αλλά και πολέμου.  Πολύ γρήγορα ο ρυθμός χάνεται και ο τηλεθεατής βρίσκεται χαωμένος ανάμεσα σε υποθέσεις που αφορούν την Ρωσία, την Κίνα, την Μέση Ανατολή, τις ισλαμιστικές οργανώσεις, την κατάσταση στην Συρία αλλά και… τις δημοσιογραφικές βεντέτες και μικροπροβλήματα του Λευκού Οίκου. Μέσα σε όλα αυτά οι δημιουργοί προσπαθούν να πλέξουν, με τον ίδιο τρόπο όπως και στην δεύτερη season (ομολογουμένως την καλύτερη όλης της σειράς) τους συνηθισμένους ιστούς του ζεύγους, όμως αυτή την φορά αποτυγχάνουν.

Ο Willimon καταλαβαίνει πως ο κόσμος άλλαξε, αλλά η αλλαγή αυτή δεν ενδείκνυται για το μακιαβελικό παιχνίδι που έχει στήσει, καθώς η ίδια η πραγματικότητα έχει αποδείξει πως πλέον δεν μπορεί να νικήσει κάποιος σε αυτά τα παιχνίδια. Τα λόμπι των συμφερόντων για να συνεχίσουν να λειτουργούν στρέφονται σε όλο και πιο ακραίες λύσεις, η οργανωμένη πολιτική φαίνεται όλο και λιγότερο ικανή, ενώ το περιβάλλον γίνεται όλο και πιο τοξικό, όλο και πιο επικίνδυνο και αυτό οδηγεί την όποια προσπάθεια να αποτυπωθεί αυτό να μην λειτουργεί. Είναι θλιβερό να βλέπεις μια σειρά, η οποία έχει προδοθεί από τις ίδιες της τις τεχνικές, να χάνει έτσι το ενδιαφέρον των θεατών.

Ακόμα και οι χαρακτήρες φαίνεται να αντιδρούν σε αυτό το περιβάλλον. Ο Frank Underwood που βλέπουμε εδώ είναι ίσως ο πιο “μικρός” Frank που έχουμε δει στην σειρά. Πιεσμένος από παντού, πολιορκημένος μέσα στο μεγάλο, λευκό, δανεικό του σπίτι παρουσιάζεται ανέτοιμος να αντιμετωπίσει την νεά κατάσταση. Οι μηχανορραφίες του δεν δουλεύουν, οι υπηρέτες του αποδεικνύονται όλο και πιο αναποτελεσματικοί, οι προδότες πληθαίνουν. Ο Kevin Spacey (L.A Confidential, Seven, Usual Suspects) βέβαια προσπαθεί να περάσει λίγη από την παλιά δόξα του χαρακτήρα σε κάποιους εξαιρετικούς μονολόγους, ειδικά προς το τέλος, όμως η εντροπία έχει προχωρήσει πάρα πολύ, ο χαρακτήρας πλησιάζει πια το τέλμα των δυνατοτήτων του. Το ίδιο ισχύει και για την Clair της Robin Wrigth (Wonder Woman, Forrest Gump), η οποία παρουσιάζεται σαν τον φυσικό διάδοχο του Frank Underwood.  Λίγο πιο ανθρώπινη, λίγο πιο συναισθηματική αλλά πάντα σκληρή και αποφασισμένη, δεν διστάζει να στείλει στον θάνατο χιλιάδες ανθρώπους σε έναν πόλεμο που δεν την αφορά. Ίσως εδώ οι δημιουργοί προσπάθησαν να φανταστούν ένα μέλλον όπου η νικήτρια των εκλογών θα ήταν η Hilary.  Tαυτόχρονα, το υπόλοιπο προσωπικό των Underwood φαίνεται ξαφνικά άχρηστο, με πρωτεργάτη τον άλλοτε πανίσχυρο  Doug Stamper (Taboo,Black Mirror), ο χαρακτήρας του οποίου πλέον παραπαίει και κουράζει.

Ούτε οι νέες προσθήκες μπορούν να διορθώσουν την κατάσταση, το αντίθετο μάλιστα. Ειδικά η λομπίστικη και μυστήρια παρουσία της Patricia Clarkson (Green Mile, Εasy A) και ο μιντιακός Campbell Scott (The Amazing Spider-Man,Roger Dodger) αδιαφόρησαν εντελώς για την συνεισφορά τους στην ιστορία και το διαπροσωπικό δράμα και απλά αφέθηκαν στο υποτιθέμενο gravitas της παρουσίας τους, το οποίο όμως αμέλησαν να χτίσουν. Ακόμα και σκηνοθετικά, η σειρά δεν έχει να δώσει κάτι πέρα από την ήδη ψυχογραφική της διάσταση και την εστίαση στους χαρακτήρες. Προτιμήθηκε να διατηρηθεί το ίδιο, πετυχημένο μοτίβο, το οποίο όμως πλέον κουράζει, αφού και οι ίδιοι οι χαρακτήρες πλέον δεν αποδίδουν.

Στο House of Cards πλέον βλέπουμε έναν κόσμο που αλλάζει και όπου δεν χωρά τα παλιά συστήματα. Ταυτόχρονα κοιτάμε και μια άλλοτε σπουδαία σειρά που δεν μπορεί να καταλάβει πως τα καλύτερα χρόνια της είναι πίσω.

Μοιραστείτε το Άρθρο
Γεννήθηκε με μεγάλη επιτυχία αλλά μετά άρχισε καπου να δυσκολεύει το πράγμα. Σπούδασε Επικοινωνία και μετά αποφάσισε πως δεν του αρέσει να επικοινωνεί. Όνειρο του να μετακομίσει στην Σαχάρα όπου θα έχει ησυχία, αλλά μέχρι να το καταφέρει δουλεύει κωπηλάτης.