It – To πνεύμα του King σε νέα έκδοση

Nίκος Γιακουμέλος Από Nίκος Γιακουμέλος 7 Λεπτά Ανάγνωσης

Σπανίως τα reboot ταινιών είναι καλύτερα από τις ταινίες στις οποίες βασίστηκαν. H πρόσφατη περίπτωση των Ghost Busters  το αποδεικνύει. Ωστόσο, όταν γίνεται reboot σε μια ταινία του King, όπου σε ελάχιστες περιπτώσεις το κινηματογραφικό αποτέλεσμα χρήζει μνείας (με εξαιρέσεις τις περιπτώσεις που η μεταφορά ξεπερνάει το αρχικό κείμενο, με κλασικά παραδείγματα τa The Shining και  The Shawshank Redemption) ένα πιο προσεγμένο και καλοφτιαγμένο έργο σίγουρα δεν θα δυσαρεστούσε τους φίλους του μεγάλου συγγραφέα.

Το πρώτο It, το πολύ μακρινό πλέον ,1990, έχει μείνει στην μνήμη περισσότερο για την ατμόσφαιρα του και την ερμηνεία του  σπουδαίου Tim Curry (Clone Wars, The Colour of Magic). Παρόλα αυτά δεν κατάφερε να ξεπεράσει τα campy στοιχεία που το βάρυναν και έμεινε στην κοινή συνείδηση περισσότερο σαν so bad its good ταινία/σειρά παρά σαν ουσιώδης έργο τρόμου. Ο φρικτός Pennywise, το δισδιάστατο πλάσμα των εφιαλτών και του φόβου έπρεπε να περιμένει, όπως και στην ιστορία, 27 χρόνια για να βρει μια μορφή που θα μπορούσε να αξιοποιήσει όλα όσα είχε να δώσει.

Τελικά, όπως όλα δείχνουν, την βρήκε στο πρόσωπο του Σουηδού Bill Skarsgård (Atomic Blonde) ο οποίος κατάφερε σε μεγάλο βαθμό να αποτυπώσει το δισυπόστατο της ύπαρξης του κλόουν που προκαλεί τόση φρίκη στην ιστορία του King. O Pennywise, ενώ μοιάζει σε όλα με άνθρωπο, δεν είναι. Ωστόσο οι διαφορές του, στην εικόνα του, δεν είναι τόσο μεγάλες ώστε τα μάτια μας να τον καταγράψουν σαν κάτι το ολότελα ξένα. Βρίσκεται στο ενδιάμεσο δυο καταστάσεων, μεταξύ του παραλόγου και του κανονικού, σαν ένας σατανικός Ιανός, όπου το ένα πρόσωπο (στην περίπτωση του κλόουν το ένα μάτι) κοιτάει μπροστά και το άλλο πίσω.  Ένας ενήλικας που τρέφεται με τον φόβο παιδιών, με τον ίδιο τρόπο που όλοι οι ενήλικες στην ιστορία του King, η οποία όπως τόσες άλλες λαμβάνει χώρα σε μία από τις πιο συντηρητικές Πολιτείες της Αμερικής, το Μayne, φαίνεται να τρέφονται από την καταπίεση, την απόλυτη προσταγή στα μικροαστικά και ρατσιστικά τους πρότυπα.

Δεν είναι τυχαίο που οι ενήλικες, οι γονείς και οι δάσκαλοι στο It παρουσιάζονται,  στην καλύτερη περίπτωση έμμεσα, στην χειρότερη ανοικτά, σαν σιωπηλοί  συνένοχοι του Pennywise, σαν τέρατα εφάμιλλα.  Με συνεπεία, προσπαθούν να ξεριζώσουν οτιδήποτε παιδικό ή αθώο από τα παιδιά τους, διαμορφώνοντας τα κόμπλεξ και τις ανασφάλειες που ακολουθούν και τους ίδιους σε όλη την ζωή τους. Ένας άκρατος κοινωνικός φόβος απέναντι σε οτιδήποτε δεν ταιριάζει στο λευκό, μεσοαστικό τους: αυτό είναι αυτό που κινεί τους ενήλικες στην ταινία, πολυ περισσότερο από οποιοδήποτε άγχος επιβίωσης αυτών ή των παιδιών τους. Παραλλάσοντας τα λόγια του κωμικού John Oliver για τις επιθυμίες που οι Αμερικάνοι θάβουν κάτω από τα αυστηρά κοινωνικά τους πρότυπα:

Δεν μπορείτε να μας κάνετε τίποτα χειρότερο από αυτό που ήδη κάνουμε στον εαυτό μας.

Ο Pennywise είναι ένα στοιχείο του υπερφυσικού που όμως εναρμονίζεται πλήρως με αυτόν τον φόβο. Τον καλλιεργεί και τρέφεται από αυτόν. Απέναντι του βρίσκεται μια ομάδα παιδιών, οι χαμένοι της κοινωνικής πυραμίδας: εξοβελισμένοι μαύροι, σεξουαλικά κακοποιημένα κορίτσια,  nerds, που προσπαθούν να ευχαριστηθούν το καλοκαίρι (την ίδια τους την νεότητα) με τα πρώτα ερωτικά σκιρτήματα, τις μεγαλοστομίες της ηλικίας και τα πειράγματα. Προσπαθούν να απεγκλωβιστούν από το μάτσο πρότυπο μιας πατριαρχικά δομημένης κοινωνίας, σε αντίθεση με τους έφηβους που έχουν ήδη υποταγεί σε αυτό. Απέναντι σε αυτόν τον φόβο, οι μόνοι που αντιστέκονται, πρώτα στους ενήλικες και μετά σε Αυτό είναι οι παρίες.

Ταυτόχρονα, δεν είναι τυχαίο που η ιστορία τοποθετείται αυτήν την εποχή, ή που το κοινό αντέδρασε τόσο καλά στην μεταφορά της χρονολογίας. Σήμερα, όπου η επικοινωνία των νέων είναι ως επί το πλείστον διαμεσολαβημένη, η αντίδραση θα γινόταν πολύ πιο δύσκολη και με άλλα μέσα. Στο It χαρήκαμε εικόνες από μια παιδική ηλικία που θύμιζε την πιο απλή, προ Ιντερνετ εποχή, από την οποία πολλοί πήραμε μια γεύση. Ταυτόχρονα, μεγάλο ρόλο σε αυτή την αντίδραση έπαιξε και το αντιδάνειο από το υπερεπιτυχημένο Stranger Things, (όχι μόνο με την μορφή του νεαρού Finn Wolfhard). Ενώ το πρώτο It έδωσε πολλά στην τηλεοπτική σειρά, τελικά το reboot της πήρε περισσότερα από όσα μπορούσε να κουβαλήσει από το Stranger Things. Και δεν ήταν μόνο τα προβλήματα ρυθμού που εμφανίστηκαν στην μέση της ταινίας ή το συμβατικό τέλος, ίσα- ίσα για να δέσει με το sequel που ήδη έχει προγραμματιστεί για το 2019, αυτά που ρίχνουν την πλάστιγγα, στο τέλος, υπέρ της σειράς. Βέβαια, για να μην είμαστε άδικοι, το It είχε εντελώς διαφορετική αφετηρία και στόχο από το δημιούργημα των αδερφών Duffer (We All Fall Down,Eater), καθώς και ένα ανώτερο επίπεδο συνείδησης στο οποίο στόχευε (και τελικά έφτασε), αλλά και έναν εντελώς διαφορετικού ύφους και δυναμικής κακό στο πρόσωπο του Pennywise,  o τρόμος του οποίου κατάφερε να υπερπηδήσει το αρχετυπικό κλισέ του jump scare και να πάει σε ένα βαθύ, ψυχολογικό στάδιο.

Αξίζει μια ξεχωριστή αναφορά στο κομμάτι του cast. Μπορεί η συμβατική ατμόσφαιρα  της σκηνοθεσία του Andy Muschietti ( Μama) και η απώλεια ελέγχου του ρυθμού σε κάποια σημεία να μην ανέδειξαν όσο θα μπορούσαν κάποια στοιχεία, όμως η στρωτή, οικεία και προσεγγίσιμη φιγούρα των νεαρών ηθοποιών κατάφεραν να το ισοσταθμίσουν. Ξεχωριστός ανάμεσα τους για άλλη μια φορά ο Finn Wolfhard (Stranger Thingsπου έπαιξε τον ίδιο ρόλο με εντελώς διαφορετικό τρόπο, αλλά και ο Jaeden Lieberher (Saint Vincent), ενώ από τη Emma Stone-ική  Sophia Lillis (Tiny Mamals) περιμένουμε σπουδαία πράγματα στο μέλλον.

Το νέο It ανήκει σε μια σειρά νέων ταινιών τρόμου με κοινωνικό υπόβαθρο που αξίζει σίγουρα μια θέαση. Ποιος, ξέρει, μπορεί Αυτό να κάνει και εσάς να επιπλεύσετε…

Για περισσότερα για την κοινωνική κατάσταση στο Μayne και το It μπορείτε να διαβάσετε και το εξαιρετικό κείμενο του Χρήστου Σκυλλάκου στο Περιοδικό

Μοιραστείτε το Άρθρο
Γεννήθηκε με μεγάλη επιτυχία αλλά μετά άρχισε καπου να δυσκολεύει το πράγμα. Σπούδασε Επικοινωνία και μετά αποφάσισε πως δεν του αρέσει να επικοινωνεί. Όνειρο του να μετακομίσει στην Σαχάρα όπου θα έχει ησυχία, αλλά μέχρι να το καταφέρει δουλεύει κωπηλάτης.