Ντύλαν Ντογκ: Η Πέμπτη Εποχή – Αψηφώντας τα όρια της λογικής

Ίωνας Αγγελής Από Ίωνας Αγγελής 11 Λεπτά Ανάγνωσης

Ο Umberto Eco είχε πει κάποια στιγμή: «Μπορώ να διαβάσω τη Βίβλο, τον Όμηρο και τον Ντύλαν Ντογκ για ημέρες και ημέρες…». Βγαλμένος από την φαντασία του Tiziano Sclavi, το ιταλικό κόμικς που συνδυάζει το ψυχολογικό θρίλερ με το μυστήριο, και το τρόμο με την επιστημονική φαντασία, Dylan Dog, έχει αναδειχθεί ουκ ολίγες φορές ως ένα από τα πλέον αριστουργήματα της 9ης τέχνης. Ξεκινώντας από τον Οκτώβριο του 1986 και μέχρι και τον Μάϊο του 2019 αριθμεί 393 τεύχη, δίχως να συνυπολογίζονται οι αμέτρητες ειδικές εκδόσεις του τίτλου. Στα 33 εκδοτικά έτη κυκλοφορίας του έχει φτάσει έως και τις 300 χιλιάδες πωλήσεις στη γειτονική χώρα, και αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους αλλά και παράλληλα alternative τίτλους που έκδωσε ποτέ ο οίκος Bonelli (και φυσικά η επιτυχία του έδωσε το πράσινο φως για πιο «ενήλικες» και «σκοτεινές» ιστορίες, όπως Martin Mystere, Dampyr κλπ)… Η μεταφορά του σε ταινία έγινε το 2010 με τον Brandon Routh να ενσαρκώνει τον κεντρικό ήρωα, ενώ μία τηλεοπτική σειρά βρίσκετε στα σκάρια…

Γνωστός επίσης και με το ψευδώνυμο «Ερευνητής Του Εφιάλτη / Ανεξήγητου», οι ιστορίες του χαρακτηρίζονται για την ποιητική τους διάθεση, και ως σκληρές, τρομακτικές, αιματοβαμμένες, σκοτεινές, σαρκαστικές όσο και θλιμμένες, μελαγχολικές. Στη πάροδο του χρόνου – αν και για εκείνον ο χρόνος είναι σχετικός, αφού δεν μεγαλώνει, παραμένει πάντα 33 ετών – έχει αντιμετωπίσει βαμπίρ, εξωγήινους, τρελούς επιστήμονες, φαντάσματα, τέρατα, δαίμονες έως και λυκανθρώπους. Αλλά πάντα η κύρια μάχη που δίνει είναι ανάμεσα στην φαντασία και στην πραγματικότητα, το όνειρο και τον ρεαλισμό, την μέρα με την νύχτα… Βασικές επιρροές αποτελούν οι ταινίες του Alfred Hitchcock όπως και λογοτεχνικά έργα του Edgar Allan Poe και του Stephen King.

Ως πρώην αλκοολικός παρουσιάζει πολλές φοβίες, φοράει πάντα ομοιόμορφα ρούχα (μπλε τζιν, κόκκινο πουκάμισο και μαύρο σακάκι) και εργάζεται ως επιθεωρητής του παραφυσικού, του ανεξήγητου. Με έδρα το Λονδίνο, στην οδό Κρέιβεν 7 (που αποτελεί και homage στον Αμερικανό σκηνοθέτη Wes Craven) και συζεί με τον φίλο και συνεργάτη του Γκράουτσο (ο οποίος και φέρει ομοιότητες στον Αμερικανό ηθοποιό Groucho Marx) – που αποτελεί και το comic relief του τίτλου, με το ιδιαίτερο χιούμορ του. Το σύμπαν του Ντύλαν Ντογκ συμπληρώνει ο επιθεωρητής Μπλοχ, που είναι και ο μόνος αστυνομικός πρόθυμος να προσφέρει ένα χέρι βοηθείας στον Ντύλαν.

Στην Ελλάδα ο ήρωας έχει περάσει από πολλές εκδοτικές προσπάθειες. Η Μαμούθκομιξ ανέλαβε την πρώτη γνωριμία των Ελλήνων αναγνωστών με τον τίτλο τη δεκαετία του ’90, εκδίδοντας 10 τεύχη. Επόμενη θα ήταν η εκδοτική κίνηση της Jemma Press το 2007, με 7 τεύχη, που θα μοιραζόταν ο Ντύλαν Ντογκ με έναν άλλον ήρωα του οίκου Bonelli, Νταμπίρ. Οι εκδόσεις Μικρός Ήρως τον τοποθέτησαν ως έναν από τους 3 κεντρικούς ήρωες της σειράς «Μίστερ Νο και οι… άλλοι» από το 2015 έως και – το κλείσιμο του τίτλου – το 2017. Πέρασε επίσης από τα τεύχη #50-60 του περιοδικού «Νέος Μπλεκ», πριν βρει επιτέλους την θέση του στη μορφή που του αξίζει, εκείνη του graphic novel, από τον Οκτώβριο του 2018. Μέχρι τον Μάιο του 2019 έχουν εκδοθεί 3 άλμπουμ, με το πιο πρόσφατο να τιτλοφορείται «Η Πέμπτη Εποχή» και έκανε την πρώτη του εμφάνιση στο The Comic Con 5 στη Θεσσαλονίκη το τριήμερο 10-11-12 Μαΐου…

Σε σενάριο του δημιουργού του ήρωα Tiziano Sclavi και σε σχέδιο του Luigi Piccatto, το κόμικς «Η Πέμπτη Εποχή» – που εκδόθηκε στην Ιταλία στο τεύχος #117 της κανονικής σειράς τον Ιούνιο του 1996 – μας παρουσιάζει τον Τζόελ Ντιπσλιπ, έναν άνθρωπο που δεν μπορεί να κοιμηθεί και καταλαμβάνεται από περίεργους εφιάλτες, και υπολογιστές που διώκονται από μία αδιαπέραστη μαγεία που μπορούν να οδηγήσουν στην απόλυτη τρέλα. Ο μαγικός κόσμος της Γκολκόντα, ένας μικροεπεξεργαστής του υπολογιστή που κατέχει μία ξεχωριστή δύναμη αλλά και η επιστροφή της Άμπερ Κατ, μιας παλιάς γνώριμης του Ντύλαν, είναι μονάχα μερικά από τα πράγματα που ο πρωταγωνιστής μας, Ντύλαν Ντογκ, έρχεται αντιμέτωπος σε αυτή την αλλόκοτη ιστορία…

Ένα sequel στην ιστορία «Γκολκόντα» – δημοσιεύθηκε στο #41 της κανονικής σειράς –, μία από τις πιο φημισμένες περιπέτειες του ήρωα, παρακολουθούμε για άλλη μία φορά τον θεότρελο κόσμο της Γκολκόντα, όπου και ο χρόνος, ο χώρος δεν έχουν καμία σημασία. Ένας κόσμος που η κοινή λογική αψηφάτε, η Γη εκεί είναι απλά μία λέξη, ο χωροχρόνος δεν ορίζεται.

Το κομμάτι που κάνει το κόμικ ξεχωριστό, όμως, είναι η ασπόνδυλη αφήγηση. Συγκεκριμένα, εντός του παρουσιάζονται 4 ιστορίες, η κάθε μία λαμβάνει τόπο σε μία από τις τέσσερις εποχές. Και οι 4 κατέχονται από αρκετά σουρεαλιστικά σενάρια, ιστορίες που σε εγκλωβίζουν στον εαυτό σου, στις σκέψεις σου στα συναισθήματά σου. Εσωστρεφείς, σκοτεινές, που χάνονται στα όρια της λογικής, ο Sclavi εδώ καθαρά – πέρα από το να παίξει με τον ψυχικό κόσμο του αναγνώστη – επιθυμεί να πει πως τα όνειρα δεν έχουν όριο, και πως η φαντασία μας μπορεί να ταξιδέψει παντού. Δεν είναι τυχαίο που 3 από τις 4 ιστορίες προέρχονται από όνειρα που είδε η γυναίκα του στον ύπνο της… Η τοποθέτησή των ιστοριών όμως σε μία συγκεκριμένη εποχή έχει πολύ ενδιαφέρον. Στην «Ιστορία Του Χειμώνα», την «σκοτεινή» εποχή του έτους, βλέπουμε τον θάνατο, το κλείσιμο μίας σκοτεινής περιόδου, στην «Ιστορία Της Άνοιξης», την εποχή που όλα ανθίζουν, όλα εξελίσσονται, βλέπουμε την εξέλιξη της ανθρωπότητας, στην «Ιστορία Του Καλοκαιριού» έχουμε την παιδική αφέλεια, σε μία εποχή που κάνει όλο κύκλους, με μία μακάβρια ιστορία, και τελικά στην «Ιστορία Του Φθινοπώρου», την εποχή της μελαγχολίας και των υποχρεώσεων, μας παρουσιάζεται ακριβώς αυτό στο πρόσωπο των ανθρώπων… Όλα τα προηγούμενα όπως προφητεύει ο Sclavi θα μας φέρουν σε μία πέμπτη, σκοτεινότερη εποχή…

Επιπλέον, είναι φανερό πως ο Sclavi στη συγκεκριμένη ιστορία κάνει ένα καυστικό σχόλιο όσον αφορά την «τεχνολογία του διαβόλου», τους υπολογιστές και γενικά την ραγδαία ανάπτυξη που βλέπουμε έως και σήμερα στην τεχνολογία. 1996 και οι υπολογιστές μπαίνουν πλέον σε κάθε σπίτι, σε κάθε γραφείο, και αντικαθιστούν τα υλικά με ψηφιακά μέσα πλέον. Ο Sclavi απαντάει σε αυτή την «τεχνολογία του διαβόλου», και την ραγδαία εξέλιξη της, τότε και σήμερα – βλέποντάς το από μία κριτική ματιά – ουσιαστικά κατακρίνοντας την χρήση της και προβάλλοντας τους φόβους του για αυτή την αλλαγή στο τρόπο εργασίας όσο και στον προσωπικό χώρο του καθενός ανθρώπου. Το τέρας του υπολογιστή είναι η προσωποποίηση της «σκοτεινής» πλευράς της τεχνολογίας, που όσο προχωράμε στο κόμικς παρατηρούμαι πώς γίνετε όλο και πιο δυνατό, έτσι ώστε να αποκτήσει ανθρώπινη υπόσταση. Κάτι που μας προϊδεάζει και για τι μπορεί να εξελιχθεί αυτό που χρησιμοποιούμε τόσο συχνά πλέον…

Ο Ντίπσλιπ είναι ο βασικός χαρακτήρας της ιστορίας που ουσιαστικά θέτει τις βάσεις για ότι ακολουθήσει. Το όνομά του αποτελεί το ίδιο μια ειρωνεία, καθώς το Ντίπσλιπ – που σημαίνει Βαθύς Ύπνος – κάνει αντίθεση με τις αϋπνίες που έχει. Κάτι ακόμα πιο ενδιαφέρον όμως είναι το γεγονός πως ο Ντύλαν Ντογκ είναι ο ερευνητής του «Εφιάλτη» ενώ ο Ντίπσλιπ αντιπροσωπεύει τον βαθύ ύπνο δίχως όνειρα ή εφιάλτες. Ένας ακόμα όμορφος παραλληλισμός του συγγραφέα. Ο Ντύλαν αναλαμβάνει για άλλη μία φορά τον ρόλο του μεσάζωντα, με την επιστροφή της Άμπερ να μην έχει καμία ιδιαίτερη επιπλοκή στο σενάριο, και χρησιμοποιείτε μόνο για χάρη του σεναρίου και της εξέλιξης της ιστορίας.

Σε ένα τόσο σκοτεινό κόμικς, είναι αρκετά περιέργο να βρει κανείς πόσο χιούμορ περιέχει! Ο Γκράουτσο κάνει ίσως την μεγαλύτερη και εμφανέστερη εμφάνιση σε κόμικ του Ντύλαν που έχουμε διαβάσει στη χώρα μας, και με το ειρωνικό, μαύρο χιούμορ του δίνει απανωτά χτυπήματα γέλιου. Εκτός του Γκράουτσο όμως, ο βοηθός του επιθεωρητή Μπλοχ, Τζένκινς – που κάνει το ντεμπούτο του στον τίτλο – φέρνει επίσης μερικά αμηχάνα, αποκρουστικά χαμόγελα, πολλές φορές στο όριο του cringe και του ξεκαρδιστικού. Παραδόξως όμως, το τέρας του υπολογιστή έχει και αυτό αίσθηση του χιούμορ, αν και εκείνος το βλέπει από μία πιο «μαύρη» πλευρά. Το χιουμορ που βλέπουμε στην ιστορία έρχεται σε σύγκρουση με την όλη σκοτεινή ατμόσφαιρα, κάνοντας αυτή την εναλλαγή από σοβαρό σε αστείο, ένα πραγματικό συναισθηματικό ταξίδι για τον αναγνώστη!

Από τους πλέον φημισμένους καλλιτέχνες στον χώρο των fumetti, και από τους σημαντικότερους σχεδιαστές στον Ντύλαν Ντογκ, ο Luigi Piccatto φέρνει την δική του προσωπική καλλιτεχνική ματιά στην ιστορία, εμβαθύνοντας στην τρέλα του σεναρίου, στις υπερβολές και στην μαγεία που το περιβάλλει. Σε συνδυασμό με την πολύ καλή σκηνοθεσία, πολλές σκηνές μένουν στην μνήμη σου, κάνοντας το κόμικ άμεσα ένα αξιομνημόνευτο ανάγνωσμα!

Συνολικά, η «Πέμπτη Εποχή» μας βάζει σε ένα συναισθηματικό ταξίδι, σε μία μοναδική ανάγνωση. Μία πολυεπίπεδη ιστορία, γεμάτη κρυφά νοήματα, συμβολισμούς και με σύνθετο σενάριο, που δεν χρειάζεται να χρησιμοποιήσεις την λογική σου, απλά να αφήσεις το πνεύμα σου να ταξιδέψει μαζί του!

Μοιραστείτε το Άρθρο
Οι φοιτητικές και συνδικαλιστικές υποχρεώσεις βαραίνουν την αθεράπευτα nerd ψυχή του Ίωνα. Υπάρχει όσο υπάρχει και το ευρώ στη χώρα μας και περιμένει την ώρα και την στιγμή που οι τρίχες του θα γίνουν γκρι για να γίνει ένα με τη πραγματική του ηλικία.