3% – Ο δυστοπικός καθρέφτης της σύγχρονης Βραζιλίας

iskender Από iskender 5 Λεπτά Ανάγνωσης
Σάο Πάολο, Βραζιλία, 2005. Η φαβέλα Paraisópolis (Paradise City) συνορεύει με την εύπορη περιοχή Morumbi. (Foto: Tuca Vieira)

Η παραπάνω εικόνα δείχνει με τον πλέον εμφατικό τρόπο τις κοινωνικές αντιθέσεις στη Βραζιλία του σήμερα. Αντιθέσεις που όσο οξύνονται πυροδοτούν κινήματα, όπως αυτό πριν μερικά χρόνια, το καλοκαίρι του 14, ενάντια στην προκλητική διοργάνωση του μουντιάλ.

Αυτό το κοινωνικό πεδίο φαίνεται να υπήρξε πηγή έμπνευσης για τον Pedro Aguilera, δημιουργό της σειράς 3%.

Η δυστοπία σαν θέμα, και ειδικά η αποτύπωση της στη μικρή οθόνη, έχει τρομερό ενδιαφέρον. Αυτό είναι κάτι που δεν άργησαν να αντιληφθούν οι εταιρείες παραγωγής και μετά το μάλλον πρωτοπόρο Black Mirror, όλο και περισσότερες τέτοιες σειρές ξεφυτρώνουν (βλέπε Handmaid’s Tale, Philip K.Dick’s Electric Dreams, Altered Carbon, κ.ά.). Το διαφορετικό που έρχεται να δώσει το 3% είναι πως βλέπει τα πράγματα με μια πιο αισιόδοξη ματιά. Το 3% δεν είναι μια αγωνία για το που πάνε τα πράγματα, αλλά μια κραυγή για το σήμερα. Η σειρά είναι σαν να φωνάζει “δυστοπία είναι η πραγματικότητα που ζούμε, εμπρός να την αλλάξουμε”.

Ας πάρουμε τα πράγματα όμως από την αρχή. Τι είναι το 3%?

Είναι μια ιστορία για μια κοινωνία με ακραίες αντιθέσεις, μια κοινωνία όπου το πλήρως φτωχοποιημένο 97% του πληθυσμού ζει σε παραγκουπόλεις, ενώ το “άξιο” 3% στην Παράκτια, ένα απομονωμένο νησί με πολύ ανεπτυγμένη τεχνολογία που επιτρέπει στους κατοίκους του να ζούνε άνετα και ποιοτικά. Η επιλογή της ελίτ φυσικά δεν γίνεται τυχαία, αλλά μέσω της Διαδικασίας. Μία σειρά από τεστ, ομαδικά και ατομικά, που έχουν σαν στόχο να ξεχωρίσουν τους ικανούς από τη μπλέμπα. Τεστ εμπνευσμένα όχι τόσο από το μέλλον, αλλά από το ζοφερό παρόν.

Η Διαδικασία γίνεται κάθε χρόνο και έχουν την ευκαιρία να δοκιμάσουν όλοι όσοι διανύουν το 20ο έτος της ηλικίας τους. Δίνεται δηλαδή η ευκαιρία σε κάθε κάτοικο της Ενδοχώρας, μία φορά στη ζωή του να συμμετάσχει και να καθορίσει ο ίδιος το μέλλον του, μέσω μίας αξιοκρατικής διαδικασίας. Σου θυμίζει κάτι?

Η σειρά παρουσιάζει όλη τη βεντάλια των νεοφιλελεύθερων επιχειρημάτων, επιχειρήματα που συμπυκνώνονται ευρηματικά στη φράση του Eζεκιέλ, συντονιστή της Διαδικασίας, “Ο καθένας σας δημιουργεί τη δική του αξία” (You each create your own merit) , και έρχεται να τα σμπαραλιάσει όλα όταν εμφανίζονται τα πρώτα σύννεφα πάνω απ’ την ονειρική ζωή της Παράκτιας. Μια δολοφονία και μια αυτοκτονία έρχονται να ταράξουν την “ουτοπία”.

Σε μια κοινωνία με τέτοιες αντιθέσεις δεν θα μπορούσε φυσικά να λείπει και μια πιο συνειδητή φωνή αντίστασης. Ο “Σκοπός“(La causa) είναι μία οργάνωση που θέλει να στήσει ανάχωμα στην αδικία και οραματίζεται μια καλύτερη και πιο δίκαιη ζωή για τους κατοίκους της Ενδοχώρας. Στην προσπάθειά του να το πετύχει αυτό δεν διστάζει μέχρι και να στείλει μέλη του στη Διαδικασία, ώστε να την καταστρέψουν από μέσα.

Πολλοί το παρομοίασαν με το Hunger Games. Πριν το Hunger Games πρωτοπόρα ταινία που καταπιάνεται με τον κοινωνικό κανιβαλισμό υπήρξε το Battle Royal. Αυτό που έλειπε όμως από τις ταινίες αυτές ήταν χρόνος για να αναπτύξουν ολόπλευρα τους χαρακτήρες τους. Κάτι που μπορεί πιο εύκολα να επιτευθεί μέσω μιας σειράς. Κάτι που το 3% το πετυχαίνει σε πολύ μεγάλο βαθμό. Όχι απλά μας ξεδιπλώνει τις σκέψεις και τις ανησυχίες των πρωταγωνιστών, αλλά προσπαθεί να μας εξηγήσει πώς διαμορφώθηκαν οι χαρακτήρες αυτοί κοινωνικά, τι ρόλο έπαιξε το περιβάλλον τους, ο περίγυρός τους, η καταγωγή τους και φυσικά η οικογένεια.

Καθώς πρόσφατα ανακοινώθηκε η ημερομηνία κυκλοφορίας της τρίτης σεζόν, να πούμε και ένα μικρό παράπονο. Αν υπάρχει μία έλλειψη στη σειρά, και δεν μιλάω σε επίπεδο μορφής, αλλά περιεχομένου, τότε αυτή έγκειται μάλλον στο κομμάτι της οικονομικής βάσης της κοινωνίας αυτής. Πέρα από μία θολή τεχνολογικά ανεπτυγμένη οικονομία, δεν διαφαίνονται σε κανένα σημείο οι παραγωγικές δυνάμεις και οι παραγωγικές σχέσεις αυτού του κοινωνικού σχηματισμού. Στέκομαι σε αυτό το σημείο όχι για να γκρινιάξω, αλλά γιατί πραγματικά πιστεύω πως αν αναδείκνυε και τέτοια σημεία, ίσως να μιλούσαμε για μια σειρά-ορόσημο για τη γενιά μας. Ίσως η 3η σεζόν να φωτίσει και τέτοιες πτυχές.

Η τρίτη σεζόν θα κυκλοφορήσει 7 Ιούνη

Μοιραστείτε το Άρθρο
Από iskender
Follow:
Το iskender είναι ένα ηλεκτρονικό περιοδικό που γεννήθηκε στην Ξάνθη. Πήρε το όνομα του απ'το ισκεντέρ κεμπάπ. Στο iskender γράφουν παιδιά που μεγαλώσαν με Ατρόμητους στην ΕΡΤ και Πάπυρους στο ALTER. Ελπίζουν τα κείμενά τους να είναι τόσο νόστιμα όσο και το ομώνυμο κεμπάπ.