Αθήνα – Ένα αυτοβιογραφικό κόμικ που ξεχειλίζει οργή

Μάνος Βασιλείου - Αρώνης Από Μάνος Βασιλείου - Αρώνης 6 Λεπτά Ανάγνωσης

Ο Βασίλης Λώλος έχει ένα σημαντικό βιογραφικό που ξεκινά από το 2002 που σε ηλικία 21 ετών βρέθηκε στις σελίδες του «9», συνεχίζει το 2008 που βρέθηκε στην Αμερική και μάλιστα τιμήθηκε με βραβεία Eisner και Harvey Awards». Εκεί συνεργάστηκε με όλες τις μεγάλες εκδοτικές εταιρείες, μεταξύ των οποίων φυσικά με τη Marvel, την DC και την Image, συμμετείχε σε πολλούς τίτλους ως συνδημιουργός, ενώ έγραψε και την comic σειρά The Last Call, που τράβηξε και το ενδιαφέρον του Χόλιγουντ. Πλέον, στα 38 του χρόνια, επέστρεψε πρόσφατα στην ελληνική κόμικ σκηνή με τη νέα του δουλειά, με τον τίτλο «Αθήνα», ένα αυτοβιογραφικό comic που ανθολογεί προσωπικές του εμπειρίες από την Αθήνα των ‘90s, η οποία εκδίδεται από τη Jemma Press.

Πρόκειται για ένα comic βουτηγμένο στην νταρκίλα των ‘90ς,  στα οποία εκτυλίσσονται πολλές απ’ τις εφηβικές ιστορίες του δημιουργού, ο οποίος γίνεται και ο πρωταγωνιστής του comic. Πολλά σύμβολα της pop κουλτούρας των ‘90s είναι εκεί, με χαρακτηριστικότερη την παρουσία του Gameboy, των κασετόφωνων και των συναφών gadgets της εποχής, ενώ ακόμα και το ίδιο το εξώφυλλο είναι μια σαφής αναφορά στο Akira. Όμως τα ‘90s του Λώλου δεν στοχεύουν σε μια νοσταλγική αναπαράσταση ενός κοινού παρελθόντος, όπως έχουμε συνηθίσει να τα βλέπουμε σε δημοφιλείς ταινίες και σειρές. Είναι περισσότερο ένας χρονικός τόπος όπου ο Λώλος θέλει να διηγηθεί περισσότερο δυσάρεστες ιστορίες, περιθωριακές, τραυματικές, που εκτυλίσσονται σε σκοτεινά σοκάκια, σε κακόφημους δρόμους και σε παρέες με παραβατικές συμπεριφορές. Το ύφος και η θεματολογία των ιστοριών του παρελθόντος του παραπέμπουν άμεσα στην underground σκηνή των comics, όχι στο mainstream κοινό. Τα παιδιά των ιστοριών της Αθήνας δεν είναι «κανονικά», δεν μεγαλώνουν «κανονικά» και δεν θα έχουν ένα στρωμένο μέλλον.

Κι αυτό μας οδηγεί στη μετάβαση από το παρελθόν στο παρόν του Λώλου, το οποίο κι αυτό βρίσκει τόπο να εκφραστεί στις σελίδες της «Αθήνας». Ένα παρόν που εξακολουθεί να μην είναι καθόλου «κανονικό». Είναι γεμάτο από αγανάκτηση και μίσος για την καθημερινή πραγματικότητα και τα προβλήματα της ζωής σε προσωπικό, επαγγελματικό και συλλογικό επίπεδο. Σε αυτές τις ιστορίες ερχόμαστε αντιμέτωποι με σκέψεις και αντιλήψεις του δημιουργού οι οποίες θυμίζουν δοκιμιακό λόγο εικονογραφημένο σε μορφή comic. Και πράγματι ο Λώλος σε αυτά τα καρέ εκφράζεται για ποικίλα θέματα, όπως είναι ζητήματα για το επάγγελμα του σκιτσογράφου, για την ελληνική κόμικ σκηνή, για την άνοδο του εθνικισμού και την «μπατσοκρατία» των γειτονιών, ακόμα και για τη θεωρία του ότι ο Spider-man έχει εξωγήινες ρίζες. Όλες αυτές οι σκέψεις αφορμούνται από ιστορίες αυτοβιογραφικές, όπου πρωταγωνιστής είναι ο ίδιος ο δημιουργός ο οποίος μας μεταφέρει παράλληλα και τις εμπειρίες του και τις σκέψεις του για τα θέματα που τον απασχολούν με εναν εμφανώς οργισμένο λόγο, ο οποίος δένει αρμονικά με τις οργισμένες εκφράσεις των πρωταγωνιστών του έργου.

Ήδη από τις αρχικές σελίδες του άλμπουμ, βλέπουμε πόσο στενά συνδεδεμένος είναι ο ίδιος με το comic του. Ξεκινώντας με φωτογραφίες με διάφορα στιγμιότυπα της ζωής του και συνεχίζοντας με σκίτσα σχεδόν απλοϊκά –έως και παιδικά–, μπαίνει τελικά στο βασικό σκέλος, στο οποίο στοχεύει να μας πει τις δικές του αλήθειες μέσα από τις προσωπικές του εμπειρίες.

Πρόκειται για μια ανθολογία ιστοριών, που παρ’ όλο που είναι διάσπαρτες στο χρόνο και τη θεματολογία, τελικά σχηματίζουν ένα αρμονικό σύνολο. Οι τίτλοι κάθε ιστορίας είναι γραμμένοι σε μορφή hashtag (#) και με μία γραμματοσειρά που θυμίζει γραφομηχανή εποχής. Πρόκειται μάλλον για άλλο ένα τέχνασμα του δημιουργού που επιλέγει να παίξει έτσι με την αντίθεση παρελθόντος – παρόντος, εισάγοντας σε φόρμες του παρελθόντος τα trends του σήμερα.

Μια ακόμα λεπτομέρεια που αξίζει να παρατηρήσει κανείς είναι ότι τα «σύννεφα» των διαλόγων πολλές φορές είναι αφύσικα μεγάλα για comic. Αυτό συμβαίνει επειδή ο Λώλος επιλέγει να ακολουθήσει μία δοκιμιακή μορφή προκειμένου να εκφράσει τις σκέψεις του. Έτσι οι διάλογοι -και κυρίως οι μονόλογοι- των πρωταγωνιστών αποτελούνται από μακροσκελή κείμενα με γλώσσα σχεδόν προφορική, η οποία χαρακτηρίζεται από την ένταση και το θυμό του πρωταγωνιστή – δημιουργού.  

Το ασπρόμαυρο σκίτσο του Λώλου μας παραπέμπει εμφανώς στην underground σκηνή, στην κουλτούρα αυτή των αυτοεκδόσεων που μέσα απ’ το διαφορετικό τους σκίτσο θέλουν να μιλήσουν για θέματα που δεν τολμούν να αγγίξουν τα mainstream comics. Πρόκειται για σχέδιο ιδιαίτερο άκρως καλλιτεχνικό και χαρακτηριστικό του προσωπικού στυλ του δημιουργού, ενώ παράλληλα είναι και πολύ ταιριαστό με την αναπαράσταση των σκοτεινών πτυχών της εποχή των ‘90s. Ο Λώλος σε πολλά σημεία παίζει με το μυαλό μας, κάνοντας ασαφή τα όρια μεταξύ της φαντασίας και της πραγματικότητας, αλλά και μεταξύ αυτών που πραγματικά πιστεύει κι αυτών που θέλει να μας κάνει να νομίζουμε ότι πιστεύει προκειμένου να μας triggάρει.

Συνολικά η «Αθήνα» είναι ένα comic με το οποίο θα γελάσεις, θα συγκινηθείς και θα προβληματιστείς. Είναι ένα αρκετά ασυνήθιστο comic, το οποίο απαιτεί χρόνο προκειμένου να σε βάλει στο κλίμα του, όμως τελικά γρήγορα καταλαβαίνεις ότι έχει να σου προσφέρει μία πρωτότυπη εμπειρία μέσα από τον πολύ προσωπικό του τόνο.

Μοιραστείτε το Άρθρο
Γεννήθηκε το 1993, δηλαδή ήταν 6 χρονών όταν είδε πρώτη φορά το Star Wars. Κάπου στο Λύκειο κατέληξε ότι η αλήθεια βρίσκεται στον Sheldon και από τότε προσπαθεί να ανακαλύψει τον κόσμο των nerds και των superheroes, χωρίς ιδιαίτερη επιτυχία. Αγαπημένο του χρώμα το κόκκινο: στις σημαίες, στον Flash, στον Deadpool, ενώ στις μπλούζες το προτιμά με λευκές λωρίδες. Τελευταία το παίζει και δικηγόρος, χωρίς καμία επιτυχία.