Έχει πάντα κάτι το ενδιαφέρον ένα heist movie. Και αυτό δεν προκύπτει τελικά μόνο από το ίδιο το έγκλημα της ληστείας (γιατί εξάλλου, «τι είναι η ληστεία μιας τράπεζας μπροστά την ίδρυσης μίας») αλλά από τους ίδιους τους χαρακτήρες όταν καλούνται να λειτουργήσουν σε συνθήκες πίεσης.
Τις μεταξύ τους σχέσεις, διαφωνίες, αλληλοσυμπληρώσεις και, τελικά, συνεργασία για την υλοποίηση του (συχνά υπερβολικά περίπλοκου) σχεδίου. Το οποίο μπορεί να πετύχει, μπορεί και όχι, μπορεί να το δούμε, μπορεί και όχι!
Αυτές οι κλεφτές ματιές στις ζωές ανθρώπων έξω από το ασφυκτικά οροθετημένο πλαίσιο του αστικού νόμου είναι που τελικά έκαναν και δημοφιλή το είδος του heist, το οποίο διαφέρει πάρα πολύ και σε πολλά επίπεδα από τον παππού του, το hard boiled crime film και είναι αυτές που το διαφοροποιούν από ματιές πιο γενικές στη ζωή του περιθωρίου, όπως αυτή λόγου χάρη δόθηκε από το νέο αμερικανικό κύμα κατά τα 70s.
Kαι, τελικά, είναι αυτές που το έχουν φτάσει στο σήμερα, όπου ακόμα βγαίνουν ενδιαφέροντα heist films, αν και πλέον τα στερεότυπα που κλήθηκε να αντιμετωπίσει τα έχει αντικαταστήσει με δικά του, όπως σατυρικά έχουν υποδείξει πολλοί.
Έτσι λοιπόν, πάμε να δούμε 10 heist movies που έκλεψαν την καρδιά μας.
10 – The Asphalt Jungle (1950)
Κουβαλώντας ακόμα τον απόηχο των noir 40s, το The Asphalt Jungle του John Huston (The Night of the Iguana, Moulin Rouge) προσπάθησε να αποβάλλει πολλά από τα χαρακτηριστικά του είδους, που στην Αμερική είχε ήδηπρολάβει να κάνει τον κύκλο του και να δει πίσω από τους θλιμμένους ντετέκτιβ και τις femme fatale, τις ομάδες και τις συμμορίες που αποτελούσαν τις αγέλες μιας ζούγκλας από τσιμέντο.
Aποτελεί μία από τις πρώτες ταινίες του είδους, αν όχι την πρώτη και έτσι στην πρωτόλεια γοητεία της βλέπουμε μια εικόνα του μέλλοντος
Την ίδια στιγμή αποτελεί μία από τις πιο παλιές εμφανίσεις της Marilyn Monroe.
9 – Ronin (1998)
To Ronin αγγίζει πολλά άλλα είδη, αλλά μόνο επιδερμικά. Είναι κατασκοπευτικό, γιατί ναι, έχει κατασκόπους. Είναι ταινίας αγωνίας (thriller) γιατί ναι, έχει αγωνία. Στην καρδιά της όμως, η ταινία του John Frankenheimer (Black Sunday, Birdman of Alcatraz) είναι ένα καθαρόαιμο heist movie όχι μόνο επειδή στη βάση της έχει μια ληστεία, αλλά και επειδή αναγνωρίζει μια βασική προυπόθεση: την ύπαρξη πολλών, αλληλοαποκλειόμενων ανατροπών. Kαι το κάνει πραγματικά υποδειγματικά.
Την ίδια στιγμή είναι μια πολύ υποτιμημένη ερμηνευτική στιγμή για τον ίδιο τον Robert De Niro (The Irisman, Joker) καθώς μετά μπήκε στην πολύ δύσκολη δεκαετία των 00s.
8 – Baby Driver
(2017)
Mία από τις πιο φαν ταινίες με ληστείες, το Baby Driver του πολυαγαπημένου Edgar Wright (Shaun of the Dead, Scott Pilgrim vs. the World) συνδυάζει εξαιρετική μουσική, μοναδικές ερμηνείες, πολλές ληστείες και μια ουσιαστική ματιά στη ζωή ενός διαφορετικού εγκληματία.
7- Quick Change (1990)
Αγαπάμε τον Bill Murray ( The Dead Don’t Die, Lost In Translation, Zombieland), ποιος δεν τον αγαπάει. Εδώ λοιπόν είναι η μεγαλύτερη δυνατή δόση Murray: είναι συ-σκηνοθέτης, συ-σεναριογράφος και πρωταγωνιστής σε τρομερή φόρμα. Το πρόσωπο του είναι κυριολεκτικά ένας καμβάς, δυνατό να γεμίσει με κάθε έκφραση και συναίσθημα. Την ίδια στιγμή αυτή η αμήχανα γοητευτική, woody allen– ική σχεδόν απεικόνιση της Νέας Υόρκης σε συνεπαίρνει.
6 – Reservoir Dogs (1992)
Δε βλέπουμε ποτέ τη ληστεία και το μεγαλύτερο μέρος της ταινίας λαμβάνει χώρα στο μετέπειτα της. Ωστόσο το magnum opus του Quentin Tarantino (Hateful Eight, Once Upon A Time In Hollywood) είναι ένα ωμό, σαδιστικό heist movie, το οποίο εστιάζει στις χειρότερες πλευρές των πρωταγωνιστών του, με μια γραφική, αισθητικοποιημένη βία που έγινε και το σήμα κατατεθέν του.
5- Inception (2010)
Όταν ξεκολλήσουν πολλοί από το αν έπεσε η σβούρα, ίσως δουν ότι τελικά το Inception του Christopher Nolan (Dunkirk, The Dark Knight) είναι πολύ λιγότερο γνωσιακή ψυχολογία, ακόμα λιγότερο οντολογική φιλοσοφία και πολύ περισσότερο ένα πολύ δυνατό, action packed με πνεύμα και σκέρτσο heist movie. Που αντί να κλέψεις, δίνεις.
4 – Ocean’s 11 (2001)
Αν θέλουμε να μιλήσουμε για heist movies, ε προφανώς δε θα μπορούσε να μην αναφερθεί η γνωστότερη ταινία του είδους. Η οποία ναι, είναι remake και ναι, είναι καλύτερη από την αρχική. Με πολύ περισσότερο στυλ, πιο αστεία και πολύ πιο ενδιαφέρουσα, το Ocean’s 11 (2001) του Steven Soderbergh ( Mosaic, The Laundromat) καταφέρνει να ανανέωνει το είδος, για να γίνει τελικά η ταινία που το στοίχειωσε
3 – The Sting (1973)
Αν το Ocean’s 11 ήταν η στυλιστική επανεφεύρεση του είδους για τη νέα δεκαετία, το The Sting του George Roy Hill ήταν αυτή που μέχρι και τότε ερχόταν στο μυαλό πολλών όταν άκουγαν heist movie. Γεμάτη σουρεαλιστικά σκηνικά, έξυπνο χιούμορ και καταιγιστικές ανατροπές, το The Sting μπορεί άνετα να σταθεί και σήμερα.
2 – Rififi (1955)
Το Rififi ήταν η γαλλική απόπειρα να υιοθετηθεί το heist film στη ευρωπαϊκή λογική. Φτιαγμένη από έναν δεξιοτέχνη της οθόνης, τον Jules Dassin (He Who Must Die,The Law) το Rififi λάμπει από ενέργεια, κίνηση και γοητεία, συνδυασμένη με ψυχρή αποτελεσματικότητα. Μία από τις πιο όμορφες ταινίες του είδους.
1 – The Killing (1956)
Επειδή δύσκολα βρίσκεις κάτι λιγότερο από τέλειο σε ό,τι έχει καταπιαστεί μαζί του ο Stanley Kubrick ( 2001 Space Odyssey, Τhe Shining), δεν είναι απορίας άξιο που η πιο ενδιαφέρουσα τέτοια ταινία φτιάχτηκε από αυτόν. Πανέξυπνο, τρομακτικά μελετημένο, βαθιά ανθρώπινο και συναισθηματικό, το The Killing αποτέλεσε τη βάση για πολλές από τις ταινίες της λίστας, καμία όμως δεν κατάφερε να το κοιτάξει στα μάτια.