Το 2017 αποτελεί σημείο αναφοράς για τη σύγχρονη ιστορία του φεμινιστικού κινήματος στον δυτικό κόσμο και ειδικότερα στις ΗΠΑ. Αυτό διότι συνδέεται με την ορκωμοσία του πρώην Προέδρου Donald Trump αλλά και με το ξέσπασμα του κινήματος Me Too έπειτα από τις κατηγορίες εναντίον του μεγαλοπαραγωγού Harvey Weinstein. Από τη μία η εκλογή και η ορκωμοσία του Donald Trump δημιούργησαν ένα ανησυχητικό κλίμα για τα δικαιώματα των γυναικών, αφού ήδη ο Trump από τις δηλώσεις του είχε καταστήσει σαφή την ακραία μισογυνική στάση του (με χαρακτηριστικότερη την περίφημη ατάκα “grab them by the pussy”). Δύο χρόνια μετά μάλιστα, υποστήριξε πως το θέμα των εκτρώσεων θα το αναδείξει κατά την προεκλογική περίοδο για την επανεκλογή του, εκμεταλλευόμενος χρονικά και συγκυριακά την επικίνδυνη συντηρητική απόφαση του Κογκρέσου της Αλαμπάμα περί απαγορεύσεως των εκτρώσεων. Απόφαση η οποία δεν μπορεί, προς το παρόν, να εφαρμοστεί αφού ισχύει η απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου των ΗΠΑ του 1973, σύμφωνα με την οποία αναγνωρίζεται στη γυναίκα το δικαίωμα διακοπής της κύησης. Δεδομένων αυτών των συνθηκών από την άλλη το 2017, το Me Too αναπτύσσεται και εξελίσσεται με τάχιστο ρυθμό, με σημαντικό αρωγό τα social media.
Η φράση «Me Too» δεν χρησιμοποιήθηκε πρώτη φορά τότε, είχε χρησιμοποιηθεί αρκετά νωρίτερα (το 2006) από την ακτιβίστρια Tarana Burke, η οποία είχε πέσει και η ίδια θύμα σεξουαλικής παρενόχλησης. Τα δεδομένα όμως τότε δεν ήταν ικανά για να δημιουργήσουν εκείνες τις συνθήκες που θα επέτρεπαν την ταχεία εξάπλωση του κινήματος. Το κίνημα απέκτησε σάρκα και οστά μόλις το 2017 αρχικά ως hashtag στα social media. Την διαδικτυακή αρχή μάλιστα, την έκανε η γνωστή ηθοποιός Alyssa Milano η οποία προέτρεπε τα θύματα σεξουαλικής παρενόχλησης ή κακοποίησης να εκδηλωθούν κοινοποιώντας την κατάσταση #metoo με σκοπό να γίνει φανερή η έκταση του ζητήματος αυτού. Μετά από αυτήν την προτροπή ακολούθησε το ξέσπασμα του κινήματος.
Αυτό που δεν αναφέρθηκε, είναι το γεγονός που οδήγησε στην δημοσίευση και την προτροπή της Alyssa Milano. Την ίδια χρονιά (5/10/2017), στην εφημερίδα «New York Times» δημοσιεύτηκε μία έρευνα από τις Jodi Kantor, Megan Twohey και τον Ron Farrow, στην οποία εκτίθεται μία σειρά από γεγονότα με πρωταγωνιστή τον Harvey Weinstein. Ο Harvey Weinstein είναι γνωστός Αμερικανός παραγωγός κινηματογράφου. Με τον αδερφό του Bob Weinstein, ίδρυσαν την εταιρεία παραγωγής Miramax η οποία έχει παράγει αρκετές σημαντικές ταινίες (π.χ. Pulp Fiction (1996). Από το 2005 μέχρι το 2017, τα δύο αδέρφια διετέλεσαν πρόεδροι της εταιρείας The Weinstein Company η οποία επίσης έχει παράγει πολύ γνωστές ταινίες όπως το: Ο Λόγος του Βασιλιά (2011), Django: Ο Τιμωρός (2012) κ.λπ. Αποτελούσε επομένως έναν ισχυρό άνδρα με ισχυρή θέση εξουσίας την οποία, όπως αποδείχθηκε, εύκολα μπορούσε να εκμεταλλευτεί για να ικανοποιήσει τις επιθυμίες του. Τα γεγονότα συνεπώς που εκτίθενται, αποτελούν ισχυρισμούς γυναικών για σεξουαλική παρενόχληση από τον Harvey Weinstein που εντάσσονται σε μία τριακονταετή περίοδο. Όπως προκύπτει από την έρευνα και το δημοσίευμα, ο Weinstein εξαγόρασε τη σιωπή κάποιων εκ των γυναικών που υπέστησαν την παρενόχληση ή την κακοποίησή του. Και κατάφερε να την εξαγοράσει διότι οι ίδιες γνώριζαν ότι ήταν πιο πιθανό να γίνουν στόχος στον καλλιτεχνικό χώρο παρά να αντιμετωπιστούν ως θύματα που χρειάζονται προστασία.
Μέσα σε αυτό το σκάνδαλο που ανέδειξε η New York Times, και τις διαστάσεις που άρχισε να παίρνει η υπόθεση Weinstein με τον βομβαρδισμό καταγγελιών για σεξουαλικές παρενοχλήσεις και βιασμούς, η Ακαδημία των Τεχνών και του Κινηματογράφου, υπεύθυνη για την απονομή των Όσκαρ, συνεδρίασε εκτάκτως (14/10/2017) και διέγραψε από μέλος της τον Weinstein. Τις επόμενες μέρες η Milano με την προτροπή της εισηγήθηκε την αναγκαιότητα για κοινοποίηση των εκτάσεων του θέματος μέσω του hashtag Μe Too. Η έκθεση του μεγαλοπαραγωγού σε συνάρτηση με την κίνηση της Milano και την προσφορά των social δημιούργησαν εκείνες τις συνθήκες που τελικά επέτρεψαν την διάδοση του κινήματος αυτού. Τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης και το διαδίκτυο έπαιξαν σημαντικό ρόλο όσον αφορά την ενημέρωση και τον διάλογο που δημιουργήθηκε γύρω από ζητήματα σεξουαλικής παρενόχλησης, κακοποίησης και εξουσίας ξεκινώντας από τον επαγγελματικό χώρο, επεμβαίνοντας όμως και σε άλλους.
Με αφορμή την υπόθεση Weinstein και το κίνημα Me Too, σήμερα πλέον έχει ξημερώσει μία καινούργια εποχή για το φεμινιστικό κίνημα, για τα θύματα παρενόχλησης και κακοποίησης και για τον τρόπο που πλέον μπορούν να αντιμετωπιστούν οι τοξικές συμπεριφορές που «ακινητοποιούν» το θύμα. Το κίνημα αυτό πάτησε στα θεμέλια του χώρου του θεάματος, γεγονός που το ανέδειξε ευκολότερα. Ο χώρος αυτός επηρεάστηκε από το κίνημα και σε ένα βαθμό προέβη στις απαραίτητες «εκκαθαρίσεις» σύμφωνα με άρθρο της New York Times. Πιο συγκεκριμένα σύμφωνα με το άρθρο αυτό, 201 ισχυροί άντρες απολύθηκαν και περίπου οι μισές θέσεις αντικαταστάθηκαν από γυναίκες. Γεγονός που επιβεβαιώνει ότι η επίδραση του κινήματος είναι καταλυτική. Η Ακαδημία των Όσκαρ μετά την απόφαση για αποβολή του Weinstein δήλωσε ότι σκοπός αυτής της απόφασης ήταν να δείξουν ότι έχει «λάβει τέλος η εποχή της εσκεμμένης άγνοιας και επονείδιστης συνενοχής» απέναντι σε τέτοιες συμπεριφορές. Είναι μία δήλωση που πλέον υπόσχεται διαφορετική αντιμετώπιση σε έναν χώρο που λίγο – πολύ η συγκεκριμένη περίπτωση ήταν γνωστή αλλά έλειπε εκείνο το στοιχείο που θα την έφερνε στην επιφάνεια. Μετά τον Weinstein ακολούθησαν καταγγελίες και για άλλους ισχυρούς άνδρες του Hollywood που κατηγορήθηκαν ότι στο παρελθόν παρενόχλησαν ή κακοποίησαν συναδέλφους τους. Έτσι είδαν τις μετοχές τους να καταρρέουν ηθοποιοί όπως ο Kevin Spacey ή δημοφιλείς κωμικοί όπως ο Luis C. K. Πλέον το κοινό δεν ανέχεται την παρουσία καλλιτεχνών με βεβαρημένο παρελθόν και το μήνυμα αυτό έχει γίνει σαφές στα στούντιο του Hollywood.
Πλέον, το Me Too είναι εδώ για να στηρίξει τα θύματα εκείνα που δεν έχουν τη δύναμη να μιλήσουν, τα θύματα εκείνα που δεν έχουν το κουράγιο να έρθουν σε σύγκρουση με την «εξουσία» φοβούμενα την κοινωνική αποδόμηση και κατακραυγή. Είναι εδώ για να μας θυμίζει ότι υπάρχουν πολλές ανάλογες περιπτώσεις και πλέον τα μέσα για να μπορέσουν τα θύματα να αντιμετωπίσουν τον φόβο τους και να σπάσουν τη σιωπή τους. Και πλέον έχει μετατραπεί σε ένα διεθνές κίνημα που εμφανίστηκε (με καθυστέρηση) και στην Ελλάδα για να ταράξει τα δεδομένα στο χώρο του πολιτισμού (και όχι μόνο).
