Ινδία
Τον μεγαλύτερο αντίκτυπο από το κίνημα #metoo, τον βίωσαν οι πιο συντηρητικές κοινωνίες. Κοινωνίες όπου η θρησκεία παίζει σημαντικό ρόλο στη δημόσια ζωή τραντάχτηκαν από τις αποκαλύψεις περί σεξουαλικής κακοποίησης. Μεγάλες διαδηλώσεις από γυναίκες διοργανώθηκαν σε όλες τις πόλεις, στόματα άνοιξαν. Τα δημόσια πρόσωπα που καταγγέλλονταν, σε κατάσταση πανικού, βρήκαν το τρόπο για να τα φιμώσουν στις αίθουσες των δικαστηρίων.
Δεν θα το περίμενε κανείς αλλά το μεγαλύτερο ξεκαθάρισμα με το #metoo δεν συνέβη τόσο στο Hollywood όσο στο Bollywood! Μια από τις κοινωνίες, οι οποίες βράζουν από το κίνημα του #metoo δεν είναι άλλη από την ινδική κοινωνία.
Από το 2012, οι γυναίκες στην Ινδία έχουν ξεσηκωθεί εναντίον των πολλαπλών άγριων σεξουαλικών επιθέσεων με αποδέκτες νεαρά κορίτσια από ομάδες ανδρών.
Οι γυναίκες στην Ινδία από το 2012 βρίσκονται στους δρόμους και έχουν διανύσει τεράστιες αποστάσεις σε σύγκριση με τις γυναίκες στο δυτικό πολιτισμό σε ό,τι αφορά την δραστηριοποίηση πάνω σε θέματα γυναικείας κακοποίησης.
Η πρώτη που ξεκίνησε το γαϊτανάκι του ινδικού #metoo ήταν η Tanushree Dutta, πρώην μοντέλο και ηθοποιός. Μετά από 10 χρονιά εξαφάνισής της από την δημοσιότητα μίλησε για τη σεξουαλική παρενόχληση που υπέστη το 2008 από τον συνάδελφό της Nana Patekar, σε τηλεοπτική εκπομπή στις 18 Σεπτεμβρίου του 2018, σχεδόν ένα χρόνο μετά το ξέσπασμα του αμερικανικού #metoo.
Οι αντιδράσεις; Οι αναμενόμενες. Πολλοί κατά, λίγοι υπέρ, αλλά με μια ειδοποιό διαφορά: Έχοντας οι γυναίκες δώσει αγώνα για τους ομαδικούς βιασμούς και τις επιθέσεις με οξύ ήταν πιο προετοιμασμένες να υπερασπιστούν πλέον δημόσια τη θέση τους.
Σε σύγκριση με ό,τι συνέβη το 2008, όπου η Dutta βρέθηκε στο μάτι του κυκλώνα όταν κυνήγησε την σεξουαλική παρενόχληση της από τον Patekar στα δικαστήρια και κανείς δεν την έδωσε σημασία, το 2018 οι γυναικείες οργανώσεις στάθηκαν στο πλευρό της σθεναρά και ένα τσουνάμι σάρωσε την βιομηχανία του Bollywood με πολλές γυναίκες να καταγγέλλουν τους δράστες σεξουαλικών πράξεων αλλά και ξυλοδαρμών.
Αξίζει να σημειωθεί στην περίπτωση της Dutta πως το 2009 είχε δεχθεί επίθεση οπαδών του ακροδεξιού κόμματος Maharashtra Navnirman Sena, η οποία είχε γίνει viral και αναγκάσε την Dutta από φόβο να εγκαταλείψει την καριέρα της και την Ινδία για την Αμερική. Το 2018 κατάγγειλε ανοιχτά πως ο Paketar είχε ενορχηστρώσει αυτή την επίθεση.
Το ινδικό #metoo ξεχώρισε σε σύγκριση με το ίδιο κίνημα στις δυτικές χώρες. Από το πρώτο κύμα άγγιξε πέρα από την βιομηχανία του θεάματος και άλλους τομείς της δημόσιας ζωής. Καταγγέλθηκαν δημοσιογράφοι και παράγοντες στα ΜΜΕ. Τον επόμενο μήνα από την εμφάνιση της Dutta, τον Οκτώβριο του 2018, πολλές γυναίκες κατηγόρησαν για σεξουαλική παρενόχληση τον τότε Υπουργό Εξωτερικών MJ Akbar, ο οποίος εξαπόλυσε μηνύσεις για συκοφαντική δυσφήμηση σε όσες γυναίκες τον κατηγόρησαν. Η δημοσιογράφος Priya Ramani ύψωσε ανάστημα και δεν τον φοβήθηκε. Εκείνος την έσυρε για δυο χρόνια στα δικαστήρια μέχρι που στις 21 Φεβρουαρίου 2021 η απόφαση εκδικάστηκε υπέρ της :
«Η γυναίκα δεν μπορεί να τιμωρείται επειδή υψώνει την φωνή της ενάντια στην σεξουαλική κακοποίηση με πρόσχημα την συκοφαντική δυσφήμηση, το δικαίωμα της καλής φήμης δεν μπορεί να προστατεύεται με κόστος το δικαίωμα στην ζωή και την αξιοπρέπεια μιας γυναίκας όπως την εγγυάται το Ινδικό Συνταγμα».
Η ίδια η δικαιοσύνη δεν έμεινε αλώβητη από τις αποκαλύψεις για σεξουαλική παρενόχληση. Μια πρώην υπάλληλος του ανώτατου δικαστηρίου κατηγόρησε τον Ranjan Gogoi, δικαστή του ανώτατου δικαστηρίου της Ινδίας (κάτι σαν να κατηγορείται ο αντίστοιχος δικαστής του Αρείου Πάγου) για σεξουαλική παρενόχληση. Η υπόθεση δεν οδήγησε πουθενά αλλά αφέθηκαν υπόνοιες πως η εσωτερική έρευνα υπήρξε μονομερής και ελλιπής, καλύπτοντας τον αρχιδικαστή.
Μια σημαντική σημείωση σε ό,τι αφορά την Ινδία είναι πως η ιεραρχία της κοινωνίας σε κάστες αποτελεί πρόβλημα για την καταγγελία της σεξουαλικής παρενόχλησης και της βίας. Γυναίκες που ανήκουν σε κατώτερες κάστες πέφτουν συχνότερα θύματα παρενόχλησης και βίαιων συμπεριφορών χωρίς να έχουν την δυνατότητα να κυνηγήσουν τους θύτες τους, όχι μόνο λόγω οικονομικής δυσχέρειας αλλά και λόγω του κοινωνικού αποκλεισμού τους.
Πακιστάν
Το Πακιστάν είναι η χώρα με τον μεγαλύτερο μουσουλμανικό πληθυσμό πάνω στην γη. Η θρησκεία υπήρξε σημαντικός παράγοντας απόσχισης του Πακιστάν από την Ινδία μετά την αποχώρηση των Άγγλων αποίκων και μέχρι σήμερα οι δυο χώρες είναι αντίπαλες για αμφισβητούμενες εκτάσεις ενώ η Ινδία έχει εξαπολύσει ανθρωποκυνηγητό εναντίον των μουσουλμάνων εντός της χώρας επιθυμώντας την εκδίωξη τους.
Γιατί τα αναφέρουμε όλα αυτά; Για να υπερτονίσουμε τον κεντρικό ρόλο που παίζει η θρησκεία στο Πακιστάν και πόσο αυτή επηρεάζει τόσο την εθνική πολιτική, όσο και την κοινωνική ζωή της χώρας. Το κίνημα #metoo ξεκίνησε αρχές Ιανουαρίου του 2018, έπειτα από τον βιασμό και τον θάνατο ενός 7χρονου κοριτσιού. Ο θάνατος της προκάλεσε αναταραχές σε ολόκληρη την χώρα και εκατοντάδες χιλιάδες διαδηλωτές κατέκλυσαν τους δρόμους.
Αμέσως τα στόματα άρχισαν να ανοίγουν. Πρώτα για να καταγγείλουν την σεξουαλική κακοποίηση παιδιών, η οποία είναι μάστιγα στην χώρα, για να ακολουθήσουν οι καταγγελίες γυναικών. Ένα τεράστιο τσουνάμι καταγγελιών ξέσπασε στην χώρα αγγίζοντας ακόμα και τον τότε Πρωθυπουργό.
Μετά το πρώτο σοκ στην κοινωνία, τα αντανακλαστικά για το κουκούλωμα του κινήματος κινήθηκαν εξαιρετικά γρήγορα. Παρότι τα περισσότερα ΜΜΕ αγκάλιασαν το κίνημα, η κυβέρνηση κράτησε μια μεσοβέζικη στάση απέναντι στις γυναίκες. Από την μια τις προέτρεπε να μιλήσουν, από την άλλη δεν τις βοηθούσε να κινηθούν νομικά εναντίον των θυτών τους.
Πολλοί θύτες κινήθηκαν νομικά εναντίον των γυναικών που τους κατηγορούσαν για σεξουαλική παρενόχληση ή για βιασμό, μιλώντας για συκοφαντική δυσφήμηση και ζητώντας αποκατάσταση της τιμής τους. Πολλές γυναίκες βρέθηκαν αντιμέτωπες με χρηματικές αξιώσεις πολλών χιλιάδων ρουπιών και με την απειλή της ποινής φυλάκισης. Με δεδομένη τη δυσκολία απόδειξης αυτών των εγκλημάτων, πολλές γυναίκες προτίμησαν να σωπάσουν από το να μπουν σε περιπέτειες.
Η περίπτωση της ηθοποιού Meesha Shafi είναι ένα παράδειγμα τέτοιας περίπτωσης. Η ίδια κατήγγειλε το 2018 τον συνάδελφο της Ali Zafar για σεξουαλική παρενόχληση. Εκείνος την αντιμήνυσε για συκοφαντική δυσφήμηση. Το δικαστήριο στο οποίο απευθύνθηκε η ίδια απέρριψε την υπόθεσή της με την αιτιολογία πως η σχέση της με τον συνάδελφο της δεν ήταν αυτή «εργοδότη- εργαζόμενης» και επομένως δεν μπορούσε να το αναγνωρίσει ως υπόθεση σεξουαλικής παρενόχλησης. (Αξίζει να σημειωθεί πως αυτό το ειδικό δικαστήριο διαμορφώθηκε μόνο για υποθέσεις εργασιακής σεξουαλικής παρενόχλησης εργαζομένων από εργοδότες τους, δηλαδή αναγνώριζε την σεξουαλική παρενόχληση όταν ο άνδρας είχε κάθετη εξουσία ). Στην συνέχεια κλήθηκε να πληρώσει ένα μεγάλο ποσό στον Zafar.
Κίνησε ξανά την δικαστική διαδικασία σε άλλο δικαστήριο, όπου και πάλι δεν κατάφερε να αποδείξει μέχρι σήμερα την ενοχή του. Μέχρι σήμερα έχει πληρώσει αρκετές φορές πρόστιμα για διάφορους λόγους (π.χ μη παρουσία του δικηγόρου της την ημέρα της δίκης) ενώ βρίσκεται αντιμέτωπη με ποινή φυλάκισης, αφού το δικό της δικαστήριο δεν έχει τελεσιδικήσει αλλά τα δικαστήρια εναντίον της για δυσφήμηση συνεχώς της επιβάλλουν ποινές.
Μια άλλη υπόθεση, η οποία φόβισε τις γυναίκες να μιλήσουν, ενώ παράλληλα έριξε νερό στο αυλάκι του αντι-κινήματος για το #metoo ήταν η αυτοκτονία του καθηγητή κολλεγίου Muhammad Afzal. Ο καθηγητής κατηγορήθηκε άδικα από μια μαθήτρια του. Η γυναίκα του τον εγκατέλειψε ενώ απολύθηκε και από την θέση εργασίας του. Ο ίδιος έβαλε τέλος στη ζωή του λίγες μέρες πριν καταπέσουν οι εναντίον του κατηγορίες. Η υπόθεση του έγινε παντιέρα και επιχείρημα εναντίον των γυναικών που μιλούσαν. Πλέον κάθε ιστορία που έβγαινε στο φως, την ακολουθούσαν χιλιάδες φωνές ανδρών και γυναικών οι οποίες σχολίαζαν πως δεν την πιστεύουν και πιθανόν είναι σαν την υπόθεση του Afzal, ασκώντας απίθανες πιέσεις να σταματήσουν οι διώξεις εναντίον των δραστών ώστε «να μην αυτοκτονήσουν αθώοι άνθρωποι».
Κίνα
Η ίδια τρομοκρατία των αντιμηνύσεων από τους δράστες σεξουαλικών παρενοχλήσεων ή και βιασμών συμβαίνει στην Κίνα σήμερα. Από την αρχή του ξεσπάσματος του κινήματος, η κυβέρνηση, με την συνήθη της τακτική, επέβαλλε λογοκρισία στο ίντερνετ και στα κοινωνικά δίκτυα. Πολλά ποστ με το hashtag κατέβηκαν ενώ αρκετές γυναίκες σύρθηκαν στα δικαστήρια τα τελευταία χρόνια για συκοφαντική δυσφήμηση.
Μια από τις πιο γνωστές υποθέσεις, εκείνη της σεναριογράφου Zhou Xiaoxuan εναντίον του παρουσιαστή Zhun Hun. Όπως ακριβώς με την περίπτωση της Shafi στο Πακιστάν, θύτης και θύμα λύνουν τις διαφορές τους στα δικαστήρια, με τον Hun να αξιώνει τεράστια χρηματικά ποσά για την αποκατάσταση της φήμης του, ενώ η Xiaoxuan απειλείται με οικονομική και ηθική εξόντωση αφού τόσο η δικαστική εξουσία όσο και η κρατική τοποθετούνται σθεναρά αντίθετες με τα δικαιώματα των γυναικών, παρότι στην επιφάνεια διατείνονται άλλα.
Αξίζει να σημειωθεί πως η Xiaoxuan είχε απευθυνθεί στην αστυνομία, όταν έγινε η επίθεση εναντίον της από τον Hun, το 2014. Οι ίδιοι οι αστυνομικοί την συμβούλεψαν να πάρει πίσω την μήνυση της, καθότι αν συνέχιζε ,θα είχε μπλεξίματα τόσο η ίδια, όσο και οι γονείς της ως κρατικοί υπάλληλοι.
Τα σκάνδαλα στην Κίνα εμπλέκουν σε πολλές περιπτώσεις υψηλόβαθμα στελέχη της κυβέρνησης αλλά και μικρότερα κομματικά στελέχη από διάφορες επαρχίες.
