Once, there was a little vampire slayer...
Λίγο η πρόσφατη επέτειος από την πρεμιέρα της θρυλικής πια σειράς του Joss Whedon (Avengers, Firefly) – πέρασαν άλλωστε 27 χρόνια από την πρεμιέρα της και 21 από το φινάλε- λίγο και οι φήμες που θέλουν τη σειρά να επανέρχεται στους δέκτες μας με νέα, αλλά και παλιά πρόσωπα, χωρίς την παρουσία του (ομολογουμένως τοξικού) δημιουργού της, μας έκαναν να ρίξουμε ξανά μια ματιά στη διάσημη βαμπιροφόνισσα και να εκτιμήσουμε ξανά τόσο τις ποιότητες της, όσο και τις αντιφάσεις της.
Αποτέλεσε μια τρομερά επιτυχημένη φεμινιστική παρουσία στη μαζική κουλτούρα, η οποία εστιάσε σε μια νεαρή κοπέλα οποία δεν επιδίωξε να αρνηθεί τη θηλυκότητά της για να ταιριάξει σε έναν κόσμο ανδρών, όπως παραδοσιακά – με ευτυχώς πάρα πολλές εξαιρέσεις- νοείται ο κόσμος του action και του horror. Επίσης προσέφερε μία από τις πιο αναγνωρίσιμες φιγούρες LGBTQ εκπροσώπησης, όχι μόνο με τον υποβόσκων ερωτισμό μεταξύ των πρωταγωνιστριών του, αλλά και φανερά, με το ζευγάρι Tara – Willow, ένα ζευγάρι που ήταν σε μεγάλο βαθμό απελευθερωμένο από το male gaze και παρουσιαζόταν ως ένα… κανονικό ζευγάρι, με τα προβλήματα, τους τσακωμούς και τις αψιμαχίες του. Ρηξικέλευθρο πλέον δεν μπορεί να λογιστεί, αλλά τα 90s ήταν μια περίεργη εποχή…
Παράλληλα, θεματικά, η σειρά έθιξε μια πλειάδα θεμάτων που απασχολούσαν τότε και σήμερα πολλές πληθυσμιακές ομάδες, όπως το φύλο (τόσο σε επίπεδο ταυτότητας όσο και επιτέλεσης), τα ναρκωτικά αλλά και ο γενικότερος προσδιορισμός της θέσης ενός εφήβου μέσα σε έναν κόσμο που συνεχώς άλλαζε. Είδαμε τους πρωταγωνιστές να μεγαλώνουν, να ωριμάζουν και, τελικά, να καταλήγουν στο ποιοι θέλουν οι ίδιοι να είναι.
Ο Wheadon μέσα στο δωμάτιο...
Από την άλλη πλευρά, όπως έχουν αποκαλύψει οι ίδιες οι πρωταγωνίστριες, το τοξικό και βαθιά μισογύνικο κλίμα που επικρατούσε στα παρασκήνια προσδίδουν πλέον στη θέαση της Buffy μια νότας αμηχανίας και μια υπενθύμιση πώς όσο προωθητικό και να είναι το μήνυμα ενός προϊόντος της μαζικής κουλτούρας, η παραγωγή του εμπίπτει πάντα στους πατριαρχικούς κανόνες εκμετάλλευσης οι οποίοι αποτελούν την ουσιαστική βάση κάθε καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής, όπως είναι φυσικό άλλωστε (αλλά ποτέ αποδεκτό) σε ένα γενικότερο καπιταλιστικό περιβάλλον.
Ιστορίες για τρομερό bulling, καταπίεση, συναισθηματική κακοποίηση αλλά και εκδικητικές συμπεριφορές που έβλαψαν τη μετέπειτα καριέρα των πρωταγωνιστριών του έχουν ήδη δει το φως της δημοσιότητας, εντείνοντας την ήδη προβληματική παρουσία του Joss Wheadon πίσω από τις κάμερες. Μπροστάρισσα σε αυτές τις αποκαλύψεις είναι η Charisma Carpenter (Lucifer, Angel) και αξίζει σίγουρα μια έρευνα στο θέμα. Είναι ειρωνικό, αλλά λογικό κατά μία άποψη, ότι ένας άνθρωπος που δημιούργησε μερικές από τις καλύτερες πτυχές της nerd κουλτούρας τελικά αποδεικνύεται πως είναι τόσο προβληματικός όσο και οι χειρότεροι χαρακτήρες που η φαντασία (ή καλύτερα, η εμπειρία) του έπλασε.
Σε κάθε περίπτωση όμως, το τι προσέφερε η Buffy με την παρουσία της δεν οφείλεται μόνο στον Wheadon. Η δυναμική παρουσία της Sarah Michelle Gellar (Scooby-Doo, Dead Skin) η ωριμότητας της Alyson Hannigan (Αmerican Pie, How I Met Your Mother) η πατρική φιγούρα του Anthony Head (Ted Lasso), η μιζέρια του David Boreanaz (Bones, Seal Team), το sassiness της Charisma Carpenter και συνολικά ο Spike του James Marsters (Runaways) αποτελούν ποιότητες που κρατούν την αξία τους. Επομένως μια αναφορά στις 10 καλύτερες στιγμές μιας εμβληματικής σειράς είναι μια αναδρομή που μπορεί να λειτουργήσει και ως υπενθύμιση στους παλαιότερους αλλά και ως οδηγούς στους νεώτερους για να είναι έτοιμοι για το reboot!
10 - Chosen
Γενικότερα η 7η σεζόν της σειράς φαινόταν ότι δεν είχε κάποιο σκοπό ή πραγματικό κακό. Διάφοροι ανθυποτρεχάμενοι γινόντουσαν αγγελιοφόροι ενός αόρατου Κακού, το οποίο δεν μπορούσε να πάρει φυσική παρουσία στον κόσμο και όλη η σεζόν ήταν η απόπειρά του να απελευθερωθεί. Το τέλος της σεζόν είναι ουσιαστικά και το τέλος της σειράς, όπου το μέλλον της Κυνηγού, όπως και οι δυνάμεις της, διαμοιράζεται στη νέα γενιά, η οποία αναλαμβάνει τα ηνία. Είναι μια τολμηρή δήλωση πώς νέες γυναίκες δε χρειάζεται να ζουν με κανόνες που θέσπισαν άλλοι για αυτές και πώς, συλλογικά και οργανωμένα, μπορούν να αλλάξουν τις συνθήκες που ζουν. Ταυτόχρονα το επεισόδιο έχει πολλές συγκινητικές στιγμές, όπου γνωστοί και αγαπημένοι χαρακτήρες είτε πέφτουν ηρωικά είτε τραυματίζονται, σωματικά και ψυχολογικά, κουβαλώντας αυτά τα τραύματα και τις απώλειες σε όλη τη μετέπειτα ζωή τους. Και ένα τέτοιο γλυκόπικρο τέλος είναι το μόνο που άρμοζε στη Buffy.
9 – Becoming
To χωρισμένο σε 2 μέρη φινάλε της 2ης σεζόν (θα έχει πολλά φινάλε η λίστα, συγγνώμη) ήταν μια τομή στη σειρά. Όχι μόνο γιατί αποτέλεσε την κορύφωση ενός αρκετά σκοτεινού δράματος και δύσκολων , βαθιά προβληματικών, διαπροσωπικών σχέσεων, όχι μόνο γιατί μας έδωσε μια στιγμή απότομης ωρίμανσης ενός χαρακτήρα που γνωρίσαμε ως στερεοτυπικής (όσο είναι δυνατόν να υπάρξει κάτι τέτοιο) έφηβης, αλλά και επειδή υπήρξε μια πολύ στενάχωρης στιγμής θυσίας, προδοσίας και, τελικά, χαμένης αγάπης (είμαστε ρομαντικοί, τι να κάνουμε). Μια τρομερά ώριμη ως δραματική ηθοποιός Sarah Michelle Gellar, μαζί με τον πάντα εύκολο στα δράματα David Boreanaz κουβαλούν τη σειρά σε πιο δύσβατα μονοπάτια.
8 - The Wish
Η Buffy ως σειρά πάτησε σε πολλά τηλεοπτικά κλισέ. Ωστόσο, οφείλουμε να ομολογήσουμε ότι η γνώση του Wheadon και η βαθιά κατανόηση των τηλεοπτικών κανόνων τον καθιστούσαν ικανό να ελλίσσεται γύρω από αυτά, να παίζει με τους κανόνες τους και τελικά να τα χρησιμοποιεί ευφάνταστα αντί να γίνεται απλά δοχείο επανάληψής τους. Έτσι λοιπόν το Wish, που είναι μια τυπική ιστορία what if αποτέλεσε ένα εξαιρετικό σημείο επανεφεύρεσης των χαρακτήρων της σειράς, αλλά και επανατοποθέτησής τους στον αξιακό άξονα που είχαν μέχρι τότε. Μάλιστα, μία τέτοια what if φιγούρα, η Vampire Willow έγινε τόση επιτυχία, που λίγο αργότερα επανήλθε στην πλοκή, αλλά για αυτό μάλλον οφείλεται η εξαιρετική και αδικημένη Alyson Hannigan.
7 - Τabula Rasa
Στο ίδιο μοτίβο με το παραπάνω, αλλά σε σαφή κωμικό προσανατολισμό, το Tabula Rasa είναι μια κλασική ιστορία όπου οι ήρωες παθαίνουν αμνησία, εφευρίσκουν νέες ταυτότητες και μπλέκουν σε διάφορες αστείες περιπέτειες. Το συγκεκριμένο επεισόδιο (σκηνοθετημένο από τον David Grossman και γραμμένο από την ειδική σε teen σειρές Rebecca Rand Kirshner) ήταν μια ένα καλοδεχούμενο διάλλειμα από τη γενικότερη σκοτεινιά και (βαθιά) κατάθλιψη της 6ης σεζόν, ενώ παράλληλα αποτέλεσε ένα από τα πιο αστεία αυτοτελή επεισόδια της σειράς.
6 – Τhe Gift
Ίσως το πιο Buffy επεισόδιο της Buffy, το φινάλε της 5ης σεζόν (που ήταν προγραμματισμένο να είναι και η τελευταία) ήταν μια σεναριακή μαεστρία, που λύνει όλα τα ζητήματα, όλων των (υπό) πλοκών και τελικά προσφέρει ένα ικανοποιητικό φινάλε σε όλη τη σειρά… το οποίο αναιρείται αμέσως στο επόμενο επεισόδιο. Παρόλα αυτά, το The Gift είναι ένα τόσο σπουδαίο επεισόδιο επειδή δίνει σε όλους κάτι σημαντικό να κάνουν, ενώ ταυτόχρονα εξυμνεί την ανιδιοτελή, ηρωική φύση της πρωταγωνίστριάς του. Όλα τα στοιχεία που αγάπησαν οι φανς της σειράς είναι εδώ, σε τεράστια ποσότητες. Είναι ίσως το πιο αντιπροσωπευτικό επεισόδιο όλης της σειράς, αφού κρυσταλοποιεί όλα όσα κάνουν σπουδαία τη Buffy και τους συμμάχους της.
5 – Restless
Όταν η Buffy συνάντησε… το Twin Peaks! To πιο πειραματικό, σουρεαλιστικό, ονειρικό/εφιαλτικό και περίεργο επεισόδιο της σειράς αποτελεί επίσης το πιο περίεργο φινάλε (της 4ης σεζόν), καθώς δεν έχει κάποια μάχη ή κίνδυνο, αλλά μια στρυφνή εσωτερική αναζήτηση, που συνδυάζει τραγούδια, ζωντανά όνειρα και… τυρί. Βαθιά επηρεασμένη από Lynch, εδώ η Buffy τολμά και ξεφεύγει από τη στερεοτυπική teen τηλεόραση και μας παρουσιάζει μια δύσκολη, σεναριακά πυκνή και ερμηνευτικά απαιτητική κατάσταση η οποία μπορεί να ξενίσει την πρώτη φορά αλλά όσο περνά ο καιρός τόσο μεγαλύτερο νόημα βγάζει!
4- Conversations With Dead People
Το Conversations With Dead People είναι ένα δύσκολο επεισόδιο, η ύπαρξη του οποίου καθίσταται δυνατή μόνο στο χρονικό βάθος μιας σειράς. Το επεισόδιο λαμβάνει χώρα στην έβδομη και τελευταία σεζόν της Buffy και λειτουργεί με το συσσωρευμένο βάρος εκατοντάδων επεισοδίων απώλειας και πόνου. Το επεισόδιο υιοθετεί μια μοναδική δομή όπου παρουσιάζει τέσσερις ξεχωριστές ιστορίες, όλες με θέμα τον θάνατο και την απώλεια που βιώνουν οι χαρακτήρες, οι οποίες λειτουργούν ως μια ισχυρή επίδειξη της δύναμης του Πρώτου Κακού, του τελικού και άμορφου villain της 7ης σεζόν.
3 – Hush
Γίνεται τη σήμερον ημέρα (οκ, στα early 00s) να γράψει κανείς ένα σενάριο για μια… βουβή ιστορία δράσης; Με αυτή τη σκέψη σαν πείραμα δημιουργήθηκε το Hush, ένα από τα καλύτερα επεισόδια όχι μόνο όλης της σειράς αλλά και όλης της τηλεοπτικής περιόδου. Το Hush παρουσίαζει μερικές ανατριχιαστικές καταστάσεις, τρόμο, οργή, χιούμορ αλλά και ίσως τα καλύτερα τέρατα όλη της σειράς (στα οποία βασίστηκαν πολλά άλλα, σε πολλές σειρές σε κάθε πλευρά του Ατλαντικού), τους Gentlemen, όλα αυτά χωρίς να ειπωθεί μισή λέξη.
2 – Once More With Feeling
Kαι από τη σιωπή… στο μιούζικαλ! Ίσως στην επιτυχία του Once More With Feeling να οφείλεται η δημιουργία τόσων πολλών μιούζικαλ επεισοδίων, ωστόσο κανένα δεν είναι σαν και αυτό. Πέρα από το ότι τα τραγούδια του συγκεκριμένου ακούγονται μια χαρά και στο Spotify, καθώς το cast παρουσιάζει (με εξαιρέσεις φυσικά) μια τρομερή άνεση και επαγγελματισμό στο τραγούδι, η ίδια η ιστορία αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της συνολικής πλοκής μιας πολύ σκοτεινής σεζόν, όπου ο μεγαλύτερος κακός δεν είναι κάποιο υπερφυσικό τέρας αλλά η θλίψη, η αίσθηση απώλειας και η ψυχική νόσος της κατάθλιψης. Το αίσθημα δόθηκε τραγουδιστά και το κρατάμε ακόμα!
1 – The Body
Το καλύτερο επεισόδιο μιας σειράς για το υπερφυσικό είναι ένα όπου τίποτα υπερφυσικό δε συμβαίνει. Απλά μια κόρη βρίσκει το σώμα της νεκρής μητέρας της. Αισθήματα πανικού, άρνησης, θυμού, τύψεων, διαπραγματεύσεων και, τελικά, αποδοχής γεμίζει την καταιγιστική ερμηνεία της Geller. Πρόκειται για ένα δραματικό αριστούργημα που έχει ανακηρυχθεί ως ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα της Buffy, αλλά και ένα από τα καλύτερα τηλεοπτικά επεισόδια της δεκαετίας του 2000.