Υπάρχουν πολλά κόμικ που αποτελούν μεταφορές έργων της 7ης Τέχνης, πέρα από το αντίθετο, καθώς πλέον τα comic book movies και πιο συγκεκριμένα τα super hero movies, είναι το κυρίαρχο είδος στον blockbuster κινηματογράφο.
Ωστόσο, δεν υπάρχουν πολλά κόμικ ΓΙΑ τον κινηματογράφο, ή, ακόμα καλύτερα, για τη θεωρία του κινηματογράφου, του ίδιου του θεάματος. Το κενός αυτό ανέλαβε να διορθώσει ο συγγραφέας και κριτικός Edward Ross, με το Film-ish, Α Graphic Journey Through Film, το οποίο κυκλοφόρησε πρώτα σαν αυτοεκδόση και μετά επανεκδόθηκε αρκετές φορές. Στη χώρα μας ήρθε από τις εκδόσεις Χαραμάδα το 2017, σε μετάφραση της Μαρίας Χρίστου.
Το σκίτσο είναι ένα σχετικά απλό σχέδιο, με μερική ή και καθόλου σκιαγράφηση, το οποίο βασίζεται κυρίως στην απεικόνιση του ίδιου του Ross και πολλών κλασικών κινηματογραφικών μορφών. Όμως το Point του κόμικ είναι το σενάριο του, το οποίο είναι μια πλήρης απεικόνιση της κινηματογραφικής θεωρίας .Ο Ross κατανοεί απόλυτο το θέμα με το οποίο καταπιάνεται
Το Filmish δεν είναι ένα απλό κόμικ. Στις περίπου 200 ασπρόμαυρες σελίδες του, ο Ross χρησιμοποιεί όλες τις δυνατότητες των κόμικ ως αφηγηματικής τέχνης για να αναλυτικό, θεωρητικό ταξίδι στην (ακαδημαϊκή) ιστορία των κινηματογραφικών σπουδών, στη θεωρία πίσω από τη μαγεία.
Από τις απαρχές του κινηματογράφου, με τα πειράματα των Λε Πρενς και των Μουιμπριτζ για το δέσιμο ξεχωριστών εικόνων σε μία, για να πετύχουν τη ψευδαίσθηση της κίνησης, μέχρι τις μέρες μας, όπου από την μία υπάρχει ο ψηφιακός μέτα-κινηματογράφος, όπου συμπληρώνει την κατανόηση μας για το περιβάλλον και από την άλλη το ατελές και συνεχώς εξελισσόμενο πολιτισμικό προϊόν της μαζικής κουλτούρας που συνεχώς αλλάζει και επαναοικειοποείται μέσα από ενέργειες όπως το cosplay, το fan fiction, σε ένα διαδικασία που δε θα τελειώσει ποτέ.
Ο Ross, εστιάζοντας περισσότερο στον εμπορικό αμερικανικό κινηματογράφο, δεν αφήνει κανένα θέμα ακάλυπτο, από τα σκηνικά μέχρι την πολιτική μπροστά και πίσω από τις κάμερες. Γιατί το πως κάνουμε κινηματογράφο είναι και αυτό πολιτική. Έτσι ο Ross ασχολείται αρκετά και σκωπτικά με τις παραχωρήσεις των μεγάλων στούντιο στον αμερικάνικο στρατό και την λογοκρισία που αυτός επιβάλλει προσφέροντας ως αντάλλαγμα διευκολύνσεις. Ασχολείται επίσης με θέμα απεικόνισης φύλου, καθώς οι ίδιες οι σπουδές φύλου και πήραν ένα πολύ μεγάλο κομμάτι των θεωριών τους από τις κινηματογραφικές. Έτσι, λόγου χάρη η Mulvey, παρόλο που η θεωρία για το ανδρικό βλέμμα και την διττή του υπόσταση ως προς το γυναικείο αντικείμενο (σκοποφιλία ή σαδιστική τιμωρία) της έχει αντικρουστεί και αμφισβητηθεί, είναι τόσο δομική που δεν μπορεί να παραγνωριστεί.
Με την ίδια βαρύτητα αντιμετωπίζεται και η απεικόνιση των φυλετικων διακρίσεων, με το whitewashing και τα ξεκάθαρα φασιστικά πρώτα βήματα του αμερικανικού κινηματογράφου («Η Γέννηση ενός Έθνους» να κάνουν την φρικτή εμφάνιση τους .
Παράλληλα η μετάφραση της Μαρίας Χρίστου αξίζει μια ειδική μνεία, καθώς ήταν απλή μεταφορά ενός σεναρίου στη γλώσσα μας, αλλά ουσιαστικά μιας εκλαϊκευμένης ακαδημαϊκής εργασίας, με το πάντα ιδιαίτερο jargon και νοοτροπία, η οποία καταφέρνει να μη χάνει την γοητεία της αφήγησης και της εξιστόρησης. Με το Filmish βλέπουμε ταυτόχρονα μπροστά, πίσω αλλά και γύρω από τη μαγεία του φακού.
Η γνώση που προσφέρει ο Ross δε συνιστά απομάγευση του κινηματογράφου. Ήταν και θα είναι για πάντα, τουλάχιστον ο καλός, ένα εργοστάσιο ονείρων και φαντασιών (the ultimate perveted art, όπως λέει χαρακτηριστικά και ο Ζίζεκ). Μας προσφέρει όμως μια γεύση του πως κυλούν τα γρανάζια του εργοστασίου, το πρώτο βήμα για πραγματικό ταξίδι είτε στην κινηματογραφοφιλία είτε στη κινηματογραφογνωσία, ενίοτε, αλλά σπανιότερα και στα δύο.
