Τον περασμένο Ιούνιο, εν μέσω της πανδημίας η Naughty Dog (Crash Bandicoot, Uncharted) κυκλοφόρησε το πολυαναμενόμενο sequel του εξαιρετικού The Last of Us, The Last of Us part II ως αποκλειστικό παιχνίδι για το PlayStation4.
To παιχνίδι, όπως αναμενόταν, φάνηκε να έχει μεγάλη απήχηση, καθώς από τις πρώτες 3 μέρες έφτασε τα 4 εκατομμύρια πωλήσεις. Η εντύπωση που άφησε στο κοινό του όμως δεν ήταν αντίστοιχη. Το The Last of Us part II από την πρώτη στιγμή δίχασε το κοινό του και κατ’ επέκταση και την υπόλοιπη gaming κοινότητα. Παρόλα αυτά οι κριτικοί και η βιομηχανία φαίνεται να τέθηκαν καθαρά υπέρ του, μιας και πριν λίγες μέρες στα Golden Joystick Awards 2020 απέσπασε 5 βραβεία μεταξύ των οποίων και το Ultimate Game of the Year, με τη Naughty Dog να αποσπά το βραβείο Studio of the Year. Oι υπόλοιπες κατηγορίες στις οποίες διακρίθηκε είναι οι: Best Storytelling, Best Visual Design, Best Audio, PlayStation Game of the year. Το παιχνίδι είναι μαζί με άλλους 5 τίτλους υποψήφιο για Game of the Year και στα The Game Awards 2020 (με υποψηφιότητα και σε ακόμα 9 κατηγορίες), αποτελώντας μάλιστα ένα εκ των 2 φαβορί.
Story και Gameplay (SPOILLERS)
Το The Last of Us part II μας μεταφέρει 6 χρόνια μετά το πρώτο μέρος. Ο Joel (Troy Baker) και η δεκαεννιάχρονη πλέον Ellie (Ashley Jonson), μένουν σε έναν οικισμό που έχουν φτιάξει κάποιοι από τους επιζώντες, μέσα στον οποίο προσπαθούν να έχουν όσο πιο φυσιολογική ζωή μπορούν. Σε μία εξόρμηση για να ελέγξουν για μολυσμένους στην περιοχή, o Joel και o αδερφός του Tommy ( Jeffrey Pierce) συναντούν μια άγνωστη γυναίκα, την Abby ( Laura Bailey) η οποία τους οδηγεί στην ομάδα της. O Joel και ο Tommy πιάνονται αιχμάλωτοι και βασανίζονται. Παράλληλα η Ellie αναζητεί τον Joel καθώς έχει καθυστερήσει να επιστρέψει. Φτάνει στο σπίτι όπου κρατείται μαζί με τον Tommy και προσπαθώντας να τους σώσει, αιχμαλωτίζεται και αυτή και γίνεται μάρτυρας της δολοφονίας του Joel από την Αbby. H Ellie με τον Tommy αφήνονται αναίσθητοι για να βρεθούν από τους δικούς τους.
Εκεί τελειώνει και πρόλογος του παιχνιδιού και ξεκινάει το ουσιαστικό μέρος του παιχνιδιού. Για την ακρίβεια ξεκινάνε 2 παράλληλες ιστορίες καθώς ο παίκτης καλείται να χειριστεί από τη μια την Ellie, η οποία ξεκινάει ένα ταξίδι εκδίκησης, αλλά και την Abby της οποίας το παρελθόν μαθαίνουμε στην πορεία.
Το storyline της Ellie επικεντρώνεται στο ταξίδι μαζί με τη σύντροφό της, Dina (Shannon Woodward), για να βρουν και να σκοτώσουν τους δολοφόνους του Joel. Κατά τη διάρκεια βλέπουμε διάφορα flashbacks από το πώς μεγάλωσε η Ellie με τον Joel τα περασμένα χρόνια, μέχρι και τη στιγμή που μαθαίνει την αλήθεια για το τι πραγματικά έγινε στο νοσοκομείο της Salt Lake City (τέλος του part 1). Στο δρόμο για την εκδίκηση, όπως και στο πρώτο παιχνίδι, έρχεται αντιμέτωπη τόσο με τα γνωστά ζόμπι, όσο και με ομάδες ανθρώπων που ζουν ως ληστές, αλλά και με στρατιώτες από την αντιστασιακή ομάδα των Fireflies.
Το storyline της Abby έχει αναφορά κατά κύριο λόγο στο παρόν του παιχνιδιού. Μας ξεκινάει λίγες μέρες πριν την συνάντησή της με τον Joel. Η Abby αποτελεί ένα από αρχηγικά μέλη των Fireflies αλλά και κόρη του βασικού χειρούργου που θα έκανε την επέμβαση στην Ellie για να βρεθεί η θεραπεία. Οι Fireflies βρίσκονται σε συνεχή πόλεμο περιοχών, με μια παραθρησκευτική οργάνωση/αίρεση ονόματι Scars (Seraphites κατά τους ίδιους) οι οποίοι έχουν την πεποίθηση πως ο ιός των ζόμπι ήταν θεϊκή παρέμβαση για τον εξαγνισμό της αμαρτωλής ανθρωπότητας. Απομονωμένοι σε καταυλισμούς προσπαθούν να επιβιώσουν, πάνω σε συντηρητικές απόψεις και μεθόδους, με κύριο οδηγό τον φονταμενταλισμό που τους διακατέχει.
Παίζοντας με την Abby, μαθαίνουμε κάποια πράγματα για τη δύσκολη ζωή της από το θάνατο του πατέρα της από τον Joel και τη ζωή της μετά, αλλά κυρίως βλέπουμε τη ζωή της, τις σχέσεις της και την ψυχοσύνθεσή της στο τώρα. Η Abby κατά την ιστορία της έρχεται κυρίως αντιμέτωπη με τα ζόμπι, με Scars, με την Ellie αλλά και με άλλους Fireflies όταν έρχεται σε ρήξη με την ηγεσία της ομάδας της. Αποτελεί έναν από τους 2 χαρακτήρες που δημιούργησαν τις αντιδράσεις προς το παιχνίδι.
Ένας ακόμη νέος και βασικός χαρακτήρας της ιστορίας είναι ο δεκατριάχρονος Lev (Ιan Alexander), o oποίος είναι και ο δεύτερος χαρακτήρας που έφερε αντιδράσεις. Ο Lev αποτελεί ένα transgender αγόρι που όταν γεννήθηκε του ανατέθηκε θηλυκή ταυτότητα και το όνομα Lily, με κύριο ρόλο να γίνει μία από τις «συζύγους» της φυλής του. Aπό μικρός καθώς ένιωθε διαφορετικά, αμφισβητούσε τους νόμους και τις παραδόσεις των Scars, όντας παράλληλα πιστός στη θεότητα τους. Όταν αποφασίζει να ξυρίσει το κεφάλι του, όπως οι υπόλοιποι άντρες της φυλής καταλήγει κατατρεγμένος ακόμα και από το ίδιο του το σπίτι, καθώς η μητέρα του είναι έντονα θρησκόληπτη και υπέρμαχος των παραδόσεων. Μαζί με την αδερφή του Yara (Victoria Grace) προσπαθώντας να ξεφύγουν από τον καταυλισμό, πέφτουν πάνω στην Abby, η οποία έχει αιχμαλωτιστεί. Την βοηθούν να δραπετεύσει και την ακολουθούν για ασφάλεια. Από εκεί και πέρα βλέπουμε την ανάπτυξη μιας σχέσεις μεταξύ των παιδιών και της Abby, κυρίως με τον Lev. H σχέση αυτή είναι που θα φέρει και ρήξη με τους Fireflies καθώς δεν μπορούν να δεχτούν 2 μικρούς Scars, ακόμα και αν είναι παιδιά.
Οι 2 γυναίκες θα συναντηθούν 2 φορές μετά τον πρόλογο. Και από τις δυο πλευρές προκύπτουν αρκετές παράπλευρες απώλειες σε έναν φαύλο κύκλο προσπάθειας για εκδίκηση. Εν τέλει ενώ και οι 2 θα έχουν την ευκαιρία να σκοτώσουν η μία την άλλη στη δεύτερη συνάντηση τους, η Abby έχοντας κουραστεί από όλο το κυνηγητό θα κάνει πίσω, ενώ η Εllie τελευταία στιγμή αποφασίζει πως δεν μπορεί να δολοφονήσει ένα ακόμα άτομο στο βωμό της εκδίκησης.
To παιχνίδι τελειώνει με την Ellie και την Dina να ζουν σε μια φάρμα μεγαλώνοντας το μωρό τους. Nωρίτερα στο παιχνίδι μαθαίνουμε ότι η Dina είναι έγκυος από την προηγούμενη σχέση της, τον Jesse (Stephen A. Chang), o οποίος ήταν ένα από τα θύματα της Abby. Μαζί διατηρούν το σπίτι και κάποια ζώα. Η Ellie όμως φαίνεται να μην έχει ξεπεράσει το ότι η Abby ζει ακόμα και στην τελευταία σκηνή τη βλέπουμε να φεύγει για ένα ακόμα ταξίδι μετά από καυγά με την Dina, προμηνύοντας ίσως και τη συνέχεια της σειράς.
Από πλευράς gameplay, οι δημιουργοί ακολούθησαν την επιτυχημένη συνταγή του πρώτου μέρους. Χρειάζεται να μαζέψεις τα κλασικά συστατικά για τη δημιουργία χρήσιμων αντικειμένων και οπλισμού. Ανάλογα με το επίπεδο δυσκολίας τα συστατικά αυτά λιγοστεύουν σε μεγάλο βαθμό, αυξάνοντας την ανάγκη για stealth gameplay. Το παιχνίδι έχει εμπλουτιστεί βέβαια, τόσο με νέους αντιπάλους, όσο και με νέα αντικείμενα (όπλα, βοηθήματα), κάνοντας την εμπειρία κλασική αλλά και καινούργια ταυτόχρονα.
Οι αντιδράσεις της κοινότητας
Λίγες μέρες μετά την κυκλοφορία του παιχνιδιού, με τους πρώτους παίκτες να το έχουν ολοκληρώσει, ήρθαν και οι πρώτες μεγάλες αντιδράσεις. Οι βασικοί χαρακτήρες στους οποίους βασίζονταν ήταν η Abby και ο Lev, ενώ αντιδράσεις υπήρξαν και για το ζευγάρι της Ellie με την Dina.
Το γεγονός ότι οι σεναριογράφοι (Halley Wergryn Gross, Neil Druckman) επέλεξαν να σκοτώσουν από την αρχή του παιχνιδιού τον Joel ήταν μια επιλογή που εξόργισε τους παίκτες, ιδιαίτερα όταν αργότερα αναγκάστηκαν στο μισό παιχνίδι να χειρίζονται την Αbby, η οποία τον σκοτώνει. Όσο στενάχωρο και άδικο αν φαίνεται το να χάνεται από την αρχή του sequel ο πρωταγωνιστής του πρώτου μέρους, είναι απλά μια σεναριακή επιλογή των δημιουργών που θα έπρεπε να είναι απόλυτα αποδεκτή. Το δίδυμο του Joel με την Ellie, ήταν αυτό που μας έκανε να αγαπήσουμε τόσο το πρώτο παιχνίδι και κατ’ επέκταση και τη σειρά. Πρέπει να θυμόμαστε όμως πως στην γενικότερη ιστορία ο Joel είναι ο «κακός» που στέρησε από ολόκληρη την ανθρωπότητα τη θεραπεία. Οι δημιουργοί έκαναν την συγκεκριμένη επιλογή, θέλοντας να πουν και την ιστορία της «απέναντι» πλευράς αλλά και να δημιουργήσουν μια antagonist της Ellie. Το ζήτημα ξεπέρασε τα όρια, όταν η voice actor της Abby, Laura Bailey άρχισε να δέχεται απειλές για τη ζωή της. Eυτυχώς εκτός από κάποια posts στο twitter και ελάχιστα προσωπικά μηνύματα, δεν υπήρξε συνέχεια.
Η δολοφονία του Joel και ο χειρισμός της Abby δεν είναι βέβαια και ο μόνος λόγος των αντιδράσεων. Το παιχνίδι δέχτηκε επίθεση από ακροδεξιά, alt-right άτομα για την γενικότερη ύπαρξη της Abby στο σενάριο. Έσπευσαν να κατηγορήσουν τους δημιουργούς ότι προσθέτουν επίτηδες μια ακόμα γυναίκα σε πρωταγωνιστικό ρόλο (η οποία μάλιστα δολοφονεί και τον βασικό αρσενικό χαρακτήρα της σειράς), χωρίς κάποιο νόημα απλά «για να περάσουν μια πολιτική ατζέντα». Μία πρωταγωνίστρια που κατά τα λεγόμενά τους, είναι επίτηδες πολύ ανδροπρεπής, αλλά και αφύσικα μυώδης για γυναίκα. Κάποιοι μάλιστα προσπάθησαν να καλύψουν την απέχθειά τους, στο αστείο επιχείρημα πως ακόμα και αν μπορούσε μια γυναίκα να χτίσει αυτό το σώμα, θα ήταν αδύνατο εν μέσω μια πανδημίας και υπό τις συνθήκες στις οποίες ζούσε. Καταφέρνουν λοιπόν με την «κριτική» κατά της Abby να εκφράσουν τόσο τις body-shaming απόψεις τους, όσο και την ενόχλησή τους που όλο και περισσότεροι γυναικείοι ρόλοι έχουν πλέον εδραιωθεί ως πρωταγωνίστριες στη μαζική κουλτούρα.
Τα ίδια άτομα, έχοντας μια τέτοια άποψη και αντίδραση για την Abby δεν θα άφηναν ασχολίαστη την ύπαρξη ενός transgender ατόμου, ή ενός ομοφυλόφιλου ζευγαριού γυναικών, πόσο μάλλον όταν τις βλέπουμε να μεγαλώνουν στο τέλος της ιστορίας ένα μωρό. Σε αυτή την περίπτωση τα σχόλια περί «πολιτικής ατζέντας» και υπεράσπισης της πολιτικής ορθότητας ενάντια στην ουσία του σεναρίου φάνηκε να οργιάζουν. Οι δημιουργοί κατηγορήθηκαν ότι ακολουθούν τη «μόδα» της εποχής να προβάλλονται τέτοιοι χαρακτήρες, καταστρέφοντας την ιστορία ενός παιχνιδιού που θα έπρεπε ναι είναι απλά «μια ιστορία επιβίωσης ενάντια σε μια zombie apocalypse», αλλά και ότι προβάλλουν λάθος πρότυπα. Βέβαια οι υπέρμαχοι αυτών των απόψεων δεν φάνηκε να ενοχλούνται ανοιχτά από την ερωτική σκηνή των δύο γυναικών. Να θυμίσουμε βέβαια ότι ο σεξουαλικός προσανατολισμός της Ellie είχε αποκαλυφθεί στο DLC του πρώτου μέρους, The Last of Us: Left Behind, που κυκλοφόρησε το 2014. Όχι πως θα είχε κάποια σημασία αν δεν είχε γίνει αυτό. Τη γενικότερη άποψη μας για την πολιτική ορθότητα και την ύπαρξη όλο και περισσότερων γυναικών, μαύρων και ΛΟΑΤΚΙ χαρακτήρων σε ταινίες (και κατ’ επέκταση σε παιχνίδια και συνολικά στη μαζική κουλτούρα), μπορείτε να την διαβάσετε εδώ.
Αυτό που δημιουργεί ίσως κάποια εντύπωση είναι η στροφή κατά του παιχνιδιού και από μέρος του ΛΟΑΤΚΙ+ κινήματος. Κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού, όταν o Lev και η Abby έρχονται αντιμέτωποι με Scars, ακούμε τους αντίπαλους NPCs να κακοποιούν λεκτικά τον Lev, ενώ μαθαίνουμε από την αδερφή του την κακοποίηση που δεχόταν ο Lev, τόσο από την κοινότητα στην οποία ζούσε, όσο και από την θρησκόληπτη μητέρα τους. Υπήρξαν λοιπόν σχόλια πως ένα παιχνίδι που φέρεται κακοποιητικά σε ένα trans άτομο, τόσο μέσω λεκτικής, ψυχολογικής και σωματικής βίας και deadnaming (όταν ένα trans άτομο αποκαλείται με το όνομα που του δόθηκε κατά τη γέννησή του), δεν έχει θέση στο σήμερα και κανένας δεν θα έπρεπε να το στηρίζει. Παρόλα αυτά όσοι παίξουν το παιχνίδι και δώσουν λίγο χρόνο για να εμβαθύνουν στην ιστορία, του χαρακτήρες και τους διαλόγους τους, θα διαπιστώσουν πως οι δημιουργοί σέβονται απόλυτα την ταυτότητα φύλου του Lev και δεν υπάρχει κάποια προσβολή προς τα trans άτομα. Το να προβάλλεται η αντιμετώπιση και τα καθημερινά προβλήματα ενός ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμου από μια συντηρητική κοινωνία κάπως ωμά, με γενικότερο σεβασμό όμως προς το άτομο και την ταυτότητα φύλου του, είναι απόλυτα θεμιτό. Και το παιχνίδι παρότι δεν θα λέγαμε σε καμία περίπτωση πως αποτελεί εκστρατεία υπέρ του ΛΟΑΤΚΙ+ κινήματος, φαίνεται να σέβεται απόλυτα τη διαφορετικότητα των χαρακτήρων του. Το κάνει τόσο με την αντιμετώπιση του Lev από χαρακτήρες όπως η Abby, η Yara και άλλοι, όσο και με την αποδοχή και στήριξη στο ομοφυλόφιλο ζευγάρι της Εllie με την Dina, από την κοινότητα τους.
Συνοψίζοντας, το Last of Us Part II, είναι ένα άρτιο τεχνικά και εικαστικά παιχνίδι, το οποίο πραγματικά σε ταξιδεύει με την απίστευτη ιστορία του. Οι σεναριογράφοι έχουν καταφέρει να δώσουν μια εντελώς διαφορετική υπόσταση στο θέμα Zombie Apocalypse. Για αυτό το λόγο και αποτελεί ένα αριστούργημα και όχι απλά ένα παιχνίδι επιβίωσης. Πριν λίγο καιρό μάλιστα επικυρώθηκε και η σειρά The Last of Us, από το HBO, με σεναριογράφους τους σεναριογράφους του παιχνιδιού. Η γραμμικότητα του gameplay, σε συνδυασμό με τα cutscenes και το πολύ καλό cast, σου δίνουν την αίσθηση μιας τρομερά διαδραστικής ταινίας. Παρόλο που κάθε φορά που καλείσαι να χειριστείς τους χαρακτήρες κάνεις το ίδιο πράγμα, δεν σου δίνεται ούτε στιγμή η αίσθηση της επανάληψης γιατί νιώθεις πως είναι μια νέα «σκηνή» που πρέπει να περάσεις για να δεις τη συνέχεια του φοβερού σεναρίου. Είναι μια απόλυτη ένωση παιχνιδιού και ταινίας. Οι αντιδράσεις και οι ιντερνετικές μάχες που έχουν δημιουργηθεί στο όνομά του, σίγουρα δεν αναιρούν την αξία του. Ίσως οι λάτρεις των RPG και open world παιχνιδιών να μην το εκτιμήσουν όσο θα έπρεπε καθαρά ως παιχνίδι, είναι όμως ένα παιχνίδι που κάθε gamer θα πρέπει να έχει στη συλλογή του.