Στον απόηχο μίας γιορτινής -δυστυχώς όμως βροχερής- ημέρας, πρώτης ημέρας της δεύτερης χρονιάς της νέας εποχής του Comicdom–Con Athens στην Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων, απονεμήθηκαν τα βραβεία της Ελληνικής Ακαδημίας Κόμικς. Ανάμεσα σε πολλούς θεατές, σε ένα αμφιθέατρο με δομή που ευνοεί την δημιουργία ενός παρεΐστικου κλίματος, γιορτάστηκαν τα ελληνικά κόμικς σε μία τελετή με πολλά γέλια και χειροκροτήματα, αλλά και με αρκετές ανακοινώσεις – εκπλήξεις.
Εκπλήξεις και ανακοινώσεις
Η μεγάλη αποκάλυψη της τελετής, την οποία teasαρε η Ακαδημία όλη την εβδομάδα μέσα απ’ την δημοσίευση καρέ από ένα μονοσέλιδο στριπ του Αντώνη Βαβαγιάννη, ήταν η δημιουργία της νέας μασκότ των βραβείων, του ΕλΒράκο, ο οποίος διαδέχτηκε τον «Βαγγέλη τον φασολάκη» – και οι δύο δημιουργίες του Tomek. Γιατί, όπως σχολίασε εύστοχα ο -πάντοτε απολαυστικός- παρουσιαστής της βραδιάς, Δημήτρης Δούκογλου, στις κριτικές για την υποεκπροσώπηση των γυναικών στα βραβεία της Ακαδημίας, η ελληνική κόμικ κοινότητα απαντά με μία μασκοτ – τσολιά με μπράτσα. Πώς αλλιώς;
Όμως, υπήρξαν μέσα στη βραδιά κι άλλες ανακοινώσεις, μεταξύ των οποίων η αποκάλυψη του νέου λογότυπου της Ελληνικής Ακαδημίας Κόμικς, η ανακοίνωση της προσπάθειας εύρεσης χρηματοδότησης για τη διανομή χρηματικών επάθλων σε ορισμένες κατηγορίες βραβείων, καθώς και η ενημέρωση για τις σχεδιαζόμενες δράσεις της Ακαδημίας, με πρώτη χρονικά την παρουσίαση των νικητών/-τριων στο κοινό λίγες μόλις ώρες αργότερα, στις 16:00 του Σαββάτου στο ίδιο αμφιθέατρο της Τεχνόπολης.
Μία αυτονόητη βράβευση
Πριν τον σχολιασμό των νικητών, ξεχωριστή μνεία πρέπει να γίνει στην απόφαση της Ακαδημίας να απονείμει για πρώτη φορά Βραβείο Συνολικής Συνεισφοράς με αποδέκτη έναν απ’ τους σημαντικότερους δημιουργούς κόμικς της χώρας, τον Τάσο Αποστολίδη (για τον οποίο στο Smassing Culture σας φυλάμε μία έκπληξη). Ίσως με καθυστέρηση ενός έτους, αλλά με απόλυτο σεβασμό στην παρακαταθήκη του έργου του, η Ελληνική Ακαδημία Κόμικς τίμησε δεόντως τον καταξιωμένο δημιουργό, ο οποίος εμφανώς συγκινημένος ευχαρίστησε για το βραβείο και ενθάρρυνε τους νέους και τις νέες συναδέλφους του, καταχειροκροτούμενος από ολόκληρο το αμφιθέατρο. Οι λέξεις του «μου δίνετε ώθηση να παλέψω για την ζωή» είναι συγκλονιστικές από μόνες τους.
Βροντάει ο Όλυμπος…
Οι μεγάλοι νικητές της βραδιάς είναι αναμφίβολα οι Θανάσης Καραμπάλιος, Νίκος Σταυριανός και η Jemma Press, στους οποίους απονεμήθηκαν τέσσερα βραβεία, μεταξύ των οποίων και το Βραβείο Καλύτερου Κόμικ. Το κόμικ τους με τον τίτλο «Στη Σκιά του Ολύμπου – Ιστορίες & Θρύλοι απ ́ τα Χωριά της Ελασσόνας» είχε ξεχωρίσει απ’ την πρώτη στιγμή της κυκλοφορίας του για την λαογραφική θεματολογία του με φολκλορ αισθητική και ασπρόμαυρες horror διαθέσεις. Πρόκειται, όμως, μάλλον για μία έκπληξη της βραδιάς η βράβευση σε όλες τις μεγάλες κατηγορίες που συμμετείχε, καθώς ο ανταγωνισμός ήταν υψηλότατος σε αυτές, όπως και στις περισσότερες κατηγορίες. Ας μην ξεχνάμε μάλιστα ότι από τις τελικές πεντάδες έμειναν εκτός στιβαρές υποψηφιότητες, όπως αυτή του Working Deadline του Πάνου Ζάχαρη…
Παρασκευούλα Ζάχαρη, Παρασκευούλα… Ζέη
Τα βραβεία σε τέτοιου είδους εκδηλώσεις δεν μετριούνται ποσοτικά αλλά ποιοτικά. Όμως δεν μπορούμε να παραβλέψουμε ότι μετά το δίδυμο Καραμπάλιου – Σταυριανού, η αμέσως επόμενη «συλλέκτρια» βραβείων της βραδιάς ήταν η Γεωργία Ζάχαρη. Και εάν με το «Κοντά στις Ράγες» σε συνεργασία με την Στέλλα Στεργίου, βρίσκονταν ήδη σε κεκτημένη ταχύτητα απ’ την προηγούμενη πανέμορφη διασκευή τους για το Καπλάνι της Βιτρίνας, ξεχωριστή εντύπωση προκαλεί το έργο της που βραβεύτηκε ως το Καλύτερο Ένθετο, στο οποίο διηγείται ιστορίες γυναικών με καρκίνο. Μονάχα απ’ τον τίτλο και την θεματολογία καταλαβαίνει κανείς ότι πρόκειται για ένα δύσκολο ανάγνωσμα, ακόμα κι αν είναι αποδοσμένο στην φόρμα των κόμικς. Όμως, η τρυφερότητα με την οποία μεταχειρίζεται η Ζάχαρη τις πρωταγωνίστριές της και η φροντίδα της για τις ιστορίες που της εκμυστηρεύτηκαν, διευκολύνουν την ανάγνωση ενός έργου που χαράζει έναν σημαντικό δρόμο κοινωνικής ευαισθητοποίησης για τα ελληνικά κόμικς.
Νέοι και παλιοί, όλοι αναγκαίοι
Σε καμία περίπτωση δεν επιχειρούμε να κάνουμε ageism, ούτε μπορούμε να προτάξουμε τις ηλικίες ως διαφοροποιητικό χαρακτηριστικό σε μία χρονιά που ο ένας εκ των δύο μεγάλων νικητών ανήκει στην Gen Z… Όμως, κάθε βραβείο πρωτοεμφανιζόμενου/-ης καλλιτέχνη αξίζει -και πρέπει- να τραβάει τα βλέμματα του κοινού και γι’ αυτό απονέμεται χρονικά πρώτο κάθε χρονιά απ’ την Ακαδημία. Φέτος, ως Καλύτερη Πρωτοεμφανιζόμενη αναδείχθηκε η Κόννυ Τσιχλογιάννη με το «Κλάμα της Μέδουσας», μία εξαιρετική αυτοέκδοση που συνδυάζει σεναριακά τον μύθο της Μέδουσας με το σύγχρονο κίνημα #MeToo. Κι επειδή στο τσακ ήσασταν να μας κατηγορήσετε για ageism πριν, ας κάνουμε και μία αναφορά στο βραβείο της Καλλιτεχνικής Επιμέλειας που απονεμήθηκε στον Brian Mince, ο οποίος με την «Τρύπια Γάτα» του οριακά μας «τρίπ»αρε κι εμάς με τα κόλπα που έκανε στα γραφιστικά της έκδοσης.
Πάντως, για να πάμε και στην αντίπερα όχθη, θα πρέπει να διαφωνήσουμε με τον απόλυτο τρόπο που ο Tasmar απαίτησε «τόπο στα νιάτα» παραλαμβάνοντας το Βραβείο Καλύτερης Αυτοέκδοσης, καθώς και η συνεισφορά των καταξιωμένων καλλιτεχνών πρέπει να τιμάται, ακόμα και μετά από πολλά χρόνια αναγνώρισης. Έτσι, για μία ακόμη χρονιά διακρίθηκε ο ίδιος και ο γάτος του, η Kuro, ο Νικόλας Στεφαδούρος με τις αξιολάτρευτες διαδικτυακές του Μπαμπαδοϊστορίες και φυσικά το κλασσικό αλλά πάντα αγέραστο Blacksad, το 7ο τεύχος του οποίου μετέφρασε σχεδόν παράλληλα με την πρωτότυπη έκδοση η Τατιάνα Ραπακούλια στα ελληνικά για τις εκδόσεις Μικρός Ήρως.
ΥΓ: Για μία παραφωνία…
Όπως αναφέρθηκε και προηγουμένως, τα φετινά υποψήφια κόμικς ήταν πολλά και υπήρξε έντονος ανταγωνισμός στις περισσότερες κατηγορίες, με αποτέλεσμα να μείνουν τελείως εκτός ακόμα και καταξιωμένοι δημιουργοί, όπως ο Πάνος Ζάχαρης που έχει ολόκληρη τροπαιοθήκη από ΕΒΚ στο εργαστήριό του. Και βεβαίως, όταν υπάρχει ανταγωνισμός, πολύ πιθανό είναι να υπάρξουν και αδικίες. Όμως, φέτος, περισσότερο από ποτέ μπορούμε να συμφωνήσουμε ότι υπήρξε μία εξώφθαλμη και εντελώς δυσερμήνευτη αδικία σε βάρος του «Ζορμπά» του Soloup. Το έργο στο οποίο ο Soloup έδωσε για μία ακόμη φορά την ψυχή του, αφοσιωμένος για μήνες ολόκληρους στην έρευνα, στον σχεδιασμό του project και την υλοποίησή του, ένα έργο που αποδεικνύει την βαθιά κατανόηση του έργου του Καζαντζάκη και του μέσου των κόμικς, ένα πραγματικό υπόδειγμα διασκευής σεναρίου που δεν αναμασά αλλά αναδομεί το πρωτότυπο έργο, είναι άκρως ανησυχητικό ότι δεν απέσπασε ούτε ένα βραβείο από όσα προτάθηκε. Και η λέξη «ανησυχία» δεν τοποθετείται τυχαία…
Ακολουθούν αναλυτικά οι νικητές και οι νικήτριες των ΕΒΚ 2024
Καλύτερη Πρωτοεμφανιζόμενη
Το Κλάμα της Μέδουσας, Σενάριο, Σχέδιο, Εξώφυλλο: Κόννυ Τσιχλογιάννη
Βραβείο Κοινού
Το Διπολυκάκι 1, Σενάριο, Σχέδιο, Eξώφυλλο: Μαρία-Ελισάβετ Κοτίνη, Καλλιτεχνική επιμέλεια: crispy shift, Εκδόσεις: red n’ noir
Καλύτερο Διαδικτυακό
Καλύτερο Ένθετο
Ιστορίες από την Αίθουσα Αναμονής – Ένα Κόμικ για τις Γυναίκες με Καρκίνο, Σενάριο: Γεωργία Ζάχαρη, Σχέδιο, Εξώφυλλο: Γεωργία Ζάχαρη, Καλλιτεχνική επιμέλεια: Γεωργία Ζάχαρη, Ρομπέρτα Γιαϊτζόγλου-Watkinson, Εκδόσεις: Eyes of Light
Καλύτερη Μεταφρασμένη Έκδοση
Blacksad #7 – Τα Πάντα Καταρρέουν (Δεύτερο Μέρος), Σενάριο: Juan Diaz Canales, Σχέδιο, Εξώφυλλο: Juanjo Guarnido, Καλλιτεχνική επιμέλεια:Tίνα Χελιώτη, Μετάφραση: Τατιάνα Ραπακούλια, Εκδόσεις: ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΜΙΚΡΟΣ ΗΡΩΣ
Καλύτερη Αυτοέκδοση
Kuro the Black Magik Kat – Nekomusume, Σενάριο, Σχέδιο, Εξώφυλλο, Καλλιτεχνική επιμέλεια: Tasmar
Καλλιτεχνική Επιμέλεια
Η Τρύπια Γάτα, Σενάριο, Σχέδιο, Εξώφυλλο, Καλλιτεχνική επιμέλεια: Brain Mince
Καλύτερο Εξώφυλλο
Καλύτερο Διασκευασμένο Σενάριο
Κοντά στις Ράγιες, Σενάριο: Άλκη Ζέη, Διασκευή σεναρίου: Στέλλα Στεργίου, Γεωργία Ζάχαρη, Εκδόσεις: ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ
