Scary tales- Τρομακτικά πραγματικό

Παναγιώτα Καρβούνη Από Παναγιώτα Καρβούνη 5 Λεπτά Ανάγνωσης

Μία τρομακτικά ρεαλιστική και επικαιροποιημένη προσέγγιση των κλασσικών παραμυθιών επιχειρεί να προσδώσει ο Πάνος Ζάχαρης στην ανθολογία της σειράς κόμικ στριπ Scary Tales. Το Scary Tales είναι η δεύτερη κόμικ σειρά του Ζάχαρη, μετά το -πλέον- πολύ γνωστό (και πολυβραβευμένο) Working Dead, οι ιστορίες του οποίου έχουν ανθολογηθεί -μέχρις στιγμής- σε δύο τόμους από τις εκδόσεις Τόπος. Πλέον μπορούμε να έχουμε τυπωμένες στις βιβλιοθήκες και τις δύο αυτές κόμικ σειρές του Ζάχαρη, αφού η Jemma Press πήρε το καλοκαίρι την πρωτοβουλία να εκδώσει σε μία ανθολογία κόμικς (σε καλαίσθητη οριζόντια μορφή) τα επεισόδια της σειράς που δημοσιεύεται κάθε Σάββατο στο Καρέ – Καρέ της Εφημερίδας των Συντακτών.

Ενώ το Working Dead αντλεί την έμπνευσή του απ’ το ιστορικό παρελθόν, το Scary Tales -χωρίς να αλλάζει εκ βάθρων το ύφος του- αφορμάται από τη μυθοπλασία και ειδικότερα από τις ιστορίες των κλασικών παραμυθιών. Ιστορίες που καθόρισαν τα παιδικά μας χρόνια, των οποίων ο δημιουργός αξιοποιεί τα διαχρονικά στοιχεία με σκοπό να προβληματίσει για ζητήματα της σύγχρονης πραγματικότητας. Ποια ζητήματα είναι αυτά; Μα φυσικά οι σύγχρονες πολιτικές που φέρνουν τη φτώχεια, την ανεργία, τα μνημόνια, το προσφυγικό, τις ιδιωτικοποιήσεις, το ρατσισμό, τη κοινωνική απαξίωση, το περιβαλλοντικό πρόβλημα… και η λίστα συνεχίζεται αφού είναι τόσο έντονη η πολιτική, οικονομική και κοινωνική κατάσταση στην Ελλάδα και τον κόσμο, που μάλλον το υλικό περιττεύει κι όλας. Έτσι τα παραμύθια γίνονται τρομακτικά (scary), όμως για ποιον;

Ο Π. Ζάχαρης αναδεικνύει με το δικό του προσωπικό ύφος το ιδεολογικό υπόβαθρο που συνοδεύει τα παραμύθια αυτά, κατανοεί πως αυτά μας έχουν παραδοθεί και  ότι κουβαλούν πάνω τους χρόνια εξιστόρησης αποτελώντας ανεκτίμητα κομμάτια του παρελθόντος. Κομμάτια του παρελθόντος, που επιχειρεί να εκσυγχρονίσει, αφού συνειδητοποιεί πως πάντοτε συνοδεύονται από τα στερεότυπα και τις ιδεολογικές αντιλήψεις του «τότε». Γι’ αυτό βάζει τη δική του χιουμοριστική πινελιά με σεβασμό στην κληρονομιά των παραμυθάδων του παρελθόντος. Φιλοτεχνεί και εκμοντερνίζει τις ιστορίες – παραμύθια, σε γνώριμο και νέο έδαφος, δίνοντας νέο περιεχόμενο σε αυτά. Σε λίγα μόνο καρέ (κάθε έργο μετρά – συνήθως- από ένα μέχρι το πολύ τρία καρέ), λέει τόσα πολλά. Γι’ αυτό άλλωστε είναι και τόσο ταλαντούχος γελοιογράφος.

Η τολμηρή πένα του Ζάχαρη άλλοτε προκαλεί γέλιο, άλλοτε οργή κι άλλοτε θλίψη, πάντως πάντοτε καλλιεργεί τον προβληματισμό. Το μόνο βέβαιο είναι πως με την πολιτική του ματιά επιχειρεί να αποστασιοποιηθεί από την ιδέα για ένα εξιδανικευμένο παραμύθι. Δεν μας αφήνει να περιμένουμε τον πρίγκιπα – σωτήρα ή το τζίνι – θεό εξ ουρανού. Το τρομακτικότερο στοιχείο στα παραμύθια του είναι ο ρεαλισμός τους, το γεγονός ότι τίποτα δεν θα αλλάξει με μαγικό τρόπο. Γι’ αυτό και στις ιστορίες του υπάρχει η εξουσία, η εκμετάλλευση, η αδικία. Οι κύριοι ήρωες  απομυθοποιούνται και δίνεται έδαφος στους περιθωριοποιημένους, στους συνήθως αφανείς. Τα παραμύθια δεν μπορούν να είναι ιδανικά, όσο είναι ιστορίες μυθοπλασίας εμπνευσμένες από έναν κόσμο άδικο.

Στο άλμπουμ μας καλωσορίζει ο Γιάννης Κούκουλας με την εισαγωγή του, γεγονός πολύ ταιριαστό με την όλη προσπάθεια, αφού εκείνος αποτελεί την «ψυχή» του Καρέ – Καρέ και είναι ο πλέον ειδικός να μιλήσει για τις σειρές που κοσμούν το εβδομαδιαίο ένθετο. Αναφέρει ότι «οι κόσμοι που πλάθει ο Πάνος Ζάχαρης, γειτνιάζοντες με αυτούς της άλλης περιβόητης και βραβευμένης σειράς του υπό τον τίτλο  «The Working Dead», δεν αποτελούν παρωδίες του περιεχομένου των πηγών τους αλλά των παρερμηνευομένων νοημάτων τους από όσους θεωρούν τα παραμύθια ανέγγιχτα και ιερά. Φαντάζομαι πως συχνά πρόκειται για τους ίδιους που νιώθουν προσβεβλημένοι από την πολιτική οπτική του Ζάχαρη κι από τους βέβηλους παραλληλισμούς του». Η εισαγωγή θέτοντας το γνωστό ζήτημα σχετικά με την απαξίωση των κόμιξ καταλήγει στο έργο του Ζάχαρη, προσφέροντάς μας μια όμορφη πρόγευση για το περιεχόμενο της ανθολογίας.

Η απόδοση μίας εναλλακτικής οπτικής των κλασσικών παραμυθιών μέσω του χιουμοριστικού σεναρίου, του καρτουνίστικου σχεδίου και του συνδυασμού των διαχρονικών στοιχείων με την επίκαιρη πολιτική κριτική είναι τα βασικά στοιχεία που ξεχωρίζουν το «Scary Tales». Δεν κέρδισε άλλωστε τυχαία το Βραβείο Καλύτερου Ενθέτου στα Ελληνικά Βραβεία Κόμικς το 2019. Γενικώς το Καρέ – Καρέ έχει κάνει εξαιρετικές επιλογές όσον αφορά τις σειρές που φιλοξενεί στις σελίδες του και αναμένουμε με ανυπομονησία να βρουν και οι υπόλοιπες κάποια στιγμή το δρόμο για το τυπογραφείο.

Ακούστε την παρουσίασή μας και σε μορφή podcast
Μοιραστείτε το Άρθρο
Μικρή το ίνδαλμα της ήταν η Lara Croft και ήθελε να ανακαλύψει τη χαμένη Ατλαντίδα. Κάνοντας το πρώτο βήμα και σπουδάζοντας Αρχαιολογία, οι στόχοι της δεν άλλαξαν και πολύ με τα χρόνια, αν εξαιρεθεί ότι σήμερα περισσότερο έχει καταφέρει να μοιάσει στη Monica Geller ενώ παράλληλα είναι πολύ πιθανό να συμμετάσχει και στην μουσική αναβίωση που ετοιμάζουν τα Zουζούνια.