Ως λαογραφία ορίζεται η καταγραφή και η ταξινόμηση όλων όσων ένας λαός, κατά παράδοση, λέει, ενεργεί, πιστεύει και πράττει σε συλλογικό επίπεδο, ως εκδήλωση της ψυχικής και κοινωνικής ζωής του σε ένα τοπικά και χρονικά προσδιορισμένο επίπεδο. Με άλλα λόγια, λαογραφία αποτελεί το νανούρισμα της μάνας, το μοιρολόγι της γιαγιάς, οι θρύλοι, τα παραμύθια, τα έθιμα και οι δοξασίες. Παράλληλα, ο λαογράφος είναι ένα είδος βάρδου, ερευνητή, επιστήμονα, ακόμα και δημιουργού ή λογοτέχνη, με χαρακτηριστικό παράδειγμα το δημοτικό τραγούδι, μέσα από το οποίο ο ακροατής μπορεί να αντλήσει όχι μόνο λαϊκή σοφία, αλλά να μοιραστεί και λίγο από το συλλογικό ασυνείδητο, που τα τραγούδια αυτά περιλαμβάνουν. Παρόλα αυτά, είναι γεγονός ότι η λαογραφική καταγραφή αποτελεί, πλέον, ένα πεδίο, παραγκωνισμένο, κυρίως γιατί όλα αυτά που κάποτε εκδηλώνονταν μέσα από την λαϊκή φαντασία, αποτελούν, πλέον, αντικείμενα αυστηρού copyright. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, δε, είναι αυτό των «βαμπίρ», που ουδέποτε προστατεύτηκε από τα πνευματικά δικαιώματα του δημιουργού του και έτσι εξελίχθηκε σε έναν θρύλο, αυτό, δηλαδή, που θα κατέληγε χωρίς το απαραίτητο copyright και ο Batman, ο Spiderman και όλοι οι γνωστοί ήρωες της Marvel και της DC!
Μολαταύτα, είναι γεγονός ότι η ελευθερία και ο λαϊκός αυθορμητισμός που διέπει το πεδίο της λαογραφίας ελκύει μέχρι και σήμερα πολλούς κοινωνιολόγους, εθνολόγους, αλλά και δημιουργούς, καλλιτέχνες και λογοτέχνες. Εμβληματική τέτοια προσπάθεια είναι αυτή του Χρυσόστομου Τσαπραΐλη, που έφερε στο φως τις παγανιστικές δοξασίες της θεσσαλικής επαρχίας. Επίσης εμβληματική, ωστόσο, θεωρώ την προσπάθεια και το έργο του Θανάση Πετρόπουλου με τη σειρά κόμιξ Μυστήρια Πράγματα, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Jemma Press, αριθμώντας σήμερα τρία τεύχη. Το τελευταίο του, μάλιστα, Σκυλιά Μαύρα, έκανε το ντεμπούτο του λίγο πριν το φετινό Comicdom, αποσπώντας όχι μόνο καλά σχόλια, αλλά και την προσοχή και την αγάπη του κοινού και του χώρου. Για τα Σκυλιά Μαύρα, λοιπόν, θα σας μιλήσω κι εγώ, καθήμενη αναπαυτικά στην πολυθρόνα μου, πίνοντας ένα ποτήρι μπράντι, όπως θα έκαναν και οι ήρωες του Θανάση Πετρόπουλου.
Στο τεύχος αυτό τα Μυστήρια Πράγματα ταξιδεύουν στην Αγγλία και ανατρέχουν σε χρόνο προγενέστερο των προηγούμενων δύο τευχών, όταν ο Φιλήμων Καρτέρης ήταν διδακτορικός φοιτητής του Πανεπιστημίου του Δουβλίνου και δεν γνωριζόταν ακόμα με τον κυνηγό τεράτων –μύστη του μεταφυσικού, Σερ Ζάκαρυ Νίκολσον. Αφορμή της πρώτης συνάντησής τους, δε, είναι η έκκληση του Δούκα του Σάφφολκ για το κυνήγι ενός δαιμονικού πλάσματος, του black shuck, όμοιο με τα λεγόμενα «μαύρα σκυλιά της κόλασης», που κατέχουν ιδιαίτερη θέση στο δυτικό φολκλόρ και απαντώνται ακόμα και σε πασίγνωστα αριστουργήματα της pop κουλτούρας, όπως είναι η Προφητεία (The Omen), ή τα τραγούδια του μεγάλου μπλουζίστα Robert Johnson, που λέγεται ότι πούλησε την ψυχή του στο Διάβολο και στη συνέχεια ένα μαύρο σκυλί της κόλασης εξαργύρωσε την συμφωνία αυτή σκοτώνοντάς τον και συνοδεύοντάς τον στον Κάτω Κόσμο. Το κυνήγι του black shuck στο κόμικ του Πετρόπουλου, δε, περιλαμβάνει το ίδιο αιματηρό πεπρωμένο, δίνοντας hints ήδη από τις πρώτες σελίδες του.
Γίνεται φανερό από την παραπάνω σύντομη περιγραφή του και ειδικά για όσους γνωρίζουν και αγαπούν τα Μυστήρια Πράγματα, ότι τα Σκυλιά Μαύρα διαφοροποιούνται με τα προηγούμενα δύο τεύχη. Καταρχάς, διαφοροποιούνται ως προς το χρονικό πλαίσιο δράσης των ηρώων, αφού η ιστορία εξελίσσεται πριν την γνωριμία τους. Ειδικότερα, η πλοκή ανατρέχει στο σημείο μηδέν, ήτοι τη στιγμή που οι δυο τους γίνονται για πρώτη φορά ομάδα στο κυνήγι του μεταφυσικού. Επιπλέον, η ιστορία δεν εξελίσσεται στην Ελλάδα, αλλά στην Αγγλία. Βέβαια, ο θρύλος του «μαύρου σκύλου της κόλασης» υπάρχει και στη χώρα μας, μέσα από το μύθο του Κέρβερου, εντυπωσιάζοντας με το πώς οι διάφοροι μύθοι και θρύλοι ανά τον κόσμο μοιράζονται όλοι κάτι κοινό με το παγκόσμιο συλλογικό ασυνείδητο. Όλα τα παραπάνω αναδεικνύονται μέσα από την μυστηριώδη ατμόσφαιρα που χτίζει με το πενάκι του ο Θανάσης Πετρόπουλος, αλλά και τις αναφορές του. Πράγματι, αν το πρώτο τεύχος ήταν, σύμφωνα με τον δημιουργό, ένας φόρος τιμής στον Ν. Πολίτη, το τελευταίο τρίτο τεύχος των Μυστήριων Πραγμάτων απηχεί σίγουρα κάτι από τον E. A. Poe. Αυτό, άλλωστε, ενισχύεται από το ομιχλώδες και βροχερό αγγλικό τοπίο, αλλά και τις σαφείς αναφορές του δημιουργού (βρε πονηρέ!).
Την ίδια στιγμή, λοιπόν, που ο Θανάσης Πετρόπουλος ξεφεύγει από την «πεπατημένη» των Μυστηρίων Πραγμάτων, ήτοι την εξιστόρηση των περιπετειών των δύο ηρώων του μέσα σε λίγες σελίδες, που θα μπορούσαν να είναι και επεισόδια μιας καθημερινής σειράς, αυτή τη φορά επιλέγει να εμβαθύνει. Έτσι, μέσα από την αρχή της γνωριμίας του Καρτέρη και του Νίκολσον γίνεται ακόμα πιο ξεκάθαρο το χάσμα μεταξύ τους, αφού ο πρώτος είναι ένας άνθρωπος της θεωρίας και ο δεύτερος της πράξης, ή καλύτερα …της δράσης! Το άξαφνο ταίριασμα τους, δε, αποτελεί ξεκάθαρα την εννοιολογική αποτύπωση της παροιμιώδους φράσης του Lenin ότι χωρίς επαναστατική θεωρία, δεν μπορεί να υπάρξει ούτε επαναστατική πράξη, αφού κατ’ αναλογία της ρήσης, χωρίς τον Καρτέρη, ο Νίκολσον δεν αρκεί για να υπάρξουν Μυστήρια Πράγματα! Επιπρόσθετα, μία ακόμα διαφοροποίηση του τεύχους αυτού είναι το γεγονός ότι ο δημιουργός, πέρα από τη διατήρηση της iconic τεχνικής του στο σχέδιο, που αποτελεί και την σφραγίδα του, επιλέγει να αναπτύξει και το κειμενογραφικό επίπεδο του κόμικ του, δίνοντας περισσότερες πληροφορίες για το θρύλο από τον οποίο εμπνεύσθηκε τα Σκυλιά Μαύρα και εξελίσσοντας με αυτόν τον τρόπο περισσότερο το lore του μαύρου σκύλου! Έτσι, γίνεται φανερό ότι πρόκειται για μια πιο χορταστική, πιο λεπτομερή, πιο ολοκληρωμένη δόση Μυστήριων Πραγμάτων.
Από όλα τα ανωτέρω προκύπτει ότι πρόκειται για ένα τεύχος ανώτερο από τα προηγούμενα, αφού αποτελεί μια προσπάθεια εμβάθυνσης και ταυτόχρονα τελειοποίησης της τεχνικής του Θανάση Πετρόπουλου και του τρόπου με τον οποίο αυτός επιχειρεί σήμερα να φέρει στο φως παλιές δοξασίες, μύθους και θρύλους του παρελθόντος. Το γεγονός αυτό επισφραγίζεται, άλλωστε, και από την συμμετοχή στο κόμικ αυτό πολλών συναδέλφων του –δημιουργών κόμιξ, όπως ο Θ. Καραμπάλιος, ο Tasmar, ο Γ. Παγώνης και ο Σ. Κιουτσιούκης, με τα εντυπωσιακά fanart τους. Επιπλέον, παρά το gore, γκροτέσκο περιεχόμενό του, ολόκληρο το τεύχος, 48 σελίδων στο σύνολο, διέπεται από τη χιουμοριστική διάθεση του δημιουργού του, που αποτελεί, άλλωστε, και στοιχείο της ταυτότητάς του. Ταυτόχρονα, μέσα από το ανατρεπτικό του φινάλε και την αποκάλυψη ενός καλά κρυμμένου μυστικού, ο Θανάσης Πετρόπουλος, μεταφέρει στον αναγνώστη το γνωστό, μα πολλές φορές ξεχασμένο, φιλοζωικό μήνυμα ότι πολλές φορές η Φύση εκδικείται για τις αδικίες εις βάρος της και ότι πίσω από τα πραγματικά τέρατα πολλές φορές κρύβονται ακόμα χειρότεροι άνθρωποι.
Γουφ!
