Γράφει ο Αλέξανδρος Παπαγεωργίου για το Nerdcult
Να έχετε το νου σας για την κυκλοφορία τους στις αίθουσες
Αυτό ήταν, αγαπητοί φίλοι και αγαπητές φίλες. Μπορεί να μην σας νοιάζει καθόλου και να αδιαφορείτε παγερά (λογικό), αλλά επιστρέψαμε από την Θεσσαλονίκη και το 59ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου – κι η αλήθεια είναι ότι περάσαμε πολύ καλά. Όχι μόνο επειδή για 10 μέρες είδαμε όσες περισσότερες ταινίες αντέχουν τα μάτια μας, μιλήσαμε με σκηνοθέτες σαν τον Laszlo Nemes ή τον Romain Gavras και απολαύσαμε στο έπακρο το αφιέρωμα στο ελληνικό queer σινεμά. Αλλά και γιατί η φάση του λιμανιού και των αποθηκών είναι γαμάτη, τι να κάνουμε τώρα.
Χτες, λοιπόν, την Κυριακή 11 Νοεμβρίου, το φεστιβάλ ολοκληρώθηκε με την τελετή λήξης και την απονομή των βραβείων. Συνοπτικά, για να μην σας κουράζουμε, ο Χρυσός Αλέξανδρος πήγε στο Ray and Liz του Richard Billingham, με τον αντίστοιχο Αργυρό να πηγαίνει στο All Good της Eva Trobisch, και το Βραβείο Σκηνοθεσίας να απονέμεται στον Ταϊλανδό Phuttiphong Aroonpheng για το Manta Ray. Επίσης, το Βραβείο Κοινού πήγε στο δανέζικο θρίλερ The Guilty του Gustav Moller, ενώ για πρώτη φορά απονεμήθηκε και το Mermaid Award για την καλύτερη ταινία lgbt θεματολογίας, το οποίο πήγε στο Socrates του Alex Moratto. Φυσικά, μπορείτε να δείτε αναλυτικά τα βραβεία στην ιστοσελίδα του φεστιβάλ.
Η αλήθεια είναι ότι αγαπήσαμε το φετινό πρόγραμμα του φεστιβάλ. Ξεκίνησε με το Shoplifters του Hirokazu Koreeda κι έκλεισε με το Girl του Lukas Dhont, αμφότερα πανέμορφες ταινίες που βραβεύθηκαν στις Κάννες και σύντομα θα δούμε στις ντόπιες αίθουσες, ενώ στο ενδιάμεσο χαζέψαμε πάμπολλα υπέροχα φετινά φιλμ – άλλα πολυαναμενόμενα κι άλλα σχεδόν από το πουθενά. Έτσι, μαζέψαμε τις 10 ταινίες που λατρέψαμε περισσότερο από το φετινό πρόγραμμα του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. Να έχετε το νου σας, λοιπόν, γιατί κάμποσες απ’ αυτές αναμένεται να κυκλοφορήσουν σύντομα και στους σινεμάδες της χώρας.
10. The Field Guide to Evil (Ανθολογία)
Το παραδεχόμαστε, ο τρόμος και το φανταστικό είναι γενικά ανάμεσα στις μεγάλες αδυναμίες μας. Αυτή εδώ η ταινία ανθολογίας, όμως, περιέχει μερικές κινηματογραφικές ιστορίες λαϊκού τρόμου τις οποίες λατρέψαμε. Η ιστορία του αγαπημένου μας Peter Strickland ήταν υπέροχη, η ιστορία του Γιάννη Βεσλεμέ ήταν υπέροχη, ενώ η εναρκτήρια ιστορία των Severin Fiala και Veronika Franz μας άφησε με το στόμα ανοιχτό. ΟΚ, κάθε φιλμ ανθολογίας είναι hit and miss, αλλά εδώ τα hits ήταν πολύ δυνατά. Απ’ ό,τι φαίνεται, θα την δούμε κάπου στην Αθήνα από τη νέα χρονιά.
9. Hippopoetess (Francesca Fini)
Αυτή εδώ ήταν μία από τις μεγαλύτερες εκπλήξεις του φεστιβάλ. H Franscesca Fini αφηγείται την ιστορία της σπουδαίας ποιήτριας Amy Lowell, ιδιαίτερα μέσα από την σκατένια αντιμετώπισή της από τους συναδέλφους ποιητές της κατά την αυγή του μοντερνισμού στις αρχές του 20ού αιώνα. Χρησιμοποιώντας εξίσου video art, animation, performance, pixels, glitches, video games και το Star Trek, η Fini έφτιαξε μια πανδαισία που με τίποτα δεν περιμέναμε να δούμε. Αποκλείεται να βρεθεί στις αίθουσες, αλλά αν το βρείτε κάπου τότε δείτε το οπωσδήποτε.
8. Chained for Life (Aaron Schimberg)
Κι εδώ είχαμε μια έκπληξη, ευχάριστη φυσικά. Ο Schimberg αφηγείται την ιστορία των γυρισμάτων μιας επιτηδευμένα arthouse ταινίας, στην οποία μια όμορφη ηθοποιός διαπραγματεύεται τη σχέση της με τον άνδρα συμπρωταγωνιστή της με δυσμορφία. Εξετάζοντας εξίσου σατιρικά και ευαίσθητα την κοινωνική κατασκευή της ομορφιάς και της ασχήμιας, της υγείας και της αρτιμέλειας, αλλά και της κινηματογραφικής τέχνης της ίδιας, το Chained for Life καταφέρνει να είναι διασκεδαστικό σαν παιχνίδι και κοφτερό σαν μαχαίρι – με τις οφειλές σε ταινίες σαν το Freaks του Browning και το Elephant Man του Lynch να είναι αυτονόητες.
7. The World is Yours (Romain Gavras)
Ε, μάλλον η πιο fun ταινία που είδαμε στο φεστιβάλ. Φυσικά, ο Romain Gavras είναι μετρ σ’ αυτά τα πράγματα, αλλά που αλλού μπορείς να βρεις μια ιστορία μικρο-ντίλερς από τα παρισινά προάστια που να μπλέκεται με συνωμοσίες με Illuminati, καταπιεστικές swag μανάδες, καραόκε με το Africa των Toto, Σκωτσέζους γκάνγκστερς, αντιπροσωπείες γρανίτας στη Βόρεια Αφρική και βίντεο στο YouTube με συνεντεύξεις του Καστοριάδη; Για όλα αυτά κι ακόμα περισσότερα μιλήσαμε και με τον ίδιο τον σκηνοθέτη – και πολύ μας άρεσε. Έρχεται σύντομα και στους σινεμάδες.
6. Manta Ray (Phuttiphong Aroonpheng)
Ξεκάθαρα ο μεγαλύτερος οπτικός οργασμός του φεστιβάλ. Η λιτή ιστορία ενός πρόσφυγα στις ακτές της Ταϊλάνδης που διασώζεται από έναν ντόπιο ψαρά μετατρέπεται σε ένα αφηρημένο ποίημα για την ταυτότητα και την αστάθειά της, μέσα από έναν τροπικό καταιγισμό παραισθησιογόνων εικόνων, χρωμάτων, ήχων. Αλήθεια, δεν υπερβάλλουμε. Άμα βρείτε ευκαιρία να το δείτε κάπου, μην την χάσετε.
5. La Flor (Mariano Llinas)
Τι να πούμε τώρα εδώ; Πρώτα απ’ όλα, είναι μια ταινία που διαρκεί 14 ώρες. Όχι, δεν την είδαμε μονομιάς – την είδαμε χωρισμένη σε τρία μέρη, αλλά και πάλι ήταν too much. Βασικά, ναι, αυτό είναι το La Flor: είναι too much, αλλά με την καλή έννοια. Δεν έχουμε ιδέα πώς ήρθε στον Llinas να φτιάξει ένα γιγάντιο έπος με τόσα διαφορετικά genres και ιδέες. Ακόμα περισσότερο, δεν έχουμε ιδέα πώς κατάφερε να το κάνει πραγματικότητα και μάλιστα να βγάζει και νόημα. Τι να πούμε, μπράβο στον άνθρωπο.
4. The Wolf House (Joaquin Cocina & Cristobal Leon)
Ένα μικρό θαύμα. Αυτό το stop-motion υπνωτικό παραμύθι λαϊκού τρόμου για χειρός Cocina και Leon είναι ένα μικρό θαύμα. Βγαλμένο από τις καλύτερες στιγμές του Jan Svankmajer και των αδερφών Quay, το Wolf House κινείται με απίστευτη ευκολία ανάμεσα στο καθησυχαστικό παιδικό παραμύθι και τον στοιχειωτικό τρόμο, όπως δηλαδή θα έπρεπε να είναι μια μαγική ιστορία ενός κοριτσιού από την Γερμανία που δραπετεύει σε ένα αλλόκοτο σπίτι στην νότια Χιλή.
3. I Do Not Care If We Go Down in History as Barbarians (Radu Jude)
https://youtu.be/69yIM8D-jdQ?t=2
Επίσης μια από τις πιο ευπρόσδεκτες εκπλήξεις του φεστιβάλ. Δεν είχαμε ιδέα για την ταινία, αλλά ο τίτλος μας τράβηξε ιδιαιτέρως, για κάποιον λόγο. Σε ένα εγχείρημα 2μιση ωρών που άλλοτε είναι meta και στημένο σαν film essay, άλλοτε κοφτερά ντοκιμαντερίστικο κι άλλοτε παθιασμένο δράμα, ο Radu Jude αφηγείται την ιστορία μιας θεατρικής σκηνοθέτιδας που προσπαθεί να στήσει μια δημόσια αναπαράσταση της σφαγής της Οδησσού, όταν ο στρατός της Ρουμανίας εξολόθρευσε δεκάδες χιλιάδες Ουκρανών Εβραίων το 1941. Τρομερό.
2. Sunset (Laszlo Nemes)
Την περιμέναμε πώς και πώς αυτήν την ταινία. Όχι μόνο γιατί το Son of Saul του Laszlo Nemes από το 2015 ήταν ανάμεσα στα πιο εντυπωσιακά κινηματογραφικά ντεμπούτα των τελευταίων δεκαετιών, αλλά και γιατί το ίδιο το θέμα της ταινίας, όπως το είχαμε μυριστεί, μας είχε εξιτάρει τα μάλα. ΟΚ, γούστα είναι αυτά, όμως αυτή η ιστορία μιας νεαρής γυναίκας που αναζητά την ταυτότητά της στην Βουδαπέστη των αρχών του 20ού αιώνα, με τα σύννεφα της ιστορικής απειλής του πολέμου και του φασισμού να πληθαίνουν, μας έδωσε όλα όσα περιμέναμε. Κι επιπλέον, ο Nemes μας έδωσε και μία συνέντευξη. Έρχεται κι αυτό στα σινεμά από τη νέα χρονιά.
1. Roma (Alfonso Cuaron)
https://youtu.be/fp_i7cnOgbQ?t=7
Η Roma είναι το αριστούργημα του Alfonso Cuaron. Θα μπορούσαμε να τελειώσουμε κάπου εδώ, γιατί πράγματι αυτή είναι η ουσία των πραγμάτων. Κι επειδή τα είπαμε κι αναλυτικότερα πριν από μερικές μέρες, θα αρκεστούμε στο να προσθέσουμε ότι, ευτυχώς, τελικά θα καταφέρουμε να δούμε το Roma στη μεγάλη οθόνη (εκεί που ανήκει δηλαδή), μιας και το drama με το Netflix είχε τελικά αίσιο τέλος κι η ταινία θα έρθει στις αίθουσες μέσα στο Δεκέμβριο, λίγο πριν την πρεμιέρα της στην streaming πλατφόρμα. Δείτε το, οπωσδήποτε.
Το 59ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης πραγματοποιήθηκε από 1 μέχρι 11 Νοεμβρίου, με μεγάλο χορηγό την COSMOTE TV.
