Ο Γιώργος Καμπάδαης είναι ένας ταλαντούχος νέος από την ελληνική επαρχία, ο οποίος κατάφερε με κόπο και θυσίες σήμερα να δουλεύει για τις μεγαλύτερες εταιρίες κόμικς του εξωτερικού, όπως η D.C και η Dynamite, εκπληρώνοντας ένα μεγάλο παιδικό του όνειρο.
Η Ερατώ είναι η σύζυγος του Γιώργου και βοηθός του στον σχεδιασμό των κόμικς. Δεν θα μπορούσε να μην βρίσκεται και εκείνη σε μια συνέντευξη, της οποίας ήταν μεγάλο μέρος της η ίδια και σωτήριος αρωγός της.
Ο Γιώργος και η Ερατώ λοιπόν, η Ερατώ και ο Γιώργος κάθισαν απέναντι μας στην καφετέρια του Χασάν, πιο Εξάρχεια πεθαίνεις, και απάντησαν στις ερωτήσεις μας.
Πάμε να τους γνωρίσουμε..
Μεγάλωσες στην Μυτιλήνη ;
Ναι, γεννήθηκα και μεγάλωσα εκεί. Το 2002 ήρθα για σπουδές στην Αθήνα. Έφυγα πίσω το 2006 και ξαναγύρισα Αθήνα το 2014. Από τότε είμαι εδώ.
Πότε θυμάσαι τον εαυτό σου να έρχεται πρώτη φορά σε επαφή με τα κόμικς;
Σίγουρα τεύχη του Μίκυ -Μάους πρέπει να ήταν τα πρώτα κόμικς που έπεσαν στα χέρια μου. Όχι πρέπει, ήταν. Στη Μυτιλήνη, όπου μεγάλωσα, οι επιλογές ήταν αρκετά περιορισμένες και δύσκολα έβρισκες κόμικς εκτός από εκείνα του περιπτέρου τότε. Όταν ήρθα για σπουδές στην Αθήνα, ήταν που κατάφερα να γνωριστώ με πολλούς ανθρώπους του χώρου και να ανοίξω τους ορίζοντες μου σε περισσότερα κόμικς.
Τότε αποφάσισες πως ήταν αυτό με το οποίο ήθελες στην πραγματικότητα να ασχοληθείς;
Γύρω στο Γυμνάσιο το συνειδητοποίησα. Πιστεύω πως το ΄χα από πιο μικρός αλλά τότε το κατάλαβα. Οι γονείς μου δεν ήθελαν να το ακούσουν καν.
Δεν τους αδικώ και μάλιστα σε εκείνη την εποχή…
Με έσπρωξαν προς άλλες κατευθύνσεις. Το τυπικό της ελληνικής οικογένειας να πάρει ένα πτυχίο το παιδί και έτσι μπήκα στην Πληροφορική αλλά υπόγεια το κυνηγούσα. Έκανα τα μαθήματα στο πανεπιστήμιο και ζωγράφιζα παράλληλα. Σε αυτό με βοήθησε πολύ η ανάπτυξη του ίντερνετ που συνέβη μέσα στα χρόνια.
Θα ακουστούμε πιθανόν πρωτόγονοι στους αναγνώστες μας αλλά όντως ακόμα και στις αρχές του ‘00ς που ήσουν φοιτητής, το ίντερνετ δεν ήταν τόσο αναπτυγμένο όσο σήμερα και πραγματικά θα έπρεπε να δυσκολευόσουν να βρεις υλικό ακόμα και μέσα από κει. Δεν συζητάμε για ελληνική κοινότητα κόμικς ή για πληροφορίες στα ελληνικά..
Πράγματι ήταν δύσκολα. Προσπαθούσα περισσότερο μέσω κοινωνικών επαφών να βρω ανθρώπους να γνωριστώ, να μιλήσω μαζί τους, να δω τις δουλειές τους. Δεν υπήρχε αυτή η ανάπτυξη. Να σκεφτείς πως το πρώτο φεστιβάλ COMIDOM έγινε το 2006, όταν τελείωνα ουσιαστικά την σχολή και επέστρεφα στο νησί μου. Ήταν όλα πρωτόλεια. Ήμουν για λίγο και σε αυτή την ομάδα μέσα.
Πότε ξεκίνησες ο ίδιος να σκιτσάρεις πιο «επαγγελματικά» ;
Ξεκίνησα το 2004 να εκδίδω κάποια μικρά κομιξάκια με τον τώρα κουμπάρο μου , από τότε κολλητό μου φίλο τον Δήμο Κλαδίτη, αλλά παράλληλα δούλευα πάνω σε άλλα πράγματα: στον ΟΤΕ, στην Πολεοδομία, σε διαφημιστικές εταιρίες και άλλα διάφορα. Δεν είχα πολύ χρόνο να κάνω κόμικς.
Με «βοήθησε» πάρα πολύ το 2012, όταν χτύπησε η κρίση και έμεινα χωρίς δουλειά. Δεν μπόρεσα να ανανεώσω την σύμβαση εργασίας μου με την Πολεοδομία και ανακοίνωσα στους γονείς μου πως θα ασχοληθώ με αυτό και όπου με βγάλει. Τότε ξεκίνησα να ανεβάζω στο ίντερνετ πιο συστηματικά τα σκίτσα μου. Στα πάνω του ήταν το Tumblr και ανέβαζα εκεί. Υπήρχε ανταπόκριση από τον κόσμο και θετική και αρνητική.
Αγαπημένο ίντερνετ..
Σιγά σιγά ήρθαν και οι πρώτες δουλειές. Πάντως οι αρνητικές κριτικές με βελτίωσαν στο σχέδιο μου.
Κάνει καλό και η τοξικότητα του ίντερνετ… Στην πρώτη δουλειά που ήρθε πως ένοιωσες; Προσοχή όμως… Στην πρώτη σοβαρή δουλειά που μπορούσε να σε ζήσει σαν σκιτσογράφο...
Ναι, γιατί η πρώτη – πρώτη μου δουλειά ήταν 80 σελίδες κόμικ και πληρώθηκα μόνο 500 δολάρια.
Εντάξει, ήμουν εντελώς άγνωστος. Με έβαλαν να υπογράψω ένα συμβόλαιο και μου ΄παν θα πάρεις τα χρήματα από τα κέρδη και έπειτα ισχυρίστηκαν πως δεν είχαν κέρδη και τελικά δεν πληρώθηκα ούτε αυτά… Πολλοί νέοι πέφτουν σε τέτοιες παγίδες όταν ξεκινάνε. Ευτυχώς, ο ίδιος σχετικά γρήγορα ξέφυγα από αυτό.
Η πρώτη μεγάλη δουλειά που αισθάνθηκα πραγματικά ότι άξιζε ήταν το 2014 ή το 2013 ή το 2012 ;
Ερατώ: Το 2013
Ναι, κάπου εκεί… Τότε ήρθε η D.C με το Vampires Diaries και μου ανέβασε πολύ την ψυχολογία. Ήταν η δεύτερη μεγαλύτερη εταιρία κόμικς στο κόσμο. Ήμουν πολύ αισιόδοξος για το μέλλον από κει και ύστερα. Έπειτα ήρθαν και άλλες συνεργασίες με Image, Boom, Dynamite. Γενικά πήγε πολύ καλά αυτό από νωρίς.
Έχεις σκεφτεί να φύγεις από την Ελλάδα και να πας στην Αμερική ή σε κάποια άλλη χώρα, ώστε να είσαι πιο κοντά στην πηγή και να αναλαμβάνεις projects;
Πλέον δεν χρειάζεται να βρίσκεσαι στο εξωτερικό, για να δουλέψεις πάνω στα κόμικς. Πολλά άτομα μένουν στις χώρες τους και εργάζονται για αυτές τις εταιρίες χωρίς να φεύγουν από τον τόπο γέννησής τους. Έχω γνωρίσει πολλούς σαν εμένα. Παλιότερα ναι, έπρεπε να είσαι εκεί για να το κυνηγήσεις. Από τους πρώτους νομίζω που έφυγε έξω ήταν ο Λώλος στην Αμερική. Τώρα δεν χρειάζεται πλέον. Όλα γίνονται μέσω ίντερνετ. Το πιο σημαντικό είναι πως σε βρίσκουν οι ίδιοι και δεν χρειάζεται να τους προσεγγίσεις εσύ. Σε εμένα έτσι έγινε τουλάχιστον.
Στο σήμερα πως βλέπεις την ελληνική κοινότητα δημιουργών κόμικς στην Ελλάδα;
Έχουμε πολλούς καλούς δημιουργούς στην Ελλάδα σήμερα και δεν νομίζω πως υστερούμε σε κάτι με τους αντίστοιχους στο εξωτερικό. Δημιουργοί με χιούμορ, με φαντασία, με φρέσκες ιδέες. Πιστεύω πως έχουμε αναπτύξει όλα τα είδη των κόμικς πλέον για όλες τις προτιμήσεις.
Σίγουρα δεν μπορούμε να στηρίξουμε μια βιομηχανία κόμικς όπως έχει αναπτυχθεί στο εξωτερικό δεκαετίες τώρα, αλλά έχουμε κάνει τεράστια άλματα από τις αρχές του ‘00ς. Υπάρχουν πολλά φεστιβάλ κόμικς σε όλη την Ελλάδα, υπάρχουν εκδοτικοί οίκοι που εκδίδουν ελληνικούς τίτλους κόμικς, υπάρχει ένα κοινό που ακολουθεί αγαπημένους του σκιτσογράφους, πολύ υλικό στο ίντερνετ το οποίο αναπτύσσεται συνεχώς. Θεωρώ πως όλο και περισσότεροι ενδιαφέρονται για τα κόμικς και δεν τα βλέπουν πλέον σαν υποκουλτούρα, που άνηκε σε συγκεκριμένες κατηγορίες ανθρώπων. Συνεχώς βγαίνουν νέοι δημιουργοί. Είμαι πολύ αισιόδοξος για την πορεία αυτή.
Από την άλλη δεν είμαι αισιόδοξος αν κάποιος μπορεί στην Ελλάδα να ζήσει αποκλειστικά από αυτό το επάγγελμα ή αν θα μπορούσε στο άμεσο μέλλον… Νομίζω πως είναι δύσκολο για την ώρα και γι αυτό οι περισσότεροι στρεφόμαστε στο εξωτερικό.
Σήμερα υπάρχουν αρκετοί εκδοτικοί που προωθούν και Έλληνες δημιουργούς κόμικ, αλλά δεν βγαίνουν ιδιαίτερα καλά χρήματα από αυτό.
Ερατώ: Να συμπληρώσω πως το πρώτο φεστιβάλ θυμάμαι να το διοργανώνει ο Μαστοράκης στα Χανιά.
Ερατώ, εσύ βοηθάς τον Γιώργο αυτή την στιγμή στην εργασία του;
Γιώργος: Ναι είναι το δεξί μου χέρι..
Ερατώ: Γράφω κείμενα, newsletters και κάνω την πρώτη δουλειά του χρώματος, πριν το περάσει ο Γιώργος. Κάτι σαν coloring books ώστε εκείνος να ΄χει χρόνο να ασχοληθεί περισσότερο με το καλλιτεχνικό κομμάτι, επειδή η διαδικασία αυτή είναι αρκετά χρονοβόρα.
Γιώργο μεγαλώνοντας ποιους δημιουργούς είχες ως πρότυπα και ποιους έχεις σήμερα;
Σίγουρα ξεκίνησα να θαυμάζω σκιτσογράφους της Walt Disney, επειδή ήταν τα πρώτα κόμικς που είχαν φτάσει στα χέρια μου. Ο πρώτος δημιουργός που είχα ως πρότυπο ήταν ο Don Rosa όταν έπεσε στα χέρια μου το πιο γνωστό του έργο σήμερα το «Βίος και πολιτεία του Σκρουτζ Μακ Ντακ», συγκεκριμένα το ένατο μέρος από τα δώδεκα της σειράς. Ήμουν Πρώτη Γυμνασίου, εκείνο το καλοκαίρι και ήταν τότε που είπα «Αυτό θέλω να κάνω στη ζωή μου». Μετά με τον Δήμο είχαμε εντοπίσει ένα πρακτορείο τύπου που έφερνε και ξένους τίτλους κόμικς αλλά μόνο Spiderman και X-men. Από εκεί ξεκίνησα να μαθαίνω και άλλους δημιουργούς.
Το σχέδιο ήταν κάτι το οποίο το καλλιέργησες ή το είχες έμφυτο ο ίδιος;
Θα ΄θελα να είχα κάνει σπουδές πάνω στο σχέδιο, αλλά δεν είχα την υποστήριξη από το σπίτι μου και δεν το τόλμησα. Δούλεψα για να το βελτιώσω σιγά -σιγά μόνος μου, με τον καιρό. Βοήθησαν όπως προείπα και οι κακές κριτικές, ώστε να ασχοληθώ παραπάνω. Εκ των υστέρων, σκέφτομαι πως θα ήταν καλά αν είχα κάνει το βήμα νωρίτερα να σπουδάσω, γιατί μέχρι να φτάσει το σχέδιο μου σε ένα καλό επίπεδο, έχασα πολύτιμο χρόνο. Οπότε η συμβουλή μου είναι αν μπορεί κάποιος να πάει να το σπουδάσει, να πάει. Πρώτα ξεκίνησα να βγάζω σαν φοιτητής fanzines με τον Δήμο και εκεί πια έπεσαν τα πρώτα αρνητικά σχόλια για τα αρχικά μου σχέδια και έτσι παρακινήθηκα να βελτιωθώ: αγόρασα βιβλία, έψαξα το ίντερνετ και ό,τι έμαθα μόνος μου.
Από Έλληνες δημιουργούς ποιους ξεχωρίζεις σήμερα ή θα αποφύγεις την ερώτηση σαν τους ηθοποιούς «Να μην απαντήσω επειδή μπορεί να ξεχάσω κανέναν και θα παρεξηγηθεί»;
Μπορεί να συμβεί και στο χώρο μας αυτό, μη νομίζεις. Στην Ελλάδα τα ονόματα είναι σχεδόν ατελείωτα. Έχουμε πολλούς και πολύ ταλαντούχους καλλιτέχνες, πίστεψε με! Ο Γιάννης ο Ρουμπούλιας ας πούμε, ο Τζανουκάκης, ο Λαγουβάρδος! Μετά ο Εστεμπάν είναι πολύ καλός, ο Κιουτσούκης, ο Μυλωνογιάννης, ο Λώλος που ήταν ο πρώτος που βγήκε στο εξωτερικό και μας άνοιξε το δρόμο. Η Γώγου είναι πολύ καλή. Έβγαλε σχετικά πρόσφατα και τον πρώτο της τίτλο στο εξωτερικό. Η Ειρήνη Σκούρα από την σκηνή στη Θεσσαλονίκη και φυσικά η Αγγελική Σαλαμαλίκη! Πάρα πολλοί.. Σίγουρα θα ξεχάσω άτομα. Για την ακρίβεια υπάρχει κόσμος που δεν τον αναφέρω μόνο και μόνο για να μην πλατειάσω και σε κουράσω με ατελείωτο name dropping. Aν πας σε ένα οποιοδήποτε Con, θα καταλάβεις την έκταση του ταλέντου για την οποία μιλάω…
Εργάζεσαι για την μια από τις μεγαλύτερες εταιρίες κόμικς παγκοσμίως, τη DC, αλλά το λάκτισμα για την ενασχόληση σου με το είδος ήταν η Disney… Να αποτολμήσω να εικάσω πως ένα όνειρο σου είναι να σχεδιάσεις κάποτε για αυτήν;
Βασικά η μεγάλη μου αγάπη από την εφηβεία και έπειτα είναι τα υπερηρωικά κόμικς. Οπότε επόμενο βήμα, επόμενο όνειρο αν θες είναι να σχεδιάσω Spiderman για την Marvel. Ελπίζω να τα καταφέρω κάποτε.
Ναι, δεν ξέρω πως θα το πάρουν οι εκπρόσωποι της DC αυτό. Ευτυχώς δεν μας διαβάζουν… «Το μεγαλύτερο όνειρο μου είναι να δουλέψω στον ανταγωνιστή». Πάνω σε ποιους τίτλους εργάζεσαι αυτή τη στιγμή;
Έχω τελειώσει 4 τεύχη του John Carter και τώρα πάω για το 5 από την εταιρία Dynamite. Στην Vault δουλεύω πάνω σε ένα horror τίτλο «The nasty», 8 τεύχη.
Ερατώ: Είναι κάτι σαν το Goonies
Ναι, βασικά είναι μια παρέα εφήβων που στα χέρια τους πέφτει μια καταραμένη κασέτα και έχει ατμόσφαιρα δεκαετίας του ’90. Και στην DC κάνω εξώφυλλα για το Flash και σε ένα από τα δυο τεύχη σε ένα παράλληλο σύμπαν από αυτό της DC. Είναι Batman White knight presents: Red Hood. Είναι ένα παράλληλο σύμπαν με υπογραφή του Sean Murphy όπου σε αυτό το σύμπαν ο Τζόκερ γίνεται καλός ως Λεύκος Ιππότης, αλλά ο Μπατμαν τον υποψιάζεται. Είχε μεγάλη επιτυχία και συνεχίζει στο δικό του σύμπαν να βγάζει νέες ιστορίες.
Ακόμα δουλεύω σε έναν τίτλο Gargoyles για την Dynamite… Θυμάστε τα Gargoyles; Αυτή την τελείως κούλ σειρά του Μεγκα με τα τεράστια πέτρινα τέρατα που ξυπνούσαν τα βράδια και πετούσαν πάνω από την Νέα Υόρκη για να πολεμάνε κακούς; Ναι! Αυτό το Gargoyles!! Και ναι, ξέρω ότι αυτό ήταν ταυτόχρονα «δείτε πόσο τέλεια είναι η ζωή μου» και «είμαι κάπως γέρος, αλλά δεν το έχω καταλάβει». Πάνε αρκετά χρόνια από τότε που το Mega έδειχνε Gargoyles το Σαββατοκύριακο…
Ακόμα είμαι σε συνεννόηση για κάποιες δουλειές στο εγγύς μέλλον με την BOOM!, την IDW και την Image.
Εδώ στο σάιτ είμαστε κυρίως παιδιά των 90s… Μας έχουν μείνει τα Gargoyles ως η πιο dark σειρά της παιδικής μας ηλικίας… Μίλησέ μας για την εμπειρία να δουλέψεις σε αυτή τη σειρά.
Κι εγώ παιδί των 90s λάτρευα και λατρεύω τα Gargoyles… Τότε έφερνε τόσο κοντά τον πραγματικό κόσμο με τη φαντασία… Και να μην παρεξηγηθώ! Οι ψιλομεσαιωνικοί fantasy κόσμοι είναι απ τα καλύτερα πράγματα άλλα το να πετάνε μυθικά τέρατα από πάνω σου, ενώ περνάς τον δρόμο, βγάζεις βόλτα το σκύλο και λοιπά… ε έχει κάτι… κάτι που κρατάει το μυαλό σου διαχρονικά εκεί! Όταν μου έγινε η πρόταση ενθουσιάστηκα. Βασικά όχι… Όταν μου έγινε η πρόταση έπρεπε να τσεκάρω το email 7-8 φορές για να βεβαιωθώ ότι βλέπω καλά, γιατί όχι απλά μου πρότειναν να κάνω τη σειρά, αλλά να την κάνω και στο πλευρό του αρχικού δημιουργού της. Μέχρι τώρα ο ενθουσιασμός δεν έχει κοπάσει.
Τις τελευταίες δεκαετίες οι υπερήρωες έχουν ξεφύγει από τα καρέ των κόμικς και έχουν περάσει στο μεγάλο κινηματογραφικό πανί. Πολλοί λάτρεις των κόμικς γκρινιάζουν γι αυτό, ενώ άλλοι χάρη στις κινηματογραφικές αίθουσες ανακάλυψαν τους ήρωες των κόμικς. Όλη αυτή η άνθιση του είδους οφείλεται στο σινεμά, τελευταία όμως σιγοψυθιρίζεται πως οι ταινίες αυτές έχουν αρχίσει να «κουράζουν το κοινό», πως υπάρχει πλέον μια πληθώρα τίτλων ταινιών και σειρών κάθε χρόνο και πως πολλές από αυτές τις ταινίες καταλήγουν να λαμβάνουν μέτριες κριτικές. Ποια είναι η γνώμη σου πάνω σε αυτές τις απόψεις ;
Ο κινηματογράφος έσωσε τα κόμικς, γιατί πριν μπει τόσο δυναμικά, υπήρξε μια περίοδος όπου τα υπερηρωικά κόμικς ειδικά είχαν πτώση στις πωλήσεις τους. Μέχρι και σήμερα τα μεγαλύτερα έσοδα των εταιριών προέρχονται κυρίως από την εκμετάλλευση των πνευματικών δικαιωμάτων που παραχωρούν για να γίνουν ταινίες ή αντικείμενα. Σαν είδος δεν έχει περισσότερες ή λιγότερες αποτυχημένες σειρές ή ταινίες σε σχέση με άλλα είδη ταινιών. Δεν πιστεύω πως θα εξαφανιστεί εντελώς και δεν θα υπάρχει ενδιαφέρον στο να δει κάποιος μια υπερηρωική ταινία. Πιθανόν να μην υπάρχει τόση ζήτηση και να μην βγαίνουν τόσοι τίτλοι αλλά να πάψει, όπως κάποτε, να μην υφίσταται είναι πλέον πολύ δύσκολο. Υπάρχουν άνθρωποι που όσο και αν γκρινιάζουν για την μεταφορά των τίτλων κόμικς στο σινεμά, θα πάνε να δουν μια ταινία που βασίζεται σε κόμικς και άλλοι που δεν θα διαβάσουν ποτέ πάνω από ένα ή δυο τεύχη, αλλά θα βλέπουν τις ταινίες. Όπως συμβαίνει και με τις μεταφορές των βιβλίων. Σήμερα, οι νεότερες γενιές έχουν χιλιάδες ερεθίσματα από βιντεοπαιχνίδια που έχουν καταπληκτικό storytelling, οπότε υπάρχει ένα είδος αφήγησης πιο σύνθετο από τον κινηματογράφο. Ποιος ξέρει που θα οδηγήσει αυτή η εξέλιξη της τεχνολογίας; Αμφιβάλω πάντως ότι θα οδηγήσει στην εξαφάνιση των υπερηρωικών ταινιών ή των υπερηρωικών κόμικς.
Προσωπικά τον βρίσκω λίγο άτολμο ακόμα τον κινηματογράφο. Υπάρχουν πολλές ενδιαφέρουσες ιστορίες κόμικς οι οποίες δεν γυρίζονται σε ταινίες, ενώ προτιμούν να δίνουν χρήματα σε ιστορίες που ανακυκλώνουν τα ίδια μοτίβα ή σε ιστορίες ηρώων που δεν έχουν να πουν κάτι παραπάνω στον κόσμο. Φυσικά, αυτό θα βρει τον τρόπο να αλλάξει μέσα από τον κορεσμό που έρχεται. Ήδη βλέπουμε ελαφρώς διαφορετικά πράγματα με περισσότερο νόημα. Για παράδειγμα, χωρίς να λέω πως είναι κάποιος τρομερός κοινωνικός σχολιασμός, η σειρά που προβλήθηκε στο Disney+ το Miss Marvel, ακούμπησε, έστω ακροθιγώς, το θέμα της ανεξαρτησίας του Πακιστάν από την Ινδία, ένα ιστορικό- πολιτικό γεγονός η πληροφόρηση πάνω στο οποίο έχει μια αξία για τους θεατές.
Γιατί δεν τολμούν το κάτι διαφορετικό; Πλέον το κοινό δεν είναι όπως πριν από 2 δεκαετίες που γνώριζε μόλις τρεις υπερήρωες.
Γενικά, προσπαθούν να πειραματιστούν κυρίως σε πλατφόρμες και με ιστορίες μικρότερου ρίσκου, οικονομικού. Θα βγει μια σειρά λίγο πιο αμφιλεγόμενη στο Disney+ και αν πάει καλά θα εντάξουν τον χαρακτήρα και στο κινηματογραφικό σύμπαν, αλλιώς θα τον ξεχάσουν.
Τώρα πια πιστεύω ξέρουν πολύ καλά πως θα αντιδράσει το κοινό σε κάθε τι. Ο φόβος για το αν πετύχει ή όχι υπήρχε στην αρχή, τώρα πιστεύω πως θέλουν να στραγγίξουν και το κόμικς, ακριβώς όπως γινόταν παλιότερα με τα βιβλία, επειδή λένε ιστορίες που ο κόσμος θέλει να δει, ωστόσο κάνεις στον κόσμο που ζούμε δεν θα επενδύσει σε κάτι, χωρίς να ξέρει τι θα βγάλει από αυτό.
Έχουν βγει ταινίες που παλιότερα δεν θα έβγαιναν λόγω του ρίσκου, όπως το Deadpool το Logan… Από την άλλη τις πιο δυνατές του ιστορίες ήδη τις έχουν εξαντλήσει π.χ. όταν βγήκε το Ιnfinite World ή το End Game. Αναρωτιέσαι τι παραπάνω έχουν να πουν; Ήταν πολύ καλές ταινίες. Όταν έχεις φτάσει στην κορύφωση πώς το ξεπερνάς; Γι αυτό μάλλον θα κάνει κοιλιά.
Καταστρέφονται, όπως και καταπληκτικοί ήρωες, όπως ο ‘’Μαύρος Φοίνικας’’…
Αυτή η ταινία όντως δεν ήταν καλή. Πιστεύω όμως πως έχουμε γίνει και απαιτητικοί στο είδος, επειδή έχουμε δει και πολλά.
Στην Ελλάδα θα μπορούσαν να περάσουν ήρωες κόμικς στο κινηματογράφο ή στην τηλεόραση σήμερα; Θυμάμαι πως κάποτε ο Αρκάς είχε μια ολιγόλεπτη εκπομπή με τον Ισοβίτη την δεκαετία του ’90. Τώρα θα μπορούσε κάτι τέτοιο να συμβεί με καλύτερες συνθήκες ;
Κάποιες απόπειρες νομίζω έχουν γίνει ήδη και με αρκετή επιτυχία κιόλας π.χ. «ο Πανίσχυρος μεγιστάνας των Νίντζα» αν και δεν ξέρω αν μετράει, γιατί η ταινία προηγήθηκε του κόμικς (ελπίζω να τα λέω σωστά!), γενικά όμως θεωρώ ότι είναι δύσκολο εγχείρημα, ειδικά στον τομέα των υπερηρωικών κόμικς. Φυσικά, αν και δύσκολο δεν είναι καθόλου αδύνατο, γιατί τα τελευταία χρόνια οι Έλληνες δημιουργοί δοκιμάζουν τις δυνάμεις τους σε όλο και περισσότερα είδη, οπότε γιατί όχι και στην μεταφορά κάποιου κόμικς, ίσως και υπερηρωικού. Άλλωστε αν συμβεί κάτι τέτοιο δεν θα είναι καν η πρώτη υπερηρωική ελληνική ταινία, Μην ξεχνιόμαστε! Υπάρχει και ο «Σούπερ Δημήτριος»!
Ποια είναι τα μελλοντικά σου όνειρα ;
Εύχομαι να μπορώ να ζήσω για πάντα από αυτή την δουλειά επειδή πάντα υπάρχει το άγχος «κάτι να μην πάει καλά» ή «τον επόμενο μήνα να μην έχω δουλειά».
Και φυσικά να δουλέψεις για την ανταγωνίστρια εταιρία..
Ναι, στον Spider-man. Κοίτα, είμαι πολύ ευτυχισμένος που δουλεύω στην DC. Ωστόσο πάντα όταν καταφέρνεις έναν στόχο, επιθυμείς τον επόμενο. Έχω μια ιδιαίτερη αγάπη επίσης σε αυτόν τον χαρακτήρα. Λίγα μόλις χρόνια πριν δεν φανταζόμουν καν πως θα σχεδίαζα κόμικς επαγγελματικά, πόσο μάλλον να δουλεύω για μεγάλες εταιρίες. Ήταν τόσο μακρινά και τόσο άπιαστα όλα αυτά… και μετά το 2012 όλα έγιναν το ένα, πίσω από το άλλο. Δεν ήταν πάντα εύκολα και ρόδινα βέβαια. Υπήρχαν στιγμές που δεν είχα δουλειά ή χρήματα και περνούσα μέρες τρώγοντας ζάχαρη. Δεν θέλω να πω ψέματα. Όταν λέω τώρα «Αχ! Να δουλέψω στο Spider-man» σταματάω πολλές φορές τον εαυτό μου και λέω «σκέψου τι πέρασες; Τι λες τώρα; Καλά είσαι.»
Ένα τελευταίο μήνυμα;
Ουφ! Και μόνο ότι είμαι σε ηλικία να δίνω συμβουλές είναι λαβωματιά στην καρδιά αλλά άντε…
Από την προσωπική μου διαδρομή έχω να πω ότι στα όνειρά σου δεν μπαίνει εμπόδιο τίποτα (ούτε καν η έλλειψη ταλέντου)… αλλά ταυτόχρονα είναι τόσες οι δυσκολίες που θα παρουσιαστούν και θα παρουσιάζονται που πρώτα πρέπει να είμαστε καλοί με τους εαυτούς μας. Δεν θα είσαι πάντα σε θέση να «πετύχεις» ή καν να «παλέψεις». Καλό είναι να δίνουμε ένα περιθώριο πάντα στον εαυτό μας.
