Ιστορίες άλλοτε τρομαχτικές, άλλοτε μελαγχολικές και άλλοτε κωμικές, όμως πάντοτε παράδοξες και συναρπαστικές, μεταφέρουν τον αναγνώστη σε έναν κόσμο όπου το υπερφυσικό στοιχείο είναι συνυφασμένο με το φυσικό τοπίο, αποτελώντας συνάμα κομμάτι της ανθρώπινης καθημερινότητας
Ο Λεφκάδιος Χερν, γεννηθείς στο νησί της Λευκάδας, έγινε ένας από τους λίγους δυτικούς συγγραφείς που ήρθαν σε τόσο στενή σχέση με τον ασιατικό πολιτισμό. Ασπάστηκε τον βουδισμό, παντρεύτηκε, πήρε την ιαπωνική υπηκοότητα και άλλαξε το όνομά του σε Γιάκομο Κοϊζούμι. Μάλιστα την άνοιξη του 1890 που ο Χερν ταξίδεψε στην Ιαπωνία ως δημοσιογράφος αμερικάνικης εφημερίδας, έμελλε να μην επιστρέψει ποτέ πίσω στην Δύση και θάφτηκε σύμφωνα με τις τοπικές παραδόσεις στο Τόκιο το 1904. Η παρούσα έκδοση της Ars Nocturna προσφέρει μια ενδελεχή μελέτη του έργου του συγγραφέα και περικλείει μια σειρά μικρών ιστοριών από τις συλλογές Kwaidan, Shadowings και In Ghostly Japan.
Άλλοτε με γραπτή καταγραφή προφορικών ιστοριών τρόμου και άλλοτε με ιστορίες δική του έμπνευσης, ο Λεφκάδιος Χερν με την γραφή του μετατρέπεται στον ευαίσθητο παλμογράφο της κατάστασης της ιαπωνικής κοινωνίας τον 19ο αιώνα. Επηρεασμένη από την αρχή του σιντοϊσμού ότι η ευημερία της οικογένειας επιτυγχάνεται με την ικανοποίηση των επιθυμιών των θανόντων προγόνων, η ιαπωνική πυρηνική οικογένεια παρέμενε δέσμια του παρελθόντος και απέδιδε σε οποιαδήποτε δυστυχία μεταφυσικές διαστάσεις. Τελόνια, δαίμονες και γυναικεία φαντάσματα διατρέχουν το σύνολο των ιστοριών και γίνονται αντικείμενο συμφοράς για τους άντρες πρωταγωνιστές. Έτσι, σύμφωνα και με τον ίδιο «η γυναίκα μοιράζεται το σύστημα αξιών της οικογένειας(cult) αλλά δεν το διατηρεί η ίδια. Εξάλλου οι κόρες της οικογένειας προορίζονται, ως γενικό κανόνα, για να παντρευτούν σε άλλα νοικοκυριά οπότε δεν θα μπορούσαν παρά να έχουν μόνο μια τυπική σχέση με το πατρικό τους σπίτι.» Στο νέο της σπίτι θα λατρεύει τους νεκρούς προγόνους του άντρα της και δεν θα έχει παρά ελάχιστες σχέσεις με την οικογένειά της. Η συλλογή Kwaidan εξερευνά σε μεγάλο βαθμό την δυναμική μεταξύ των μελών της οικογένειας και δίνει μια ξεκάθαρη θέση της γυναίκας/φάντασμα: παντρεμένη με κύριο μέλημα της την δημιουργία υγιών απογόνων, δεχόμενη συναισθηματική και σωματική βία από τον καταπιεστικό σύζυγο δεν μπορεί να αποδεσμευτεί από τον κόσμο των ζωντανών και στοιχειώνει το σπίτι. Τα όμορφα χαρακτηριστικά του προσώπου που παλαιότερα σχεδόν «μάγευαν» τον, γίνονται μια άμορφη μάσκα τρόμου, και εδώ υπογραμμίζεται το κριτήριο της ομορφιάς ως εχέγγυο ενός γάμου με ισχυρό άντρα. Ήταν ατιμωτικό μια γυναίκα να έχει οποιαδήποτε σχέση πέραν του τυπικού με έναν άντρα αν δεν είναι ο σύζυγος, γι΄αυτό και η O-Sono στην ιστορία «Το Μυστικό της Νεκρής» στοιχειώνει το σπίτι γιατί έκρυβε ένα τέτοιο ερωτικό γράμμα.
Δεν είναι τυχαίο ότι στην αυγή του 20ου αιώνα που έχουν γραφτεί και οι τρεις συλλογές παρατηρείται η ανέγερση της φεουδαρχικής τάξης των σαμουράι(shonugate), που έχαιρε μιας σειράς οικονομικών και πολιτικών προνομίων. Ο στρατιωτικός νόμος και το κύρος των σαμουράι τους έδινε το ελεύθερο έτσι ώστε να κατέχουν από υλικές ανταμοιβές μέχρι υποσχέσεις υπακοής από οικογένειες σε βάθος πολλών γενεών. Οι διαταγές τους ήταν απαράβατες και θεωρούνταν επίγειοι θεοί. Σε πολλές ιστορίες περιγράφεται ο θαρραλέος πολεμιστής και ο Λεφκάδιος Χερν επιλέγει να ενσωματώσει όλες τις κοινωνικές τάξεις στην αφήγηση. Έμποροι, φτωχοί αγρότες, φεουδάρχες, σαμουράι, όλοι με βάση τον βουδιστικό λόγο αγωνιούν για την ικανοποίηση των προγόνων και την διασφάλιση της δικής τους ομαλούς μετάβασης στον άλλο κόσμο.
Ο έντονα εικονοπλαστικός λόγος του Χερν ξετυλίγει διάφορα στιγμιότυπα από την καθημερινή ζωή, αλλά ίσως η κορυφαία του είναι η «Ιστορία του Μίμι-Νάσι-Χόιτσι», ενός μουσικού σε βουδιστικό ναό που μπλέκεται με τα φαντάσματα αρχαίων πολεμιστών και ενός μουσικόφιλου στρατηγού. Η μετάφραση ανταποκρίνεται στις ιδιαιτερότητες και τα πολλαπλά μηνύματα των ιδεογραμμάτων, ενώ γίνεται και μια αξιόλογη προσπάθεια απόδοσης των χαϊκού. Συνολικά, το βιβλίο είναι μια θαυμάσια επιλογή για τους αναγνώστες του είδους και όχι μόνο.
