Το Με Aνοιχτό Bιβλίο του Massimo Recalcati κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κέλευθος, σε μετάφραση Χρήστου Πονηρού και αποτελεί ένα άνοιγμα του συγγραφέα, διακεκριμένου ψυχαναλυτή στην Ιταλία, μέσα από το οποίο μιλά για τη σημασία, που μπορεί να έχει η ανάγνωση κάποιων βιβλίων στη ζωή ενός ανθρώπου, θέτοντας το προσωπικό του βίωμα σαν το όχημα για να επιτευχθεί ο σκοπός αυτός. Ως εκ τούτου, μέσα από τις σελίδες του δικού του βιβλίο, αντλεί τα επιχειρήματά του μέσα από τον παγκόσμιο πολιτισμό, φωτογραφίες, πίνακες, μουσική, αλλά και τα προσωπικά του αναγνώσματα, όπως είναι τα έργα των Sartre, Lacan, Ομήρου, Dante, ακόμα και τη Βίβλο!
Βάσει, λοιπόν, του επαγωγικού συλλογισμού του, ο συγγραφέας επιχειρεί όχι μόνο να γράψει ένα βιβλίο -ωδή για το βιβλίο, αλλά να αναδείξει και την κρυφή του δύναμη, να εξηγήσει τους λόγους που κάποια βιβλία μας ελκύουν περισσότερο από άλλα και τον τρόπο που η ανάγνωσή τους ανασυνθέτει την ταυτότητά μας, κάνοντας ένα άνοιγμα προς τη ζωή. Διότι, για τον Recalcati, τα βιβλία δεν είναι ποτέ μόνο βιβλία, είναι «μαχαίρια», «σώματα» και «θάλασσα», όπως χαρακτηριστικά τα περιγράφει, είναι συναντήσεις, τομές στην πορεία μιας ζωής, που διαμορφώνει έναν άνθρωπο. Η βιβλιοφιλία, δε, του συγγραφέα είναι τέτοια που δεν διστάζει να συσχετίσει τα αγαπημένα του αναγνώσματα με τον έρωτα, ως μια εμπειρία που μεταμορφώνει τον άνθρωπο. Παράλληλα, ο Recalcati αντιπαραθέτει τον υγιή αυτό διάλογο του αναγνώστη με το βιβλίο του, κάτι που το καθιστά ένα βιβλίο «ανοιχτό», με την κατάσταση, κατά την οποία αυτά μπορούν να λειτουργήσουν αντίθετα, ήτοι να περιχαρακώσουν έναν άνθρωπο και να τον βγάλουν εκτός κοινωνικής ζωής, όταν παραδείγματος χάριν, το βιβλίο γίνεται υποκατάστατό αυτής ή όταν το βιβλίο γίνεται δόγμα.
Για να πετύχει όλα τα παραπάνω, ο συγγραφέας χρησιμοποιεί σαν εργαλεία του κυρίως τα φιλοσοφικά και ψυχαναλυτικά εργαλεία του Sartre και του Lacan αντιστοίχως. Ειδικότερα, σύμφωνα με τον Recalcati, το βιβλίο δεν είναι παρά μια πύλη ή ένα παράθυρο, όπως πολύ συχνά αναπαρίσταται στο παγκόσμιο πολιτισμικό ασυνείδητο, το οποίο βλέπει κατευθείαν στις πρώτες μνήμες μας, σε μια γλώσσα που είναι φτιαγμένη από τα πρώτα θραύσματα της ύπαρξής μας και που ο Lacan έχει ονομάσει «lalangue». Η πορεία, δε, μετατροπής της ιδιότυπης αυτής γλώσσας του σώματος και της σκέψης μας, που δεν θα ήταν υπερβολή αν λέγαμε ότι συνιστά αυτό που άλλοι θα ονόμαζαν «ψυχή»του κάθε ανθρώπου, σε γλώσσα έλλογη αποτελεί μια ολόκληρη διαδικασία, την οποία ο συγγραφέας αποκαλεί «απομητρικοποίηση». Η ανάγνωση, λοιπόν, βιβλίων που αγγίζουν την lalangue του καθενός μας συμβάλει καθοριστικά σε αυτή τη διαδικασία, αφού της δίνει έκφραση, ζωντανή αναπαράσταση μέσω παραδειγμάτων, την καθιστά πραγματική, απελευθερώνοντάς την από τα άδυτα του ανθρώπινου ασυνείδητου.
Με αυτόν τον τρόπο το βιβλίο λειτουργεί σαν ένας τρόπος μετουσίωσης, έναν φάρο, που καθοδηγεί τον αναγνώστη να ανακαλύψει τον βαθιά κρυμμένο, αληθινό εαυτό του. Και ο τρόπος αυτός διαφοροποιείται τόσο από εκείνον που έχουν τα ΜΜΕ να παραμορφώνουν την πραγματικότητα των ανθρώπων, σύμφωνα με τον Eco, όσο και από αυτό που περιγράφει ο Foucault, εκφράζοντας την απαισιόδοξη αντίληψη ότι όλοι ζούμε ζωές προδιαγραμμένες, σαν να ακολουθούμε το σενάριο μιας ταινίας και το δόγμα ότι η ζωή, δεν είναι παρά η μίμηση της τέχνης. Αντίθετα, λοιπόν, με τα παραπάνω, σύμφωνα με τον Recalcati το βιβλίο όχι μόνο δεν στρεβλώνει ή δεν περιορίζει, αλλά δίνει φτερά στα μύχια της ανθρώπινης ύπαρξης, λαχτάρας και επιθυμίας, γι’ αυτό και η ανάγνωση τους από διαφορετικούς μεταξύ τους ανθρώπους, η κριτική τους, η ανάλυσή τους, ποικίλει, αφού για τον καθένα οι σελίδες τους ξυπνούν ξεχωριστές μνήμες, που κοιμούνται στο βυθό του ανθρώπινου ασυνείδητου.
