Τα τελευταία χρόνια βλέπουμε μια μεγάλη άνθιση στον χώρο των επιτραπέζιων, για διάφορους λόγους. Όλο και περισσότεροι άνθρωποι παρακινούνται να ασχοληθούν με τα επιτραπέζια ή με τα RPG με έναν διαφορετικό τρόπο από ό,τι παλιά, ειδικά τώρα που η μαζική κουλτούρα τα ξαναθέτει στην αιχμή του δόρατος…
Το Smassing Culture συνάντησε, λοιπόν, τον Γιώργο Xωριανόπουλο και την Άρτεμη Παπατσαρούχα, πρόεδρο και μέλος αντίστοιχα του Ελληνικού Σύλλογου Παιχνιδιών Ρόλων και Στρατηγικής (ΕΣΠΑΙΡΟΣ), ένα σωματείο που δημιουργήθηκε το μακρινό 2002 από ανθρώπους που μοιράζονται την ίδια αγάπη για τα παιχνίδια και τις στιγμές που αυτά προσφέρουν και μιλήσαμε για τα παιχνίδια, τις πρακτικές δυσκολίες και τους τρόπους που η φαντασία μας μπορεί να τις ξεπεράσει…
Αρχικά μπορείτε να μου πείτε κάποια εισαγωγικά πράγματα για το σύλλογο, από που ήρθε η ιδέα της δημιουργίας του, τι ανάγκες νιώθετε ότι εξυπηρετεί;
Γ:Η ιδέα της δημιουργίας ήρθε από φοιτητές που ψάχνουν να βρουν ένα μέρος για να μπορούν να παίζουν τα παιχνίδια ρόλων, τα παιχνίδια στρατηγικής.
Α: Χωρίς να κράζει η μαμά από την κουζίνα για σατανιστικά παιχνίδια ή να πιάνουν χώρο σε κάποια καφετέρια σε κάποιο δημόσιο χώρο.
Γ: Έτσι ξεκίνησε ο σύλλογος το 2001, με τέτοια άτομα και το μεγαλύτερο μέρος των ιδρυτικών μελών είναι ακόμα εδώ, με τα παιδιά τους πλέον σχεδόν όλοι. Άρα ο σύλλογος φέτος «ενηλικώνεται».
Οι λειτουργίες, τα υλικά, οι διαδικασίες για νέα Μέλη και γενικά η καθημερινότητα του συλλόγου πώς λειτουργεί; Πέρα από τους φοιτητές και τα παλαιότερα ιδρυτικά μέλη, έρχονται καινούργια μέλη;
Γ:Μέσω και των social media τα τελευταία 3-4 χρόνια υπάρχει μεγάλη ανάπτυξη, αλλά και μέσω εκδηλώσεων, οι οποίες είναι ανοιχτές προς το κοινό.
Α: Επίσης μέσω διάφορων φεστιβάλ (fantasticon πχ) προσπαθούμε να καλέσουμε τον κόσμο να έρθει. Σημαντικό είναι ότι ανοιχτός είναι ο σύλλογος τις πρώτες Παρασκευές κάθε μήνα για να έρθει κόσμος να παίξουμε επιτραπέζια δωρεάν. Δεν υπάρχει καμία χρέωση.
Τώρα από τη στιγμή που κάποιος μας βρει μέσω internet ή μέσω κάποιου φεστιβάλ, μπορεί να έρθει εδώ και τις τέσσερις πρώτες φορές που θα έρθει είναι τελείως δωρεάν. Μπορεί να έρθει να παίξει κάποιο παιχνίδι, κάποιο rpg, να δει τι τρέχει παράλληλα και μετά από τις τέσσερις φορές ξεκινάει μία συνδρομή, η οποία κυμαίνεται ανάλογα με το τι σχέση θέλεις να έχεις με τον σύλλογο.
Γ:Ουσιαστικά κάθε καινούριο μέλος περνάει μία δοκιμαστική περίοδο, η οποία κυμαίνεται από 5 έως 7 μήνες και από κει και πέρα από το διοικητικό συμβούλιο αποφασίζεται εάν το δόκιμο μέλος θα γίνει τακτικό μέλος. Κατά 99,8% θα πούμε ναι. Υπάρχει ένα 0,2% ακραίας άσχημης συμπεριφοράς ως προς τα άλλα μέλη του συλλόγου ή συμπεριφοράς που δείχνει τάσεις καταστροφής προς τα υλικά που παρέχει ο σύλλογος σε βιβλία, επιτραπέζια. Δεν βρίσκεις εύκολα πια ένα επιτραπέζιο που το αγόρασες πριν 20 χρόνια… Έχουμε παιχνίδια που οριακά είναι κειμήλια, από το ’76.
Γ:Η βιβλιοθήκη των παιχνιδιών μας είναι πολύ πλούσια σε αυτό . Το καλό είναι ότι τώρα έχουμε κάνει και μία στροφή προς καινούρια παιχνίδια, νεότερης ηλικίας, κάτι που στο παρελθόν δεν συνέβαινε, γιατί υπήρχε μία παλιότερη λογική στρατηγικού παιχνιδιού. Oπότε όπως εξελίσσονται τα πάντα, εξελίσσεται και ο σύλλογος.
Το καλό είναι ότι για οποιοδήποτε νέο μέλος υπάρχει η επιλογή του να παρακολουθήσει και να παίξει για να μαθαίνει κι όλας και από εκεί και πέρα μπορεί να πει «παιδιά θέλω να παίξω επιτραπέζιο/ να παίξω το rpg μου» και να το κανονίσει οποιαδήποτε μέρα θέλει. Παρέχουμε το χώρο και ό,τι άλλο θα μπορούσε να χρειαστεί οποιοσδήποτε fan για να παίξει, δηλαδή μεγάλα δωμάτια, μεγάλα τραπέζια, ησυχία συνήθως.
Λόγω μιας μεγάλης δωρεάς αριθμούμε πάνω από 400 επιτραπέζια, όλα μοναδικά.
Ο σύλλογος υπάρχει σχεδόν εδώ και δύο δεκαετίες. Τι διαφορές υπάρχουν στον τρόπο που οι άνθρωποι παίζουνε και κυρίως τι άποψη έχουν οι απ’ έξω για αυτήν την ενασχόληση;
Γ: Σε αυτό δεν είμαι ικανός να απαντήσω σε μεγάλο φάσμα, γιατί εγώ είμαι σχεδόν στα μισά χρόνια του συλλόγου. Όμως και από το 2010 που είχα μπει στον χώρο τον συγκεκριμένο, υπάρχει διαφορετική αντιμετώπιση όχι μόνο από άτομα ίδιας ηλικίας που παλιότερα μπορεί να αποδοκίμαζαν τα επιτραπέζια σαν μία παιδική ασχολία, αλλά ακόμα και από μεγαλύτερους που έχουνε δει κάποιο παιχνίδι εκτός της Μονόπολης να αρέσει στο παιδί τους. «Με ποιον συναναστρέφεσαι; Ποιοι είναι αυτοί; Τι κάνετε εκεί πέρα». Αυτό υπήρχε πιο παλιά. Το καλό είναι ότι έχει σπάσει και το κλασικό στερεότυπο του RPGα, πολύ nerd, που ζει στο υπόγειο της μαμάς του και αυτό είναι πολύ θετικό. Όλο το σκηνικό έχει αλλάξει προς το καλύτερο για το συγκεκριμένο χόμπι, γιατί είναι ουσιαστικά χόμπι για τους περισσότερους, και με τα φεστιβάλ τα οποία έχουν αυξηθεί αλλά και με την αποδοχή όλων των ηλικιών. Έχω δει 60αρηδες που παίζουν χρόνια να συνομιλούν με 19χρονους και να συζητούν για τις οικονομικές συνθήκες στον χώρο των επιτραπέζιων, στο τότε και στο τώρα.
Αυτή η οικονομική κατάσταση, ειδικά από το 2010, που είναι μια περίοδος που ξεκίνησαν και τα μνημόνια, φαντάζομαι έχει επιδράσει και στον Σύλλογο και τις λειτουργίες του…
Γ:Και ναι και όχι. Επειδή είναι μη κερδοσκοπικός, δεν έχει να κάνει με την κατάσταση στη γενικότερη οικονομία. Δεν πληρώνουμε φόρους, δεν πληρώνουμε που υπάρχουμε. Το μοναδικό που πληρώνουν τα μέλη προς το σύλλογο είναι η συνδρομή για τη διαχείριση και τις λειτουργίες του συλλόγου. Δηλαδή τα περισσότερα πάνε στο ενοίκιο, στο τι μπορεί να ζητηθεί από κάποιο φεστιβάλ, τι μπορεί να πάρουμε για να εμπλουτίσουμε τις βιβλιοθήκες με παιχνίδια και βιβλία. Είναι καθαρά μη κερδοσκοπικός σύλλογος.
Παρόλα αυτά υπήρξε περίοδος που δεν τα πήγαινε καλά ο σύλλογος αλλά αυτό δεν ήταν άμεσα λόγω οικονομικής κρίσης. Ηταν επειδή είχαν φύγει άτομα είτε για δουλειά, είτε επειδή βαρέθηκαν να παίζουνε. Την περίοδο κιόλας της βαριάς κρίσης αριθμούσαμε περίπου 60 τακτικά μέλη, που είναι βιώσιμος αριθμός.
Τώρα πλησιάζουμε στα 80 και αν ξεπεράσουμε τα 85 σκεφτόμαστε να μετακομίσουμε. Ξεκίνησε την πρώτη φορά στα Εξάρχεια μετά πήγαμε σε άλλο χώρο στα Εξάρχεια και τώρα έχουμε βρει αυτόν τον χώρο που είναι πολύ ωραίος, αλλά τώρα είμαστε πολλά άτομα (τα τακτικά με τα δόκιμα που έχουμε κάθε έξι μήνες- είναι 4,5 δόκιμα το εξάμηνο). Ανεβαίνει λίγο γεωμετρικά ο αριθμός κυρίως γιατί έχει πάρει και μία τεράστια άνθιση το θέμα των επιτραπέζιων και των RPGs.
Τον τελευταίο καιρό και πέρα από την κρίση έχουν αυξηθεί οι παρεΐστικες δραστηριότητες σαν μία συνολικότερη τάση της νεολαίας. Πιστεύετε το επιτραπέζιο έχει μία διαφορετική πλέον αλληλεπίδραση με τον κόσμο που δε μεγάλωσε με το 20εδρο αλλά το είδε κιστην πορεία;
Στη διάδοση του χόμπι βοήθησαν πάρα πολύ τα τελευταία χρόνια σειρές και ταινίες που έχουν να κάνουν με το συγκεκριμένο χώρο για παράδειγμα Stranger Things, οι ταινίες της Marvel και πιο παλιά ο Άρχοντας και το Harry Potter, όπως και το άνοιγμα πολλών καταστημάτων με μία βιβλιοθήκη με επιτραπέζια. Εκεί μπορείς να επιλέξεις ένα και να παίξεις αντί να πας να πιείς μόνο τον καφέ σου. Αυτό βοήθησε άτομα που δεν είχανε καμία σχέση με επιτραπέζια. Ξεκινάνε με κάτι πολύ απλό, παρεΐστικο και σε όποιους αρέσει θα συνεχίσουνε.
Ταυτόχρονα έχει βοηθήσει πάρα πολύ και το ελληνικό community που είναι μόνο για επιτραπέζια. Όχι μέσω όμως μόνο social media, αλλά και φυσικής παρουσίας. Θα πλησιάσεις το άτομο που θα δείξει ενδιαφέρον και θα του πεις «έλα εδώ να σου δείξω». Και είναι και ο καλύτερος τρόπος κιόλας να βάλεις στον συγκεκριμένο χώρο κάποιον.
Σε αυτόν τον χώρο υπάρχουν κόντρες, μεταξύ ειδών, μεταξύ παικτών ή καταστημάτων; Ή όλα αλληλοσυμπληρώνονται πλέον;
Γ: Αναλόγως για ποιο κομμάτι του χώρου. Στα απλά RPG υπάρχει μια περιέργεια, ο καθένας θα δοκιμάσει διαφορετικά πράγματα. Αντίθετα, στον χώρο του war gaming υπάρχει μία μικρή κόντρα, σε πολύ μικρό βαθμό.
Κόντρα υπήρχε και μεταξύ του συλλόγου και των καταστήμάτων γιατί τους παίρνανε τον κόσμο, καθώς πια τα καταστήματα έχουν τραπέζια που μπορείς να πας να παίξεις. Αλλά ο σύλλογος προσφέρει κάτι που δεν προσφέρουν τα καταστήματα. Ωράριο. Αν είσαι τακτικό μέλος μπορείς να έρθεις 3:00 τα ξημερώματα να παίξεις, δεν σου λέει κανένας τίποτα. Έχεις τις ώρες κοινής ησυχίας πολυκατοικίας αλλά από εκεί και πέρα δεν υπάρχει περιορισμός. Δεύτερον, είσαι σε έναν χώρο τον οποίο θα σεβαστείς και θα σε σεβαστεί και τρίτον η παρέα. Οποιοσδήποτε δηλαδή μπορεί να πάρει τηλέφωνο και να πει «Πού είσαστε, σύλλογο; Έρχομαι» . Δεν είναι το ίδιο εύκολο αυτό με ένα μαγαζί. Αν δεν έρθει κάποιος μέσα εδώ να μπει, να κάτσει, να δει τι συμβαίνει, δεν μπορεί να καταλάβει. Είμαστε 80 άτομα παρέα. Υπάρχει μία που πολύ ζεστή σχέση μεταξύ όλων μας.
Γ: Πιο παλιά λόγω και των μελών επειδή αρκετά μέλη του συλλόγου δεν ήταν μόνο σε έναν, ήταν σε διάφορους, υπήρχαν καλές σχέσεις. Υπήρχε περίοδος που έγινε σπάσιμο των συλλόγων. Γενικώς μεταξύ των συλλόγων υπήρχε μια περίοδος που οι σχέσεις δεν ήταν καλές αλλά αυτό είναι κυρίως εσωτερικό. Με τα καταστήματα πάντα είχαμε σχέσεις, δεν είχαμε κανένα πρόβλημα.
Α: Στις περισσότερες περιπτώσεις έχουν αποκατασταθεί οι σχέσεις και επειδή υπάρχει όλο αυτό βρισκόμαστε όλοι στα φεστιβάλ. Έχει ξεκινήσει μία καινούργια ώσμωση καινούργιων μελών, καινούργιων ανθρώπων με πολύ πιο φρέσκα μυαλά.
Άρα το επιτραπέζιο δεν είναι φυγή από την πραγματικότητα αλλά δημιουργεί κοινωνικοποίηση;
Α:Ναι μάλιστα είναι πάρα πολύ καλή κοινωνικοποίηση, για όλες μάλιστα τις ηλικίες. Ένα πολύ ωραίο πράγμα που έχει δημιουργηθεί τα τελευταία χρόνια είναι και τα επιτραπέζια που βγαίνουν για πολύ μικρότερες ηλικίες, από τριών ετών, τα οποία βοηθάνε στην ανάπτυξη του παιδιού σε πολλούς τομείς. Κοινωνικοποίηση, συνεργασία, μνήμη.
Επίσης στην Ελλάδα, στην Αθήνα τουλάχιστον, έχουμε την πρώτη συντονισμένη προσπάθεια δημιουργίας επιτραπέζιου RPG για παιδιά νηπιαγωγείου-Δημοτικού. Στο fantasticon υπήρχε δωμάτιο RPG for kids ετη Γερμανία υπάρχει ένα σχολείο το οποίο τρέχει μόνο έτσι. Δηλαδή 6 μήνες είναι όλά τα μάθηματα RPG.
Λόγου χάρη: μαθηματικά «Τι θα κάνουμε σήμερα; εσύ είσαι ο Πυθαγόρας» και τα ποσοστά στις εξετάσεις και τα λοιπά είναι σε τεράστιο βαθμό ανώτερα. Γιατί αν έχεις πει ότι εγώ εφηύρα το Πυθαγόρειο θεώρημα, θα το θυμάσαι. Kαι έτσι μαθαίνουν πολύ πιο δημιουργικά και πολύ πιο έμπρακτα θεωρία και όλη την ύλη.
Γ: Μιας και λέμε για παιδιά, οι γονείς του συλλόγου θέλουν να ξεκινήσουν μία kids day. Είτε για επιτραπέζιο, είτε για βάψιμο μινιατούρας, είτε για κάποιο παιχνίδι ρόλων.
Για κλείσιμο; Ευχές σχέδια για το πιο άμεσο μέλλον, κάποια πράγματα που έχουνε κλείσει;
Π: Πέρα από τα γνωστά Cons και τα events με το LARP, που θα συμμετέχουμε, όποιος θέλει μπορεί να στείλει ένα μήνυμα στα social media του συλλόγου, και να έρθει ίσως σε κάποιο από τα mass campaigns που τρέχουν (απλά να είναι μια «τυπική» εξακρίβωση ότι είναι πάνω από 18). Για όποιον ενδιαφέρεται, ο σύλλογος τρέχει 3 mass campaign (δηλαδή παράλληλα τραπέζια, στον ίδιο κόσμο, όπου οι ενέργειες του ενός έχουν επιδράσεις και στα άλλα), ένα DnD 5e κάθε δεύτερο Σάββατο, ένα με Fate System, το Dresden Files, το οποίο αρέσει πολύ στον κόσμο, τα υπόλοιπα Σάββατα και τις Κυριακές μετά το Dresden το World of Darkness (με vampires και werewolves). Οποιοσδήποτε θέλει να έρθει μπορεί να έρθει να παρακολουθήσει και από την επόμενη φορά να παίξει ή ακόμα και την ίδια φορά.
Α: Έτσι και αλλιώς δεν υπάρχει καλύτερος τρόπος να μάθεις ένα παιχνίδι από το να το παίξεις. Επίσης το καλό των mass campaign, ειδικά στο Dresden είναι ότι τα groups αλλάζουν. Αυτό έχει και ως αποτέλεσμα και ο παίκτης να μαθαίνει καλύτερα τους συμπαίκτες του, αλλά και το ίδιο το παιχνίδι να γίνεται πιο φιλικό και παρείστικο.
Γ: Το πιο επιτυχημένο τέτοιο παράδειγμα για μένα ήταν το 2010, στο World of Darkness (Hunter). Κάποια στιγμή υπήρχαν πέντε τραπέζια, ποτέ σταθερά, πάντα ζωηρά. Αυτό ήταν και το καλύτερα οργανωμένο.
Α: Για μένα είναι άλλωστε και η επιτομή του RPG, γιατί αναγκάζεσαι να αλληπεπιδράς με πολύ διαφορετικά άτομα, γνωρίζεις καλύτερα τον χαρακτήρα σου, γιατί μπαίνεις πολλές φορές στη λογική του «τι θα έκανε». Επίσης τον αναπτύσσεις και με πολλές πριβέ συναντήσεις, με πράγματα που επηρεάζουν τον χαρακτήρα ανεξάρτητα από τις δράσεις των άλλων, όπως και λόγω εξωτερικών πράξεων.
Π: Επίσης για αυτόν που δεν ενδιαφέρεται για mass campaign, υπάρχει μια μεγάλη γκάμα από βιβλία από το πιο διαδεδομένο που είναι το DnD μέχρι πχ το Hellas, Dragonlance και από settings, από high ή low fantasy μέχρι sci -fi. Aπό κει και πέρα, οποιοδήποτε μέλος μπορεί να έρθει όποτε θέλει και να παίξει.
