Είναι αλήθεια ότι τα τελευταία χρόνια η Ιρλανδία έχει την τιμητική της στη μεγάλη οθόνη. Οι ταινίες με πρωταγωνιστές τον Paul Mescal ή τον Barry Kieogan εμφανίζονται όλο και πιο συχνά στο σινεμά ενώ πρόσφατα προβλήθηκε και η ταινία των Kneecap που έκανε πολλά από εμάς να κάνουμε ταχύρυθμα μαθήματα ιρλανδικών. Όντως η ιστορία της πολύπαθη αυτής χώρας έχει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον τόσο ιστορικά όσο και στην ίδια τη μυθοπλασία. Μπορούμε να θυμηθούμε ταινίες όπως το The Wind that Shakes the Barkley του τιτάνιου Ken Loach ή το πιο πρόσφατο Belfast και το τηλεοπτικό Derry Girls. Το Ιρλανδικό ζήτημα τα τελευταία χρόνια φαίνεται να είναι κάτι που αφορά τον κόσμο και όλο και περισσότερα media αρχίζουν να ασχολούνται με αυτό. Φέτος κάπως ήσυχα και αθόρυβα εμφανίστηκε μία σειρά η οποία θέλησε να μιλήσει για κάτι διαφορετικό. Ο λόγος για το Say Nothing τη σειρά του Josh Zetumer που προβάλλεται στο FX μέσω του Disney+ η οποία αφηγείται τα γεγονότα στη Βόρεια Ιρλανδία κατά την τεταμένη περίοδο των The Troubles.
H φάση τελικά είναι Ιρλανδία
Ένα διαφορετικό based on a true story
Η σειρά είναι εμπνευσμένη από το non-fiction βιβλίο του δημοσιογράφου Patrick Radden Keefe με τον τίτλο Say Nothing: A True Story of Murder and Memory in Northern Ireland και εξιστορεί τα γεγονότα γύρω από τις συγκρούσεις στη Βόρεια Ιρλανδία από τις δεκαετίες του 1970 μέχρι το 1990. Μέσα από τις ιστορίες ανθρώπων εκείνης της περιόδου παρελαύνουν μπροστά από την οθόνη μας σημαντικά πρόσωπα και γεγονότα εκείνης της περιόδου όπως οι αδερφές Dolours και Marion Price οι οποίες καταδικάστηκαν για τη βομβιστική επίθεση στο Λονδίνο στις 8 Μαρτίου του 1973, ενώ ασχολείται εις βάθος (όπως και το βιβλίο) με τα γεγονότα των Εξαφανίσεων. Τόσο το cast όσο και η αποτύπωση εκείνης της εποχής είναι εξαιρετικά. Η Lola Petticrew και η Hazel Doupe πέραν από τις απίστευτες εμφανισιακές ομοιότητες των αδερφών Price μας δίνουν μια πανέμορφη σχέση μεταξύ των δύο αδερφών. Το ίδιο ισχύει και για τη Maxine Peake και τη Helen Behan οι οποίες ερμηνεύουν τις αδερφές σε μεγαλύτερη ηλικία. Γενικά αν και η ιστορία των Price φαίνεται να είναι η βασική κινητήριος δύναμη της πλοκής, η σειρά δεν περιορίζεται μόνο εκεί. Στόχος της είναι να κάνει ένα ψυχογράφημα στην ίδια την ιστορία του IRA. Μέσα από τα εννιά επεισόδια της σειράς βλέπουμε τις ζωές των ιρλανδών ανταρτών μέσα από τον αγώνα για την ανεξαρτησία τους αλλά και αμφιλεγόμενα γεγονότα όπως την εξαφάνιση (και όπως ανακαλύφθηκε αργότερα εκτέλεση) της Jean McConville μίας ιρλανδής μητέρας δέκα παιδιών η οποία εκτελέστηκε από το IRA με την κατηγορία ότι έδινε πληροφορίες στους Άγγλους ή τη βομβιστική επίθεση του Λονδίνου η οποία τραυμάτισε πάνω από 200 ανθρώπους. Η σειρά αν και μυθοπλαστική στον πυρήνα της δανείζεται κάποια στοιχειά της μεθοδολογίας των ντοκιμαντέρ αφού η πλειοψηφία των επεισοδίων της υποτίθεται πως λαμβάνουν χώρα ως διήγηση της Dolours Price και μερικών ακόμα ανταρτών του IRA σε έναν ιστορικό μελετητή όπως και όντως έγινε. Ταυτόχρονα, όμως η σειρά αναγκάζεται να πάρει και πολλές ελευθερίες καθώς πολλά από τα γεγονότα τα οποία δείχνει δεν γνωρίζουμε ακριβώς πως έχουν διεξαχθεί. Και εδώ είναι και το μεγάλο ζήτημα της ίδιας της σειράς.
The Time of Troubles
Είναι αλήθεια ότι δεν υπάρχει ποτέ μια αντικειμενική ανάγνωση των γεγονότων τουλάχιστον όσον αφορά την ίδια την Ιστορία. Η σειρά προσπαθεί όσο μπορεί να πάρει μια απόσταση από τα γεγονότα που διηγείται, παρουσιάζοντας ακρότητες που έγιναν και από τις δύο πλευρές. Παρά όμως την προσπάθεια της ίδιας της να απέχει από μία ουσιαστική κριτική, γεγονότα και πρόσωπα αλλοιώνονται για χάρη της της τηλεοπτικής φόρμας. Και ναι, μπορεί η σειρά να είναι εμπνευσμένη από ένας βιβλίο μέσα από το οποίο έχει προηγηθεί μία σημαντική μελέτη, σε μία τηλεοπτική φόρμα όμως τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικά. Δεν εννοώ φυσικά ότι μία σειρά έχει τη δύναμη να βλάψει ανθρώπους άμεσα ούτε να σταθεί σαν σοβαρό στοιχείο για το τι πραγματικά συνέβη. Βλέποντας όμως ότι μέλη της οικογένειας της McConville έχουν εναντιωθεί στην ίδια τη σειρά για το πως αποδίδει τα γεγονότα της δολοφονίας της μητέρας τους ή ότι η ίδια η Marion Price η οποία βρίσκεται ακόμα εν ζωή, αποφάσισε να μηνύσει την Disney για γεγονότα που τη δείχνουν να κάνει στη σειρά δείχνει ότι ακόμα και ένα προϊόν που είναι ο ορισμός του “βασισμένο σε αληθινή ιστορία” μπορεί να έχει δύναμη και ισχύει ειδικά όσον αφορά γεγονότα που είναι τόσο πρόσφατα.
Πέρα όμως από αυτά το Say Nothing είναι μία πολύ ενδιαφέρουσα σειρά. Ο ρυθμός του είναι εξαιρετικός, οι ερμηνείες απίστευτες και προσφέρει μια σφιχτοδεμένη ιστορία για μία περίοδο που ίσως θα έπρεπε να γνωρίζουμε περισσότερα. Κυρίως όμως το έρχεται για να δώσει μία νέα αύρα στο βαρετό είδος το “based on a true story”. Ακροβατώντας ανάμεσα στην αλήθεια και τη μυθοπλασία δημιουργεί μια δικιά της εκδοχή για την πολυτάραχη περίοδο των Troubles που κάθε άλλο παρά βαρετή είναι. Τα όρια της αλήθειας και του ψέματος μπερδεύονται φτιάχνοντας έτσι μία σκοτεινή ιστορία και μας θυμίζει πολύ εύστοχα ότι οι επαναστάσεις μπορεί από απόσταση να φαίνονται ηρωικές και παραμυθένιες όμως η πραγματικότητα κρύβει στην πραγματικότητα πολλές φορές έναν εφιάλτη.
