Mister No: Περιπέτεια στη Μανάους – Ένα σχόλιο για την κόμικς κοινότητα

Ίωνας Αγγελής Από Ίωνας Αγγελής 9 Λεπτά Ανάγνωσης

Δημιουργία του Guido Nollita (ψευδώνυμο του Sergio Bonelli) – ο οποίος και έγραψε τα σενάρια στις περισσότερες ιστορίες του – το 1975, ο Τζέρι Ντρέικ ή Μίστερ Νο (Κύριος Όχι) πρόκειται για έναν χαρακτήρα ο οποίος μέσα από την βιαιότητα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, που και βίωσε από πρώτο χέρι, προσπαθεί να ζήσει μία ήρεμη ζωή μακριά από μπελάδες και φασαρίες, με σκοπό να έχει την φυσιολογική ζωή που ποτέ δεν κατάφερε να αποκτήσει. Κατά ένα βαθμό αυτό το καταφέρνει μέσω της διαμονής στη Μανάους (λεγόμενη αλλιώς «το τελευταίο σύνορο του πολιτισμού»), μία πόλη κοντά στην ζούγκλα της Αμαζονίας, δουλεύοντας ως πιλότος μεταφέροντας τουρίστες με το Πάιπερ του. Για κακή του τύχη, όμως, λόγω οικονομικών προβλημάτων ή λόγω του εθισμού του στο ποτό, μπλέκει σε διάφορες καταστάσεις, που πάντα καταλήγουν στη βία και στο θάνατο.

Στην Ιταλία ο τίτλος είχε μεγάλη επιτυχία, και ολοκληρώθηκε στα 369 τεύχη το 2006, δίχως να συγκαταλέγονται οι διάφορες «ειδικές» εκδόσεις ή σύντομες ιστορίες εντός άλλων περιοδικών. Ο Στέλιος Ανεμοδουράς ήταν εκείνος που έφερε τον ήρωα στην Ελλάδα, το 1976, εκδίδοντας 56 τεύχη, με τον εγγονό του, Λεωκράτη Ανεμοδουρά, και την εκδοτική Μικρός Ήρως να τον βάζει ξανά στο ελληνικό εκδοτικό τοπίο το 2015 με το περιοδικό «Mister No Και… Οι Άλλοι» – που κράτησε δυστυχώς μόνο 24 τεύχη – και έπειτα ως έναν από τους ήρωες στο «Ζαγκόρ» στα τεύχη #7-16. Από τον Οκτώβριο κυκλοφορεί σε μορφή graphic novel κάθε 4 μήνες με νέα αυτοτελή ιστορία, και μέχρι τον Μάιο του 2019 θα έχουν κυκλοφορήσει 3 άλμπουμ…

Στο δεύτερο άλμπουμ του, με τίτλο «Περιπέτεια Στη Μανάους», ένας δημιουργός κόμικς, ονόματι Τζέιμς Νιούμαν, προκειμένου να εμπνευστεί για τις νέες του ιστορίες, αποφασίζει να περιηγηθεί στη ζούγκλα του Αμαζονίου, με σκοπό να ζήσει την «περιπέτεια», και για αυτό επιλέγει το Μίστερ Νο για οδηγό του, δίνοντάς του ένα μεγάλο χρηματικό ποσό για να καταφέρει τον στόχο του… Το σενάριο το υπογράφει ο Guido Nollita και το σχέδιο ο Roberto Diso.

Η ιστορία φέρνει στο επίκεντρο ένα θέμα ειρωνικό θα έλεγε κανείς… Ο Guido Nollita εμπνεύστηκε τον Μίστερ Νο μέσω ενός ταξιδιού του στον Αμαζόνιο και της γνωριμίας του με τους ιθαγενείς του τόπου. Οπότε, ο Τζέιμς Νιούμαν αποτελεί κατά ένα μέρος το alter ego του ίδιου του δημιουργού, και το χρησιμοποιεί ως όφελός του, κάνοντας κατά την εξέλιξη του κόμικ διάφορα σχόλια, που είναι ουσιαστικά προσωπικές του απόψεις επί του χώρου των κόμικς.


Σε μία φάση, ο Νιούμαν λέει στον Μίστερ Νο «Αυτή είναι η μοίρα των κόμικς… Ο κόσμος διαβάζει, κάποιες φορές ερωτεύεται το έργο του, αλλά σε αντίθεση με τους τραγουδιστές και συγγραφείς μυθιστορημάτων, δεν τρέφει την παραμικρή περιέργεια για την εμφάνιση και το χαρακτήρα του δημιουργού κόμικς…». Μέσα σε 38 λέξεις, γίνετε ένα καυστικό σχόλιο στην ασφυκτική κατάσταση γύρω από τα κόμικς και την αδικία που τα περιτριγυρίζει. Και δεν είναι ένα θέμα που ακούμε για πρώτη φορά… Ας μην ξεχνάμε πως μερικά χρόνια πριν (συγκεκριμένα το 1975), οι δημιουργοί του Superman, Jerry Siegel & Joe Shuster, πάλευαν για να αποκατασταθούν τα ονόματά τους ως δημιουργοί του Superman, που η ίδια η DC είχε «κλέψει», και πάλευαν για την αδικία, ενάντια στην ίδια τους την «μοίρα» όπως γράφει ο Nollita. Πραγματικά διαβάζοντας αυτή τη φράση νιώθεις τον ψυχισμό του δημιουργού και την προσπάθειά του να αποκτήσει και εκείνος μία φωνή μέσα από χαρακτήρες, που ο ίδιος δημιούργησε!

Κάτι ακόμα που χαρακτηρίζει το κόμικ είναι οι ‘50ς pop culture αναφορές, που αν και στο τώρα μπορεί να μην ξέρουμε ούτε μία, τότε αποτελούσαν φιγούρες προς μίμηση… Φιγούρες όπως οι δημιουργοί κόμικς Milton Caniff (δημιουργός του στριπ «Terry And The Pirates», που για τον Νιούμαν αποτελεί πηγή έμπνευσης), Hal Foster (του στριπ «Tarzan»), Tim Tyler, Lyman Young και άλλοι, αλλά και ηθοποιοί όπως ο Harvey Bogart και συγγραφείς όπως ο Joseph Conrad. Μέσω αυτών των αναφορών, ο Nollita μας δίνει με έξυπνο τρόπο το χρονικό πλαίσιο των ιστοριών …

Ο Μίστερ Νο στην ιστορία παίρνει τον ρόλο ενός «outsider», ενός αναγνώστη κόμικς που σπάνια θα κάτσει να διαβάσει κάτι τέτοιο, και χρησιμοποιεί πολλές φορές την δικαιολογία της ηλικίας, λέγοντας χαρακτηριστικά πως μικρός διάβαζε πολύ. Κατά μία βάση, χλευάζει την ίδια την ύπαρξη των κόμικς ως μέσα που παραλογίζουν τον άνθρωπο και τον μετατρέπουν σε «φαντασιομένο» – κάτι που γίνετε πολύ φανερό στο τέλος της ιστορίας – αλλά επίσης κάνει το εύστοχο σχόλιο πως απευθύνονται «στα παιδιά αλλά και στους αγιάτρευτα ρομαντικούς: στους ενήλικες που βρίσκουν καταφύγιο από την μονοτονία της καθημερινότητας στον κόσμο της φαντασίας». Βεβαίως, η αρνητικότητα του προς τα κόμικς πηγάζει από την συναναστροφή του με τον ψυχολογικά ασταθή Τζέιμς Νιούμαν, που αντιπροσωπεύει την φιγούρα του φαντασμένου, και της ψύχωσής του με τα κόμικς. Κάπου εκεί έρχεται και η τρίτη, απαρχαιωμένη άποψη, από τον Έσε-Έσε «αυτά τα βιβλιαράκια που διαβάζουν τα παιδιά της Αμερικής;». Και οι 3 αυτές απόψεις έρχονται σε σύγκρουση καθ’ όλη την διάρκεια του «Περιπέτεια Στη Μανάους», δίνοντας έτσι έναν ορισμό των αναγνωστών κόμικς, και μία πλήρη αντίληψη γύρω από αυτή. Όλες οι πλευρές αποδίδονται αριστουργηματικά, και το μεγαλύτερο επίτευγμα είναι πως καμία από αυτές δεν υπερισχύει της άλλης, αφήνοντας έτσι το κοινό να επιλέξει πλευρά.

Οπότε ο Nollita έχοντας κάνει ένα σχόλιο στην κοινότητα των κόμικς, επόμενο βήμα ως προς την πλήρη ευαισθητοποίηση του κοινού στην εποχή αλλά και τις καταστάσεις είναι οι αργοί, πλήρεις διάλογοι μεταξύ 2 ή παραπάνω ατόμων, η παρουσίαση της τεμπέλικης ζωής στη Μανάους – οπότε κάπως έτσι δικαιολογείται και η αργή ροή της ιστορίας, αφού ο σεναριογράφος θέλει να γίνουμε ακριβώς σαν τους χαρακτήρες, δηλαδή να βαρεθούμε και εμείς μαζί τους – και, τέλος, οι κίνδυνοι που υπάρχουν σε μία τέτοια πόλη. Ουσιαστικά, πρόκειται για μία ιστορία γύρω από τη Μανάους, και την ανέμελη ζωή της, και πως δεν ενδιαφέρεται για τον «έξω κόσμο». Κάτι ακόμα που επιτυγχάνεται με τρομερή επιτυχία είναι η εξήγηση του γιατί ονομάζεται η Μανάους «το τελευταίο σύνορο του πολιτισμού».

Το σενάριο, συνολικά, χαρακτηρίζεται για την πολύ αργή ροή του, τους πολύ μεγάλους διαλόγους του και την έλλειψη δράσης, αλλά όπως προαναφέρθηκε, όλα τελικά γίνονται με κάποιο απώτερο σκοπό, να μας βάλει στα «παπούτσια» των πρωταγωνιστών. Κάτι που μπορεί ακόμα να ενοχλήσει είναι η ανατροπή που γίνετε κατά το τέλος της δεύτερης πράξης, και εκεί που όλοι περιμέναμε μία περιπέτεια στον Αμαζόνιο, τελικά παραμένει το πλοίο της αναχώρησης πάντα στη Μανάους. Αλλά έως και αυτό δικαιολογείται από το περιεχόμενο και την αφήγηση. Το σχέδιο του Roberto Diso αποδίδει όλα όσα περιέχει το σενάριο, με εξαιρετική λεπτομέρεια, και με την ασπρόμαυρη εκτύπωση του τεύχους να βοηθά απόλυτα σε αυτό.

Συνοπτικά, το κόμικ του Μίστερ Νο «Περιπέτεια Στη Μανάους» κάνει πολλά σχόλια στο κοινωνικό πρόσωπο των κόμικς αλλά και πάντα ψάχνει να βρει την γραμμή ανάμεσα στη μυθοπλασία και την πραγματικότητα, κάνοντάς το κόμικ για μία αξέχαστη ανάγνωση…

Μοιραστείτε το Άρθρο
Οι φοιτητικές και συνδικαλιστικές υποχρεώσεις βαραίνουν την αθεράπευτα nerd ψυχή του Ίωνα. Υπάρχει όσο υπάρχει και το ευρώ στη χώρα μας και περιμένει την ώρα και την στιγμή που οι τρίχες του θα γίνουν γκρι για να γίνει ένα με τη πραγματική του ηλικία.