Τα κοινωνικά μέσα δικτύωσης, τα κινητά τηλέφωνα, οι υπολογιστές, οτιδήποτε σου δίνει πρόσβαση στον ψηφιακό κόσμο του διαδικτύου μπορεί να σου δώσει πολλές δυνατότητες και να διευκολύνει την καθημερινότητά σου, να είναι ένας τρόπος διαφυγής από τις όποιες δυσκολίες φέρει η πραγματική ζωή, και παράλληλα ένας τρόπος ψυχαγωγίας και χαλάρωσης, αλλά αυτό δεν σημαίνει πως δεν κρύβει και τους δικούς του κινδύνους… Πολλές φορές όμως ασχολούμαστε με το τι κρύβει, παρά με το τι μπορεί να επιφέρει.
Ένα από τα τρία επεισόδια του νέου, 5ου, κύκλου της Βρετανικής σειράς ψυχολογικού θρίλερ, το Black Mirror – γνωστό για το ανθολογικό του μοτίβο και την σε κάθε επεισόδιο παρουσίαση των κινδύνων του διαδικτύου και της τεχνολογίας -, φέρνει στο προσκήνιο το ζήτημα της «ξεγνοιασιάς» και της «απόδρασης» στο internet, και τα αρνητικά του αποτελέσματα. Με διάρκεια 70 λεπτών – κάνοντάς το από τα μεγαλύτερα σε διάρκεια επεισόδια του Black Mirror – και με τον τίτλο «Smithereens», βρίσκεται διαθέσιμο στην πλατφόρμα του Netflix από τις 5 Ιουνίου, σε σενάριο Charlie Brooker (όντας δημιουργός της σειράς) και σκηνοθεσία του James Hawes (Doctor Who, Enid).
Στο «Smithereens», λοιπόν, βρισκόμαστε στον Ιούνιο του 2018, όπου ο Κρις εργάζεται ως οδηγός, και μεταφέρει μία κυρία από τα κεντρικά του Σμίδεριν – μίας εφαρμογής κοινωνικής δικτύωσης. Ο Κρις όμως, όπως βλέπουμε, είναι ένας ψυχικά ασταθής άνθρωπος, καθώς ακούει συνεχώς διαλέξεις κάποιου γκουρού ώστε να ηρεμήσει, ενώ επισκέπτεται και διάφορες group therapy συνεδρίες. Εκεί γνωρίζει την Χάιλη και μαζί περνάνε την νύχτα. Εκείνη του εκμυστηρεύεται πως μετά την ξαφνική αυτοκτονία της κόρης της, προσπαθεί κάθε μέρα να βρει τον κωδικό της πλατφόρμας κοινωνικής δικτύωσης Persona, διότι προσπαθεί να καταλάβει τον λόγο που την οδήγησε να αφαιρέσει τη ζωή της. Την επόμενη ημέρα ο Κρις παίρνει ένα ακόμα άτομο από το Σμίδεριν, τον Τζέιντεν, που σε αντίθεση με την προηγούμενη κούρσα, είναι εργαζόμενος στην εταιρεία Σμίδεριν. Ο Κρις τον ξεμοναχιάζει, και τον απαγάγει υπό την απειλή όπλου. Σύντομα ωστόσο μαθαίνει πως ο Τζέιντεν είναι απλά ειδικευόμενος, κάνοντας έτσι τους σκοπούς του Κρις ακόμα πιο δύσκολους. Πάνω από αυτό όμως, βρίσκεται στη μέση ενός χωραφιού με το αυτοκίνητό του κολλημένο στο γρασίδι, και περιπολικά να τον έχουν κυκλώσει, και εκείνος απειλώντας για την ζωή του Τζέιντεν τους ζητά… να κάνουν ένα τηλεφώνημα στον δημιουργό του Σμίδεριν, Μπίλι Μπάουερ!
Η πλοκή του επεισοδίου είναι μεν απλοϊκή, δε είναι γεμάτη ανατροπές ούτε αριστουργηματικά εκλεπτυσμένη. Ο Κρις που υποδύεται ο Andrew Scott (Sherlock, Hamlet), είναι ένας τραγικός χαρακτήρας, ένα «θύμα» της κοινωνίας, ο οποίος μετά τον θάνατο της γυναίκας του σε ένα αυτοκινητικό δυστύχημα το 2015, έχει αποτραβηχτεί από τον κόσμο, έχει κλειστεί στον εαυτό του και φαίνεται απαρηγόρητος. Όλο το “στόρι” του «Smithereens» χτίζεται γύρω από την ανυπόφορη κατάσταση με τα κινητά, που ο Κρις δείχνει να απεχθάνεται. Από την αρχή του επεισοδίου κατανοούμε ως θεατές ποιο είναι το βασικό μήνυμα. Εστιάζει δηλαδή στην μεγάλη χρήση των κοινωνικών δικτύων, με αποτέλεσμα να παραμελούμε την πραγματικότητα.
Η σκηνή που ο Κρις συνειδητοποιεί πως έχει απαγάγει έναν νεαρό ειδικευόμενο, αναδεικνύει αυτό το μήνυμα απόλυτα. Συγκεκριμένα, λέει «και ο ουρανός να γινόταν μωβ δεν θα το παίρνατε χαμπάρι για ένα μήνα!». Αυτό ακολουθείται από την αιχμαλώτιση του Κρις σε ένα πράσινο πεδίο, με το πράσινο να συμβολίζει τη πραγματική ζωή. Φυσικά, όλα οδηγούνται στην επικείμενη κατάληξη που έρχεται η κάθαρση, έχουμε μία μεγάλη ανατροπή, και μένουμε σε κατάσταση σοκ από το δέος και τα ερωτηματικά που εμφανίζει το φινάλε.
Ο Charlie Brooker επέλεξε το συγκεκριμένο επεισόδιο να διαδραματιστεί στο παρελθόν αντί του μέλλοντος, για δύο λόγους. Αρχικά, επιθυμούσε να «σπάσει» την αντίληψη πως η σειρά είναι πλέον μόνο φουτουριστική, και δεύτερον για να ειδοποιήσει τον ανθρώπινο πληθυσμό στο τώρα, χρησιμοποιώντας ένα θέμα πιστό στο σήμερα, δίχως να θέλει να υποδείξει τι θα γίνει στο μέλλον, αλλά να μας δείξει ένα παράδειγμα του τι γίνεται στο τώρα αλλά και στο εγγύς παρελθόν! Επιπροσθέτως, αντί να μιλάμε για «τεχνολογία του διαβόλου», μιλάμε για δίκτυα, κάτι που δεν συνηθίζεται στη σειρά, με την εφαρμογή Σμίδεριν να είναι ουσιαστικά μία μίξη ανάμεσα στο Twitter και το Facebook…
Η σκηνοθεσία του επεισοδίου είναι μία από τις καλύτερες ολόκληρης της σειράς, με εξαιρετική χρήση του τοπίου και του φωτισμού σε πολλά πλάνα. Οι γωνίες λήψης σε πολλά σημεία είναι πρωτότυπες, όπως και η εστίαση της κάμερας στα πρόσωπα των ηρώων αναδεικνύοντας τον ψυχικό τους κόσμο και την έκφραση συναισθημάτων των πρωταγωνιστών.
Ο Andrew Scott υποδύεται με μεγάλο ρεαλισμό τον Κρις, και σε πολλές σκηνές απλά νιώθεις για εκείνον και μοιράζεσαι τον πόνο. Είναι αδιαμφισβήτητα από τις καλύτερες ερμηνείες στο Black Mirror αλλά και στην τηλεοπτική ιστορία. Φέρει το απαραίτητο gravitas στον χαρακτήρα, αλλά και την απαραίτητη τρέλα και θλίψη. Όλοι οι υπόλοιποι ηθοποιοί έχουν αξιόλογο τηλεοπτικό χρόνο να αναδείξουν το ταλέντο τους – με τον νεαρό Damson Idris (The Twillight Zone, Snowfall) να κάνει εξαιρετική δουλειά. Εκτός του Κρις όμως, εάν έπρεπε να διαλέξουμε τον αγαπημένο μας χαρακτήρα στο επεισόδιο αλλά και ίσως έναν από τους καλύτερους σε όλη τη σειρά, τότε θα ήταν ο Μπίλι Μπάουερ που τον υποδύεται ο αγαπημένος Topher Grace (Spider-Man 3, That ‘70s Show), ο οποίος και κάνει εντύπωση με το πόσο άνετα και με πόση μαεστρία χειρίζεται τον χαρακτήρα του.
Στα τελευταία λεπτά του Smithereens, η αδρεναλίνη χτυπά κόκκινο, και οι χαρακτήρες γίνονται απλά μαριονέτες, ένα απλό θέαμα, θέμα ενδιαφέρον προς συζήτηση για τα social media. Η γνωστή σε όλους μας μακαβριότητα της σειράς παίρνει ξανά θέση, και αυτή τη φορά ο Brooker κάνει την απόλυτη ανατροπή και δεν αποκαλύπτει την κατάληξη, αφήνοντας τον θεατή να κρίνει, και να φτιάξει το δικό του τέλος. Φυσικά, όποια κατάληξη κι αν πάρει – όπως και στο Bandersnatch – θα είναι άκρως τραγική και θλιβερή. Αλλά όπως προαναφέραμε, το σοκ και το δέος του φινάλε, κάνει για ένα από τα καλύτερα επεισόδια στο Black Mirror.
Βεβαίως, το επεισόδιο μπορεί να μην είναι απαραίτητα άρτιο ακόμα κι αν έχει καλή ροή και συνοχή στο σενάριό του. Μία από τις βασικής κατηγορίες του επεισοδίου είναι η εξάντληση του θέματος, κάνοντας το ένα μέτριο επεισόδιο. Αν και θα πρέπει να διαφωνήσουμε, δεν θα πούμε όχι στα περί εξάντλησης και ως ένα σημείο έλλειψης νέων ιδεών του επεισοδίου.
Συνολικά, το Black Mirror: Smitherrens αποτελεί μία άξια προσθήκη στο σύμπαν του «μαύρου καθρέφτη», επαναφέροντας τα στοιχεία που έκαναν τα υπόλοιπα επεισόδια επιτυχία, και έχοντας ένα στιβαρό και εξαιρετικά στημένο σενάριο, χάνοντας όμως στο κομμάτι της πρωτοτυπίας της βασικής ιδέας…