Δεν νομίζω ότι υπάρχει λάτρης του τρόμου που να μην αναγνωρίσει ότι η σειρά Κόλαση των εκδόσεων Οξύ είναι μία από τις πιο πετυχημένες και ανατριχιαστικές του είδους. Πραγματικά, ό,τι έχω διαβάσει είναι ένα πραγματικό “διαμαντάκι”, αφού μέσα από την εν λόγω σειρά αναδεικνύονται νέοι συγγραφείς και νέες τάσεις μέσα στο είδος του horror. Eίναι γεγονός, άλλωστε, ότι τις προηγούμενες δεκαετίες, κυρίως εξαιτίας της κυκλοφορίας μαζικών ταινιών και σειρών τρόμου και επιστημονικής φαντασίας, τα εν λόγω είδη έμοιαζαν να έχουν, πλέον, κορεστεί, με αποτέλεσμα να χάνεται η αγνή εκείνη ανατριχίλα που αισθανόταν ο αναγνώστης/ θεατής των πρωτεργατών του είδους. Είναι, ωστόσο, δεδομένο ότι ο τρόμος αποτελεί ένα από εκείνα τα αέναα συναισθήματα που δεν θα σταματήσουν να υπάρχουν, όσο υπάρχει ανθρώπινη ζωή. Έτσι, τα τελευταία χρόνια παρατηρείται ξανά άνθηση στο χώρο, μέσα από την εμφάνιση νέων θεματικών, περισσότερο εξειδικευμένων. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα των νέων αυτών τάσεων είναι το βιβλίο του Paul Tremblay Ένα βήμα πριν την Αποκάλυψη, το οποίο, μάλιστα, έχει αποσπάσει τα βραβεία Locus και Bram Stoker! Η μετάφραση, δε, του βιβλίου στα ελληνικά έχει πραγματοποιήσει ο Γιάννης Πλεξίδας.
Πρόκειται για την ιστορία της επτάχρονης Γουέν, η οποία αποφασίζει με τους δύο μπαμπάδες της, Άντριου και Έρικ, να περάσουν τις θερινές διακοπές τους σε ένα μικρό αγροτόσπιτο στις όχθες μιας απομακρυσμένης λίμνης, στοιχείο που δημιουργεί σίγουρα την ατμόσφαιρα του φεμινιστικού θρίλερ I spit on your grave (1978). Σύντομα, ωστόσο, αποκτά και το περιεχόμενό του. Ειδικότερα, την ηρεμία και την γαλήνη των οικογενειακών τους στιγμών διαταράσσει η άφιξη τεσσάρων ξένων, που παρά τα καθησυχαστικά τους λόγια ότι έρχονται φιλικά και με καλές προθέσεις, εισβάλουν βίαια στο χώρο τους, ακινητοποιώντας τους και βάζοντάς τους μπροστά από ένα τεράστιο δίλημμα, ήτοι να επιλέξουν τη σωτηρία του κόσμου από την επερχόμενη Αποκάλυψη ή την διατήρηση οικογένειά τους. Οι αντιστάσεις, δε, της οικογένειας, πυροδοτούν τις ακόμα πιο βίαιες αντιδράσεις της ομάδας αυτής των ξένων, οι οποίοι θα χρησιμοποιήσουν κάθε μέσο προκειμένου να αναγκάσουν τους δύο μπαμπάδες να επιλέξουν ποιος από τους τρεις τους θα πρέπει να θυσιαστεί για το καλό της ανθρωπότητας.
Γίνεται φανερό από τα παραπάνω ότι ο Tremblay θέτει τις βάσεις του βιβλίου του αφενός πάνω στα στέρεα θεμέλια ενός ηθικού πανικού, όμοιου με εκείνον που η πουριτανική Νέα Αγγλία είδε στα πρόσωπα νεαρών γυναικών που κατονόμασε “μάγισσες”, και αφετέρου πάνω σε μια διαρκή αντίφαση, η οποία υπάρχει, άλλωστε, και στον πραγματικό κόσμο. Ειδικότερα, είναι χαρακτηριστικό ότι εντελώς αναίτια η οικογένεια των δύο αντρών αποτελεί τον λόγο της επερχόμενης Αποκάλυψης και ο μοναδικός τρόπος να σωθεί ο κόσμος είναι να επιλέξουν οι ίδιοι ποιος από τους τρεις θα θυσιαστεί για το γενικό καλό. Πρόκειται για το δίλημμα το οποίο σήμερα θέτει η κοινωνία μας απέναντι σε όλα τα ομόφυλα ζευγάρια και, δη, στην χώρα μας, που το ζήτημα της υιοθεσίας τέκνων από αυτά παραμένει ακόμα αδιαπραγμάτευτο. Πολύ περισσότερο, στον κόσμο του Tremblay το ζήτημα αποκτά το χαρακτήρα και την έκταση ενός ηθικού πανικού, ήτοι ενός διαδεδομένου, παράλογου αισθήματος φόβου ότι κάποιο άτομο ή ομάδα ατόμων απειλεί μια ευνομούμενη κοινωνία. Παράλληλα, ο συγγραφέας παίζει διαρκώς με μια αντίφαση: κανένας από τους δράστες -μέλη της ως άνω ομάδας δεν φαίνεται να δρα με συνειδητά ομοφοβικά κίνητρα, παρά φέρονται να λειτουργούν ουδέτερα, βάσει ενός σχεδίου που τους αποκαλύφθηκε μέσα από κοινούς εφιάλτες, τους οποίους όλοι μοιράζονται για το τέλος του κόσμου! Παράλληλα, ακόμα και η σύνδεση του ενός από τα τέσσερα πρόσωπα με ομοφοβική επίθεση που δέχθηκε ο ένας εκ των ηρώων στο παρελθόν μοιάζει απατηλή, με αποτέλεσμα ο αναγνώστης, μέχρι το τέλος να μην μπορεί να καταλάβει αν τα κίνητρα των τεσσάρων ξένων είναι τόσο αθώα, όσο εμφανίζονται, ενώ από την άλλη μεριά το κύρος των όσων αναφέρει το θύμα αμφισβητείται μέσω ενός διαρκούς gaslighting.
Από τα παραπάνω γίνεται εμφανές ότι το βιβλίο μπορεί σίγουρα να καταταχθεί στο είδος του θρησκευτικού θρίλερ. Παράλληλα, η αιματηρή σύγκρουση της οικογένειας με τους τέσσερις εισβολείς εισάγει τον αναγνώστη διακριτικά, μα αρκετά αιματηρά, στο είδος του slasher, με φρικτές splatter αναφορές καθ’ όλη την αφήγηση της ιστορίας. Επιπλέον, το Ένα βήμα πριν την Αποκάλυψη μυεί τον αναγνώστη, σίγουρα, στο κλασσικό φιλοσοφικό δίλημμα γύρω από τη στάθμιση της ανθρώπινης ζωής, ήτοι το λεγόμενο δίλημμα της “σανίδας του Καρνεάδη”, αν δηλαδή είναι ηθικό να θυσιαστεί ένας άνθρωπος, προκειμένου να σωθούν περισσότεροι. Μόνο που στη συγκεκριμένη περίπτωση, όπως και στις περισσότερες, αυτός που πρέπει να θυσιαστεί είναι gay! Μέσω, λοιπόν, αυτού του πρωτότυπου και κομψού συλλογισμού, ο Paul Tremblay μας μυεί στο είδος και την θεματική ενός πρωτότυπου ομοφοβικού θρίλερ, ενώ παράλληλα καθιστά τον αναγνώστη υπεύθυνο μέχρι και το τέλος!
Πρόκειται, πράγματι, για το τέλος του κόσμου ή ένα ομοφοβικό παραλήρημα; Πόσο τελικά μας ανήκουν οι ζωές μας; Ποια είναι η ηθική επιλογή; Όλα αυτά παραμένουν μεν αναπάντητα, ο συγγραφέας, ωστόσο, δεν διστάζει να αφήσει τους ήρωές του να αποφασίσουν οι ίδιοι για τους εαυτούς τους. Το στοιχείο αυτό είναι και η μεγάλη έκπληξη του βιβλίου.
