Το τραγούδι «Revolution» των Beatles έλεγε «Λες πως θέλεις μία επανάσταση. Λοιπόν, ξέρεις… Όλοι θέλουμε να αλλάξουμε τον κόσμο». Αυτό το τραγούδι ήταν ουσιαστικά μία (αντιδραστική) απάντηση στα πολιτικά γεγονότα του 1968. Κάπως έτσι μεταφερόμαστε στο πεδίο του 1968 με το Mister No Revolution: Βιετνάμ, στο οποίο και (ξανά)συστηνόμαστε στον Τζέρι Ντρέικ ή αλλιώς Μίστερ Νο, μέσα από το σενάριο του Michele Masiero και το πενάκι του Matteo Cremona. Ο πρώτος από 3 τόμους κυκλοφόρησε στην Ιταλία από την εκδοτική Sergio Bonelli Editore και στην Ελλάδα από τις εκδόσεις Μικρός Ήρως, με την πρώτη του παρουσίαση να λαμβάνει τόπο στο The Comic Con 5 στη Θεσσαλονίκη, το τριήμερο 10-11-12 Μαΐου. Το κόμικ διατηρεί απαράλλαχτες τις 3 περιόδους στις οποίες διαχωρίζεται η ζωή του, ο πόλεμος, η ζωή σαν βετεράνος και η φυγή σε ένα άγνωστο μέρος, με την πρώτη περίοδο να αναβιώνει στο συγκεκριμένο.
Τι θα γινόταν εάν ο Μίστερ Νο αντί να έχει γεννηθεί το 1922, και να είχε βιώσει την φρικαλεότητα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, γεννιόταν 25 χρόνια μετά, και βίωνε την φρικαλεότητα του πολέμου του Βιετνάμ. Σε μία Αμερική πολιτικά ασταθή, ερχόμενη από έναν νικηφόρο Β’ Παγκόσμιο, με την ταξικότητα και την αυταρχικότητα να την έχουν καταλάβει, και με προέδρους να έρχονται και να φεύγουν, είναι ίσως η καταλληλότερη περίοδος για να τοποθετήσεις τον Μίστερ Νο. Όπως αναφέρει ο Michele Masiero στο εισαγωγικό αφιέρωμα του άλμπουμ, ήταν ο τελευταίος πόλεμος όπου η στρατολόγηση ήταν υποχρεωτική, ήθελε δεν ήθελε ο πολίτης. Και ο Μίστερ Νο ποτέ δεν θα κατατάσσονταν εθελοντικά να πολεμήσει. Η κατάταξη του Τζέρι Ντρέικ για να υπηρετήσει μία χώρα που στέλνει τα παιδιά να πολεμήσουν και να πεθάνουν στην άλλη άκρη του κόσμου, σε έναν πόλεμο που αμφισβητείται έντονα πίσω στην πατρίδα, σηματοδοτεί και το τέλος της αθωότητας μιας Αμερικής που πλέον απομακρύνεται από την ωραιοποιημένη εικόνα της δεκαετίας του ’50, και που τελικά θα μετατρέψει το αγόρι Τζέρι Ντρέικ στον άντρα Μίστερ Νο!
Η όλη ιδέα γύρω από αυτή την νέα σειρά βασίζεται στον χαρακτήρα του Μίστερ Νο και τις πεποιθήσεις του, διατηρώντας απαράμιλλες τις αξίες, τα πιστεύω και το ήθος του χαρακτήρα που δημιούργησε ο Guido Nollita με τόση επιτυχία το 1975. Ο αντιήρωας, λοιπόν, Τζέρι Ντρέικ είναι ένας άνθρωπος που επιδιώκει μία ήσυχη ζωή δίχως προβλήματα, και στο πλευρό του να έχει μία κοπέλα, ένα τσιγάρο και ένα ποτό. Αντιρατσιστής, αντιεξουσιαστής, δίκαιος, ιδεαλιστής, είναι ο τύπος ανθρώπου που επιζητά την αλλαγή, ο τύπος που θέλει να αλλάξει τον κόσμο. Η επανάσταση όμως δεν είναι γι’ αυτον ένας τεθειμένος στοχος, αλλά μία έννοια πλασματική, που ο ίδιος την φοβάται, τον πόλεμο, τον θάνατο. Δυστυχώς, όμως, πάντα αυτά τον ακολουθούν. Κάθε περιπέτεια θα καταλήξει σε όλεθρο, ποτισμένος με αίμα αθώων.
Η τοξικότητα της Αμερικής εκείνη την εποχή του πολέμου του Βιετνάμ έρχεται γάντι με την ιδεολογία του Τζέρι. Δεν ξεχνάμε κίολας πως το 1968, είναι η χρόνια που ο κόσμος στιγματίστηκε από τον πόλεμο του Βιετνάμ, απ’ την παγκόσμια εξέγερση του Μάη του ’68 και από τις δολοφονιες των J. F. Kennedy και Martin Luther King Jr, που ήταν και οι 2 μεγάλες φιγούρες στην παγκόσμια ιστορία όσο και στην ιστορία ριζοσπαστικών απόψεων που αναδύονταν εκείνη την εποχή. Ο άνεμος της αλλαγής κυριαρχούσε εκείνη την εποχή στην ποπ κουλτούρα, που είχε μετατραπεί σε ένα πεδίο σύγκρουσης πολιτικών απόψεων, με τραγούδια, ταινίες στα οποία έδιναν τον τόνο τα αντιπολεμικά μηνύματα. Ο λαός έβγαινε στους δρόμους για να ακουστεί η αντίδραση του στον πόλεμο και την εκμετάλλευση, με τον άνεμο της αλλαγής να ακολουθεί την νέα γενιά τότε. Ακόμα και αν αυτό συνοδευόταν από μια αντισυμβατική κουλτούρα του Sex, Drugs & Rock n’ Roll.
Μέσα σε όλα αυτά προστίθεται και ο κόσμος των στρατιωτών, άλλων ψωνισμένων, άλλων εθνικιστών, άλλων καταπιεσμένων και άλλων εκμεταλλευτών. Το κόμικ μας παρουσιάζει μία ποικιλία χρωμάτων στα πρόσωπα ανθρώπων, και μέσα από την βία, την άσχημη φρασεολογία και τις ανήθικες πράξεις που συμβαίνουν, γίνεται και ένα καυστικό σχόλιο στην κακή επιρροή του πολέμου. Οι στρατιώτες από άνθρωποι γίνονται ζώα, με την μανία του πολέμου να τους έχει καταλάβει. Ο φόβος του θανάτου, η αδρεναλίνη που έχει χτυπήσει κόκκινο, όλα αυτά κάνουν για μία τραυματική εμπειρία σε οποιονδήποτε πόλεμο. Ο Τζέρι Ντρέικ στέκεται ως ο λογικός, ως το θύμα, ως εκείνος που δέχεται χτυπήματα παρά να δίνει. Κυρίως λόγω του μίσους του προς τον πόλεμο. Ένα μίσος που θα τον σώσει στην πορεία…
Ο Masiero με ένα εξαιρετικά στημένο σενάριο, διαλόγους που σε καθηλώνουν και σοκάρουν πολλές φορές, στήνει ξανά από την αρχή τον μύθο του Τζέρι Ντρέικ, εκσυγχρονίζοντάς τον παράλληλα για να πιάσει και ένα πιο ευρύ κοινό. Τα αφηγηματικά τρικς παίρνουν και τον πρωταγωνιστικό ρόλο στο Βιετνάμ. Μία εναλλαγή ανάμεσα στο παρόν με το παρελθόν, μία ιστορία αγάπης, που αντλεί στοιχεία από ταινίες με παρόμοιο περιεχόμενο. Πιο συγκεκριμένα είναι φανερές οι επιρροές του από τον Kubrick (τόσο αφηγηματικά όσο και σκηνές που μεταφέρονται στο κόμικ), όπως το Full Metal Jacket, και με άλλες ταινίες που έρχονται αντιμέτωπες με το ζήτημα του πολέμου του Βιετνάμ. Όπως αναφερθήκαμε παραπάνω, η ποπ κουλτούρα του ’60 αναβιώνει μέσα από τις σελίδες του Revolution: Βιετνάμ, με αρκετά έξυπνο τρόπο, ενώ σε μία σκηνή παρακολουθούμε κιόλας τους Beatles σε μία συναυλία τους.
Αυτό το κάτι όμως που χαρακτηρίζει το κόμικ είναι η βία. Όπως και στο πρωτότυπο, έτσι και εδώ, η βία βρίσκεται σε κάθε σημείο του κόμικ, και σε μεγάλη δόση κιόλας. Από τις απλές γροθιές, στους πυροβολισμούς, με το αίμα να πετάγεται προς κάθε κατεύθυνση, ενώ και η άλλη μορφή βίας, εκείνη της σεξουαλικής βίας, του βιασμού, να κάνει εμφάνιση. Έως και η χρήση ουσιών προβάλλεται. Όλη αυτή η βία κάνει για πολλά «βρώμικα» πάνελ, που αναδεικνύουν την φρίκη εκείνης της περιόδου, τόσο του πολέμου, όσο και της Αμερικάνικης ηπείρου. Όσο σοκαριστική και αν είναι σε στιγμές, είναι ωμή, ρεαλιστική. Το κόμικ χρησιμοποιεί τον ωμό ρεαλισμό ως αφηγηματικό τρικ, κινώντας την πλοκή πιο γρήγορα, και παρακάμπτει πολλές φορές το χτίσιμο χαρακτήρα, ώστε να φτάσει στην κατάληξη. Και εδώ δουλεύει με αριστουργηματικό τρόπο, κάνοντας έτσι τις σκηνές βίας οργανικές, πλήρως συμβιβάσιμες με την παρούσα θεματολογία.
Η εναλλαγή που γίνεται ανάμεσα στο παρόν με το παρελθόν, ανάμεσα στην πολεμική ζωή με την ζωή ως ενός απλού Αμερικανού πολίτη, χτίζουν απίστευτα τον χαρακτήρα του Τζέρι Ντρέικ. Η Μαριάν, μία όμορφη κοπέλα που γνώρισε ο Τζέρι πριν την κατάταξή του, αποτελεί εκείνο το πρόσωπο που ενανθρωπίζει τον κεντρικό ήρωα, τον κάνει πιο ευαίσθητο, και τον κάνει πιο συμβατό για τους θεατές. Ένα μοντέλο που βλέπουμε σε πολλές ταινίες, και που επαναλαμβάνεται και εδώ. Ένα μοντέλο που δεν εξυπηρετεί όμως απαραίτητα τον χαρακτήρα του Μίστερ Νο. Σκεφτείτε το. Γυναικάς, ανυπότακτος, και άμα δεν πήγαινε στον πόλεμο θα το έκανε για τον εαυτό του κυρίως. Ίσως χρειαζόταν περισσότερο χτίσιμο σε αυτό το τομέα το σενάριο – και είναι το μοναδικό αδύναμο στοιχείο.
Ο Cremona φέρει σε μεγάλο βαθμό το Αμερικάνικο στυλ στο σχέδιό του, με αιχμηρές γωνίες, και μεγάλη λεπτομέρεια στα πρόσωπα. Η λεπτομέρεια αυτή βοηθάει πάρα πολύ στο να συνδεθείς με έναν χαρακτήρα καθώς τα συναισθήματά τους αποτυπώνονται εκπληκτικά. Ο ωμός ρεαλισμός, που αναφέραμε παραπάνω, δεν θα δούλευε εάν δεν ήταν για το συγκεκριμένο σχεδιαστικό στυλ. Η απεικόνιση της Αμερικής του ’67, και του Βιετνάμ αποτελεί ένα ακόμα θετικό στοιχείο, με πάνελς να φαίνονται σαν να ξεπήδησαν από τους δρόμους της Νέας Υόρκης και τα δάση του Βιετνάμ. Το χρώμα δουλεύει εξαιρετικά με το σχέδιο, το ένα συμπληρώνει το άλλο, με την αντίθεση της σκοτεινής Νέας Υόρκης με το φωτεινό Βιετνάμ να κάνει ξεκάθαρο στους αναγνώστες ποιο είναι flashback και ποιο το παρόν. Δεν μπορούμε να μην αναφερθούμε στους συμβολισμούς του κόμικ, που είναι και πολλοί, με κύριο παράδειγμα το πρώτο κιόλας καρέ που είναι βαμμένο κόκκινο, αποκαλύπτοντάς μας ουσιαστικά πως θα καταλήξει η ιστορία.
Η ιδέα του κινηματογραφικού κόμικ είναι πλέον πολύ γνωστή στην κομικσοκοινότητα, κυρίως λόγω των δυνατοτήτων που δίνει στον σχεδιαστή αλλά και στον σεναριογράφο, για να αναδείξουν συναίσθημα πάνω από πλοκή. ΤοMister No Revolution εκμεταλλεύεται το «show don’t tell» κυρίως για τις ανατροπές, τις εναλλαγές παρόν-παρελθόν και τελικά στην εστίαση στα πρόσωπα των πρωταγωνιστών αναδεικνύοντας έτσι τα συναισθήματά τους, όπου και ακριβώς στοχεύουν οι δημιουργοί. Η ευστροφία πολλών πάνελς κρύβεται στην κινηματογραφικότητά τους, που δίνει κιόλας την ευκαιρία στους δημιουργούς για πολλές ενδιαφέροντες οπτικές γωνίες.
Το Mister No Revolution ακολουθεί το όλο και πιο δημοφιλές trend των remakes, όπως και στις ταινίες υιοθετείται πλέον και στα κόμικς, και το συγκεκριμένο είναι το πρώτο fumetti remake. Εμπορική κίνηση; Σίγουρα. Αλλά είναι απολύτως απαραίτητη πλέον, αν σκεφτούμε πως αυτοί οι χαρακτήρες (πάντα μιλώντας για εκείνους από τον εκδοτικό οίκο Bonelli) είναι πάνω από 50 ετών. To Mister No Revolution κάνει την αρχή, λοιπόν, για την μετεξέλιξη του Ιταλικού κόμικς, με πολλούς ακόμα χαρακτήρες να ακολουθούν αυτό το μοτίβο στη συνέχεια. Αρκεί πάντα να είναι οργανικό και πλήρως λειτουργικό, όπως το Revolution.
Όσοι έχουν ξαναδιαβάσει τον ήρωα θα προσέξουν πολλά easter eggs και αναφορές που γίνονται στην πρωτότυπη σειρά, όπως και διάφορες αλλαγές που έγιναν σε σχέση με το πρωτότυπο. Συγκεκριμένα, ο Μίστερ Νο δεν είναι πιλότος – τουλάχιστον όχι ακόμα – ή το όνομά του προήλθε από έναν ιθαγενή Βιετναμέζο.
Συνολικά, ο πρώτος τόμος του Mister No Revolution καταφέρνει με μεγάλη επιτυχία να μας ξαναγνωρίσει τον Τζέρι Ντρέικ, ως τον αντισυμβατικό αντιήρωα που όλοι ξέρουμε και αγαπάμε, εκσυγχρονίζοντάς τον για ένα νέο, εφηβικό ή ενήλικο, κοινό, και παράλληλα κρατώντας αυτά που κάνουν τον Τζέρι Ντρέικ τον Μίστερ Νο. Υιοθετώντας τα στοιχεία ωμού ρεαλισμού και του κινηματογραφικού κόμικς, εστιάζει στο χτίσιμο χαρακτήρων, και κάνει καυστικά σχόλια στην Αμερικάνικη κυβέρνηση, με το ιδιοφυές σενάριο του Masiero όσο και το πανέμορφο σχέδιο του Cremona να δουλεύουν με μεγάλη επιτυχία μεταξύ τους.
Τώρα που τελείωσε το Βιετνάμ, δεν μπορούμε παρά να ανυπομονούμε για το Καλιφόρνια!
