Ο Miyazaki και ο θρύλος του

Χρυσάνθη Παπουτσιδάκη Από Χρυσάνθη Παπουτσιδάκη 5 Λεπτά Ανάγνωσης

Δεν έχει σημασία αν θεωρείτε το animation για παιδιά μόνο. Αν βλέπετε anime ή τα θεωρείτε κινέζικα μικιμαου. Το όνομα αυτό, το έχουμε συνδυάσει με την ποιότητα και με ταινιάρες.

Το Studio Ghibli, με συνιδρυτή τον Isao Takahata (σκηνοθέτης του The Tale of Princess Kaguya, Grave of the Fireflies, and My Neighbor the Yamadas), λειτουργεί πια 35 χρόνια και παράγει αριστουργήματα/ταινίες για παιδιά και μεγάλους.

Και όμως και η ίδια ζωή του Miyazaki έχει ενδιαφέρον, όσον αφορά και τις εμπνεύσεις του, εμπνεύσεις που δημιουργούν μια ιδιαίτερη φιλοσοφία και αισθητική. Γιατί ας το παραδεχτούμε, οι ταινίες του μας κεντρίζουν.

Μία πρώτη αναζήτηση μόνο φανερώνει πως τα «παιδικά» του, στοχεύουν ενηλίκους. «Καλλιτέχνης», «ιδιοφυία του animation»  και «δημιουργός χαρακτηριστικό του 21ου αιώνα» είναι στα πρώτα αποτελέσματα της αναζήτησής μας. Το στιλ τέχνης του σε σχέδιο και animation συνδυάζει τόσο ιαπωνικά όσο και αμερικανικά στυλ. Στα πρώτα ορόσημα της ζωής του εντοπίζουμε ήδη την πηγή της έμπνευσής του. Αλήθεια πόσες ταινίες του έχουν θέμα τις πτήσεις και τον ουρανό;

Γεννημένος το 1941, μέσα στον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο, με τον πατέρα του στέλεχος της Miyazaki Airplane, κατασκευαστικής για εξαρτήματα αεροπλάνων. Μάλιστα το Ghibli είναι το όνομα ενός ιταλικού αεροσκάφους που χρησιμοποιήθηκε κατά τη διάρκεια του πολέμου, και το όνομα ενός καλοκαιρινού ανέμου της Σαχάρας. Έτσι όμως αγάπησε και τον ουρανό και γεννήθηκε μέσα του μια έντονη αντιπολεμική συνείδηση. Δεν παραβρέθηκε το 2003 στις απονομές Όσκαρ στις ΗΠΑ για το Όσκαρ του Spirited Away λόγω της αντίθεσής του στον πόλεμο στο Ιράκ. Έτσι και αλλιώς δεν τον νοιάζουν τα βραβεία, ούτε οι τίτλοι.

Καθώς είναι έντονα ευαισθητοποιημένος σε σύγχρονα και παλιά προβλήματα αλλά και την αδικία του κόσμου, οι ταινίες του ενώ μας φτιάχνουν την διάθεση συνοδεύονται από υπολαθούσα λύπη. Το 1963 πήρε το πτυχίο του στις Πολιτικές επιστήμες και Οικονομικά, με πλάνο να αποκαταστήσει την οικονομία και κοινωνία της Ιαπωνίας μετά τον πόλεμο. Ωστόσο, το αληθινό του πάθος ήταν το σχέδιο, και την ίδια χρονιά ξεκίνησε ως entry level animator στο Tōei Animation. Εκεί συνάντησε και τον Takahata αλλά και  τη σύζυγό του Ōta Akemi με την οποία έχει 2 γιους.

Σε όλες του της ταινίες επίκεντρο είναι η φύση και ο άνθρωπος. Οι μεταξύ μας σχέσεις, η οικογένεια, η επιρροή της τεχνολογίας και ο θαυμασμός για τη φύση πρωταγωνιστούν. Σε σχέση με άλλα στούντιο animation παγκοσμίως προβληματίζεται πάντα για το αν η φύση απεικονίζεται ρεαλιστικά. Πιστεύει στα μηνύματα του και δεν είναι τυχαίο ότι έχει πολλές πρωταγωνίστριες ή ότι οι μαγικοί του κόσμοι συχνά περιέχουν πολέμους. Το όραμα του είναι να ευαισθητοποιήσει το κοινό του και να περάσει τις παραπάνω αξίες. Ο πραγματικός κόσμος ουσιαστικά είναι η μούσα του και η έμπνευσή του προέρχεται από διάφορα γεγονότα όπως τις απεργίες των ανθρακωρύχων στην Ουαλία το 1984.

Και τα μεταφέρει ιδανικά τα παραπάνω στις ταινίες του γιατί μεταξύ άλλων είναι και τελειομανής. Εδώ έχει πάρει 2 φορές σύνταξη και επιστρέφει στο στούντιο κάθε φορά! Οι τεχνικές του παραμένουν αρκετά παραδοσιακές, χαρτί και καλαμάρι όλα με ελάχιστο CGI, η λεπτομέρεια κάνει την διαφορά. Πόση επιμέλεια και προσοχή δίνει δύσκολα περιγράφεται. Επίσης ποτέ δεν ξέρει πως θα τελειώσουν οι ταινίες. Δεν γράφει καν σενάρια ή screenplays για τις ιστορίες του αλλά χρησιμοποιεί storyboards με την ομάδα του.

Στις 30 Δεκεμβρίου περιμένουμε την 1η CGI ταινία του στούντιο με τίτλο «Aya and the Witch» από τον γιο του Hayao Miyazaki, Goro Miyazaki. Βεβαίως και ο μπαμπάς Miyazaki επιβλέπει την παραγωγή. Εξάλλου ήταν ενάντια στην επιθυμία του γιου να ακολουθήσει τα βήματά του.

Ακόμα και στην μεταφορά των ταινιών σε άλλες χώρες και γλώσσες, το στούντιο κρατάει αυστηρή “no cuts” πολιτική και μάλιστα για την επιμέλεια της Princess Mononoke από τον Harvey Weinstein (μπλιαχ), που ήθελε να αφαιρέσει μέρος της ταινίας, ο παραγωγός του Miyazaki έστειλε ένα σπαθί σαμουράι στον Weinstein με το μήνυμα πάνω “no cuts”.

Ελπίζουμε να φεύγετε από αυτό το κείμενο με μεγαλύτερη εκτίμηση για έναν τέτοιο δημιουργό και να δείτε πάλι τις ταινίες του με νέα οπτική!

Μοιραστείτε το Άρθρο
«Α ναι ρε το ξέρω έχω δει το 1ο επεισόδιο/διαβάσει /δει για αυτό». Αυτή είναι ίσως η χαρακτηριστικότατη ατάκα της νεαρής Πατρινής. Όλα άρχισαν τίμια με Cartoon Network, Playstation 2, Gameboy, Τριβιζά και Σαμουράι Χ. Η συνέχεια, στη σκοτεινή εφηβεία, επιφύλασσε μπόλικα anime και manga, κόμιξ και ταινίες. Τώρα πια μεταφράστρια με αιώνιο σύντροφο το Youtube τα κοιτάει όλα κάπως. Παράλληλα, διαβάζει κατιτίς ή λιώνει με ταινίες και σειρές, ίσως κουλτουρέ ίσως όχι. Προσοχή ψάχνει πάντα θύματα να κάνουν κριτικές και υπεραναλύσεις.