Manga vs. (Δυτικού Τύπου) Comics

Έφη Kαραχάλιου Από Έφη Kαραχάλιου 7 Λεπτά Ανάγνωσης

Δεν είναι τα ίδια, ούτε πρέπει να τα μπερδεύουμε. Για όσους μπερδεύονται ( ακόμα) ακολουθεί μια ακριβής αναφορά!

Manga= “κινέζικα κόμικς”(;)

Αυτή η ασυνείδητη, πολλές φορές, συσχέτιση των manga με τα comics, αποδεικνύει την μεγάλη αλληλεπίδραση μεταξύ αυτών των δυο εκφραστικών μέσων. Παρά τις όποιες διαφορές που πρόκειται να αναδείξουμε, θα επικεντρωθούμε κυρίως στην τεχνική και όχι στο αισθητικό αποτέλεσμα, αφού αυτό είναι τελείως υποκειμενικό και έγκειται στα κριτήρια του καθένα από εμάς. Για την ιστορία, “manga” στην Ιαπωνία θεωρούνται όλα τα είδη κόμικς, ενώ στις ΗΠΑ ο όρος περιορίζεται στο γιαπωνέζικο είδος γενικότερα.

Έκδοση και στήσιμο

Αν και οι εκδοτικοί οίκοι που εκδίδουν τα comics και τα manga είναι εξειδικευμένοι στο χώρο, η ιαπωνική παραγωγή manga είναι πολύ μεγαλύτερη,με το 2006 να πωλούνται 1 δισ. manga μόνο στην Ιαπωνία. Τα manga θεωρούνται “mass media” στην Ιαπωνία και ουσιαστικά αποτελούν το “εθνικό πολιτιστικό προΪόν” της. Έτσι, υπάρχει η δυνατότητα διεύρυνσης του περιεχομένου, ώστε να απευθύνεται σε περισσότερο κοινό(δηλαδή και ενήλικες), κάτι στο οποίο υπολείπονται ακόμα οι ΗΠΑ. Επίσης, τα manga δημοσιεύονται κυρίως σε εβδομαδιαία βάση, σε περιοδικά που δημοσιεύουν και άλλες ιστορίες και είναι κατά βάση ασπρόμαυρα σκίτσα, με έκταση 15 σελίδων και  τυπωμένα σε φθηνό χαρτί, τύπου τηλεφωνικού καταλόγου. Αν καταφέρουν να γίνουν δημοφιλή, δημοσιεύονται κάποια στιγμή σε volumes, που μοιάζουν με τα δυτικά graphic novels.Βέβαια, το γεγονός ότι είναι ασπρόμαυρα, δεν σημαίνει ότι δεν τα χρωματίζουν καθόλου. Αντίθετα, χρησιμοποιούν τόνους του γκρι για να δώσουν βάθος, ενώ τα comics χρησιμοποιούν διάφορους τόνους έντονων χρωμάτων για να κάνουν το σχέδιο “να  δίνει την αίσθηση ότι πετάγεται(pop off) έξω από το επίπεδο της σελίδας”. Επίσης, στα αμερικάνικα comics, π.χ. στην περίπτωση της Marvel και της DC, κάθε υπερήρωας έχει το δικό του έγχρωμο μηνιαίο περιοδικό των 25 σελίδων, σε ιλουστρασιόν χαρτί, που μπορεί να αφηγείται τις περιπέτειές του για πάνω από 50 χρόνια (βλέπε Spiderman) ή να έχει ειδικά τεύχη που να συμπρωταγωνιστούν πολλοί υπερήρωες μαζί(cross overs), όπως τα τεύχη “Convergence”.nnnnΑν και τα περισσότερα manga έχουν σύντομη διάρκεια, υπάρχουν κάποια ,όπως το One Piece και το Dragon Ball, που συνεχίζονται πάνω από δεκαετία. Συγκεκριμένα, ο συγγραφέας-illustrator-artist του One Piece, Eiichiro Oda, δήλωσε ότι η ροή της ιστορίας του βρίσκεται ακόμα “προς τη μέση”, ενώ κανένας δεν γνωρίζει το τέλος. Ένα άρρωστο αγόρι είχε ως τελευταία επιθυμία πριν πεθάνει να μάθει το τέλος του One Piece. Ε, και πήγε στο  νοσοκομείο ο Eiichiro Oda και του το είπε.

Συγγραφείς και πλοκή

Όσο παράξενη και αν  φαντάζει η πολυσχιδής ιδιότητα του Eiichiro Oda, αυτή αποτελεί την πραγματική εικόνα του ρόλου ενός mangaka (σ.σ. συγραφέας anime). Αυτός, λοιπόν, δεν περιορίζεται στην δημιουργία και συγγραφή, αλλά  περιλαμβάνει και την σχεδίαση όλου του τεύχους, μέχρι τελευταίας λεπτομέρειας. Έτσι εξηγείται το ότι μερικοί mangaka δουλεύουν μέχρι και 50 ώρες, για να προλάβουν την έκδοση του manga μέσα στο χρονικό περιθώριο της μιας εβδομάδας. Στις περιπτώσεις που ο mangaka κρίνει ότι δεν προλαβαίνει να προχωρήσει την πλοκή όπως θέλει, φτιάχνει fillers ή noncanons ,δηλαδή ιστορίες που δεν προωθούν την πλοκή, μαζί με τα υπόλοιπα canons. Οι περιπτώσεις να υπάρχουν διάφοροι βοηθοί ,που να μοιράζουν λίγο τον φόρτο του mangaka, είναι πολύ σπάνιες. Στα αμερικάνικα comics, οι βοηθοί είναι τουλάχιστον επιβεβλημένοι, ενώ πολλές φορές υπάρχουν δυο κεντρικοί artists για το ίδιο comics. Αυτή η ύπαρξη περισσοτέρων ατόμων που συμβάλλουν στην παραγωγή του comics, σε συνδυασμό με την πολύχρονη πορεία ενός τίτλου(εκεί λογικά θα περάσουν σίγουρα πολλοί artists), τα cross overs τεύχη και τις χολιγουντιανές ταινίες, προκαλεί ,σε μένα τουλάχιστον, ασυνέχεια στην πλοκή και σύγχυση σχετικά με τον ήρωα.

Θέμα και τεχνική

Αν και πολλά comics έχουν προσεγγίσει με επιτυχία διάφορα πιο σκοτεινά θέματα, όπως το Maus που ανάγει το ναζισμό σε μια κοινωνία ποντικών, η αμερικάνικη αγορά έχει μείνει προσκολλημένη στο θέμα των υπερηρώων. Από την άλλη, τα manga αναφέρονται κατά κύριο λόγο σε πιο “ελαφριά” θέματα ,δηλαδή  χωρίς σαφείς κοινωνικούς προβληματισμούς αλλά παρά την έντονη λογοκρισία, υπάρχουν ειδικές κατηγορίες(ecchi και το πιο σκληρό, hentai) με έντονο σεξουαλικό περιεχόμενο. Αυτό είναι αποτέλεσμα της επιρροής του ,,,,,βουδισμού, της επικρατούσας θρησκείας στην Ιαπωνία, που χαρακτηρίζεται από σχετική σεξουαλική ελευθερία, στην βάση της ευεξίας του πνεύματος. Επιπλέον, στα comics , η κεντρική σκήνή καταλαμβάνει την κεντρική θέση στην σελίδα ενώ στα manga , τοποθετείται στο κάτω μέρος της σελίδας και διακρίνεται για το κινηματογραφικό του στυλ ,που απεικονίζει χαρακτήρες σε δραματική γωνίες ,σκηνές που εκτυλίσσονται “καρέ –καρέ” , αντιπροσωπεύοντας ένα στιγμιότυπο της δράσης συγχρονισμένο με το αντίστοιχο διάλογο . Τα δυτικά comics είναι graphic novels και ως εκ τούτου , οι ιστορίες και οι εικόνες δεν είναι απαραίτητα συγχρονισμένες με το διάλογο και την οπτική δράση.

Αντί επιλόγου

Τόσο τα anime όσο και τα comics, αποτελούν δυο διαφορετικές τεχνοτροπίες του πώς μπορεί να συνδυαστεί η εικόνα με το λόγο, προκειμένου να αποδοθεί μια σειρά από γεγονότα, που συνθέτουν την πλοκή μιας ιστορίας. Γι’ αυτό θεωρώ ότι ως τέτοια πρέπει να θεωρούνται, όσο μηδενιστική και αν φαίνεται αυτή η άποψη. Ένα καλό story θα αναδειχθεί από ένα καλό σχέδιο, είτε αυτό μεταφερθεί σε “φόρμα” manga ή graphic novel, αλλά ένα καλό art, δεν μπορεί να σώσει την μέτρια ιστορία. Τουλάχιστον, αυτός είναι ο πυρήνας της ιδεολογίας των mangaka. Με βάση αυτή την άποψη, το ερώτημα “manga ή comics: ποιό είναι καλύτερο;” ,είναι ανεδαφικό και αποτελεί ψευτοδίλημμα, γι’ αυτό και δεν υπήρξε καμία διάθεση απάντησής του στο παρών κείμενο.

hhh

Μοιραστείτε το Άρθρο