Ο Γούλβεριν ήταν και θα παραμείνει ένας από τους πιο εμβληματικούς χαρακτήρες της Marvel. Κατάφερε να κερδίσει την καρδιά των fans τόσο με δικές του απίστευτα καλές ιστορίες, όπως το μοναδικό Old Man Logan , όσο και την στάση του στα διάφορα μεγάλα events της εταιρείας, όπως λόγου χάρη στον Εμφύλιο. Η δημοφιλία του είναι τέτοια που ακόμα στις ταινίες, ακόμα και όταν ήταν τόσο κακές όσο ήταν το Wolverine: Origins, πάλι οι θαυμαστές του σκληροτράχηλου ήρωα πήγαν για να το δουν.
Το “Ο Θάνατος του Γούλβεριν” (στα ελληνικά από τις εκδόσεις Anubis) του 2014, σε σενάριο του Charles Soule και σχέδιο του Steve McNiven έχει την πολύ δύσκολη αποστολή να κλείσει αυτόν τον κύκλο, τουλάχιστον με την μορφή που τον ξέραμε μέχρι τότε. Αποφασισμένη να προχωρήσει στον εκσυγχρονισμό ακόμα και των πιο σταθερών της ηρώων, η Marvel αποφασίζει να μας γνωρίσει μια άλλη οπτική του ανθρώπου που ήταν ” ο καλύτερος σε αυτό που έκανε”, όμως για να γίνει αυτό πρέπει πρώτα να πεθάνει η παλιά. Το έργο αυτό ανάλαβε αυτό το σύντομο event, τον κορμό του οποίου μας παρουσιάζει το συγκεκριμένο graphic novel.
Πρόκειται για έναν τίτλο καθαρά προσωπικό. Σε αντίθεση με την γενικευμένη κοινωνική ματιά του Old Man Logan, που φιλοδοξούσε να διευρύνει το βλέμμα του αναγνώστη στην σύγχρονη αμερικάνικη κοινωνία, το “Ο Θάνατος του Γούλβεριν” εστιάζει σε έναν μόνο άνθρωπο, ο οποίος όμως βλέπουμε πως άγγιξε τις ζωές δεκάδων άλλων. Ο Logan του Soule μας παρουσιάζεται έχοντας χάσει το healing factor του (ικανότητα αυτοίασης στα ελληνικά), διατηρώντας το δηλητηριώδες Αδαμάντιο στον οργανισμό του. Χωρίς τον παράγοντα που τον καθιστούσε άτρωτο, ο Γούλβεριν αναγκάζεται να μάθει να πολεμά αλλιώς, καθώς στον σύντομο χρόνο που του μένει πρέπει να αντιμετωπίσει όλους τους villains που νίκησε στην προηγούμενη ζωή του, μέχρι το αναπόφευκτο τέλος.
Μπορεί τα νύχια του Γούλβεριν να είναι το σήμα κατατεθέν του, ωστόσο ο παράγοντας ίασης ήταν το εργαλειακό χαρακτηριστικό που επέτρεπε στους σεναριογράφους να γράφουν τα πιο εξωφρενικά σενάρια για τον χαρακτήρα και αυτός να βγαίνει αλώβητος. Έχει αναγεννηθεί από ένα μόνο άκρο, ακόμα και μια σταγόνα αίμα μόνο. Είναι το αντίστοιχο της στολής για τον Iron Man– χωρίς αυτό το στοιχείο είναι περισσότερο ήρωας παρά σούπερ, μια απώλεια που οι εχθροί του λατρεύουν να του υπενθυμίζουν.Δίχως αυτό το στοιχείο, ο Γούλβεριν τώρα μας παρουσιάζεται πιο μεστός, πιο συνειδητοποιημένος, αλλά όχι λιγότερο άγριος και επικίνδυνος.Αντίθετα, φαίνεται πως η απώλεια της αθανασίας του τον έκανε πιο ελεύθερο, δίνοντας του πίσω κάτι που νόμιζε πως είχε χάσει για πάντα: την ευθύνη των πράξεων του, την γνώση πως τα λάθη του δεν μπορούν να διορθωθούν. Σαν στριμωγμένο ζώο, είναι ίσως πιο επίφοβος από ποτέ.
Το δυνατό μέρος του comic ωστόσο έγκειται στην αποκάλυψη αυτών των πιο ώριμων πλευρών του χαρακτήρα μέσα από την αλληλεπίδραση του με τους ανθρώπους που έρχονται για αυτό, είτε για να το βοηθήσουν είτε, και πιο συχνά, για να επιταχύνουν το τέλος. Παρελαύνουν πολλοί χαρακτήρες, άλλοι διάσημοι για την σχέση τους με τον ήρωα, όπως ο Sabertooth (Mαχαιροδόντης εδώ), η Lady Deathstrike, η πάντοτε πιστή Kitty Pryde αλλά και άλλοι λιγότερο γνωστοί, όπως ο Nuke, που πρόσφατα είδαμε και στην Jessica Jones. Όλοι αυτοί, με τον έναν τρόπο ή τον άλλον φωτίζουν διαφορετικές πλευρές του χαρακτήρα, οι οποίες μας οδηγούν με έναν πανέμορφο και λιτό τρόπο στο λυρικό φινάλε. Σύντροφος, πολεμιστής, δάσκαλος, σύζυγος και πατέρας αλλά και αδίστακτο ζώο, δολοφόνος και προδότης, ο Soule τελικά παρουσιάζει σαν κάτι πολύ παραπάνω από τον άθροισμα των μερών του. Μένοντας στο κέντρο των αλληλεπιδράσεων και των σχέσεων που έκτισε με τόσους χαρακτήρες, το “Ο Θάνατος του Γούλβεριν” καταφέρνει να γίνει ένας απολογισμός πολύ προσωπικός, αλλά και ταυτόχρονα συλλογικός. Το τέλος μπορεί να βρίσκει τον Logan μόνο, τον βρίσκει όμως γεμάτο από εμπειρίες και ζεστά αντίο. Και, όπως λέει και ο ίδιος, αυτά είναι αρκετά.
Το σχέδιο του McNiven ακολουθεί αυτή την λογική, αλλά και την στρωτή σχεδιαστική προσέγγιση που έχει καθιερώσει η Μarvel τα τελευταία χρόνια, τουλάχιστον στα project που δεν ξεφεύγουν της άμεσης προσοχής της. Ωστόσο αυτό δεν σημαίνει πως ο καλλιτέχνης δεν βρίσκει τον χώρο να ελιχθεί και να αποδώσει με μια έντονη χρωματική παλέτα τα βίαια και έντονα συναισθήματα που προκύπτουν από τον θάνατο ενός αγαπημένου. Ειδικότερα η σκιαγράφηση του φινάλε είναι μια πολύ συναισθηματική εμπειρία, η οποία αυξομειώνεται ανάλογα την σχέση του αναγνώστη με τον χαρακτήρα. Σε κάθε περίπτωση όμως δεν θα σας αφήσει αδιάφορους.
Το έργο δεν είναι άνευ ελαττωμάτων. Η τεράστια πορεία του Γούλβεριν, από το τεύχος 180 του Incredible Hulk, τον πολύ μακρινό Οκτώβρη του 1974 μέχρι το 2014, περιέχει δεκάδες χαρακτήρες που επηρέασαν, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο τον χαρακτήρα. Η επιλογή τους δεν ήταν εύκολη σίγουρα, όμως ακόμα και αυτοί που τελικά μπήκαν θα είχαν ένα ακόμα καλύτερο αποτέλεσμα εάν τους δινόταν περισσότερος χώρος και χρόνος. Επίσης, όταν μαζεύονται πολλά πρόσωπα σε μια δημιουργία, αναπόφευκτα θα υπάρχουν και ελλείψεις στο βάθος που τους έχει δοθεί. Μπορεί να μην περίμενε κανείς λόγου χάρη από τον Nuke κάποια βαθυστόχαστη σκέψη, ωστόσο αυτό δεν μπορεί να ειπωθεί για την Lady Deathstrike, ή τον Sabertooth, η σχέση του οποίου με τον Γούλβεριν είναι θρυλική. Την ίδια στιγμή, σε κάποια σκηνικά η έννοια του ρυθμού τρεμοπαίζει και ενώ μπορεί να δούλεψαν στην λογική του εβδομαδιαίου τεύχους, ο συγκεντρωτικός χαρακτήρας ενός graphic novel όμως συχνά λειτουργεί με άλλους κανόνες…
Παρόλα αυτά, πρέπει να σημειωθούν και κάποια πράγματα για την μετάφραση του Ηλία Τσιάρα. Είναι πολύ δύσκολο να γίνουν μεταφράσεις σε superhero comic, στα οποία κυριαρχεί σχεδόν απόλυτα η αγγλική γλώσσα, χωρίς το αποτέλεσμα να μοιάζει γραφικό και cheesy. Ωστόσο, αυτό είναι κάτι που εδώ αποφεύχθηκε και ο Έλληνας αναγνώστης έχει την ευκαιρία να διαβάσει τον κύριο Τζέημς Χόουλετ να μιλάει την γλώσσα του χωρίς να ακούγεται γελοίος. Ταυτόχρονα η καλλιτεχνική επιμέλεια του Χρήστου Τσέλιου είναι κάτι το ιδιαίτερο για τον τόμο αυτό, ακόμα και αν τον έχετε ήδη διαβάσει όταν πρωτοκυκλοφόρησε!