Ο χαρακτήρας του Spider-Man που εμφανίζεται στις ταινίες ως τώρα αδικείται τρομακτικά. Ένα επαναλαμβανόμενο origin story πιο γνωστό κι απ’του Batman, ένα ρόστερ κακών που, με την εξαίρεση ίσως του Green Goblin, αξιοποιείται στο μίνιμουμ, μια προσκόλληση σε ηλικία συναισθηματικής ανωριμότητας και σενάρια τόσο γεμάτα κλισέ, που μάλλον προκαλούν το ερώτημα για το κατά πόσον η δημοφιλία του υπερήρωα οφείλεται τελικά στα ιδιαίτερα υποκειμενικά χαρακτηριστικά του και μόνο.
Η απάντηση, όμως, είναι ένα κατηγορηματικό όχι. Ο χαρακτήρας έχει πρωταγωνιστήσει σε μερικά από τα καλύτερα υπερηρωϊκά storylines όλων των εποχών και έχει τόσους καλούς τίτλους που είναι αδύνατον να τους απαριθμήσουμε όλους. Αυτοί που τελικά επιλέχθηκαν για το παρόν άρθρο δεν είναι απαραίτητα οι καλύτεροι εξ’αυτών, αλλά είναι πιο πολύ ενδεικτικοί της πορείας του Spider-Man μέσα στο χρόνο. Άλλωστε, ένα από τα πιο ελκυστικά του χαρακτηριστικά ήταν ακριβώς η εντύπωση που έμενε στον αναγνώστη ότι ο Spider-Man μεγάλωνε μαζί του, με κάθε σημαντικό γεγονός στην πορεία του να αφήνει ένα ιδιαίτερο χνάρι πάνω του. Για τον ίδιο λόγο, η σειρά αναφοράς είναι κατά το δυνατόν χρονολογική και όχι ποιοτική.
The Night Gwen Stacy Died
Δεν ξέρουμε γιατί η Marvel αποφάσισε να σποϊλάρει ένα από τα σημαντικότερα γεγονότα στην ιστορία των κόμικς από τον τίτλο της ιστορίας, αλλά ο θάνατος της πρώτης αγάπης του Spider-Man, της Gwen Stacy, κατά τη διάρκεια μάχης με τον αρχιεχθρό του, τον Green Goblin, άντεξε στο βάθος του χρόνου ως μια ιστορία που καθόρισε τον ήρωα και το αναγνωστικό του κοινό διά παντός. Αν ο θάνατος του θείου Ben είναι το αποτέλεσμα της αποφυγής της ευθύνης της ισχύος, ο θάνατος της Gwen είναι το όριο αυτής της ευθύνης: ο Spider-Man ανακαλύπτει με το σκληρότερο τρόπο ότι δε μπορεί να σώσει τους πάντες και ότι η ίδια του η ύπαρξη θα έχει για πάντα συνέπειες στα κοντινά του πρόσωπα. Η μάχη που ακολούθησε ήταν λιγότερο με το Green Goblin και περισσότερο με την οργή, τον πόνο και την αίσθηση ανικανότητας του ήρωα. Ακόμα δεν είναι σαφές το αν η Gwen ήταν ήδη νεκρή από το σοκ της πτώσης από τη γέφυρα ή αν πέθανε από τον ίδιο τον ιστό που εξαπολύθηκε για να τη σώσει, αλλά όπως και να χει το βάρος της υπαιτιότητας κυνηγά τον Spider-Man μέχρι και σήμερα. Το γεγονός άφησε τόσο μεγάλο χνάρι στα υπερηρωϊκά κόμικς που πολλοί την αναγνωρίζουν ως την ιστορία που έδωσε τέλος στη Silver Age of Comics και εγκαινίασε την Bronze.
Τhe Alien Costume Saga / Venom
Μετά τα γεγονότα του πρώτου Secret Wars, ο Spider-Man γυρίζει από το Battleworld με ένα νέο μαύρο κουστούμι. Εν μέσω αντιδράσεων από τους φαν του υπερήρωα, που εξεγέρθηκαν από την αλλαγή γιατί θεωρούσαν το κουστούμι του Spider-Man εξίσου εικονικό με αυτό του Superman, εκτυλίχθηκε ένα εξαιρετικό storyline: το κουστούμι ήταν ζωντανός συμβιωτικός οργανισμός που χάριζε επιπλέον δυνάμεις στον Spider-Man, αλλά ταυτόχρονα έφερνε στην επιφάνεια τα πιο άγρια ένστικτά του. Η ιστορία απέκτησε ακόμα μεγαλύτερη σημασία όταν, μερικά χρόνια αργότερα, αποκαλύφθηκε ότι το εικονικό τέλος της πρώτης ιστορίας, όπου ο Spider-man απαλλάσσεται από το κουστούμι (που έχει ευαισθησία στους ήχους υψηλής έντασης) μέσω του καμπαναριού μιας εκκλησίας, ακολουθήθηκε από την ένωση του μίσους του κουστουμιού και του δημοσιογράφου Eddie Brock για τον Spider-man και τη δημιουργία ενός από τους πιο δημοφιλείς κακούς/αντιήρωες όλων των εποχών: του Venom. Η πρώτη του εμφάνιση είναι ένα από τα πιο εντυπωσιακά καρέ που έχουν σχεδιαστεί σε υπερηρωϊκό κόμικ-και μιλάμε για τον ίδιο σχεδιαστή που δημιούργησε τον Spawn (Todd McFarlane).
The Death of Jean DeWolff
Η δολοφονία της αστυνομικού και φίλης του Spider-Man, Jean DeWolff, είναι το σημείο αφετηρίας και όχι η κατάληξη αυτού του storyline. Η ιστορία, εγκαινιάζοντας μια πορεία που διατηρήθηκε για κάποια χρόνια, ακολουθεί πιο σκοτεινά, noir μοτίβα και γειώνει πιο πολύ σε street-level heroism, ακολουθώντας έναν Spider-man εκτός εαυτού, με τις λανθάνουσες τύψεις από το θάνατο του Ben και της Gwen να βγαίνουν στην επιφάνεια υπό τη μορφή ασίγαστης οργής, που μόνο η παρουσία του Daredevil καταφέρνει να συγκρατήσει και να επανακατευθύνει μερικώς. Αυτό το team-up αποδείχθηκε ένα από τα πιο αποτελεσματικά, καθώς οι αλληλοσυμπληρούμενες ιδιότητες και τα προσωπικά χαρακτηριστικά των δύο απέδειξαν ότι δημιουργούν εξαιρετική χημεία.
Kraven’s Last Hunt
Ένα σενάριο που προοριζόταν (μάλλον εμφανώς) για τη DC και με πρωταγωνιστές τον Batman και τον Joker, εξελίχθηκε τελικά στην κατά πολλούς καλύτερη ιστορία Spider-man όλων των εποχών. Η ιστορία ακολουθεί τον Kraven τον Κυνηγό, που έχει καταστρώσει το ιδανικό σχέδιο για να κατατροπώσει τον Spider-man αλλά και να αποδείξει οριστικά την ανωτερότητά του: να τον σκοτώσει και να γίνει ο ίδιος Spider-man στην θέση του, καλύτερος από τον προκάτοχό του. Εκκινώντας από ένα απλό ερώτημα, το “τι θα γινόταν αν ένας supervillain εκπλήρωνε το στόχο ζωής του;” η ιστορία χρησιμοποιεί ψυχολογικές θεματικές όπως τις εμμονές, τις νευρώσεις και το συμβολικό θάνατο, φτάνοντας σε ένα θεαματικό τέλος που απέχει πολύ από τη λύτρωση ή έστω το συμβιβασμό, όπου συνήθως καταλήγουν τα υπερηρωϊκά storylines. Ο Todd McFarlane επέστρεψε στο θέμα της ιστορίας μερικά χρόνια αργότερα στο storyline Torment, με μικρότερη σεναριακή επιτυχία ίσως, αλλά με εμπνευσμένη βία και εξαιρετικό σχέδιο, συνυφασμένα εκείνη την εποχή με την επιτυχία του Spawn.
Return of the Sinister Six
Εκ πρώτης όψεως, αυτή η ιστορία είναι ένα χιλιοπαιγμένο υπερηρωϊκό κλισέ. Mastermind κακός, εδώ ο Doctor Octopus, μαζεύει κι άλλους κακούς (Electro, Mysterio, Sandman, Vulture και Hobgoblin) και φτιάχνει team κακών για να νικήσουν μαζί τον καλό και να κατακτήσουν τον κόσμο. Το γκρουπ εγωπαθών όμως καταρρέει λόγω εσωτερικών αντιθέσεων και ο καλός εν τέλει κερδίζει. Το σημαντικό σε αυτή την ιστορία είναι περισσότερο τα δύο subplots που τη συνοδεύουν. Το ένα αφορά τον Sandman: έχοντας βγει από την φυλακή, προσπαθεί να αφήσει πίσω του τις μέρες που ήταν εγκληματίας αλλά ο κόσμος τριγύρω αρνείται να αναγνωρίσει τη μεταμέλειά του και η παλιά του συμμορία, απειλώντας κοντινά του πρόσωπα, τον ξανασέρνει βίαια στην παλιά του ζωή. Το δεύτερο αφορά τη σχέση της May με τον Nathan Lubensky, υπερήλικα με αδύναμη καρδιά και πρόβλημα με τον τζόγο, αλλά καλό στον πυρήνα του άνθρωπο που την αγαπούσε στ’αλήθεια. Ο θάνατός του όταν επιχείρησε να σταματήσει τον Vulture από το να απαγάγει τη May οδήγησε την τελευταία να βιώσει την απώλεια για δεύτερη φορά, ακριβώς όταν είχε ξαναβρεί άνθρωπο που μπόρεσε να ερωτευτεί, και τον Peter να προσθέσει ακόμα ένα κοντινό πρόσωπο στη μακριά λίστα με κόσμο που δεν κατάφερε να σώσει. Δύο ανθρώπινες ιστορίες με αντίκρυσμα στην καθημερινή ζωή και εν τέλει μεγαλύτερη βαρύτητα και προεκτάσεις από το κυρίως στόρι.
A Web of Spiders (Carnage) / Maximum Carnage
Ο Cletus Kasady ήταν ένας μανιακός δολοφόνος που για λίγο καιρό συνυπήρξε στη φυλακή με τον Eddie Brock. Ο συμβιωτικός οργανισμός που επέστρεψε στον ξενιστή του, τον μετέτρεψε ξανά στον Venom και τον βοήθησε να αποδράσει, εκίνησε σιωπηλά τη διαδικασία ασεξουαλικής αναπαραγωγής του, δημιουργώντας ένα νέο συμβιωτικό που, συνδυάζοντας κάποιες ιδιότητες του Venom και την ψυχασθένεια του ξενιστή που βρήκε στο πρόσωπο του Kasady, δημιούργησε έναν από τους πιο αιμοσταγείς και επικίνδυνους εχθρούς του Spider-man: τον Carnage. Τόσο ο χαρακτήρας όσο και τα δύο storyline, όμως, χρησιμεύουν πρώτα και κύρια επειδή δίνουν χώρο αφενός στην ανάπτυξη του χαρακτήρα του Venom, καθώς ο Carnage αντιπροσωπεύει μια ακραία εκδοχή του αφήνοντας ενδιάμεσα χώρο για την ωρίμανσή του, και αφετέρου στην εξερεύνηση της σχέσης του Venom και του Spider-man. Αρχικά, ο Spider-man αναγκάζεται να αποκαλύψει ότι είχε σκηνοθετήσει το θάνατό του για να απαλλαχθεί από τον Venom προκειμένου να τον επαναφέρει στη Νέα Υόρκη για να τον αντιμετωπίσουν μαζί. Η ανίερη συμμαχία καταφέρνει να τον ξανακλείσει στη φυλακή, αλλά αναγκάζεται να ξανασυναφθεί όταν αποδρά εκ νέου και συγκροτεί ομάδα μανιακών δολοφόνων που σπέρνει τον όλεθρο στην πόλη. Τα δύο storyline βαθαίνουν μια πολύ ιδιαίτερη σχέση χαρακτήρων, που καταλήγει να τονίζει τις διαφορές τους την ίδια στιγμή που θολώνει τα όρια ανάμεσά τους.
Clone Saga
Μέχρι το πρόσφατο Clone Conspiracy, μια μάλλον αχρείαστη επιστροφή στο συγκεκριμένο storyline, το Clone Saga αποτελείτο από δύο μέρη. Το πρώτο έλαβε χώρα λίγο μετά το θάνατο της Gwen, στο οποίο ο supervillain Jackal κλωνοποιεί την Gwen και τον Peter, ανακαλύπτοντας έτσι και την κρυφή του ταυτότητα, και σπρώχνει τον Peter και τον κλώνο του σε μάχη, ενόσω και οι δύο νομίζουν ότι είναι ο ορίτζιναλ. Η ιστορία λήγει με τον υποτιθέμενο θάνατο των δύο κλώνων και του Jackal. Μετά από περίπου 20 χρόνια σε πραγματικό χρόνο μετά, αποκαλύπτεται ότι ο κλώνος είναι ζωντανός, χρησιμοποιεί το όνομα Ben Reilly (μίξη του θείου Ben και του πατρικού ονόματος της May) και επιστρέφει στη Νέα Υόρκη, έχοντας υιοθετήσει τον τίτλο του Scarlet Spider και δομώντας μια αδερφική σχέση με τον Peter. Σε μια πορεία γεγονότων που κράτησε μάλλον παραπάνω απ’όσο θα πρεπε, ο Peter χάνει τις δυνάμεις του και μαθαίνει πως τελικά είναι εκείνος ο κλώνος, αποσύρεται από την ενεργό δράση για να αφοσιωθεί στην πλέον έγκυο Mary Jane και ο Ben αναλαμβάνει τον τίτλο του Spider-man. Τελικά, η Mary Jane αποβάλλει, αποκαλύπτεται εκ νέου ότι ο Peter είναι ο πραγματικός και ο Ben πεθαίνει με το σώμα του να αποσυντίθεται, αποδεικνύοντας οριστικά ότι εκείνος ήταν ο κλώνος. Η σειρά, παρόλο που πήγε πολύ καλά σε πωλήσεις, παραμένει πολύ αμφιλεγόμενη για το μέγεθός της, για το γεγονός πως επισκιάστηκε από το επόμενο event της Marvel (το εξαιρετικό Onslaught) ενόσω αυτή ήταν ήδη εν εξελίξει και για την κατάληξή της, που τράβηξε την προσοχή από τον ορίτζιναλ κακό Jackal σε έναν άλλο, που αποκαλύφθηκε πως ενορχήστρωσε τα πάντα. Ωστόσο, μας άφησε με έναν επάξιο αν και βραχύβιο αντικαταστάτη του Spider-man στο πρόσωπο του Bill Reilly, που αποτέλεσε αναπάντεχα δυνατό χαρακτήρα, ενώ εισήγαγε σε μεγαλύτερης σημασίας χαρακτήρα τον αποτυχημένο κλώνο Κaine. Συν τοις άλλοις, είχε κάποιες συγκλονιστικές στιγμές: τη θλίψη για το θάνατο του μωρού, την αποκάλυψη ότι ο Peter ζούσε σε ένα ενορχηστρωμένο ψέμα για καιρό, την παραδοχή της θείας May πως ήξερε ανέκαθεν την μυστική ταυτότητα του Peter και το θάνατο του Ben Reilly. Το σκίτσο του John Romita Jr στα τέλη του storyline έδωσε πνοή ακόμα και στα αδύναμα σημεία του σεναρίου του. Όσο για το Clone Conspiracy, ενώ ξεκίνησε με τις καλύτερες προοπτικές, τελικά δεν κατάφερε να ξεφύγει από τη λογική αναμασήματος στην οποία έχει υποπέσει η Marvel εν γένει, με τον Spider-man να είναι ίσως το σημαντικότερο θύμα της κρίσης που περνάει η εταιρεία τελευταία.
Coming Home / The Other / Spider-Verse
Αν και διακριτά storyline, είναι μάλλον αδύνατο να διαχωριστούν, δεδομένου ότι πρωτοπαρουσιάζουν, αναπτύσσουν και φέρνουν στο οριακό τους σημείο το κεντρικό κόνσεπτ του ύστερου Spider-man: το μυστικιστικό στοιχείο των δυνάμεών του. Ίσως στην πιο ενδιαφέρουσα τροπή της ύστερης εποχής του υπερήρωα, αποκαλύπτεται ότι η ραδιενέργεια της αράχνης που τον τσίμπησε δεν ήταν η αιτία των δυνάμεών του. Στην πραγματικότητα τόσο ο Peter Parker της Earth-616 (το κυρίως σύμπαν της Marvel) όσο και κάθε εκδοχή του στο Multiverse είναι ενσάρκωση ενός υπερφυσικού φορέα δύναμης, του Web of Life and Destiny, και κάθε Spider-man, Spider-girl, Spiderwoman κτλ είναι σε κάποιο βαθμό φορέας του Spider-Totem, της συμπύκνωσης αυτής της κοσμικής ενέργειας. Αυτή η τροπή έβαλε το χαρακτήρα σε νέα θέση εντός της μυστικιστικής πλευράς της Marvel, δίνοντας και νέα πνοή στη σχέση του με χαρακτήρες μαγικής χροιάς όπως ο Dr Stange. Ταυτόχρονα, εισήγαγε έναν από τους πιο ενδιαφέροντες αντιπάλους του, τον Morlun, οντότητα που τρέφεται από ενσαρκώσεις Totem, ενώ εξερεύνησε από νέα οπτική τις διάφορες εκδοχές του Spider-man στο Multiverse. Ειδικά το storyline του Spider-Verse, που βρίσκει τον Morlun να κυνηγάει κάθε ενσάρκωση του Spider-Totem σε όλα τα σύμπαντα, προσέφερε πολύ ενδιαφέρουσες οπτικές όλων των αραχνοχαρακτήρων, αναβαθμίζοντας υπάρχοντες όπως o Kaine και η Silk και εισάγοντας νέους όπως η Spider-Gwen.
Νο One Dies
Μέρος του γενικότερου storyline “Big Time”, το No One Dies ακολουθεί και δίνει κατάληξη στα γεγονότα μετά το θάνατο της Marla Jameson. Το πραγματικά σημαντικό στοιχείο της ιστορίας, όμως, είναι ο εφιάλτης στον οποίο ο Peter έρχεται αντιμέτωπος με κάθε νεκρό που σχετιζόταν μαζί του ή πέθανε με ευθύνη του. Το συγκλονιστικό καρέ στο οποίο συναντά τους γονείς του, οι οποίοι έχουν τα χαρακτηριστικά του προσώπου τους κενά, λέγοντάς του ήρεμα ότι δε τους θυμάται και δε τους θεωρεί πια γονείς του γιατί τον μεγάλωσαν οι θείοι του, μένει στο κεφάλι του αναγνώστη για πολύ καιρό αφού το δει. Στο κόμικ ο Spider-man θέτει ακόμα ένα ψυχαναγκαστικά υψηλό στόχο για τον εαυτό του. No one dies: κανείς δε θα ξαναπεθάνει όσο εκείνος είναι εκεί να το εμποδίσει. Σχεδόν μαζοχιστικά, ο στόχος τίθεται περισσότερο για να οξύνει το αίσθημα της πρότερης ευθύνης για τους θανάτους που προϋπήρξαν παρά για να αποτρέψει νέους. Για ακόμα μια φορά, η θεματική της ευθύνης και του ήρωα που έχει “το βάρος του κόσμου στους ώμους του” αποδεικνύεται μια από τις πιο αποτελεσματικές στην ανανέωσή τους.
The Superior Spider–man
Ακόμα μία αμφιλεγόμενη σειρά, το Superior Spider-man βρίσκει τον Dr Octopus να έχει παρεισφρήσει νοητικά στο σώμα του Peter Parker και τον Peter Parker να “πεθαίνει” στο σώμα του πρώτου. Μετανοημένος και επηρεασμένος από τις αναμνήσεις του Peter, αποφασίζει να γίνει καλύτερος Spider-man από τον προκάτοχό του. Τo storyline θάφτηκε από τους φαν του ήρωα, που θεώρησαν ότι “πούλησε” κεντρικές πτυχές του, αλλά επί της ουσίας θέτει μια πολύ ενδιαφέρουσα οπτική: τι θα γινόταν αν ο Spider-man δεν λειτουργούσε με το δόγμα της ευθύνης που έρχεται με την ισχύ. Εξίσου ιδιοφυής, αλλά σκληρότερος, ανάλγητος και αδίστακτος, ο Dr Octopus έφερε μια διαφορετική ματιά στην ίδια την ουσία του υπερήρωα, μέχρι -αναπόφευκτα- την επιστροφή του Peter και την πλήρη λήξη της ιστορίας στο Spider-Verse και το Clone Conspiracy.
Παράρτημα: Civil War και εναλλακτικές εκδοχές
Αν ξεκινούσαμε να γράφουμε τιμητικές αναφορές σε ιστορίες που δεν μπήκαν στη δεκάδα, δε θα τελειώναμε ποτέ, αλλά αξίζει να αναφερθούμε πρώτα απ’όλα στο πρώτο Civil War. Το συγκεκριμένο storyline σε επανεξέταση έχει πολύ σημαντικά κενά. Επιπλέον, δεν είναι επικεντρωμένο στον Spider-man, αλλά μπορούμε με βεβαιότητα να πούμε πως ο ρόλος του ήταν ο σημαντικότερος. Έχοντας τα πιο ανθρώπινα συναισθήματα απ’όλους, με την αλλαγή πλευράς από τον Tony Stark στον Captain America είναι αυτός που στην πραγματικότητα έδωσε στην ομάδα του δεύτερου το ηθικό πλεονέκτημα, που ως τότε ήταν αμφιλεγόμενο. Πράγματι, ένας χαρακτήρας με ηθική πυξίδα το αίσθημα ευθύνης, δε μπορούσε παρά να συμφωνήσει στο ότι οι υπερήρωες, ανεξέλεγκτοι, αποτελούν κίνδυνο, αλλά και να αηδιάσει από τα εγκλήματα πολέμου απέναντι στην αντίθετη άποψη. Είναι ανθρώπινο, και είναι ακριβώς αυτό που δικαιολογεί την άποψη που εκφράζεται στο ίδιο κόμικ: πως μπορεί να είναι ο νεότερος, αλλά και ο σπουδαιότερος από τους εμπλεκόμενους υπερήρωες.
Αξίζει επίσης τον κόπο να αναφερθούν κάποιες εκ των πολλών άλλων εκδοχών του Spider-man που έχουν εμφανιστεί ανά τα χρόνια. O Miguel O’Hara, η εκδοχή του που είναι γνωστή ως Spider-man 2099, αποτελεί μια απ’τις πρώτες εναλλακτικές παρουσιάσεις του υπερήρωα σε μια εποχή που φουτουριστικές εκδοχές δημοφιλών χαρακτήρων ήταν συνηθισμένη πρακτική – και αυτή ήταν μια από τις πιο επιτυχημένες εφαρμογές της. Το Spider-man Noir, μέρος της σειράς Marvel Noir, εισάγει μια εκδοχή του υπερήρωα στην εποχή του Great Depression. Όντας και σε αυτό το σύμπαν ενσάρκωση του Spider-Totem, παρουσιάζει ωστόσο σοσιαλιστικές κοινωνικές ευαισθησίες και μια noir αποφασιστικότητα που ο ορίτζιναλ χαρακτήρας δε διαθέτει. Η Spider-Gwen είναι μια πρόσφατη προσθήκη που ακολουθεί ένα σύμπαν στο οποίο ο Peter Parker είναι νεκρός και η Gwen το Spider-Totem. Η δημοφιλία της κατά το Spider-Verse οδήγησε στην εμφάνισή της σε δική της σειρά, καθώς και στο πλευρό των Silk και Spider-Woman και αποτέλεσε τελικά μια απ τις ελάχιστες επιτυχημένες εισαγωγές χαρακτήρα της ύστερης Marvel. Τέλος, η εκδοχή του ήρωα που φαίνεται να είναι και πιο κοντά στο επερχόμενο Homecoming, ο Ultimate Spider-Man, προσέφερε έναν εξαιρετικό επαναπροσδιορισμό του ήρωα στις σύγχρονες συνθήκες. Το τέλος της είδε το θάνατο του Peter Parker και την ανάληψη του λάβαρου του Spider-man από τον Miles Morales, ο οποίος πλέον είναι επάξια μέλος του κυρίως σύμπαντος της Marvel-και των νέων Avengers.
Για τον γράφοντα, η περιοδολόγηση του χαρακτήρα και των ιστοριών του Spider-Man ήταν εξαιρετικά δύσκολη διαδικασία. Το πόσα στόρι θα μπορούσαν να μπουν στη θέση των υπαρχόντων, το πόσα λόγια, περισσότερα ή και εντελώς διαφορετικά, θα μπορούσαν να περιγράψουν το καθένα από όσα όντως μπήκαν, το πόσες διαφορετικές ιεραρχήσεις θα μπορούσαν να γίνουν, όλα φαίνονταν σαν βουνό. Όντας ένας από τους χαρακτήρες των οποίων τις ιστορίες είχαμε την τύχη να δούμε μεταφρασμένες σε καλό ποσοστό τα χρόνια που μεγαλώναμε, το να γίνει διαλογή με κατά το δυνατόν αντικειμενικά κριτήρια προσέκρουε στο σκόπελο των συναισθημάτων. Από τις εκδόσεις Καμπανά και τις απαράδεκτες μεταφράσεις τους στις υπέρμετρες αντίστοιχες της Μαμούθ και τον εκμοντερνισμό που πράγματι έφεραν οι Modern Times, η αγάπη για το χαρακτήρα είναι μάλλον συνυφασμένη με τη νοσταλγία για την εποχή που οι ιστορίες του απείχαν πολύ περισσότερο από ένα κλικ, τόσο σε χρήματα όσο και σε φυσική απόσταση.
Όλα αυτά λέγονται για να καταδειχθεί το ότι η αποφυγή της κατάταξης με βάση την ποιοτική ιεράρχηση των ιστοριών ήταν σκόπιμη, γιατί δε θα μπορούσε να μη διαμεσολαβείται από το προσωπικό στοιχείο. Ωστόσο, με το πιστόλι στον κρόταφο, το Kraven’s Last Hunt μάλλον δικαιώνει την αποθέωση που απολαμβάνει, όντας η πιο πλήρης, συγκροτημένη και βαθιά ιστορία που έχει ειπωθεί για τον άνθρωπο και για την αράχνη ξεχωριστά, σε μια εποχή που ο διαχωρισμός τους δεν ήταν τόσο έντονος όσο τα επόμενα χρόνια. Κάθε διαφωνία, αντιπαράθεση, βρίσιμο για το θέμα είναι παραπάνω από θεμιτή. Από μικρά παιδιά το κάνουμε άλλωστε.