Όσο και να καυχιόμαστε ότι είμαστε η χώρα που γέννησε την κωμωδία, λίγα πράγματα έχει να προσφέρει η σύγχρονη ελληνική κωμωδία στο είδος, αλλά μάλλον δεν είναι αυτό το αντικείμενο του σημερινού άρθρου. Σήμερα θα ασχοληθούμε με το βρετανικό χιούμορ και πώς αυτό αποτυπώνεται στη μικρή και μεγάλη οθόνη. Είναι λογικό η εριστική και σκωπτική βρετανική φυσιογνωμία να μην αρκείται σε ανάλαφρες καταστάσεις για να προκαλέσει το γέλιο. Αντίθετα εκμεταλλεύεται πολύ συχνά το θάνατο και το δυσάρεστο, για να δημιουργήσει τελικά το είδος της βρετανικής μαύρης κωμωδίας.
ΣΕΙΡΕΣ:
Black Books (2000-2004)
Ο πιο μισάνθρωπος τύπος του πλανήτη είναι ένας Ιρλανδός βιβλιοπώλης στο Ηνωμένο Βασίλειο ονόματι Bernard Black. Και δεν είναι μόνο αυτό. Είναι κυνικός, ακατάστατος, αλκοολικός και υπερβολικά εγωιστής. Παρέα του είναι ένα μπουκάλι κρασί, η Fran από το δίπλα μαγαζί και το τέρας που βρίσκεται κάτω από το κρεβάτι του και τρέφεται από τη βρώμα του σπιτιού. Στο μαγαζί δεν έρχεται κανένας πελάτης αλλά δεν είναι και σε κατάσταση να το επισκεφτεί άνθρωπος, οπότε η Fran προτείνει στον Bernard να προσλάβει βοηθό. Εκεί εισέρχεται στην υπόθεση ο Manny, οπότε αυτή η τριάδα ηθοποιών, που είναι και οι μοναδικοί στη σειρά, μας κρατά συντροφιά για τρεις ολόκληρες σεζόν. Την σειρά υπογράφουν οι δυο άντρες, Dylan Moran (Bernard Black) και Bill Bailey (Manny Bianco), που είναι βασικά stand-up κωμικοί και ουσιαστικά υποδύονται τον χαρακτήρα τους επί σκηνής στα επεισόδια.
Misfits (2009–2013)
Τι γίνεται όταν μια ομάδα μικροεγκληματιών εφήβων που συναντιούνται στην κοινωφελή εργασία αποκτούν υπερφυσικές δυνάμεις έπειτα από μια ηλεκτρική καταιγίδα; Αυτή είναι σε λίγες γραμμές η υπόθεση της σειράς Misfits, αλλά το σενάριο δεν αρκείται σε αυτό. Είναι από τις λίγες σειρές που καταφέρνουν να προβάλλουν, τόσο το ζήτημα της νεανικής παραβατικότητας όσο και τα προβλήματα της εφηβικής ηλικίας εν γένει, με χιουμοριστικό και άμεσο τρόπο. Λογικό λοιπόν η σειρά να κρατάει πέντε σεζόν και να θεωρείται δημοφιλής ακόμη και σήμερα.
Monty Pythons (1969–1983)
Είμαστε μεγάλοι φανς αυτής της τρομερής κωμικής ομάδας, που έθεσε ξανά ψηλά τον πήχη στο ζήτημα της σάτιρας. «Life of Brian», «Monty Pythons and the Holy Grail», «And Now for Something Completely Different», «Monty Python’s The Meaning of Life» είναι μερικές ενδεικτικές ταινίες τους. Ας μιλήσουμε όμως για την σειρά «Monty Python’s Flying Circus», που αποτελεί ουσιαστικά την επιτομή της μαύρης κωμωδίας. Το ταλέντο τους να διακωμωδούν οποιοδήποτε μέρος της καθημερινής ζωής με τρόπο άμεσο και συγχρόνως σουρεαλιστικό φτάνει στο απόγειο του με τα αγαπημένα σκετσάκια «Dead Parrot», «Ministry of Silly Walks» και «Spam».
Psychoville (2009-2011)
Αν και αυτή η σειρά προσεγγίζει περισσότερο το ψυχολογικό θρίλερ και το μυστήριο, αξίζει να αναφερθεί γιατί γράφεται από τους πρωταγωνιστές του «The League of Gentlemen», άλλης αγαπημένης μαύρης κωμωδίας, Reece Shearsmith και Steve Pemberton. Η πλοκή ασχολείται με πέντε χαρακτήρες από διαφορετικά μέρη της Αγγλίας που ο καθένας τους λαμβάνει ένα εκβιαστικό σημείωμα που γράφει «Ξέρω τι έκανες...»,ομολογουμένως αρκετά συνηθισμένο μοτίβο. Αν προσθέσεις το γεγονός ότι μιλάμε για ένα θαυμαστή των serial killer, ένα τυφλό εκατομμυριούχο με μανία στο να συλλέγει λούτρινα, ένα νάνο που πιστεύει ότι έχει τηλεκινητικές δυνάμεις, μια μεσήλικα που θεωρεί κόρη της μια κούκλα και ένα μονόχειρα διασκεδαστή παιδιών, το σκηνικό γίνεται εξ’ αρχής πιο περίεργο και ανατριχιαστικό.
The Black Adder (1982- 1983)
Ο Rowan Atkinson γίνεται από Mr.Bean, το μαύρο πρόβατο της βασιλικής οικογένειας που προσπαθεί να αποδείξει την αξία του στον πατέρα του και τελικά να τον ρίξει από το θρόνο. Μια φιλόδοξη παραγωγή με εξωτερικά γυρίσματα και αξιόλογο καστ που αν και δεν ήταν τόσο επιτυχημένη ως προς το αποτέλεσμα, αποτέλεσε την αρχή για τις επόμενες σειρές Blackadder.
ΤΑΙΝΙΕΣ:
Death at a Funeral (2007)
To 2010 έγινε ένα αποτυχημένο remake που μας θύμισε το ειδικό βάρος αυτής της ταινίας. Οι κηδείες είναι το μέρος που θεωρείται περίεργο να γελάσεις, αλλά η ταινία ανέτρεψε αυτό το ταμπού. Λίγο οι φάρσες, λίγο το slapstick και λίγο η αυθεντική εκκεντρικότητα από μεριάς σκηνοθέτη είναι τα συστατικά στοιχεία της κωμωδίας. Είναι αλλεπάλληλες οι αποκαλύψεις και τα γεγονότα που συνδέουν αγνώστους που παρευρίσκονται στο γεγονός και την οικογένεια του αποθανόντα, ακόμα και τον ίδιο το νεκρό και από ένα σημείο και μετά ο θεατής αλλάζει άρδην την άποψη που έχει για τους χαρακτήρες.
Filth (2013)
O Danny Boyle σκηνοθετεί την ταινία με τον μαυρόψυχο ντετέκτιβ που προσπαθεί να λύσει μια δολοφονία προκειμένου να πάρει προαγωγή. Ανάμεσα σε παραισθήσεις και καταχρήσεις, μαθαίνουμε τα κίνητρα του ήρωα για την προαγωγή, τα προσωπικά του προβλήματα, τις αρρωστημένες κοινωνικές και προσωπικές του σχέσεις, όλα αυτά δοσμένα με τον πιο ωμό και σουρεαλιστικό τρόπο. Στο φινάλε, εκεί που κορυφώνεται το δράμα του ήρωα και είμαστε στο μεταίχμιο της καταστροφής του, ο πρωταγωνιστής σπάει τον τέταρτο τοίχο και απευθύνεται προσωπικά στο κοινό. Ίσως από τις καλύτερες δουλειές του Danny Boyle, μετά το Trainspotting.
Keeping Mum (2005)
Κλασσικός Rowan Atkinson, έχει στελεχώσει κάθε φόρμα μαύρης κωμωδίας στη μικρή και μεγάλη οθόνη. Σε αυτή την ταινία συμπρωταγωνιστεί με το τρολλ Maggie Smith, οπότε είναι ουσιαστικά εξασφαλισμένη η επιτυχία της ταινίας. Η πλοκή ασχολείται με την ζωή μιας μέσης οικογένειας ενός πάστορα στην αγγλική επαρχία και το πώς τα ψέματα μεταξύ τους οδηγούν σε όλo και περισσότερους φόνους, με το φινάλε να είναι μια ακόμα προσθήκη νεκρών θυμάτων.
Seven Psychopaths (2012)
Η πιο αμερικάνικη εκδοχή των ταινιών που θα δούμε στην κατάταξη, ωστόσο είναι χαρακτηριστική από την άποψη ότι αποτελεί παράδειγμα μιας πρωτοποριακής φόρμας, γνωστή και ως μετα-σινεμά. Αυτό το γεγονός (εκτός από το πολλά υποσχόμενο καστ ηθοποιών) κάνει ακόμα πιο ενδιαφέρουσα την ταινία. Το σενάριο της ταινίας ταυτίζεται με την πλοκή στο βιβλίο που γράφει ο πρωταγωνιστής και περιγράφει κυριολεκτικά εφτά τύπους ψυχοπαθών. Με σαφείς επιρροές από ταινίες του Tarantinο, η ταινία εξερευνεί τα όρια της ανθρώπινης φύσης σχετικά με τη βία και το θάνατο.
Trainspotting (1996)
Η ταινία του Danny Boyle, που καθιέρωσε στους έφηβους τότε τα τραγούδια του Iggy Popp και ανέδειξε το πρόβλημα των εξαρτήσεων. Στις φτωχογειτονιές του Εδιμβούργου, παρακολουθούμε μια ομάδα νέων που έχουν προβλήματα με το νόμο και την ηρωίνη να έρχεται αντιμέτωπη με κάθε είδους δυσκολίες. Αν και η ταινία κατηγορήθηκε για την ωμή αντιμετώπιση της χρήσης ναρκωτικών, στην ουσία της είναι μια γροθιά στην κατεστημένη ανάλυση του γιαπισμού που κυριαρχούσε την δεκαετία του ’90, γιατί βάζει τον θεατή να αμφισβητήσει τις επιλογές του. Οριακά το σύνολο της ταινίας θα μπορούσε να είναι ένα μεγάλο απόφθεγμα για τη ζωή, για την αμφισβήτηση της κανονικότητας και την άρνηση της νεολαίας να διαπραγματευτεί το μέλλον της.