Ο Stephen King έχει διακριθεί όχι μόνο για τις ικανότητες του σε αφηγήσεις τρόμου αλλά κυρίως για την άνεση με την οποία περιγράφει ολόκληρες πόλεις και εποχές της αμερικανικής κοινωνίας μέσα από τα βιβλία του. Σε μυθιστορήματα όπως Το Αυτό, Σάλεμς Λοτ, Καρδιές στην Ατλαντίδα, 11/22/63 ξεπροβάλλει η εικόνα της συντηρητικής μεταπολεμικής κοινωνίας της Αμερικής, με όλες τις φοβίες της αλλά και με την προοπτική μίας μεγάλης αλλαγής που την εκπροσωπεί η γενιά του Μάη του ’68 — αυτοί που στις ιστορίες του King είναι ακόμα παιδιά, έφηβοι ή στα πρώτα τους χρόνια στο πανεπιστήμιο και έχουν αρχίσει να συγκρούονται με το κοινωνικό πλαίσιο μες το οποίο μεγαλώνουν.
Πέρα από πάρα πολλά βιβλία επικεντρωμένα σε αυτή την περίοδο, ο King προσπαθεί πάντα να είναι επίκαιρος, άλλοτε με μεγαλύτερη (Ρυθμιστές) και άλλοτε με μικρότερο επιτυχία (Το Κινητό). Έτσι, με το νέο του βιβλίο, Αργότερα, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κλειδάριθμος, προσπαθεί να έρθει στην εποχή της κρίσης του 2008, σε μία Αμερική που η μεσαία τάξη (και όχι μόνο προφανώς) «ξύπνησε» και είδε τις καταθέσεις μιας ζωής να εξανεμίζονται και τα εχέγγυα ενός καλού βιοτικού επιπέδου να χάνονται από κερδοσκοπικά παιχνίδια. Οι επιλογές όλων των χαρακτήρων διαμορφώνονται σε σημαντικό βαθμό από το πλαίσιο της κρίσης και από την προσπάθεια ανάκτησης μίας προηγούμενης κοινωνικής θέσης. Ωστόσο, ο King πάει και ένα βήμα παραπέρα και θέτει ως πρωταγωνιστή τον Τζέιμι Κόνκλιν, ένα παιδί που μεγάλωσε μέσα στην περίοδο της κρίσης και είδε τη μητέρα του να πασχίζει να προσαρμοστεί στη νέα πραγματικότητα. Συνεπώς ο πρωταγωνιστής ανήκει στη λεγόμενη Generation Z που ενηλικιώνεται σιγά σιγά και έρχεται τώρα στο προσκήνιο — το σχέδιο λοιπόν του King είναι ιδιαίτερα φιλόδοξο.
Όπως σε όλα σχεδόν τα βιβλία του King, το μεταφυσικό στοιχείο είναι εδώ. Ο Τζέιμι Κόνκλιν έχει την ικανότητα να βλέπει τα φαντάσματα των νεκρών για μερικές μέρες μετά τον θάνατο τους, μπορεί να τους κάνει ερωτήσεις και αυτοί είναι υποχρεωμένοι να απαντήσουν. Η ικανότητα αυτή τον βασανίζει από μικρή ηλικία αλλά γίνεται αφορμή για κάποιες «καλές πράξεις», για μία βοήθεια στον κόσμο των ζωντανών από πνεύματα που βρίσκονται στο μεταίχμιο. Φυσικά, το χάρισμα αυτό του πρωταγωνιστή αποτελεί τον αφηγηματικό μηχανισμό που «ξεκλειδώνει» τη ματιά του συγγραφέα για τη σύγχρονη Αμερική. Σε μία οριακή στιγμή, οικονομικά, για τη μητέρα του Τζέιμι, η ικανότητα του γιου της θα επιστρατευθεί για να σώσει έναν μικρό εκδοτικό οίκο που καταρρέει. Συγχρόνως, ο πρωταγωνιστής μας καταλαβαίνει σταδιακά ότι έχει ευθύνη να αφήσει τους νεκρούς να φύγουν και να εγκαταλείψουν έναν κόσμο που τους ταλαιπώρησε και τους γέμισε άγχος και ανησυχίες. Το πρώτο μέρος του βιβλίου είναι αρκετά δυσοίωνο, απεικονίζοντας τις δυσκολίες ενός παιδιού που μεγαλώνει σε μία τόσο ανάστατη περίοδο.
Ο Τζέιμι είναι και ο αφηγητής του βιβλίου –η αφήγηση σε πρώτο πρόσωπο δεν είναι τόσο συνηθισμένη σε βιβλία του King– που διηγείται τα γεγονότα από μία μεγαλύτερη ηλικία από αυτή που τα έζησε. Αυτό αποτυπώνει και ο τίτλος του βιβλίου, Αργότερα: τη ματιά του πρωταγωνιστή προς τα πίσω που συνειδητοποιεί τα όρια της παιδικής του σκέψης, ενώ προσπαθεί να διατηρήσει στην αφήγηση την παιδικότητα του. Ο King προσπαθεί να αποφύγει την πιο συνήθη παγίδα που πέφτουν συγγραφείς που τοποθετούν παιδιά σε ρόλο αφηγητή: τα «ωριμάζουν» απότομα, τους αποδίδουν σκέψεις και σχόλια που ταιριάζουν σε ενήλικες. Στο Αργότερα, ο πρωταγωνιστής-αφηγητής βιώνει μία έντονη ένταση ανάμεσα στο πώς θυμάται τα γεγονότα, στο πώς τα ξαναζεί καθώς τα διηγείται αλλά και στο πώς κρίνει πλέον στιγμές που καθόριζαν την παιδική του ηλικία. Πιθανώς αυτό είναι το πιο ενδιαφέρον κομμάτι του βιβλίου.
Από την άλλη, η ματιά του συγγραφέα για την κρίση έχει δυνατά στοιχεία αλλά και κάποιες απλουστεύσεις. Το φινάλε καταλήγει σε μία αντιπαραβολή του «ορθού» τρόπου επιβίωσης μες την κρίση με τον «λάθος»— το δίλημμα έγκειται στο πώς διαφορετικοί ενήλικες χρησιμοποιούν το χάρισμα του Τζέιμι. Ο King προσπαθεί να αποτυπώσει τα αδιέξοδα που ωθούν την πρώην αστυνομικό Λιζ να εκμεταλλευτεί τον Τζέιμι και να θέσει σε κίνδυνο τη ζωή του. Όμως αυτό που μένει είναι περισσότερο μία απλοϊκή ηθικολογία: «οι καλοί άνθρωποι ξεπερνούν τις δυσκολίες με σκληρή δουλειά, οι κακοί με ανέντιμα μέσα». Μακάρι να ήταν όλα τόσο απλά…
Σε κάθε περίπτωση όμως, το Αργότερα είναι από τα καλύτερα βιβλία του σύγχρονου King, μία επιτυχημένη προσπάθεια να μεταφερθεί το στυλ γραφής και τα θέματα του γνωστού συγγραφέα στη σημερινή περίοδο. Πιο μικρό και σύντομο από τα κλασικά αριστουργήματα –όσο επιτυχημένος και αν είναι ο King έχει συναίσθηση των ορίων του– αλλά γεμάτο με τη δική του λάμψη.
