Το εξώφυλλο του Hard Rock vol. 2 #3 προειδοποιεί «δεν μπορείς να φανταστείς τι γίνεται σε αυτό το τεύχος», ενώ η περιγραφή του επόμενου τεύχους (του #4) από το site της Jemma Press (αφού ως γνωστόν τα τεύχη Hard Rock στο οπισθόφυλλο φέρουν παραδοσιακά ένα μονοσέλιδο κόμικ κι όχι περιγραφή) αναφέρει πως «ό,τι και να σας πούμε [για το τεύχος] θα είναι spoiler». Λαμβάνοντας, συνεπώς, υπόψιν όλες αυτές τις προειδοποιήσεις, θα πρέπει να θεωρηθεί ότι έχετε ήδη προειδοποιηθεί εγκαίρως και επαρκώς ότι η όποια συζήτηση για αυτά τα δύο τεύχη δεν μπορεί να γίνει χωρίς spoiler, συμπεριλαμβανομένου και αυτού του κειμένου. SPOILER ALERT που λέμε…
Η μεγάλη αποκάλυψη που προαναγγέλθηκε στο τεύχος #3 και ενήργησε κατ’ ουσίαν στην πλοκή της ιστορίας του #4, ήταν το coming out ενός απ’ τους πιο edgy χαρακτήρες της παρέας του Μάρκου και κολλητού του φίλου, του Γώγου. Βεβαίως, ο Γώγος δεν είναι ο πρώτος lgbtq χαρακτήρας της παρέας, αφού έτσι κι αλλιώς ο Μάρκος συγκατοικεί με την Άννα και την κοπέλα της. Όμως με τον Γώγο τα πράγματα ήταν λιγάκι πιο περίπλοκα. Εκείνος ήταν πάντοτε ο τοξικός φίλος του Μάρκου, αρκετές φορές σε ανυπόφορο βαθμό. Ίσως γι’ αυτό και στη δεύτερη εποχή του κόμικ είχε επιλέξει ο Tasmar να τον αφήσει εκτός πλοκής, εγκλωβισμένο στο νησί. Ώσπου στο τρίτο τεύχος ο Γώγος επέστρεψε αλλά «με τα ρούχα και το όνομα ενός άλλου», όπως έγραφε ο Θόδωρος Αγγελόπουλος στο «Βλέμμα του Οδυσσέα», αφού μας ξανασυστήθηκε με διαφορετική ταυτότητα, εκείνη ενός queer νέου, ο οποίος ανακαλύπτει σταδιακά -και σπασμωδικά- τη σεξουαλικότητά του, αμφισβητώντας σε αυτή τη διαδικασία ακόμα και τον ίδιο του τον εαυτό.
Μπορεί κάποιος να θεωρήσει αυτή τη σεναριακή επιλογή κάπως επιτηδευμένη, όμως στην πραγματικότητα είναι απόλυτα ρεαλιστική. Έχω στο νου μου δύο περιπτώσεις εφήβων που ανατράφηκαν σε τοξικά, πατριαρχικά περιβάλλοντα, υιοθετώντας την ταυτότητα του «σκληρού» αρσενικού, απ’ την οποία δυσκολεύονται να απεγκλωβιστούν κατά τη διαδικασία ανακάλυψης του σεξουαλικού τους προσανατολισμού. Η πρώτη περίπτωση είναι εκείνη του Εντύ Μπελγκέλ, του λογοτεχνικού alter ego του νεαρού Γάλλου συγγραφέα Edouard Louis, ο οποίος, ενόσω συνειδητοποιούσε την ομοφυλοφιλία του, παράλληλα τα έβαζε με τον εαυτό του, λόγω των ομοφοβικών αντανακλαστικών που του είχε εμφυσήσει η σκληρά συντηρητική γαλλική επαρχία των 90’s στην οποία ενηλικιώθηκε. Η δεύτερη περίπτωση είναι εκείνη του D. Hunter, ο οποίος αφηγήθηκε την σκληρή παιδική του ηλικία στις υποβαθμισμένες συνοικίες της Αγγλίας στο βιβλίο του Chav, το οποίο πρόσφατα κυκλοφόρησε στα ελληνικά από τις Εκδόσεις των Συναδέλφων. Πρόκειται για μία παρόμοια περίπτωση ενός παιδιού που έχει μεγαλώσει σε ένα σκληρά φτωχοποιημένο οικογενειακό περιβάλλον, με συχνή καταφυγή στην μικρο-εγκληματικότητα, ένας μικρός φτωχοδιάβολος που ωθήθηκε απ’ την παιδική του ηλικία στην πορνεία, του οποίου τα ομοφοβικά αντανακλαστικά κλωνίστηκαν όταν άρχισε να εξερευνά τη σεξουαλική του ταυτότητα. Αυτές τις βιωματικές ιστορίες μου θύμισε το coming out του Γώγου, αφού κι εκείνος ήταν ένας νέος που ενηλικιώθηκε σε μία κλειστή κοινωνία της ελληνικής επαρχίας, που του καλλιέργησε στερεότυπες αντιλήψεις για το διαφορετικό σεξουαλικό προσανατολισμό στη βάση μίας νοοτροπίας τοξικής αρρενωπότητας, η οποία ήταν εμφανής σε όλες τις ιστορίες της πρώτης εποχής του Hard Rock. Όμως, ολόκληρη την ταυτότητα της εφηβείας του, την αμφισβήτησε εκ βάθρων τη στιγμή που άρχισε να ανακαλύπτει τη σεξουαλικότητά του. Και φυσικά, το coming out του στους αναγνώστες του Hard Rock δεν μπορούσε παρά να έρθει με πάταγο, αφού ο Γώγος πάντοτε καταφέρνει να κάνει αισθητή την παρουσία του με τον έναν ή τον άλλο τρόπο!
Κατά τα άλλα, στα δύο τελευταία τεύχη της ιστορίας ο Μάρκος συνεχίζει να διεισδύει στο εσωτερικό της ελληνικής κόμικ σκηνής, παρουσιάζοντάς μας την κατάσταση αυτής στις αρχές των 00’s, αλλά και -όπως και στα προηγούμενα τεύχη- κάποιες απόψεις του δημιουργού για το παρόν και το παρελθόν αυτής. Ο Tasmar είχε ξεκινήσει αυτό το ταξίδι στις ρίζες των σύγχρονων ελληνικών κόμικς ήδη απ’ το τεύχος #1 της δεύτερης εποχής του Hard Rock, ενώ αφιέρωσε ένα ολόκληρο τεύχος (το #2) σε αυτό το ζήτημα, με ένα κόμικ που έμοιαζε με side-story περιήγησης σε ένα από τα πρώτα (εν μέρει μυθοπλαστικά κατασκευασμένο) φεστιβαλ κόμικς της χώρας. Πλέον στα τεύχη #3 και #4 αυτό το ταξίδι συνεχίζεται, προσεγγίζοντας και άλλες πτυχές της τότε ελληνικής σκηνής: τα κομιξάδικα, τους εκδότες, τους δημιουργούς – βεντέτες, αλλά και τον τρόπο που έκαναν τα πρώτα τους δημιουργικά βήματα τα νεαρά ταλέντα εκείνη την εποχή που δεν υπήρχαν social media για να ανεβάζουν δείγματα της δουλειάς τους. Κι έχει έρθει πλέον η ώρα και για το Μάρκο να ξεκινήσει τις πρώτες του προσπάθειες με το χαρτί και το μελάνι! Ίσως μέσα από την ιστορία του να θέλει στα επόμενα τεύχη ο Tasmar να μιλήσει και για τη δική του προσωπική εμπειρία στα ελληνικά κόμικς.
Είναι προφανές ότι αυτά τα δύο τεύχη δεν συνέχισαν απλώς την ιστορία του Μάρκου, αλλά έδωσαν εν πολλοίς τον τόνο της νέας εποχής της σειράς. Mε το τεύχος #4. που κυκλοφόρησε πριν λίγες ημέρες στο Comicdom-Con Athens 2022, η σειρά έσβησε 15 κεράκια, για να γιορτάσει αυτή την τρελή πορεία που ξεκίνησε το 2007 μέσα από τις σελίδες του Krak Comics και πλέον έχει ανοίξει πανιά και για άλλες πολιτείες, με πρώτο της σταθμό τη γειτονική Ιταλία, εκεί όπου μεταφράστηκε τον περασμένο Νοέμβριο από τις Edizioni Mesogea. Και στα επόμενα 15 λοιπόν!