Η επιδρομή του Reddit στη WallStreet, με Δούρειο Ίππο το κράτημα των μετοχών του GameStop το οποίο διάφορα αρπακτικά hedge fund ήθελαν να κατασπαράξουν, και το επακόλουθο φιάσκο και χρεοκοπία πολλών από αυτών (άσχετο που ξανά θα βρουν πρόθυμο αρωγό το κράτος) ήταν, μέσα στη συνολική κατήφεια και μιζέρια, μια ευχάριστη είδηση για πολλούς λόγους. Πρώτα και κύρια γιατί ότι φέρνει θλίψη στους οικονομικούς δολοφόνους της Wall Street είναι καλό. Επιπλέον όμως έδειξε, για μια ακόμα φορά, ότι η ελεύθερη αγορά στην οποία ορκίζονται διάφοροι είναι μια τεράστια απάτη και ο καλός ο γιάπης πάντα κοιτάει να φάει πρόθυμα τα λεφτά του Δημοσίου. Στην Ελλάδα έχουμε κατά κύριο λόγο τέτοια παραδείγματα αλλά αυτό είναι άλλο θέμα.
Το είδαμε και το 08 και θα το ξαναδούμε μέχρι επιτέλους να γκρεμιστούν αυτά τα καζίνα ζωών.
Με αφορμή λοιπόν αυτό το χρηματιστηριακό γιόλο, αποφασίσαμε να δούμε κάποιες ταινίες που μας τα έλεγαν από παλιά για τη Wall Street.
10 – Wall Street (1929)
Μόνο και μόνο για ιστορικούς λόγους, μια ταινία για το πόσο αδίστακτοι ήταν οι χρηματιστές της Wall Street τη χρονιά της Μεγάλης Υφέσης, σίγουρα αξίζει μια θέαση. Βέβαια η ταινία του Roy William Neill ( Sherlock Holmes and the House of Fear) είναι περισσότερο μια ταινία ψυχολογικών αλλαγών και όχι κοινωνικής κριτικής και αγκαλιάζει όλα τα πρότυπα που υποτίθεται ότι σχολιάζει. Ωστόσο ακόμα και σήμερα, όπου το Χόλυγουντ των σταρ έχει πεθάνει (και δεν έχουμε διάθεση να το μνημονεύσουμε, δεν είμαστε το Mank), αξίζει να δούμε μια άποψη του τότε.
9 – Wall Street (1987)
Η εν λόγω ταινία του Oliver Stone (Natural Born Killers, Alexander) ξεκίνησε με όλες τις καλές προθέσεις, έχοντας ως στόχο να δείξει την απάνθρωπη, απαλοτριωτική και τελικά κοινωνικά βλαπτική όψη του Χρηματιστηρίου. Ωστόσο τελικά, επενδύοντας περισσότερο από όσο θα έπρεπε στο στυλ και, κατέληξε μια από τις πιο εμπορικές και οριακά διαφημιστικές ταινίες για αυτό το επάγγελμα και είδος ζωής. Η έλλειψη κοινωνικής συνείδησης έρχεται μεν στο προσκήνιο αλλά όχι με τα απαραίτητα αποτελέσματα. Σε κάθε περίπτωση σίγουρα αξίζει μια θέαση και στο τώρα, αν μη τι άλλο για να τονώσει επενδυτές με το ψευδώνυμο Bigus_Tittus_420.
8 – It’s A Wonderful Life (1946)
Aπό μια μεριά, το It’s A Wonderful Life του Frank Capra (Meet John Doe, Arsenic and Old Lace) ίσως να φαντάζει παράξενη επιλογή για αυτή τη λίστα. Και πράγματι, το heart warming τελικό μήνυμα αυτής της κατά βάση οικογενειακής ταινίας φαντασίας σίγουρα δεν είναι στο ίδιο πνεύμα με το «πίνουμε τα δάκρυα σας γιάπηδες» vibe που θέλουμε αυτή τη στιγμή. Ωστόσο δίνει μια πολύ καλή αίσθηση που πόσο ψυχρός ήταν ο κόσμος των επιχειρήσεων ήδη από την εποχή της κυριαρχίας του Κεσνυανισμού, όπου υποθαλπόταν το σκουλήκι του νεοφιλελευθερισμού. Και για αυτές τις σκηνές, που επικυρώνουν την ανυπαρξία ανθρωπιάς, τελικά κρατάμε την εν λόγω ταινίας.
7 – Other People’s Money (1991)
Θα μπορούσε εύκολα κανείς να αγνοήσει αυτή την ταινία κάποιος. Η αλήθεια είναι πως η σκηνοθετική ματιά του Norman Jewison (Rollerball, Jesus Christ Superstar ) δεν είναι, εδώ, αυτό που θα λέγαμε ρηξικέλευθή, ούτε τα romance στοιχεία της φαίνεται να δουλεύουν. Ωστόσο, υπάρχει μία και μόνη σκηνή η οποία καθαρογράφει την ταινία στη μνήμη μας: αυτή όπου ένας μαγνητικός Danny DeVito (Matilda, Dumbo) παραδίδει έναν καταιγιστικό λόγο υπέρ του να πεταχτούν στην ανεργία δεκάδες εργαζόμενοι προκειμένου οι επενδυτές να βγάλουν λίγα παραπάνω δολάρια, κοιτώντας στα μάτια τους ανθρώπους που χάνουν τη δουλειά τους εξαιτίας του. Αγνός, αποκρουστικός, χρηματοπιστωτικός καπιταλισμός.
6 – Boiler Room (2000)
Είναι παράξενο να σκεφτόμαστε τώρα τον Vin Diesel (Guardians of The Galaxy, Pitch Black) ως κάτι παραπάνω από έναν (κάπως ξεπεσμένο) action hero με αρκετά cringe επιλογές με τις οποίες προσπαθεί να περάσει ακόμα ως cool (βλέπε Τhe Last Witchunter, Bloodshot). Ωστόσο, υπό την καθοδήγηση του Ben Younger (Snowfall, Bleed for This ) αποδίδει εξαιρετικά σε αυτό το ταχύρυθμο και με πολύ ύφος crime/drama έργο για την ηθική αμφισημία των πωλήσεων, ακόμα και των πιο νόμιμων προιοόντων. Βέβαια αν φτιάχνουν οι φίλοι σου τους νόμους, όλα νόμιμα είναι για σένα.
5 – Trading Places (1983)
Όχι πολύ εκτός της σημερινής πραγματικότητας, η οποία με τον μεταμοντέρνο σουρεαλισμό του Διαδικτύου μοιάζει πολύ πιο ακραία από αυτή τη χαλαρή κωμωδία καταστάσεων, το Trading Places του εμβληματικού σκηνοθέτη των 80s κωμωδιών John Landis (The Blues Brothers, Coming to America) μας δείχνει ανθρώπους που βάζουν στοιχήματα για στοιχήματα πάνω από ζωές και πως τελικά αυτό τους γυρνάει μπούμερανγκ. Ίσως και η καλύτερη ταινία να δείτε για να πιάσετε το πνεύμα της όλης κατάστασης.
4 – Dealers (1989)
Και οι Βρετανοί έχουν (χρηματιστηριακά) καθάρματα. Η ταινία του Colin Bucksey (Better Call Saul) εστιάζει περισσότερο στον κυνισμό και το homo homini lupus αίσθημα που επικρατεί στους κύκλους των χρηματιστών, όπου οι έννοιες φιλία, ανθρωπιά και αλληλεγγύη στην καλύτερη αστεία.
3 – The Big Short (2015)
Aν το Trading Places ήταν μια ταινία για να μπείτε στο κλίμα, το The Big Short του Adam McKay (Anchorman: The Legend of Ron Burgundy, Step Brothers), με σενάριο του Charles Randolph αλλά και του Adam McKay, είναι η ταινία για να πιάσετε τα τεχνικά θέματα, ουσιαστικά δηλαδή το επιπλάστο jargon που οι χρηματιστές χρησιμοποιούν για να φαίνονται έξυπνοι και να κρατούν τον μέσο άνθρωπο μακριά από τα μαγειρέματα τους. Αν και προσπαθεί να εξηγήσει την κρίση του 08 (δηλαδή την προ-προηγούμενη κρίση) στέκει ακόμα καθώς δεν έχει αλλάξει ουσιαστικά τίποτα και ο καπιταλισμός απλά περιμένει υπομονετικά την επόμενη.
2 – American Psycho (2000)
Μία από τις καθοριστικές απεικονίσεις γιάπηδων που υπήρξαν ή θα υπάρξουν ποτέ, το American Psycho της υπέροχης Mary Harron ( Alias Grace, Oz), με τον χαμαιλέοντα Christian Bale (Vice, Batman) υπήρξε μια εμβληματική στιγμή της μαζικής κουλτούρας. Επιστέγασμα της αντικοινωνικής συμπεριφοράς των ανθρώπων της Wall Street τις δύο προηγούμενες δεκαετίες, η ταινία έρχεται και με έναν τρόπο απίστευτα δυναμικό απεικονίζει λογικές απάνθρωπες, πράξεις αποτρόπαιες και δικαιολογίες φρικτές. Ωστόσο κανείς δεν αντιδρούσε εναντίον τους…
1 – Τhe Wolf of Wall Street (2013)
O Λύκος της Wall Street ήταν η απόλυτη ταινία για τις χρηματιστηριακές απάτες και τον έκφυλο, βαθιά αντικοινωνικό τρόπο ζωής όσων τις επιτελούσαν γιατί κατάφερε, σε αντίθεση με το Wall Street του 1987, να επιμείνει στο στυλ χωρίς όμως να θυσιάσει το νόημα στον βωμό του. Ένα βαθιά αντικοινωνικό παιχνίδι παίζεται μπροστά στα μάτια μας και οι ίδιοι οι δημιουργοί κλείνουν το μάτι στο κοινό, γνωρίζοντας πως παρά το χτύπημα του χεριού των υπαιτίων, αυτοί ποτέ δε σταμάτησαν.
