Συνεχίζουμε την εξερεύνηση των σύγχρονων αμερικάνικων ταινιών που δεν βρήκαν ποτέ το κοινό που άξιζαν…
Για το πρώτο και το δεύτερο μέρος εδώ και εδώ αντίστοιχα
10. Southland Tales (2006)
Από τη νεότερη γενιά των κινηματογραφιστών που πρωτοεμφανίστηκαν αυτό τον αιώνα, πιθανότατα δεν υπάρχει ούτε ένας πιο συναρπαστικός από τον Richard Kelley. Έκανε το ντεμπούτο του με το εξαιρετικά περίεργο επιστημονικό ντοκιμαντέρ Donnie Darko το 2001.
Το Southland Tales είναι μια υπέροχα στρεβλωμένη και ωραία ταινία. Είναι το είδος του ατελούς, παρεξηγημένου και λαμπρού αριστουργηματικού έργου που μόνο ένας σκηνοθέτης με τεράστιο ταλέντο (και κάποια παραφροσύνη) θα μπορούσε να δημιουργήσει. Ενώ είναι ατελής και γεμάτη ιδέες (για να έχει νόημα η ταινία, πρέπει να διαβάσετε ένα συνοδευτικό γραφικό μυθιστόρημα που γράφτηκε από τον Kelley και κυκλοφόρησε περίπου την ίδια περίοδο που προβλήθηκε η ταινία στους κινηματογράφους), το Southland Tales αξίζει την υπομονή και τις πολλαπλές προβολές που χρειάζεται για να γίνει κάπως πιο εύπεπτη.
Η ιστορία διαδραματίζεται σε ένα σχεδόν απόμακρο μέλλον και επικεντρώνεται γύρω από τον πρωταγωνιστή (Dwayne Johnson)- Μoana) που ξυπνά στη μέση της ερήμου με αμνησία. Μετά ο Johnson βρίσκεται σε μια περίπλοκη συνωμοσία που περιλαμβάνει σωματική δύναμη, πολιτική διαφθορά και διασταυρώνει παράλληλα σύμπαντα, σταρ της πορνογραφίας και μια υπόγεια μαρξιστική επανάσταση (αυτά τα παλιά κλισέ…).
Ό,τι κι αν σκεφτείτε την πρώτη φορά που θα δείτε την ταινία, προσπαθήστε να της δώσετε μερικές ακόμη ευκαιρίες. Δεν υπάρχει άλλη ταινία που να μοιάζει αρκετά με το Southland Tales. Δώστε της την προσοχή που χρειάζεται, για να ξαναπιάσει δουλειά ένα παραμελημένο και ξεχασμένο (επί του παρόντος) ταλέντο.
9. Synecdoche, NY (2008)
Ο Charlie Kaufman καταφέρνει να βγει από το υπερρεαλιστικό ύφος γραψίματος (Being John Malkovich, Eternal Sunshine of the Spotless Mind) στο σκηνοθετικό του ντεμπούτο με το Synecdoche, NY. Η ταινία αναφέρεται σε έναν διευθυντή θεάτρου (ένας υπέροχος Philip Seymour Hoffman) που αναπαράγει μια ζωή σε μέγεθος Νέας Υόρκης σε μια τεράστια αποθήκη για ένα “ζωντανό θέατρο”.
Οι πρόβες, όμως, δεν τελειώνουν ποτέ και το “παιχνίδι” συνεχίζει να μεγαλώνει, αλλάζει καθημερινά και τελικά εξαντλεί ολόκληρη τη ζωή του Hoffman στη διαδικασία. Όπως το Adaptation, το Synecdoche, NY είναι μια ασυνήθιστη και φαντασιώδης ματιά στα σκαμπανεβάσματα και στις προσωπικές εμμονές που σχετίζονται με τη δημιουργική διαδικασία.
Ίσως η τύχη του Kaufman να τελείωσε με το Eternal Sunshine, ή ίσως το Synecdoche, ΝΥ ήταν το πιο περίεργο (και λιγότερο προσβάσιμο) σενάριο που κατάφερε να δημιουργήσει μέχρι σήμερα. Όποιος κι αν είναι ο λόγος για τον οποίο δεν βρίσκει μεγαλύτερο κοινό ή σεβασμό από τους επικριτές του, το Synecdoche, NY, αναδεικνύεται ως ένα πολύ άξιο, ιδιόμορφο και διορατικό έργο ανάμεσα στα πιο αποδεκτά και φημισμένα του Kaufman.
8. Rampart (2011)
Ο Woody Harrelson (Ζοmbieland, True Detective) επανεμφανίστηκε με τον σκηνοθέτη του Messenger Oren Moverman γι’ αυτή την εντυπωσιακή μελέτη του χαρακτήρα ενός διεφθαρμένου αξιωματικού της αστυνομίας του Λος Άντζελες, για τον οποίο διεξάγεται ενδελεχής έρευνα για βιαιότητα. Όλο αυτό το διάστημα ο ίδιος αντιμετωπίζει τις παρενέργειες από τις πολλές αισθηματικές του σχέσεις και τη δυσλειτουργική του οικογένεια.
Όχι τόσο επικεντρωμένο στην ιστορία όσο στη διάθεση, στην ατμόσφαιρα και στον χαρακτήρα του πρωταγωνιστή, η επιτυχία του Rampart εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τα ταλέντα του Harrelson ως ηθοποιού. Η ικανότητά του να ενσαρκώσει έναν απολύτως τρομακτικό, όσο και απολύτως καταθλιπτικό άνθρωπο, χωρίς να τον απεικονίζει ως τέρας, είναι επίτευγμα, ακόμη και για κάποιους από τους καλύτερους ηθοποιούς που προσπαθούν να πετύχουν μια παρόμοια πολύ-επίπεδη τελειότητα. Υποδύεται το ρόλο του ως ένας πραγματικά κακός που δεν καταλαβαίνει γιατί τον αντιπαθεί τόσο πολύ ο κόσμος.
Το Rampart είναι το τέλειο, περίπλοκο μέσο για ένα ταλέντο σαν του Harrelson που έχει όλη τη γοητεία ενός κινηματογραφικού αστέρα για να τραβήξει την προσοχή μας, και διαθέτει τις δεξιότητες και το βάθος που είναι απαραίτητα για να δώσει μια αναμφισβήτητα εξαιρετική ερμηνεία.
Σε μια άλλη πραγματικότητα, ο Harrelson είναι νικητής του Oscar, μαζί με τον Sean Penn και τον Johnny Depp ως ο καλύτερος της γενιάς του. Με αυτή την ταινία, όμως, θα πρέπει απλώς να αρκεστεί στο ότι είναι ένας δημοφιλής (και πολύ καλά πληρωμένος) ηθοποιός, ενώ το κοινό εξακολουθεί να εκπλήσσεται με το πόσο καλός ηθοποιός μπορεί να είναι. Ο καημένος!
7. Two Lovers (2008)
Η ωραία ταινία του James Gray αναφέρεται σε μια χαμένη ψυχή (Joaquin Phoenix- Ηer, Gladiator) που δεν μπορεί να αποφασίσει ανάμεσα σε δύο τελείως αντίθετες γυναίκες της ζωής του (Gwyneth Paltrow- Iron Man, Shakespeare in love και Vinessa Shaw-Hocus Pokus. Όμως, δεν γνώρισε επιτυχία και δεν εκτιμήθηκε όταν προβλήθηκε στις αίθουσες.
Αυτό πιθανότατα οφείλεται, εν μέρει, στη δύσκολη και όχι τόσο ευνόητη φύση της ταινίας. Ίσως οφείλεται και στο γεγονός ότι ο Phoenix αποφάσισε να χάσει το μυαλό του και να ακολουθήσει μια καριέρα ως ραπερ (για την οποία αργότερα μάθαμε ότι ίσως ήταν σκηνοθετημένη) την ίδια ακριβώς περίοδο που προβλήθηκε αυτή η ταινία.
Τώρα που έχει περάσει ο καιρός, μπορούμε όλοι να δώσουμε προσοχή στην ταινία γι’ αυτό που είναι: Μια βαθιά, ευαίσθητη, λυπητερή και ενδεχομένως αισιόδοξη μελέτη του χαρακτήρα ενός τραυματισμένου και αυτοκαταστροφικού ανθρώπου που αγωνίζεται να βρει τη θέση του στον κόσμο. Κατά καιρούς είναι δύσκολο να παρακολουθήσεις τον Phoenix, είναι όμως και συναρπαστικό. Η ταινία κατατάσσεται ανάμεσα στις καλύτερες της καριέρας του. Ό,τι κι αν συνέβαινε εκτός οθόνης, η δύναμη και η λαμπρότητα της ταινίας του Phoenix στο Two Lovers είναι αυτό που ελπίζω ότι θα αντέξει στη δοκιμασία του χρόνου.
6. Frailty (2001)
Ο ηθοποιός Bill Paxton (Τitanic, Sky Soldier) έδωσε μία από τις καλύτερες και αποτελεσματικότερες ερμηνείες της καριέρας του στην ταινία Frailty, η οποία τυχαίνει να είναι μία από τις καλύτερες και σημαντικότερες ταινίες τρόμου του αιώνα.
Ο Paxton έκανε το σκηνοθετικό του ντεμπούτο με το Frailty, μια ταινία με έναν πατέρα που μεγαλώνει μόνος τους δύο γιους του και πιστεύει ότι έχει λάβει μήνυμα από τον Θεό για να σκοτώνει τους δαίμονες με ένα τσεκούρι.
Σύντομα αρχίζουν τα προβλήματα, ωστόσο ο Paxton ισχυρίζεται ότι οι δαίμονες έχουν φριχτό βλέμμα και ήχο που δε θα αντέξουν οι συνάνθρωποί του. Ο Matthew McConaughey ( True Detective, Dark Tower, Wolf Of Wallstreet) πρωταγωνιστεί ως η ενήλικη ενσάρκωση ενός από τους γιους του Paxton και έχει ρόλο αφηγητή της ιστορίας.
Παρότι το εκτίμησαν οι λάτρεις των ταινιών τρόμου, το Frailty δεν έχει ακόμη αναγνωριστεί από το κοινό. Με δεδομένη την ευφυή υπόσταση της ταινίας, την άρνησή της να στηριχθεί σε φτηνά τεχνάσματα και την καλή ποιότητα της κινηματογραφικής παραγωγής, είναι καιρός να μάθουν οι θεατές αυτή την εξαιρετική δημιουργία που θα τους ανατριχιάσει.
5. The Skeleton Twins (2014)
Η Kristen Wiig (Τhe Martian) και ο Bill Hader (Inside Out) πρωταγωνιστούν ως δίδυμα αδέλφια, που και οι δύο επιβιώνουν έπειτα από απόπειρες ή παραλίγο απόπειρες αυτοκτονίας που επιχειρούν την ίδια μέρα. Σύντομα εισέρχονται ξανά ένας στη ζωή του άλλου έπειτα από μια παρατεταμένη απουσία και στη συνέχεια αρχίζουν να συνδέονται εκ νέου με τα κοινά τραυματικά παρελθόντα τους και με τη συντριπτικά ισχυρή, αν και αόρατη, σχέση τους.
Η ταινία είναι μια υπέροχα απλή κωμωδία / δράμα που επικεντρώνεται στη ζωή αυτών των χαρακτήρων και μας επιτρέπει να τους παρακολουθήσουμε χωρίς κρίσεις ή αναγκαστικό νόημα. Τόσο η Wiig όσο και ο Hader είναι εντυπωσιακοί και αξιαγάπητοι, καθώς και οι δύο είναι καταπτοημένοι από τη ζωή τους, αλλά έχουν χρυσή καρδιά. Η ταινία δεν θα είχε πετύχει στο επίπεδο που πετυχαίνει χωρίς τη γοητεία τους, το ταλέντο ή τις προσωπικές τους νευρώσεις.
Αυτό το είδος ταινιών έχει παραμεληθεί σε μεγάλο βαθμό, παρότι η νοημοσύνη και ο συναισθηματικός πυρήνας τους θα έπαιρναν βραβεία και σωρούς επαίνων την εποχή της προβολής τους στους κινηματογράφους. Όταν κυκλοφόρησε, το Skeleton Twins δεν συγκέντρωσε την προσοχή που χρειαζόταν ή άξιζε και παραμένει μια ακόμη άγνωστη μεγάλη ταινία του αιώνα.
4. Ask Me Anything (2014)
Βασισμένο στο μυθιστόρημά της, το Undiscovered Gyrl, η συγγραφέας-σκηνοθέτιδα Allison Burnett δημιουργεί το αξέχαστο Ask Me Anything. Μόνο μην ξεγελαστείτε από όσα νομίζετε ότι ξέρετε για την ταινία, είτε πριν τη δείτε είτε ενώ την παρακολουθείτε.
Ακούγοντας την ιστορία, θα μπορούσατε να σκεφτείτε ότι έχετε να κάνετε με μια έφηβη που διασκεδάζει μόνο με το σεξ: ένα νεαρό, ατρόμητο κορίτσι που εκμεταλλεύεται ένα χρόνο μετά την αποφοίτησή της από το λύκειο και μέχρι να πάει στο κολλέγιο για να εξερευνήσει τη ζωή και τα blog με όλες τις βρώμικες λεπτομέρειες. Σας κάνει να πιστέψετε ότι μπορεί να είναι ακριβώς αυτό, μια σκόπιμα παραπλανητική και εξαιρετικά στυλιζαρισμένη επιδειξιμανία, συναισθήματα και κορίτσια που συμπεριφέρονται άσχημα και το απολαμβάνουν.
Ένα πλεονέκτημα της ταινίας που χάθηκε και θάφτηκε στη θάλασσα της κορεσμένης αγοράς των βίντεο είναι ότι το κοινό μπορεί να τη δει με μια νέα και ανεπηρέαστη προοπτική. Με αυτό το πνεύμα, οτιδήποτε άλλο πούμε για το πού θα μας οδηγήσει αυτή η πολύ ιδιαίτερη ταινία, μόνο κακό θα έκανε. Το μόνο που μπορεί να ειπωθεί είναι ότι το Ask Me Anything μπορεί αρχικά να φαίνεται ότι είναι πολύ διασκεδαστική ταινία (ή ενοχλητικά κοριτσίστικη, ανάλογα με την άποψή σας), αλλά τελικά αποκαλύπτει ότι είναι κάτι πολύ περισσότερο.
3. Detachment (2011)
Ο Tony Kaye θα έπρεπε ίσως να έχει γίνει οικείο όνομα αφού σκηνοθέτησε την ταινία που όλοι γνωρίσαμε και αγαπήσαμε ως American History X. Το μόνο πρόβλημα που προκάλεσε ήταν ότι ο τελειομανής σκηνοθέτης δεν ενέκρινε την τελική κόπια της ταινίας που κυκλοφόρησε και δήλωσε δημόσια, χωρίς να κρατήσει μυστικό το γεγονός ότι του την πήραν.
Αυτή η ειλικρίνεια που ορισμένοι θεωρούσαν ότι ήταν αυτο-σαμποτάζ και άλλοι επαινούσαν ως ακεραιότητα, επικυρώνεται άμεσα με το ασυμβίβαστο, παθιασμένα σκηνοθετημένο (μέχρι το σημείο της θανατικής ποινής), υποτιμημένο και άγνωστο Detachment.
Ο Adrien Brody (Τhe Pianist) πρωταγωνιστεί ως ένας συναισθηματικά απομονωμένος αναπληρωματικός δάσκαλος, που μπορεί να αποφύγει οποιαδήποτε προσωπική προσκόλληση στη ζωή του, μεταφερόμενος από τη μια προσωρινή δουλειά στην άλλη. Ο χαρακτήρας είναι συναρπαστικός, και ο Brody δεσμεύεται σε αυτόν με όλη την ύπαρξή του. Κύριο μέλημά του είναι να κρύβεται από τον κόσμο. Θέλει να βοηθάει τους πάντες, αλλά φοβάται και ίσως πιστεύει ότι ο καθένας (συμπεριλαμβανομένου του εαυτού του) δεν επιδέχεται καμία βοήθεια.
Ο Brody καταφέρνει αβίαστα να μεταφέρει τόσο τη ρευστότητα όσο και τον κρυμμένο πόνο ενός τέτοιου διχασμένου και συγκρουόμενου χαρακτήρα. Έχει εξαιρετική υποστήριξη από ένα καταπληκτικό cast που περιλαμβάνει τους Christina Hendricks, Bryan Cranston, James Caan, Lucy Liu, Marcia Gay Harden, Blythe Danner, Tim Blake Nelson, William Peterson, Sami Gayle και Betty Kaye.
Εν τέλει το Detachment είναι το άλμα της πίστης που κάνει κάποιος για να φροντίσει όσα πρέπει και να βοηθήσει τους συνανθρώπους του. Εστιάζει στους καθηγητές (δίνοντάς τους μια φωνή που δεν εξαρτάται από ό,τι έχει απομείνει από τα κινηματογραφικά κλισέ της δεκαετίας του ‘80) και τους παρουσιάζει ως ανυπολόγιστους ήρωες του σήμερα. Η ταινία μας δίνει μια ανησυχητική και αμείλικτη ματιά στα εμπόδια που αντιμετωπίζουν καθημερινά όσοι εργάζονται στο δημόσιο εκπαιδευτικό σύστημα. Οι δάσκαλοι που κάνουν το καλύτερο δυνατό είναι αυτοί που υποφέρουν περισσότερο.
Το Detachment είναι μια σπουδαία ταινία που περιμένει ακόμα την (ήδη) από καιρό καθυστερημένη αναγνώριση του πρωτοποριακού της στιλ που περιλαμβάνει κινούμενα σχέδια, συνεντεύξεις με αληθινούς καθηγητές, εξπρεσιονιστική επεξεργασία και χειροκίνητη κάμερα. Σας κάνει να αναρωτιέστε: δεν έχει σημασία πόσο καλά σκεφτήκαμε όλοι το American History X όταν το είδαμε για πρώτη φορά εδώ και χρόνια, όμως, πόσο χάσαμε όταν απομακρύναμε τον έλεγχο από τον συναρπαστικό και λαμπρό Kaye;
2. Narc (2002)
Όσοι δεν έχουν δει το Narc είναι πιθανότατα περίεργοι να μάθουν γιατί είναι τόσο ψηλά σε αυτή τη λίστα. Όσοι το έχουν δει, ξέρουν ότι είναι κλασική ταινία, και ίσως αναρωτιούνται γιατί είναι ακόμη σε αυτή τη λίστα. Παρότι είχε κάποια σταθερή (αν και όχι πολύ μεγάλη) υποστήριξη την περίοδο που προβλήθηκε στους κινηματογράφους και ήταν η ταινία που ξεκίνησε την καριέρα του συγγραφέα-σκηνοθέτη Joe Carnahan,το Narc εξακολουθεί να είναι ευρέως άγνωστο.
Ο Jason Patric πρωταγωνιστεί ως αστυνομικός που συνεργάζεται με τον πρώην συνάδελφο (Ray Liotta) ενός αστυνομικού που σκοτώνεται, για να διαλευκάνουν τη δολοφονία του. Ο Liotta και ο Patric, που είναι γνωστοί ως δύο από τους καλύτερους ηθοποιούς της γενιάς τους, βρίσκονται εδώ και χρόνια στο επίκεντρο της επιτυχίας. Οι ερμηνείες τους στο Narc δεν είναι απλώς τέλειες, είναι απολύτως ρεαλιστικές. Οι καλοί ηθοποιοί ξέρουν να προσελκύουν την προσοχή σας, ώστε να μην μπορείτε να σταματήσετε να τους παρακολουθείτε. Σας βάζουν στο πετσί του χαρακτήρα τους και σας κάνουν να νιώσετε καλά μαζί τους. Ως μέλη του κοινού, γίνεστε αποδέκτες της συγκίνησης του Narc και νιώθετε κάθε χτύπημα, κάθε σοκ και κάθε σφαίρα που εισπράττουν ο Patric και ο Liotta.
Είναι δύσκολο για μια ταινία να χαρακτηριστεί τέλεια, αλλά ο Narc έρχεται όσο πιο κοντά μπορείτε να φτάσετε.
1. The Dead Girl (2006)
Από όλες τις ταινίες αυτής της λίστας, ίσως η πιο σημαντική είναι το Dead Girl της σεναριογράφου-σκηνοθέτιδας Karen Moncrieff. Είναι πραγματικά δύσκολο να πούμε γιατί τόσο οι κριτικοί όσο και το κοινό άφησαν αυτή την υπέροχη ταινία να πέσει στην αφάνεια. Ωστόσο, είναι ασφαλές να υποθέσουμε ότι η ζοφερή και περίλυπη χροιά της ταινίας, όπως και η έλλειψη του καθιερωμένου (και ενδεχομένως αρσενικού) σκηνοθέτη έπαιξαν ένα ρόλο.
Η ταινία ξεκινάει με την ανακάλυψη του πτώματος μιας γυναίκας σε ένα χωράφι. Η ταινία διερευνά την αντανάκλαση που έχει η δολοφονία της σε όσους είχαν σχέση με την πράξη: τη γυναίκα που βρίσκει το πτώμα της, τον ιατροδικαστή που κάνει τη νεκροψία, τη σύζυγο του δολοφόνου, τη μητέρα της νεκρής γυναίκας και, τελικά, την ίδια τη νεκρή. Δεν υπάρχει αδύναμος κρίκος στο μεγάλο cast του συνόλου. Οι ερμηνείες των ηθοποιών Toni Collette, Piper Laurie, Giovanni Ribisi, Rose Byrne, James Franco, Mary Steenburgen, Bruce Davidson, Mary Beth Hurt, Marcia Gay Harden και Josh Brolin είναι εξαίρετες και αξίζουν μοναδική αναγνώριση.
Η αείμνηστη Brittany Murphy, ωστόσο, δίνει την καλύτερη ερμηνεία της τραγικά σύντομης ζωής και της καριέρας της ως το νεκρό κορίτσι γύρω από το οποίο εκτυλίσσεται η ταινία. Παρότι εμφανίζεται μόνο είκοσι λεπτά περίπου στην ταινία, η Murphy χρησιμοποιεί αυτό το διάστημα για να μπει στην καρδιά του θεατή και να μείνει εκεί. Η έμπειρη σκηνοθεσία και η γραφή της Moncrief, σε συνδυασμό με την σύντομη και οδυνηρή εμφάνιση της Murphy, μας λένε όλα όσα πρέπει να γνωρίζουμε γι’ αυτό το “Dead Girl” για να καταλάβουμε ποια ήταν και γιατί.
Φιλόδοξη και στοιχειωμένη, η ταινία The Dead Girl προσφέρει μια ειλικρινή και θηλυκή προοπτική στις ζωές των γυναικών που κακοποιούνται. Πρόκειται για μια ταινία που προβάλλει με ρεαλισμό τα καταστροφικά μυστικά του παρελθόντος μιας νεαρής γυναίκας και για το αποτέλεσμα που είχαν στη ζωή της ίδιας και στη ζωή όσων άγγιξε, ζωντανών και νεκρών. Η υπέρτατη δύναμη και το μεγαλείο του Dead Girl ως ταινία έγκειται στην ικανότητά της να αγγίζει τους θεατές με την ίδια θλιβερή απήχηση που επιβάλλεται στους χαρακτήρες της.
