Πολύς λόγος γίνεται τον τελευταίο καιρό για τη νέα ταινία του MCU, την Captain Marvel που έφερε για πρώτη φορά σε επαφή το ευρύτερο κοινό της κινηματογραφικής Marvel με μια απ’ τις ισχυρότερες superheroes του marvelικού σύμπαντος. Φυσικά δεν έχουν λείψει και οι μισογύνικες κριτικές, οι οποίες θέλουν να υπονομεύσουν την ταινία στα πλαίσια του γενικευμένου αντι-SJW πολέμου που έχουν ανοίξει στη μαζική κουλτούρα τα τελευταία χρόνια, ο οποίος συνοδεύεται απ’ την άνοδο της ακροδεξιάς, των εθνικισμών, του εθνικισμού και του φασισμού στην Αμερική και την Ευρώπη. Παρά τις Κασσάνδρες όμως η Captain Marvel μας πρόσφερε μία πολύ διασκεδαστική ταινία, γεμάτη δράση και έξυπνες σεναριακές ανατροπές, η οποία μας ζέστανε για το Avengers: End Game, το οποίο θα αποτελέσει και το μεγαλύτερο διεθνώς nerd γεγονός της χρονιάς, από κοινού με την πρεμιέρα του τελευταίου κύκλου του Game of Thrones.
Παράλληλα με τη νέα ταινία κυκλοφόρησε και το comic Captain Marvel: Επανεκκίνηση απ’ τις εκδόσεις Anubis. Όπως συμβαίνει συχνά με τις ελληνικές εκδόσεις υπερηρωικών comics, έτσι και εδώ οι εκδόσεις Anubis επέλεξαν κι αυτές να μεταφράσουν στα ελληνικά μια ιστορία της Captain Marvel που είναι κυρίως εισαγωγική για τον χαρακτήρα, στα πλαίσια της γνωριμίας της με το ελληνικό κοινό. Αυτό το φαινόμενο το συναντάμε σχεδόν με όλους τους νέους χαρακτήρες της Marvel ή της DC οι οποίοι αποκτούν τη δικιά τους solo ταινία. Το ίδιο διάστημα και οι ελληνικοί εκδοτικοί συνηθίζουν να εκδίδουν κι αυτοί κάποια εισαγωγική ιστορία προκειμένου να γνωρίσουν στο κοινό την comic απόδοση του superhero που θα παρακολουθήσουν ύστερα στη μεγάλη οθόνη. Αυτό συνέβη για παράδειγμα με τον Venom, όπου εκδόθηκαν δύο πολύ δυνατές (και πολύ διαφορετικές μεταξύ τους) ιστορίες παράλληλα με την ταινία του Tom Hardy, το Σκοτεινό παρελθόν από τις εκδόσεις Anubis και το 1ο volume του run του Rick Remender απ’ τις εκδόσεις Οξύ.
Η γνωριμία ενός νέου κοινού με τα comics είναι ένα απ’ τα πιο ευτυχή αποτελέσματα αυτής της εκδοτικής πολιτικής. Με αυτό τον τρόπο μπορούν και οι fans του είδους να ξεκινούν από εισαγωγικά comics για τους αγαπημένους τους ήρωες και στη συνέχεια να προχωρούν σε επόμενες μεγαλύτερες ιστορίες. Βέβαια το πρόβλημα υπάρχει για τους πιο προχωρημένους αναγνώστες, των οποίων τις ανάγκες μπορούν δυσκολότερα να καλύψουν οι ελληνικοί εκδοτικοί οίκοι comics με τις μεταφράσεις τους και βασική αιτία αυτού του προβλήματος είναι το γεγονός ότι το ελληνικό αναγνωστικό κοινό comics είναι αρκετά περιορισμένο κι έτσι υπάρχει υψηλός κίνδυνος για έναν ελληνικό εκδοτικό να ξεκινήσει να μεταφράζει ένα πολύτομο run κάποιου ήρωα, ειδικά αν δεν είναι πρώτης γραμμής όπως ο Batman (ο οποίος δεν είναι και τυχαίο ότι έχει τις περισσότερες πρόσφατες εκδόσεις στην Ελλάδα από κάθε άλλον superhero).
Πάντως, στατιστικά μιλώντας οι comic ιστορίες της Captain Marvel το πιθανότερο είναι ότι είναι άγνωστες στους fans των comics και γι’ αυτό το λόγο το comic Επανεκκίνηση της Margaret Stohl (σενάριο) και των Carlos Pacheco και Marguerite Sauvage (σχέδιο) που επέλεξαν να μεταφράσουν στα ελληνικά οι εκδόσεις Anubis (σε επιμέλεια και μετάφραση του Χρήστου Τσέλιου) είναι μια εξαιρετική πρώτη επαφή με την ηρωίδα.
Στην πρόσφατη ταινία της μάθαμε μέσα από σκηνές ακατάπαυστης δράσης το εξωγήινο origin της Captain Marvel. Ουσιαστικά γνωρίσαμε με ποιον τρόπο απέκτησε τις δυνάμεις της από τον στρατό των Κρι, των εξωγήινων εναντίον των οποίων θα βρεθεί πολύ συχνά σε άλλα comics της, υπηρετώντας αυτή και η ομάδα της ως η διαστημική ασπίδα της Γης έναντι των εξωγήινων απειλών. Στην Επανεκκίνηση θα γνωρίσουμε το origin της από μια διαφορετική σκοπιά. Η Margaret Stohl επιλέγει να μας γυρίσει πιο πίσω από τα γεγονότα της ταινίας, στα παιδικά (γήινα) χρόνια της Carol Danvers που (φαινομενικά τουλάχιστον) δεν συνδέονται με τη μετέπειτα εξέλιξη της ως superhero. Σε αυτό το comic λοιπόν δεν έχουν θέση καταρχήν εξωγήινοι στρατοί, διαγαλαξιακές απειλές, οι Avengers ή ο αμερικάνικος στρατός. Θα ασχοληθούμε με την ανθρώπινη πλευρά της Carol Danvers, με τα παιδικά της βιώματα, με οικογενειακά δράματα, με χαρούμενες και τραυματικές αναμνήσεις του παρελθόντος και αναπάντεχα περιστατικά που τη φέρνουν πιο κοντά στην οικογένειά της και την αναγκάζουν να αποστασιοποιηθεί για ένα διάστημα απ’ την προστασία του πλανήτη, ώστε να αφοσιωθεί στην περιποίηση της οικογένειάς της.
Βέβαια τα πράγματα δεν θα εξελιχθούν ακριβώς έτσι. Γιατί στο παρελθόν της Carol Danvers υπάρχουν καλά κρυμμένα μυστικά, τα οποία σταδιακά βγαίνουν στην επιφάνεια. Έτσι λοιπόν δεν θα αργήσει πολύ η αποστασιοποιημένη (για ένα μικρό διάστημα) απ’ το σκοπό της σωτηρίας του πλανήτη Carol Danvers να ξαναφορέσει τη στολή της Captain Marvel και τότε είναι που γρήγορα το comic θα γεμίσει δράση, μάχες και εξωγήινες απειλές. Όμως στο τέλος του comic τίποτα δεν θα είναι ξανά το ίδιο.
Πέρα απ’ την κεντρική σεναριακή γραμμή της Margaret Stohl η οποία μας προσφέρει μια πολύ ενδιαφέρουσα ιστορία που συνδυάζει εξαιρετικά τη δράση, το δράμα και τις διάφορες σεναριακές ανατροπές, πρέπει να παρατηρήσουμε ότι ένα απ’ τα μεγαλύτερα πλεονεκτήματα του comic είναι η ίδια η ματιά της σεναριογράφου, δηλαδή το γεγονός ότι επιλέγεται μια γυναίκα σεναριογράφος να αποτυπώσει την ιδιαίτερη ψυχολογική κατάσταση της Carol όταν επιστρέφει στην παιδική της στέγη. Αυτός ο ρεαλισμός του γυναικείου βιώματος και της ψυχοσύνθεσης της Carol είναι ένα απ’ τα μεγάλα πλεονεκτήματα της ιστορίας. Γιατί στην πραγματικότητα για να είναι φεμινιστικό ένα υπερηρωικό comic δεν χρειάζεται απαραίτητα να αποτυπώνει την γυναίκα superhero ως την δυνατότερη ηρωίδα του σύμπαντος (χωρίς αυτό να αποκλείεται) αλλά να παρουσιάζει ρεαλιστικά τους γυναικείους χαρακτήρες δίνοντάς τους σημασία και ισάξια θέση με τους superheroes πρώτης γραμμής, που τυχαίνει (;) ακόμα και μετά από τόσες δεκαετίες να είναι κυρίως άντρες, λευκοί και straight. Η τοποθέτηση στην πρώτη γραμμή των superheroes, της Captain Marvel, της Wonder Woman, της Ms Marvel και άλλων γυναικείων χαρακτήρων είναι η απαραίτητη εξέλιξη που πρέπει να έχουν τα comics προκειμένου να ανταποκριθούν στην πραγματικότητα του 21ου αιώνα και να μην μείνουν κολλημένα στα ρατσιστικά και σεξιστικά στερεότυπα προηγούμενων δεκαετιών, στα οποία αντιθέτως έχουν αγκιστρωθεί αρκετά fanboys, που τυχαίνει συχνά να είναι και διαδικτυακά trolls της alt–right.
Όμως ας επανέλθουμε στο αρχικό ερώτημα. Είναι αρκετό το να διαβάζουμε μεταφρασμένες κυρίως εισαγωγικές ιστορίες για τους λιγότερο γνωστούς superheroes (άντρες ή γυναίκες) που γίνονται γνωστοί μέσω των solo ταινιών τους και τις σειρές να τις μονοπωλεί ο Batman και ελάχιστοι ακόμα all time classics; Δυστυχώς απ’ ότι φαίνεται είναι μια πραγματικότητα αντίστροφη της εκτόξευσης της δημοφιλίας των superheroes των τελευταίων χρόνων, αλλά και εξηγήσιμη λόγω του μικρού ελληνικού αναγνωστικού κοινού. Ίσως πρέπει να αρκεστούμε σε αυτά που έχουμε και να μην είμαστε υπερβολικοί στις απαιτήσεις μας; Ίσως. Ίσως πρέπει κι όλοι οι σχετικοί με τα comics εκδοτικοί να πάρουν τα ρίσκα τους, δοκιμάζοντας την μετάφραση και έκδοση μεγαλύτερων runs κι όχι μόνο one shots και origins; Ίσως. Τι θα γίνει τελικά; Θα δείξει. Πάντως δεν μας χαλάνε σε καμία περίπτωση εκδόσεις όπως η Επανεκκίνηση της Captain Marvel. Γιατί καλά τα άλματα, αλλά για μεγάλο κομμάτι του comic κοινού πρέπει να γίνονται και μικρά αλλά σταθερά βήματα. Κι η solo ιστορία μιας γυναίκας superhero από γυναίκα σεναριογράφο και με ιστορία που δεν ποντάρει στις ατελείωτες μάχες, αλλά στο συνδυασμό της δράσης με κοινωνικά και ψυχολογικά ζητήματα είναι ένα ρίσκο που αξίζει να επιβραβευθεί!