Μικρά γοτθικά: Ιστορίες των κλασσικών Poe, Dickens και Collins σε έκδοση τσέπης από την Ars Nocturna

Έφη Kαραχάλιου Από Έφη Kαραχάλιου 6 Λεπτά Ανάγνωσης

Eν αναμονή της κυκλοφορίας του τρίτου βιβλίου της συλλογής  «Μικρά Γοτθικά»  στο Φαντάστικον 2016 , θυμόμαστε τα δυο προηγούμενα μέρη: την «Πρόωρη ταφή και άλλες δυο μακάβριες ιστορίες» και «Το νεκρό χέρι και Η νυφική κάμαρα».

Τρεις μεγάλοι κλασσικοί συγγραφείς συναντιούνται στην παρούσα σειρά της  Ars Nocturna και δίνουν πραγματικά ένα αποτέλεσμα υψηλής λογοτεχνικής αισθητικής, ενώ αναμένονται και οι μικρές ιστορίες του Λάβκραφτ, μια απαραίτητη προσθήκη για όποια σειρά τρόμου σέβεται τον εαυτό της. Από την μια, έχουμε την περίπτωση του αμερικάνου Edgar Allan Poe, έναν δεξιοτέχνη του δραματικής γραφής σε τρεις ιστορίες για το θάνατο και το μακάβριο και από την άλλη έχουμε τους βικτωριανούς Dickens και Collins σε δυο αφηγήσεις από το έργο «The Lazy Tour Of Two Idle Apprentices». Αμφότερα τα έργα είναι είτε μια καλή εισαγωγή για έναν άπειρο στην λογική της κλασσικής λογοτεχνίας τρόμου είτε μια ευχάριστη προσθήκη στην βιβλιοθήκη ενός γνώστη της γοτθικής λογοτεχνίας, μιας και «Το νεκρό χέρι και Η νυφική κάμαρα» είναι για πρώτη φορά μεταφρασμένο στα ελληνικά.

edgar-allan-poe-570-800x451

«Η Πρόωρη ταφή» πραγματεύεται το διαχρονικό θέμα του ψυχολογικού φόβου για τη νεκροφάνεια: ο ήρωας διακατέχεται από την εμμονή ότι θα τον θάψουν ζωντανό και αυτή η φοβία θα στοιχειώσει τη ζωή του, στερώντας του κάθε χαρά ή ανάπαυση, αφού ο ύπνος μπορεί να σημαίνει ότι θα ξυπνήσει μέσα σε ένα φέρετρο. Στο «Μακρόστενο κιβώτιο», εξιστορείται ένα ταξίδι με πλοίο από το Τσάρλεστον στη Νέα Υόρκη όπου κύριο θέμα είναι ένα παράξενο σφραγισμένο κιβώτιο και είναι η ακόμα πιο παράξενη συμπεριφορά του ζωγράφου ιδιοκτήτη του, που εξάπτει μάλιστα την περιέργεια του αφηγητή σε σημείο που να αρχίζει να αναζητά στοιχεία. Το μακάβριο τέλος του ζωγράφου στην προσπάθειά του να μην αποκαλυφθεί η ταυτότητα του περιεχομένου του κουτιού, φέρνει στο φως μια θλιβερή αλήθεια. Στην ιστορία «τα γεγονότα στην υπόθεση του κ. Βάλντεμαρ», που  αρχικά θεωρήθηκε βασισμένη σε αληθινά γεγονότα,ο αφηγητής επιχειρεί και καταφέρνει να υπνωτίσει έναν ετοιμοθάνατο, προσπαθώντας να του αποσπάσει πληροφορίες για το τι συμβαίνει στην ανθρώπινη ψυχή μετά θάνατον.

Το μόνο σίγουρο συμπέρασμα που μπορούμε να βγάλουμε μετά το τέλος των τριών αυτών μικρών ιστοριών είναι η αριστοτεχνική απόδοση των πιο σκοτεινών και μύχιων αποχρώσεων της ανθρώπινης ύπαρξης αλλά και του συνδυασμού τρόμου και μυστηρίου, που κρατά σε εγρήγορση τον αναγνώστη. Η γλώσσα του Πόε χαρακτηρίζεται κυρίως από την χρήση της αναφοράς(επανάληψη λέξεων στην αρχή της πρότασης) προκειμένου να κλιμακώσει το συναίσθημα και να δώσει έμφαση και ισορροπία στην αφήγηση, π.χ. στην « Πρόωρη ταφή» έχουμε το σχήμα «No care—no hope—no effort». Η χρήση συναισθηματικά φορτισμένων λέξεων και περιγραφικών ονοματικών συνόλων έχει επίσης ανάλογα αποτελέσματα στην απόδοση μιας τρομακτικής και πνιγηρής ατμόσφαιρας.

death-and-the-maiden-marianne-stokesΤο «The Lazy Tour Of Two Idle Apprentices» χωρίζεται βασικά σε πέντε τμήματα, όπου οι ιστορίες τρόμου που συμπεριλαμβάνονται στο βιβλίο αποτελούν πρόσθετο υλικό που αντιπαραβάλλεται της κύριας ιστορίας. Αν και το γενικότερο ύφος του βιβλίου είναι η σάτιρα και μάλιστα ο αυτοσαρκασμός των δυο συγγραφέων, εφόσον οι δυο κεντρικοί πρωταγωνιστές είναι μια παρωδία των εαυτών τους, οι δυο μικρές ιστορίες ξεφεύγουν τελείως από το χιούμορ και αποτελούν  δυο άριστα παραδείγματα της βικτοριανής λογοτεχνίας τρόμου. «Το νεκρό χέρι» αφηγείται την περίεργη συνάντηση ενός εύπορου νέου με ένα χλωμό ταξιδιώτη που ισορροπεί ανάμεσα στην ζωή και το θάνατο. Αυτή τους η συνάντηση σηματοδοτεί μια σειρά αλλόκοτων γεγονότων , ενώ διάφορα μυστικά βγαίνουν στο φως, καθώς αποκαλύπτεται η ταυτότητα του ταξιδιώτη. «Η Νυφική Καμάρα» ασχολείται με ένα φτωχό μνηστήρα που απορρίπτεται από μια πλούσια κοπέλα. Αρχικά αυτή παντρεύεται ένα πλούσιο άντρα και αποκτούν μια κόρη. Όμως οι γονείς του κοριτσιού πεθαίνουν, οπότε ο φτωχός μνηστήρας με κάποιο τρόπο μπαίνει στο σπίτι και αναγκάζει την μικρή να τον παντρευτεί, για να κληρονομήσει την περιουσία της. Ο άντρας όμως γίνεται βίαιος και άπληστος, οπότε έχουμε μια κλασσική ιστορία με φόνο, εξαπάτηση, εκδίκηση και ένα φάντασμα.

18lpqiwz8o69tjpg

Ας σταθούμε όμως στην μορφή της γυναίκας- νύφης φάντασμα σε σχέση με την προσωπική ζωή του Ντίκενς τότε. Ο Ντίκενς στην ιστορία αφηγείται το ασυγχώρητο αμάρτημα του να ελέγχεις μια άλλη ζωή. Ο πρωταγωνιστής αφαιρεί την ταυτότητα της κοπέλας και τελικά την μετατρέπει σε ένα πλάσμα της θέλησής του. Ο Ντίκενς γνωρίζει ότι έχει κάνει στη σύζυγό του το ίδιο πράγμα με την ηρωίδα Ellen. Η νεαρή γυναίκα είναι υποχωρητική και συγκαταβατική, βρίσκεται σε ένα εχθρικό περιβάλλον χωρίς τρόπο διαφυγής. Με αυτό τον τρόπο, ο συγγραφέας συνειδητοποιεί ότι αυτός έχει φέρει σε νευρωτική κατάσταση την σύζυγό του. Ταυτόχρονα, η μικρή αντιπροσωπεύει το πρότυπο της «παρθένας- ξελογιάστρας» που καθιέρωσε ο Ντίκενς στα έργα του(π.χ. την Rose Maylie στο”Oliver Twist”). Λογικό λοιπόν η 25χρονη ηθοποιός ερωμένη του τότε να αποτέλεσε έμπνευση για την Ellen. Από τότε, όποια ιστορία έγραφε είχε σίγουρα έναν αυτοκαταστροφικό ήρωα που κατρακυλά στο έρεβος από τα πάθη του.

 

 

Μοιραστείτε το Άρθρο