H αλήθεια είναι πως αγαπάμε τους Vikings και την όλη φάση τους. Αγαπάμε βέβαια κάθε είδος που ασχολείται με τα όρια και την υπέρβαση τους, πολιτισμικά, πολιτικά, κοινωνικά κοκ, αλλά μας εντυπωσιάζουν οι Vikings λίγο παραπάνω. Μας αρέσουν η σκοτεινή, σαρκική θεολογία τους, οι μύθοι και οι θρύλοι τους. Τα war chants και τα shield walls. Tα πλοία και οι ιστορίες εξερεύνησής τους. Βέβαια δεν αγαπάμε καθόλου το ότι αυτούς τους ίδιους μύθους προσπαθεί να καπηλευτεί το μεγαλύτερο μέρος της ευρωπαϊκής ακροδεξιάς, αλλά, όπως κάθε στοιχείο πολιτισμικής κληρονομιάς, έτσι και η σύγχρονη επαναφήγησή τους είναι πεδίο διαμάχης και πολέμου. Oπότε στους φασίστες δεν αφήνουμε ούτε τους Vikings.
Από τη σειρά Vikings, η οποία, όποια πορεία και αν ακολουθεί πλέον, έδωσε μια πολύ ωραία απεικόνιση των παραδόσεων τους, το πρόσφατο God of War, που αποφάσισε να ασχοληθεί με τους ιδιαίτερους μύθους τους, μέχρι και τον Marvel- ικό Thor, οι Σκανδιναβοί επιδρομείς δεν έφυγαν ποτέ από τη μαζική κουλτούρα με τον έναν ή τον άλλο τρόπο. Έτσι, με αφορμή α) το πολυαναμενόμενο Assasins Creed: Valhalla, β) την επιθυμία μας να τα βροντήξουμε όλα κάτω και να μπούμε σε ένα πλοίο για άγνωστα μέρη παρουσιάζουμε τις καλύτερες ταινίες για τους δαμαστές των κυμάτων και τις shield maidens του Βορρά, όσο γίνεται πιο κοντά σε έναν ιστορικό ρεαλισμό, άρα αφήνοντας πίσω τις πιο μυθικές/ παραμυθικές ιστορίες τους, γιατί αλλιώς θα ήταν αρκετά άδικο. Βέβαια είναι ακραία δύσκολο να αγνοήσεις εντελώς τα κελεύσματα του υπερφυσικού ή έστω να κάνεις τον διαχωρισμό μεταξύ θρύλου και ιστορικού συμβάντος και, στην τελική, δεν είναι δουλειά μας αυτό. Εμείς ταινίες προτείνουμε. Οπότε skål
10) The Viking (1928)
Η πρώτη σχετική ταινία, και μάλιστα σε Technicolor, το έργο του πρωτοπόρου Αμερικανοιρλανδού Roy William Neill (Sherlock Holmes, The Man From M.A.R.S.) βασίστηκε στο βιβλίο The Thrall of Leif the Lucky της αμερικανίδας Ottilie A. Liljencrantz, το οποίο, με τη σειρά του είχε επηρεαστεί πολύ όχι μόνο από τις ιστορίες των Vikings αλλά και από τις γερμανικές, επικές όπερες του 19ου αιώνα. Όλα αυτά αναφέρονται για να γίνει πρόδηλο πως η εικόνα που έχουμε για τους Vikings είναι αντίγραφο ενός αντιγράφου, που τελικά καμία σχέση δεν έχει με τους βόρειους επιδρομείς. Και αν αυτό δεν είναι τυπική περίπτωση μαζικής κουλτούρας, πραγματικά δεν ξέρουμε τι είναι. Η ίδια η ταινία, τώρα, προφανώς είναι προϊόν της εποχής της, αξίζει όμως τη θέαση κυρίως για ιστορικούς λόγους, καθώς συμβολίζει μια μετάβαση από τον βουβό στον ομιλούντα κινηματογράφο αλλά και για την αίσθηση της περίπλοκης αισθητικής που ταυτίστηκε πολιτισμικά με τον Βορρά.
9) Τhe 13th Warrior
Aν ξεπεράσει κανείς την τεράστια ανιστορικότητα, που οκ, δεν έχει κανείς απαίτηση το Χόλυγουντ να διδάσκει ιστορία, η ταινία του John McTiernan (Rollerball, Last Action Hero) καταφέρνει να είναι μια τρομερά απολαυστική και καλογραμμένη περιπέτεια, με αξιομνημόνευτους χαρακτήρες και μία από τις πιο ξεχωριστές και καθαρόαιμες Viking στιγμές της 7ης Τέχνης. Ο Antonio Banderas (The Skin I Live In, You Will Meet a Tall Dark Stranger) προσπερνώντας και ο ίδιος την έκπληξή του που ένας Ισπανός κλήθηκε να παίξει έναν Άραβα, είναι πάντα ένας αξιόπιστος ηθοποιός, με τρομερό range και ικανός να κρατήσει στους ώμους του ακόμα και τις πιο ανορθόδοξες καταστάσεις.
8) The Long Ships (1964)
Tα μεγάλα πλοία είναι ουσιαστικά και η μόνη ομοιότητα με την εικονογραφία των Vikings, όμως αυτή η αργοναυτική σχεδόν εκστρατεία αξίζει τη θέση της εξαιτίας ακριβώς της παραδοξότητάς της. Το ασυνήθιστο θέαμα των βόρειων ναυτών στη Μεσόγειο είναι μια καλοδεχούμενη νότα ιστορικότητας, έστω και μέσα στην όλη παραφωνία της ταινίας. Βασιμένο και αυτό σε βιβλίο (από τον Frans G. Bengtsson), το «Long Ships» του Jack Cardiff (The African Queen, Black Narcissus) αποπειράται να δείξει τις διαφορές μεταξύ της πραγματιστικής κοσμοθεωρίας των Σκανδιναβών λίγο πριν τον εκχριστιανισμό τους και όσων φέρνει η αναδυόμενη θρησκεία του Ισλάμ. Όλα αυτά με πολλές υπερβολές και ανακρίβειες που μπορεί να είχε μια μεγάλη παραγωγή το 1960…
7) Erik the Viking (1989)
O πιο διάσημος (παιδικός) Viking ήταν ο Erik και αυτή η σουρεαλιστική κωμωδία φαντασίας είναι ένας βασικός λόγος για αυτό. Αναιρούμε κάπως γρήγορα το “όχι μύθοι”, αλλά το καυστικό και αναπόδραστο χιούμορ της ταινίας, δια χειρός του Τerry Jones ( Monty Python & the Quest for the Holy Grail, Monty Python’s Life of Brian) είναι κάτι που μας το επιτρέπει. Επίσης, η παρουσία του Tim Robbins (Code 46, Dark Waters) είναι σίγουρα μεγάλο προτέρημα
6) Beowulf & Grendel (2005)
Ο μύθος του Beowulf είναι μια από τις πιο γνωστές ιστορίες των Viking, η οποία όμως δε γράφτηκε από αυτούς. Το ίδιο το επικό ποίημα είναι αγγλικό, χωρίς οι ειδικοί να είναι σίγουροι για το πότε πρωτογράφτηκε. Η ίδια η ιστορία πάντως λαμβάνει χώρα στην Δανία του 6ου αιώνα. Η εκδοχή του ισλανδοκαναδού Sturla Gunnarsson (The Beachcombers, Street Legal), σε αντίθεση με την εντυπωσιακή οπτικά αλλά άψυχη απόπειρα του 2007 από τον Robert Zemeckis, είναι γυμνή, λακωνική και σκληρή για όλα εκτός από την ίδια την ιστορία. Σε αυτή φέρεται με έναν αξιοθαύμαστο σεβασμό, κοιτώντας πίσω από τα επικά στοιχεία, στους ανθρώπους της. Με μια φωτογραφία επικεντρωμένη στη φύση και το εύθραυστο του ανθρώπου απέναντι της, πλησιάζει τους χαρακτήρες και το πλαίσιο τους με μια παιδική σχεδόν αίσθηση θαύματος, η οποία όμως δεν αναιρεί την σκληρότητα της εποχής και του ίδιου του μύθου, που διατηρεί τον πρωτόλειο πυρήνα του. Ακόμα και ο μελλοντικός Λεωνίδας, ο Gerard Butler (300, Gods of Egypt, Gamer) καταφέρνει εδώ να μην υποκύπτει στο ένστικτο που έχει να μασάει το σκηνικό.
5) The Viking Sagas (1995)
Μια ταινία αμερικανού σκηνοθέτη, του (κατά βάση κινηματογραφιστή και υπεύθυνου φωτογραφίας) Michael Chapman (Annihilator, The Clan of the Cave Bear) γυρισμένη στην Ισλανδία, με ισλανδικό καστ, το The Viking Sagas εκτός από μια πολύ όμορφη εικονογραφία, προσφέρει και μια πολύ δυναμική, αν και straightforward, ιστορία βίας.
4) Stara Baśń
– The Old Fairy Tale: When the Sun was God (2003)
Μία πολωνική και σχετικά ακριβής ιστορικά ταινία, η ταινία του Jerzy Hoffman (With Fire and Sword, Colonel Wolodyjowski) καταφέρνει και μπλέκει ομοιόμορφα σκανδιναβικά και σλάβικα θέματα πολύ καλά, αναδεικνύοντας τη στενή σχέση αλλά και τις διαφορές τους. Επίσης, παρά τις όποιες ανεπάρκειες μπορεί να έχει, αποπνέει εξαιρετικά την αίσθηση του κινδύνου και της μάχης, κυρίως χάρη στο εξαιρετικό ένστικτο του Hoffman.
3) When the Raven Flies (1984)
H πρώτη ταινία από μία τριλογία που βαυκαλίστηκε πως είναι «η πιο αυθεντική του είδους», και γυρισμένη στην Ισλανδία, βασίστηκε αισθητικά στα spaghetti western του Sergio Leone, κάτι που είναι πρόδηλο ήδη από τα πρώτα λεπτά. Και όμως, ο δημιουργός Hrafn Gunnlaugsson (The White Viking, The Crimson Sunset) κατάφερε να προσαρμόσει τα αργά πλάνα, τα υπερκινητικά βλέμματα και το gravitas των μορφών του Ιταλού σκηνοθέτη στα αφιλόξενα τοπία της υπερβόρεας. Βέβαια πολλές φορές παρασύρεται και καταλήγει σε υπερβολές, όμως η ατμόσφαιρα που δημιουργείται το καλύπτει και με το παραπάνω.
2) The
Vikings (1958)
Mία από τις πιο καλοφτιαγμένες και αποφασισμένες να δώσουν μια επική αίσθηση ταινίες, το The Vikings του πρωτοπόρου Richard Fleischer (Red Sonja, Conan the Destroyer, Soylent Green) επιδεικνύει την ωμή εικονογραφική μαγεία για την οποία ήταν ικανό το Χόλυγουντ της δεκαετίας του 1950. Ταυτόχρονα η φιγούρα του τρου Σπάρτακου, Kirk Duglas, αξίζει τον χρόνο σας ακόμα και τώρα, 60 χρόνια μετά.
1) Valhala Rising (2009)
H παγερή φιγούρα του Mads Mikkelsen (Rogue One, Doctor Strange, Polar) θα έλεγε κανείς ότι ήταν γραφτό να παίξει κάποια στιγμή σε μια Viking ταινία. Το μυσταγωγικό θρησκευτικό δράμα του Nicolas Winding Refn (Drive, The Neon Demon), με την ωμή βία και οργή που ενυπάρχει σε αυτό το θέμα ούτως η άλλως, κάνει αυτή τη μοίρα πραγματικότητα. Αργό και καταιγιστικό, βίαιο και ανθρώπινο, οπτικά πανέμορφο και σεναριακά λιτό, το Valhala Rising βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στη σωματικότητα του Mikkelsen ο οποίος δεν απογοητεύει ποτέ.
