Τα πολλά πρόσωπα του Peter Sellers – Tέσσερις ρόλοι στο μικροσκόπιο

Ξανθή Χόβρη Από Ξανθή Χόβρη 9 Λεπτά Ανάγνωσης

Ο Peter Sellers υπήρξε ένας από τους μεγαλύτερους κωμικούς της Μεγάλης Βρετανίας. Θεμελιωτής της σύγχρονης κωμωδίας επηρέασε με την τεχνική τους σχεδόν όλους τους κωμικούς από την δεκαετία του ‘70 και έπειτα. Οι ρόλοι του έχουν μείνει στην ιστορία του κινηματογράφου ως εμβληματικοί. Ας δούμε τους πιο καθοριστικούς στην καριέρα του έναν προς έναν. 

DR. Strangelove (1964) – S.O.S Πεντάγωνο καλεί Μόσχα.  

Ο Peter Sellers υποδύεται όχι έναν, ούτε δυο αλλά τρεις ρόλους : Του Captain Lionel Madrake, του Αμερικάνου Προέδρου Merkin Muffley και του Dr. Strangelove. Δεν ήταν η πρώτη φορά που ο Sellers υποδύεται τρεις ρόλους σε μια ταινία. Είχε επαναληφθεί 5 χρόνια πριν στην ταινία ‘Το Ποντικί Που Βρυχάται αλλά εδώ ήταν υπό την σκηνοθετική ματιά του Stanley Kubrick και κάτω από την γραφίδα του, καθότι συνυπογράφει το σενάριο μαζί με τους Terry Southern και Peter George. Αυτό σήμαινε αυτόματα πως δυο τελειομανείς άνδρες ένωναν τα ταλέντα τους για να δώσουν στο κοινό μια ταινία που μέχρι σήμερα θεωρείται η καλύτερη πολιτική σατιρική ταινία του 20ου αιώνα.

Η ταινία σατιρίζει απαράμιλλα την τρέλα που επικρατούσε την εποχή του Ψυχρού Πολέμου ανάμεσα στις δυο Υπερδυνάμεις για το ποια θα πατήσει το κουμπί και θα οδηγήσει την ανθρωπότητα στον πυρηνικό όλεθρο. Δεν είναι μόνο όμως πολιτική σάτιρα. Μέσα από αυτήν βλέπουμε και την επικριτική στάση απέναντι σε μια φαλλοκρατούμενη κοινωνία η οποία ηδονίζεται με την ιδέα της κυριαρχίας ακόμα και αν αυτό σήμαινε το τέλος της ανθρωπότητας ή ακόμα συνολικά της ζωής πάνω στον πλανήτη. Βλέπουμε τους άνδρες πρωταγωνιστές να ενθουσιάζονται πάνω σε πυραύλους -φαλλικά σύμβολά- για την επικείμενη καταστροφή που πρόκειται να συμβεί. Ακούμε την ανδρική πλευρά για το πως θα πρέπει να διαμορφωθεί η κοινωνία των ανθρώπων μετά την καταστροφή : Δέκα γυναίκες για κάθε άνδρα ώστε το είδος να καταφέρει να αναπτυχθεί ξανά…

Ο παρανοϊκός Στρατηγός Τζακ Ριπερ ( εμπνευσμένος από τον Τζακ τον Αντεροβγάλτη) πατά το κουμπί και εξαπολύει εναντίον της Σοβιετικής Ένωσης πυρηνικούς πυραύλους.  Ο Αμερικάνος Πρόεδρος προσπαθεί να βρει μια λύση ώστε να αποτρέψει την πυρηνική καταστροφή μαζί με τον παρανοϊκό ειδικό σύμβουλο για το πυρηνικό πρόγραμμα Dr. Strangelove πρώην ναζί επιστήμονα.( πόσο ειρωνικό..) Για την ανθρωπότητα όμως είναι ήδη αργά.. οι Σοβιετικοί σε περίπτωση επίθεση είχαν σκεφτεί την ενεργοποίηση ενός όπλου μαζικής καταστροφής για ολόκληρο τον πλανήτη..Οπότε..

Ο Sellers υποδύεται παραδειγματικά τους τρεις ρόλους που του ανατέθηκαν ωστόσο τον ξεχωρίζω στον ρόλο του Dr. Strangelove.  Δεν τον παρουσιάζει μόνο με την γνωστή μανιέρα του παράφρονα ναζί που λίγο-πολύ όλοι γνωρίζουμε πως καταφεύγουν οι ηθοποιοί…Εδώ γίνεται κάτι το εκπληκτικό..Το μισό σώμα του παίζει διαφορετικά από το άλλο μισό. Το χέρι -φάντασμα του Dr. Strangelove θέλει όσο τίποτα άλλο να υψωθεί ψηλά σε ναζιστικό χαιρετισμό ενθυμούμενο τις παλιές εποχές του Φύρερ και ο Dr. Strangelove προσπαθεί ματαίως να το συνετίσει. Το αποτέλεσμα είναι μια εξαιρετική σκηνή.. Ο ρόλος εμφανίζεται μόλις σε δυο σκηνές αλλά είναι αρκετές ώστε να δοθεί το όνομα του στους τίτλους της ταινίας.

  Pink Panther ( 1963, 1975, 1976, 1978, 1982)Ο υπέροχα ηλίθιος επιθεωρητής Κλουζώ

Φινετσάτος εγωπαθής Παριζιάνος επιθεωρητής που νομίζει πως όλα τα γνωρίζει καταφέρνοντας να σπέρνει πάντα το χάος σε κάθε υπόθεση που του ανατίθεται.. Όνομα με έξι γράμματα : Κλουζώ!

Η εμφάνιση και ο χαρακτήρας του επιθεωρητή Κλουζώ είναι αποκλειστική έμπνευση του Peter Sellers.  Οι σεναριογράφοι είχαν σκιαγραφήσει τον επιθεωρητή  σε αδρές γραμμές στο σενάριο, μιας και ο ίδιος δεν ήταν αρχικά ο κύριος πρωταγωνιστής της, ο Sellers τον έφερε στο επίκεντρο της προσοχής. Τον ανάδειξε σε cultural icon και πλέον θεωρείται ένας απο τους πιο αναγνωρίσιμους κινηματογραφικούς χαρακτήρες στην ιστορία του σινεμά. Από το ντύσιμο και την ομιλία μέχρι την προσωπικότητα του όλα φέρουν την σφραγίδα του Sellers. Η υπέρμετρη αυτοπεποίθηση ενός ανίκανου επιθεωρητή που πιστεύει πως είναι ιδιοφυία σε ένα κόσμο ηλιθίων, κάνει από την μια τον θεατή να τον συμπονάει για τα παθήματα του και από την άλλη να μην μπορεί να συγκρατήσει τα γέλια του. 

Παρά την πρόδηλη ανικανότητα καταφέρνει να λύνει στο τέλος τις υποθέσεις έστω και κατά τύχη ανεβαίνοντας τελικά στην ιεραρχία της Γαλλικής Αστυνομίας.

Οι περιπέτειες του κυκλοφόρησαν και σε animation τις δεκαετίες ’60 και ’70 μέσα στα κινούμενα σχέδια όπου εμφανίζεται και ο γνωστός σε όλους μας Ροζ Πάνθηρας. Ενώ στην πρώτη ταινία ”Ροζ Πάνθηρας” ονομαζόταν ένα διαμάντι το οποίο είχε κλέψει ένας γνωστός κακοποιός, στα κινούμενα σχέδια βλέπουμε όντως έναν ροζ πάνθηρα να σπάει τα νεύρα του κοντούλη επιθεωρητή Κλουζώ.

Ο Peter Sellers με την ερμηνεία του ως επιθεωρητής Κλουζώ στιγματίζει για πάντα την καριέρα του αλλά και την ίδια την κωμωδία. Πιάνει το νήμα από τα χέρια του Charlie Chaplin και του Buster Keaton και το ξετυλίγει περίτεχνα φτάνοντας το στο πολύ γνωστό μας ηθοποιό Rowan Atkinson  και στον εξίσου αξεπέραστο Mr.Bean 

The Party ( 1968 ) – Hrundi B. Bakshi 

Ξέρω πως οι περισσότεροι θα τσινίξετε με την επιλογή αυτή. Όχι γιατί η ταινία ‘’Το Πάρτι’’ δεν είναι ξεκαρδιστική αλλά επειδή στο σήμερα είναι κόκκινο πανί για την πολιτική ορθότητα: Το βαμμένο πρόσωπο του Sellers, η προφορά του, ο τρόπος που συμπεριφέρεται σαν ‘’ξωτικός’’ μέσα στους σοβαρούς Άγγλους  σήμερα θα ήταν μια προσβολή απέναντι στους Ινδούς εντός και εκτός της Βρετανικής επικράτειας.  Υπήρξαν δυστυχώς εποχές που η διαφορετικότητα ήταν πηγή κοροϊδίας και αστεϊσμού. 

 Ο άγνωστος Ινδός ηθοποιός Hrundi B. Bakshi  βρίσκεται από λάθος καλεσμένος στο πάρτι ενός σκηνοθέτη ο οποίος όχι απλά τον είχε απολύσει από την ταινία του αλλά τον πέρασε στην ‘’Μαύρη Λίστα των ηθοποιών ώστε να μην ξαναβρεί ποτέ δουλειά. Το πάρτι εξελίσσεται γρήγορα σε καταστροφή αφού ο Bakshi συνεχώς εμπλέκεται αθέλητα σε μια σειρά από ατυχήματα  

Είμαστε αντίθετοι με το κονσεπτ της ταινίας αλλά δεν μπορούμε να μην την αναφέρουμε αφού ο ρόλος του ως Bakshi είναι εξίσου γνωστός και αγαπητός. Ο Sellers ξεκίνησε την καριέρα του σαν εξαιρετικός μίμος φωνών σε ραδιοφωνική εκπομπή στο BBC. Η ικανότητα του να κοπιάρει φωνές, προφορές και κινήσεις μέσα σε 5 λεπτά που συναντούσε κάποιον τον καθιστούσε άνθρωπο χαμαιλέοντα και πολλοί σεναριογράφοι τον σκεφτόντουσαν ώστε να παίξει ρόλους ‘’ξένων’’ σαν να ήταν γηγενής. Στην διάρκεια της καριέρας του υποδύθηκε δεκάδες φορές τους ξένους.  Φυσικά αυτό δεν εξιλεώνει τον ρατσισμό που διέτρεχε μια τέτοια επιλογή. 

 Being there ( 1979 ) – Chance the gardener  

Ο μεσήλικας κηπουρός Chance διώχνεται από την οικία του γηραιού αφεντικού του μόλις εκείνος πεθαίνει από τους νέους κληρονόμους του. Έχοντας ζήσει μια ολόκληρη ζωή μέσα στην έπαυλη με μοναδική συντροφιά την τηλεόραση ο αγαθός κηπουρός δεν γνωρίζει πολλά για την πραγματική ζωή. Τυχαία συναντιέται με μια πλούσια κυρία η οποία τον μπερδεύει με κάποιον άλλον. Η μια παρεξήγηση διαδέχεται την άλλη μέχρι  που ο ταπεινός κηπουρός βρίσκεται σχεδόν ένα βήμα πριν τεθεί υποψήφιος για την Προεδρία των Η.Π.Α. 

 Ο ρόλος του ως Chance αφήνει μια γλυκόπικρη γεύση στο στόμα αν και πρόκειται για κωμωδία. Παρακολουθούμε πως ένα αγνός άνθρωπος μπορεί να βρεθεί μπλεγμένος σε καταστάσεις των οποίων τα μεγέθη και τις συνέπειες αγνοεί. Του χάρισε Χρυσή Σφαίρα καλύτερου ηθοποιού σε μια περίοδο της ζωής που το είχε τεράστια ανάγκη καθώς το άστρο της καριέρας του είχε αρχίσει να φθίνει εξαιτίας των ψυχολογικών του προβλημάτων και του χρόνιου εθισμού του σε ουσίες.

Η ταινία έμελλε να είναι η προτελευταία ταινία στην καριέρα του Peter Sellers αλλά και η τελευταία καλή ταινία στην οποία πρωταγωνίστησε αφού ακολούθησε το άνευρο κύκνειο άσμα του ‘’Τα σατανικά κόλπα του Φου Μαντσού ‘’ ως  Δοκτωρ Φου Μαντσου και του Επιθεωριτή Σμιθ που τον κυνηγά. 

Ο Peter Sellers σφράγισε με την παρουσία του και το ταλέντο του την κωμωδία όχι μόνο στην Μεγάλη Βρετανία αλλά σε ολόκληρο τον κόσμο. Υπήρξε θεμελιωτής της σύγχρονης κωμωδίας αφου επηρέασε αρκετούς σύγχρονους κωμικούς απο τους Monty Python έως τον αείμνηστο Ρόμπιν Γουίλιαμς. Ο ίδιος υπήρξε διαταραγμένη προσωπικότητα στην προσωπική του ζωή και παιδεύτηκε αρκετά απο τους εσωτερικούς του δαίμονες. Πάντα όμως λένε πως η κωμωδία δεν είναι παρά μια τραγωδία παιγμένη με άλλους ρυθμούς..

Μοιραστείτε το Άρθρο
Follow:
Γεννημένη στην Αθήνα. Γράφω για ταινίες, κινούμενα σχέδια και κάπου-κάπου για άγνωστα ιστορικά γεγονότα ( όχι εδώ αλλού ως Ματριόσκα η Κόκκινη γκουκλαρέ το ). Δεν έχω ξεπεράσει το γεγονός πως δεν μπόρεσα να μείνω για πάντα στο Παρίσι. Πρόδηλα δεν μπορώ να γράψω ένα βιογραφικό σημείωμα της προκοπής αλλά δεν πειράζει είμαστε στην εποχή της εικόνας.