Θάνατος με Αφιέρωση- Όταν το παρελθόν παραμένει στο παρόν

Δημήτρης Τζάνογλος Από Δημήτρης Τζάνογλος 4 Λεπτά Ανάγνωσης

Ο βελγικής καταγωγής Didier Daeninckx (1949) αποτελεί μία ακόμα εξέχουσα προσωπικότητα της γαλλικής αστυνομικής λογοτεχνίας και αρθρογραφίας, με πλούσια βιβλιογραφία που ξεκινάει από το 1982, και έντονη πολιτική δράση κυρίως μέσω άρθρων του με περιεχόμενα, μεταξύ (πολλών) άλλων, όπως η βραχύβια Σοβιετική Δημοκρατία Αλσατίας-Λωρραίνης το 1918 και η Σφαγή των Αλγερινών στο Παρίσι το 1961. Στα έργα του, χρησιμοποιώντας την μυθοπλασία προσπαθούσε να ασκήσει κριτική, πολλές φορές ωμή, σε σύγχρονα και μη κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα, όπως η βαρβαρότητα, ο εθνικισμός και η λήθη.

Στα ελληνικά έχουν κυκλοφορήσει μόλις δύο έργα του με την αρχή να γίνεται το 2003 με το μυθιστόρημα Έγκλημα και μνήμη από τις εκδόσεις Πόλις. Στα τέλη του 2018 κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Angelus Novus το Θάνατος με αφιέρωση, ένα βιβλίο που αποτελείται από δύο σύντομες νουβέλες του Daeninckx, σε μετάφραση του Βασίλη Παπακριβόπουλου.

Στην πρώτη ιστορία, Το ξεχασμένο μοιρολόγι, μεταφερόμαστε στη Βρετάνη της βορειοδυτικής Γαλλίας, μία περιοχή με έντονο τοπικιστικό και εθνικό χαρακτήρα, με πολλούς ντόπιους να μη θεωρούν καν τον εαυτό τους Γάλλο. Ο πρωταγωνιστής και αφηγητής της ιστορίας, Μπερνάρ Περόλ, βρίσκεται στη Βρετάνη έχοντας σκοπό να γνωρίσει τον τόπο της προσφάτως αποθανούσας αγαπημένης του. Συντροφιά του έχει μια κάμερα στην οποία απαθανατίστηκαν κάποιες από τις τελευταίες τους στιγμές μαζί, και δείχνει πολύ δεμένος με το αντικείμενο αυτό.

Στο ταξίδι αυτό ο Μπερνάρ θα γίνει μάρτυρας ενός περίεργου θανάτου που θα του γίνει έμμονη ιδέα, οδηγώντας τον σε ένα ταξίδι στο παρελθόν της Βρετάνης κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, βρίσκοντας στοιχεία για προδότες, δωσίλογους και μαυραγορίτες και την επιστροφή τους στην κοινωνία. Παράλληλα ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι διαφορετικές μορφές της πολιτιστικής και εθνικής ταυτότητας των Βρετόνων πριν, κατά τη διάρκεια αλλά και μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, που από τη μία ορισμένοι προσπαθούσαν να κρατήσουν την διαφορετικότητά τους και κάποιοι άλλοι ήταν ικανοί να ξεπουληθούν στον κατακτητή με πρόσχημα την μη-Γαλλική εθνική τους ταυτότητα. Άλλωστε όπως αναφέρεται συγκεκριμένα από τον πρωταγωνιστή «βρισκόμουν μπροστά στην καλύτερη δυνατή απόδειξη ότι ο εθνικισμός είναι ο νεκροθάφτης ακόμα και της ίδιας της ιδέας του έθνους!»

Η δεύτερη νουβέλα, που δίνει και το όνομά της στο βιβλίο, Θάνατος με αφιέρωση, λαμβάνει χώρα στο Παρίσι, με την αφήγηση να γίνεται πάλι σε πρώτο πρόσωπο, από τον Μισέλ, ο οποίος βρίσκεται ήδη δέκα χρόνια στη φυλακή έπειτα από τη δολοφονία δύο αστυνομικών. Έχοντας στο μυαλό του από τη στιγμή που βρέθηκε στη φυλακή τον μεγάλο του έρωτα, την συντρόφισσά του Φιόνα, προσπαθεί να δραπετεύσει ώστε να την συναντήσει ξανά. Σε αντίθεση με την πρώτη νουβέλα της έκδοσης, εδώ η δράση είναι περισσότερη και πιο έντονη, με την γραφή και την αισθητική να έχουν έντονο το neopolar στοιχείο.

Είναι γεγονός πως και στις δύο νουβέλες, η εκάστοτε ιστορία παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον, κάτι στο οποίο προσθέτουν πόντους και οι εξαιρετικές σημειώσεις που συνοδεύουν την έκδοση. Παρ’ όλ’ αυτά, μετά το τέλος της ανάγνωσης αφήνεται μία αίσθηση πως αν οι ιστορίες ήταν περισσότερο ανεπτυγμένες το αποτέλεσμα θα ήταν πιο ολοκληρωμένο.

Σε κάθε περίπτωση, το Θάνατος με αφιέρωση είναι μία πολύ ενδιαφέρουσα και προσεγμένη έκδοση, με τις δύο ιστορίες να μην είναι τυπικά αστυνομικές, αλλά με έντονη noir και neo-polar αισθητική και πολύ έντονο ιστορικό και πολιτικό ενδιαφέρον. Το σίγουρο είναι πως φαίνεται υπέρ του δέοντος η δυνατή πένα του Didier Daeninckx, και είναι κρίμα να μην υπάρχουν περισσότερα βιβλία του στα ελληνικά.

Μοιραστείτε το Άρθρο
Γεννηθείς το 1992 και μεγαλωμένος ανάμεσα στους πατρικούς δίσκους, κατέληξε από μικρός πως ο ένας και μοναδικός θεός είναι o Lemmy. Η Agatha Christie και ο Stephen “βασιλιάς” Κing έφεραν σε μία βαρυσήμαντη θέση την λογοτεχνία δίπλα στη μουσική και ιδιαιτέρως στον σκληρό ήχο. Στον ελεύθερό του χρόνο κρίνει δουλειές αλλονών.