Λίγοι από εμάς ξέρουμε την Mockingbird ως ηρωίδα και ακόμα λιγότεροι πιθανόν έχουμε ασχοληθεί μαζί της στο παρελθόν. Οι περισσότεροι την γνωρίσαμε στη σειρά Marvel’s Agents of S.H.I.E.L.D. ως μια διπλή πράκτορα (της S.H.I.E.L.D. και της S.H.I.E.L.D.), την Bobbi, η οποία μπορούσε να βάλει κάτω αρκετούς καλά εκπαιδευμένους αντιπάλους της. Όμως η ξανθιά πράκτορας έκανε τον κύκλο της και αποχώρησε μαζί με τον Hunter από την ομάδα με μια συγκινητική σκηνή όπου σε ένα bar όλα τα μέλη της ομάδας του Philip Coulson βρίσκονται για να τους χαιρετήσουν υψώνοντας τα ποτήρια τους.
Μια πράκτορας της S.H.I.E.L.D, πρώην σύζυγος του Hawkeye και γενικά μια β’ κατηγορίας ηρωίδα ήταν αυτή που ενέπνευσε την Chelsea Cain να γράψει τις νέες ιστορίες της Bobbi αυτή τη φορά μέσα απ’ τα μάτια της ίδια της ηρωίδας. Αυτό το concept μπορεί με μια πρώτη ματιά να μην φαίνεται ιδιαίτερα πρωτότυπο… Πολλοί ήρωες έχουν ξετυλίξει τις ιστορίες τους με έμφαση στη δικιά τους προσωπική ιστορία. Ο Batman, ο Spiderman, ο Superman έχουν όλοι διαφορετικούς χαρακτήρες και ιδιαιτερότητες, τις οποίες έχουμε γνωρίσει και συζητάμε αρκετά συχνά. Όμως πόσες φορές έχει εστιάσει ο φακός ενός superhero comic σε έναν ήρωα που είναι μαύρος, μουσουλμάνος, άθεος, γυναίκα, κομμουνιστής, gay, antifa; Ελάχιστες… Και το έκοψαν γιατί δεν πούλαγε. Θα φτάσουμε όμως κι εκεί…
Το Mockingbird τελικά έβγαλε μόλις 8 τεύχη την περίοδο Μαρτίου – Οκτωβρίου του 2016. Η συγγραφέας Chelsea Cain ανέλαβε να κάνει ένα ολοκληρωτικό reboot στην Bobbi, το οποίο δεν θα ήταν το ίδιο χωρίς τα πανέμορφα σχέδια της Kate Niemczyk αλλά και τα εξαιρετικά εύστοχα και ελκυστικά εξώφυλλα της Joelle Jones, τα οποία τελικά έμελλε να γίνουν η αφορμή για την επίθεση που δέχτηκε τελικά το comic. Πρόκειται, όπως βλέπουμε, για μια ομάδα γυναικών η οποία μας αφηγείται τις νέες ιστορίες μιας μέχρι τώρα ξεχασμένης ηρωίδας, η οποία τελικά κατέληξε να γίνει μια από τις καλύτερες στιγμές της All new All different σειράς της Marvel.
Η Bobbi δεν είναι μια κλασσική superhero, ή μάλλον δεν είναι καν ακριβώς superhero, καθώς δεν έχει σούπερ δυνάμεις. Η ίδια μας διηγείται τις προσπάθειές της να αποκτήσει σούπερ δυνάμεις, όταν ήταν μικρή, όπου εκτέθηκε σε ακτινοβολία, εξέθρεψε αράχνες για να την δαγκώνουν και διεύρυνε τις αρχαιολογικές της γνώσεις ψάχνοντας για μαγικά αντικείμενα. Όμως τελικά αφού απέτυχε σε όλες της τις προσπάθειες αφέθηκε να ακολουθήσει το δρόμο που προοριζόταν για όλα τα άλλα κορίτσια, δηλαδή να διαβάζει και να σπουδάσει. Και έγινε επιστήμονας, μέχρι που τελικά ανακάλυψε ότι το έβλεπε λάθος απ’ την αρχή. Δεν χρειαζόταν σούπερ δυνάμεις ή ειδικά χρωμοσώματα για να γίνει αυτό που ήθελε από μικρή, γιατί τελικά για να γίνεις superhero «you just need balls».
Όμως η Mockingbird ξέρει ότι δεν είναι όλα ρόδινα στον κόσμο των superheroes για τις γυναίκες. Έτσι λοιπόν μας δίνει το δικό της «μανιφέστο» για τις φεμινίστριες superheroes : «No more sexism. No more racism. Female heroes are just as their male counterparts. We won the war, ladies!». Αλλά αμέσως μας επαναφέρει στην πραγματικότητα: «Ha! Just kidding. It still sucks». Αλλά το πρόβλημα της σύγχρονης κοινωνίας είναι πιο βαθύ. Το πρόβλημα δεν είναι ότι η κοινωνία δεν έχει χώρο για τις γυναίκες superheroes, αλλά ότι στις γυναίκες έχει δωθεί ένας συγκεκριμένος χώρος σε μια κατά τα άλλα ανδροκρατούμενη κοινωνία. Ο ρεπόρτερ (που ονομάζεται Dick Profit), οι αστυνομικοί, γενικά οι πολίτες κατανοούν τόσο τις γυναίκες όσο τους επιτρέπει ο σύγχρονος πολιτισμός, που χαρακτηρίζει τα κορίτσια «υστερικά», που οι έρευνες δείχνουν ότι «οι γυναίκες δεν μπορούν να χειριστούν την κατοχή δύναμης» και γενικά ο πολιτισμός που δεν μπορεί ακόμα «να μιλήσει για τα ταμπόν».
Μέχρι εδώ έχει γίνει σαφές ότι δεν μιλάμε για άλλο ένα comic του συρμού. Οι δημιουργοί του Mockingbird δεν έχουν καμία διάθεση να κρυφτούν πίσω από κάποια mainstream ουδετερότητα. Παίρνουν το λόγο και τον δίνουν στη Bobbi και μόνο σε αυτήν. Η Cain το έχει κάνει σαφές ήδη απ’ το δεύτερο τεύχος, όπου γράφει ότι μέχρι τώρα έχουμε δει μόνο τη «Guy’s version». Τώρα είναι η ώρα να δούμε την ιστορία της Bobbi μέσα απ’ τα δικά της μάτια:
«She will never serve someone else’s story just for the sake of it. She will never suffer an absolute lack of agency only as a means to move forward some other character’s narrative. She gets to be the one who wins».
Έτσι λοιπόν το Mockingbird αποτελείται από δύο κύκλους ιστοριών. Ο πρώτος κύκλος αποτελείται απ’ τα πρώτα 5 τεύχη, τα οποία ξεκινούν και τελειώνουν στα γραφεία της S.H.I.E.L.D., όπου η Bobbi βρίσκεται για να εξετάσουν την ψυχική της κατάσταση, αλλά και για να ανακαλύψει αν έχει υπερφυσικές δυνάμεις. Ουσιαστικά το πρώτο τεύχος αποτελεί ένα αίνιγμα, το οποίο σταδιακά απαντιέται μέσα από τις περιπέτειες στις οποίες μπλέκεται η Mockingbird (και οι οποίες μπορούν να διαβαστούν με οποιαδήποτε σειρά), ώστε τελικά το τέλος να δοθεί στο 5ο τεύχος, το οποίο ανοίγει νέα ερωτήματα για τις περιπέτειες της Bobbi. Σε αυτό τον κύκλο η Bobbi θα βρεθεί σε φετιχιστικές τελετές ντυμένη ανάλογα, στο Αφγανιστάν ανάμεσα σε μια οικολογική καταστροφή, σε ένα μυστικό εργοστάσιο στο βυθό της θάλασσας, αλλά και στην ταράτσα μια πολυκατοικίας με ένα έφηβο κοριτσάκι με σούπερ δυνάμεις.
Ο επόμενος κύκλος, ο οποίος θα κοπεί αναγκαστικά στο 8ο τεύχος θα βρει την Bobbi πάνω σε ένα πλοίο σε μια αποστολή να βρει πληροφορίες για τη δίκη του πρώην άνδρα της του Hawkeye. Στο πλοίο όμως θα βρει μια συγκέντρωση nerds, που επιδίδονται σε βραδιές cosplay, σε τραπέζια DnD, αλλά και σε δολοφονίες, ενώ ένας εχθρός απ’ τα παλιά θα εμφανιστεί για να μας αφηγηθεί η ίδια η Bobbi μια παλιά της ιστορία, απ’ τη δική της την πλευρά. (Όσοι δεν έχετε θέμα με τα spoilers ή εσείς που διαβάσατε ήδη τη σειρά, μπορείτε να ανατρέξετε για το background αυτής της ιστορίας εδώ:
Αφού λοιπόν έχουμε αποφύγει με μεγάλη προσπάθεια να κάνουμε spoilers (γιατί 8 τεύχη είναι και πρέπει οπωσδήποτε να τα διαβάσετε) ήρθε η ώρα να μιλήσουμε για το απότομο τέλος της σειράς. Όπως έγινε φανερό το Mockingbird πρόκειται για ένα comic που λείπει πολύ η οπτική του απ’ την comic βιβλιοθήκη μας. Όσες προσπάθειες κι αν έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια να αποκτήσουν τις δικές τους σειρές ήρωες όπως ο Luke Cage, η Jessica Jones, η Ms Marvel, ακόμα και η Supergirl, είναι φανερό ότι οι πρωταγωνιστές από τις πληττόμενες κοινωνικές ομάδες βγαίνουν πολύ σπάνια στο προσκήνιο. Και φυσικά είναι μεγάλο πλήγμα όταν το καταφέρνουν αυτό (και μάλιστα με τόσο επιτυχημένα αποτελέσματα, όπως το Mockingbird) είναι εγκληματικό οι εταιρείες να αποφασίζουν να τις σταματήσουν, επειδή δήθεν δεν πουλάνε.
Με ένα παρόμοιο σκεπτικό η Chelsea Cain κάλεσε μέσω του twitter τους comic fans να αγοράσουν το 8ο τεύχος του Mockingbird για να στείλουν μήνυμα ότι υπάρχει χώρος στα comics για «women kicking ass».
Please buy Mockingbird #8 this Wed. Send a message to @marvel that there’s room in comics for super hero stories about grown-up women.
— Chelsea Cain (@ChelseaCain) 17 Οκτωβρίου 2016
Mockingbird is cancelled. But we need to make sure @Marvel makes room for more titles by women about women kicking ass.
— Chelsea Cain (@ChelseaCain) 17 Οκτωβρίου 2016
Αυτή η προτροπή της Cain σε συνδυασμό με το φεμινιστικό μήνυμα που έστελνε το εξώφυλλο του τελευταίου τεύχους έδωσαν την αφορμή σε διάφορα trolls της alt-right να κάνουν διαδικτυακή σεξιστική και κρυφοφασιστική επίθεση στην Cain και στο Mockingbird.
Μέσα σε όλο το παραλήρημά τους ισχυρίζονταν ότι το Mockingbird ακυρωνόταν γιατί ήταν πολιτικοποιημένο και φεμινιστικό και έπρεπε ο χώρος των comic να καθαρίσει από τέτοιου είδους «διδακτισμούς». Το αποτέλεσμα ήταν ότι αφενός η Cain έριξε το λογαριασμό twitter της, αφετέρου δημιουργήθηκε κύμα υπεράσπισή της που ξεκίνησε απ’ το hashtag #standwithchelseacain και διευρύνθηκε με καλλιτέχνες που την υποστήριξαν με τις δηλώσεις του, αλλά και με τα έργα τους. Έτσι λοιπόν τη στάμπα «Ask me about my feminist agenda» τη φόρεσαν κι άλλοι comic ηρωες, όπως οι Southern Bastard.
Το κλίμα αναστράφηκε και σαν να μην έφτανε αυτό αυξήθηκαν ραγδαία και οι πωλήσεις του Mockingbird, το οποίο τότε (Οκτώβριος 2016) είχε μόλις κυκλοφορήσει και την πρώτη συλλογή με τα 5 πρώτα τεύχη, η οποία έφτασε μέχρι και στην πρώτη θέση των best seller του Amazon. Αυτές οι εξελίξεις αρχικά δημιούργησαν και κάποιες ελπίδες ότι θα αναιρεθεί η ακύρωση του Mockingbird και ότι η γυναικεία ομάδα θα ξαναπιάσει τα μολύβια και τα πινέλα της. Τελικά όμως αυτό δεν έγινε, το Mockingbird ολοκληρώθηκε στα 8 τεύχη και σαν ειρωνεία σε όλα αυτά μάλλον έρχεται η συλλογή με τα υπόλοιπα τεύχη που κυκλοφόρησε η Marvel, η οποία προφανώς μυρίστηκε ότι θα βγάλει λεφτά απ’ αυτή την ιστορία και με το 2ο τεύχος.
Όμως αφού είχε πλέον μόνο τρία τεύχη απ’ το Mockingbird, ίσως για οικονομικούς λόγους, ίσως και για άλλους ανεξήγητους λόγους, αποφάσισε να προσθέσει άλλα δύο τεύχη της Mockingbird, τα οποία όμως ήταν δύο τεύχη της σειράς New Avengers, στα οποία απλά συμμετείχε η Bobbi και η οποία προφανώς προερχόταν από εντελώς διαφορετικούς δημιουργούς. Έτσι λοιπόν κατέληξε η σειρά που η Bobbi ήταν η πρωταγωνίστρια και στο τέλος «she gets to be the one who wins» να αναμειγνύεται με μια άλλη της περιπέτεια, που μας επέστρεφε στην παλιά καλή «guy’s view».
Η κατάληξη της Mockingbird μπορεί να ανοίγει μεγάλες συζητήσεις, που ξεπερνούν τον χώρο τον comics και δημιουργούν ερωτήματα για το πού οδηγείται η τέχνη όταν το κριτήριό της είναι το κέρδος ή ακόμα όταν οι ιστορίες που αφηγείται πρέπει να τετραγωνίζονται για να χωρέσουν στην «guy’s view», στην κοινωνία που δεν χωράει και πολλούς μαύρους, γυναίκες, κομμουνιστές ή κάθε είδους διαφορετικές σκέψεις από την κυρίαρχη αντίληψη. Αλλά η Mockingbird μας απέδειξε ότι στην τέχνη, όπως και στην κοινωνία ανοίγονται πάντα ρωγμές. Και αν δεν τις ανοίγουν οι άλλοι καλά θα κάνουμε να τις ανοίξουμε εμείς, για να μην βρεθούμε κι εμείς ακυρωμένοι επειδή σκεφτήκαμε, είπαμε, κάναμε κάτι διαφορετικό.
