Οι χαρακτήρες των υπερηρωϊκών κόμικ έχουν κατακλύσει τα τελευταία χρόνια μικρή και μεγάλη οθόνη, με την ποιότητα του αποτελέσματος να ποικίλει ανά την περίπτωση. Ως εκ τούτου, κάθε φορά που ένα νέο σχετικό προϊόν εμφανίζεται, η πρώτη ερώτηση δεν μπορεί παρά να είναι: χρειαζόταν; Έχει να καλύψει κάποιο πραγματικό κενό ή θα αναμασήσει για ακόμα μια φορά τη στερεοτυπική δομή που τείνει να αποτελέσει θέσφατο στις υπερηρωϊκές ταινίες και σειρές; Προσφέρει κάτι ή απλώς προσπαθεί να κεφαλαιοποιήσει περεταίρω την αύξηση του ενδιαφέροντος για τα υπερηρωϊκά κόμικ και εν γένει την αναβίωση της nerd κουλτούρας των τελευταίων χρόνων; Για το The Gifted της Fox, στα μισά πλέον της πρώτης του σεζόν, η απάντηση δείχνει να είναι κατ’αρχάς στη θετική κατεύθυνση του διλήμματος.
Η σειρά τοποθετείται στο σύμπαν των X-Men, σε μια εκδοχή του στην οποία ο φόβος και το μίσος απέναντι στους μεταλλαγμένους έχει φτάσει σε οριακό σημείο. Η ισχύουσα νομοθεσία των ΗΠΑ είναι πολύ σκληρή απέναντί τους, με κάθε αναφορά περιστατικού εκδήλωσης μεταλλαγμένων δυνάμεων να ακολουθείται άμεσα από δίωξη των φορέων του και στις περισσότερες περιπτώσεις απομόνωση ή/και φυλάκιση. Μια υπηρεσία με το όνομα Sentinel Services έχει συγκροτηθεί για την επιβολή αυτών των μέτρων, στη διάθεση της οποίας βρίσκεται ένα ευρύ οπλοστάσιο συσκευών παρακολούθησης, καταγραφής και περιορισμού των μεταλλαγμένων, καθώς και ειδικά ιδρύματα συγκέντρωσής τους σε συνδυασμό με τις φυλακές γενικού πληθυσμού. Η ιστορία ακολουθεί την οικογένεια Strucker, η οποία ανακαλύπτει πως τα δύο νεότερα μέλη της, η Lauren και ο Andy, είναι μεταλλαγμένοι. Ο πατέρας τους, Reed, βρίσκεται ξαφνικά από δημόσιος κατήγορος σε υποθέσεις μεταλλαγμένων να αναγκάζεται να φυγαδεύσει τα παιδιά και τη γυναίκα του, Caitlin, για την προστασία τους από τους πρώην συνεργάτες του. Στην πορεία, αναζητούν και συνεργάζονται με ένα δίκτυο μεταλλαγμένων γνωστό με το όνομα Mutant Underground, που περιλαμβάνει τόσο νέους χαρακτήρες, δημιουργημένους για τη σειρά (Eclipse) όσο και προσαρμοσμένους υπάρχοντες (Polaris, Thunderbird).
Το προφανές πλεονέκτημα της σειράς έγκειται στο ότι μπορεί να λειτουργήσει με τον τρόπο που οι μεταλλαγμένοι ήταν προορισμένοι εξαρχής: ως κοινωνική μεταφορά. Η θεματική του κοινωνικού ρατσισμού και της απομόνωσης εξερευνάται σε πλαίσιο πραγματικής θεσμικής επιβολής της, κάτι που δίνει την ελευθερία στους δημιουργούς να την μελετήσουν βαθύτερα και στις αιτίες και στα αποτελέσματά της. Η αλλαγή των δυναμικών εντός της οικογένειας κατά την ανακάλυψη των μεταλλαγμένων δυνάμεων των παιδιών, μάλιστα, φαίνεται να είναι πιο κοντά στην αλληγορία της σεξουαλικής παρά της φυλετικής διαφορετικότητας. Ο Andy ανακαλύπτει τις δυνάμεις του σε μια έκρηξη οργής σε ένα επεισόδιο bullying στο χορό του σχολείου του, ενώ η Lauren ζούσε ήδη καιρό κρυφά με τη γνώση του εαυτού της. Ταυτόχρονα, η ομαδοποίηση και περιθωριοποίηση της αντίστασης, η βιαιότητα της καταστολής απέναντί τους και το γέμισμα ειδικών και μη φυλακών με μεταλλαγμένους είναι μάλλον εμφανής μεταφορά για την κατάσταση των διαφυλετικών σχέσεων της Αμερικής τα τελευταία χρόνια. Αυτός ο κοινωνικός σχολιασμός, ακόμα και στο πρώιμο και υπαινικτικό στάδιο που φαίνεται να είναι ως τώρα, είναι μια ευπρόσδεκτη αλλαγή στη μεταφορά των μεταλλαγμένων στις οθόνες: οι τελευταίες ταινίες X-Men παραήταν προσανατολισμένες στο υπερηρωϊκό σκέλος και τη μεταφορά event για να δώσουν βάρος στην κοινωνική πλευρά του ζητήματος των μεταλλαγμένων, ενώ το κατά τ’άλλα εξαιρετικό Legion επικεντρωνόταν στο πεδίο της ψυχικής ασθένειας – και μάλιστα σε έναν κόσμο που φαίνεται ακόμα να μην ξέρει και πολλά για τους μεταλλαγμένους.
Η σειρά επίσης αποφεύγει επιδέξια ένα σημαντικό σκόπελο στον οποίο έχει υποπέσει το superhero genre τελευταία: την ανάγκη σύνδεσης με ένα ευρύτερο σύμπαν. Ακολουθώντας το παράδειγμα των Days of Future Past και Logan, εκμεταλλεύεται τη δυνατότητα που προσφέρει το source material να εγκαθιδρύονται διαφορετικά timelines και αντίστοιχες διαστάσεις και σύμπαντα. Απαλλάσσει έτσι τον εαυτό της από την ανάγκη να κλείνει το μάτι στα υπόλοιπα συμβάντα στο σύμπαν των X-Men και να ακολουθεί κανόνες συνέχειας που τίθενται από αυτά, επικεντρώνοντας έτσι στην ιστορία που η ίδια θέλει να πει. Ακόμα και οι ίδιοι οι X-Men στο σύμπαν της έχουν εξαφανιστεί και κανείς δεν ξέρει πού βρίσκονται, αφήνοντας τα όποια δείγματα αντίστασης στην καταπίεση να παλεύουν τα ίδια για την επιβίωση και το δίκιο τους. Ας ελπίσουμε πως αυτή η κατεύθυνση θα συνεχιστεί, γιατί η αντίστροφη πορεία στο Marvel Cinematic Universe και στο Arrowverse έχει αρχίσει να δείχνει σημαντικά δείγματα φθοράς σε βάρος των επιμέρους ιστοριών.
Ταυτόχρονα, όμως, είναι ήδη εμφανή προβλήματα που είναι μάλλον εγγενή στη μεταφορά του superhero genre στην τηλεόραση. Στο επίπεδο της εκτέλεσης, η σειρά δείχνει να μη μπορεί να κάνει την τομή που απαιτείται σε σκηνοθεσία και διαλόγους. Υποπίπτει συχνά στο campy στυλ που κουβαλάει ανέκαθεν το είδος λόγω της νεανικής απεύθυνσής του: μέτριες ερμηνείες, μέτριοι διάλογοι, βαθιά κοιτάγματα πριν αλλάξει η σκηνή, όλα αυτά τα δανεισμένα στοιχεία από τα teen drama που κουβαλάνε οι υπερηρωϊκές σειρές από το Smallville και έπειτα (και που έχουν κάνει το Arrowverse ανυπόφορο για το γράφοντα). Αυτό το στοιχείο ξενίζει ιδιαίτερα λόγω και του γεγονότος πως κατά τ’άλλα είναι μια σειρά που παίρνει αρκετά στα σοβαρά τον εαυτό της και το χιούμορ άλλων αντίστοιχων απουσιάζει σχεδόν εξ’ολοκλήρου. Αμφότερα θα ήταν ανεκτότερα αν δεν είχαν προηγηθεί οι σειρές του Netflix και το Legion, από τις οποίες υστερεί σημαντικά σε αυτές τις πτυχές. Ωστόσο, η σκηνοθεσία είναι καλή ατμοσφαιρικά, η χρήση υπερδυνάμεων καλή στην απόδοση χωρίς υπερβολές και, το βασικότερο, τα κίνητρα των χαρακτήρων πειστικά.
Ο περιορισμός της ως τώρα δράσης στο κυνηγητό μεταξύ των δύο πλευρών, τις επιμέρους συγκρούσεις και το εκ νέου κρύψιμο για την ώρα λειτουργεί, αλλά έχει όρια. Ένα από τα βασικά ζητούμενα για μια σειρά με τέτοια φιλοδοξία είναι να μεταφέρει το πεδίο των συγκρούσεων στον πραγματικό κόσμο: οι αλληγορίες της δεν μπορούν να λειτουργήσουν αποτελεσματικά αποδιδόμενες αποκλειστικά ως σύγκρουση αντίστασης και κατασταλτικών δυνάμεων. Δεν είναι τυχαίο ότι οι πιο ισχυρές στιγμές της είναι στις αλληλεπιδράσεις εντός της οικογένειας Strucker και στη μελέτη του πώς μπορεί να επηρεάσει μια κοινωνική συνθήκη, κατά τ’άλλα δεδομένη, όταν χτυπάει την πόρτα μας. Η επιλογή πάντως ο κύριος αντίπαλος να είναι η έκφανση της συστημικής καταπίεσης υπό τη μορφή των Sentinel Services δίνει τη δυνατότητα επένδυσης σε μια τέτοια κατεύθυνση.
Αναφέραμε ότι η απάντηση στο αν χρειαζόταν μια τέτοια σειρά είναι για αρχή ναι. Το μέλλον της, ωστόσο, θα κριθεί στο κατά πόσον θα μπορέσει να επενδύσει επακριβώς στα στοιχεία που την καθιστούν ιδιαίτερη ή θα υποκύψει στα επιμέρους κλισέ που αναδύονται σε πτυχές της. Η κύρια διαφορετικότητά της πάντως έγκειται στο ότι είναι βασισμένη σε storylines που είναι πιο γειωμένα σε σχέση με τα αντίστοιχα των ταινιών X-Men, όπως το Operation: Zero Tolerance και το Mutant Messiah. Στις παρυφές των μεγάλων event, των συγκρούσεων υπερδυνάμεων με υπερδυνάμεις, των μεγάλων θεματικών απειλής καταστροφής κόσμου και όλων των υπόλοιπων στερεοτύπων των υπερηρωϊκών ταινιών και σειρών, υπάρχει πολύ εύφορο πεδίο το οποίο ήδη καλλιεργείται. Το The Gifted, παρά τις αδυναμίες του, φαίνεται να έχει τον προσανατολισμό να βοηθήσει στην αναγκαία ανανέωση του είδους.
