Ιστορίες βγαλμένες από τις μυθικές ομίχλες του μακρινού Βορρά, μέσα από απέραντες γκρίζες θάλασσες και αχανείς μελαγχολικές χώρες, Ιστορίες που μπλέκουν την απλή καθημερινότητα με μακρινούς κόσμους και διαστάσεις του ονείρου και του εφιάλτη…
Ιστορίες ηρωισμού και προδοσίας, τρυφερότητας και σκληρότητας, αίματος και πάθους, από ανθρώπους που μοιάζουν με θεούς και από θεούς που μοιάζουν με ανθρώπους.
Όταν «Η Γκρίζα Χώρα» έπεσε στα χέρια μου ένα μείγμα χαράς και νοσταλγίας πλημμύρισε τη ψυχή μου, αφού το όνομα του συγγραφέα με μετέφερε στην εποχή της εφηβείας μου. Τότε ήταν που ξεκίνησε μία από τις πιο αγαπημένες εμμονές μου, κληρονομιά από τον πατέρα μου, γύρω από την αναζήτηση και τη συλλογή βιβλίων τσέπης των εκδόσεων Ωρόρα. Πράγματι το όνομα του Θωμά Μαστακούρη είναι άμεσα συνυφασμένο με αυτές τις εκδόσεις. Συγκεκριμένα, ο συγγραφέας ήταν το πρόσωπο πίσω από τη μετάφραση και την επιμέλεια της σειράς “Ανθολογία Επιστημονικής Φαντασίας”, η οποία -δε θα ήταν υπερβολή αν λέγαμε- ότι άνοιξε δρόμους και γέφυρες για ταξίδια του νου και της φαντασίας σε κόσμους αλλόκοτους και μακρινούς. Έτσι μέσα από μια τεράστια ποικιλία ιστοριών με εξωγήινους, ταξίδια στο χωροχρόνο, κοσμικές περιπέτειες, μαγεία, διαστημικό τρόμο ή ακόμα και γέλιο ή μελλοντικό ερωτισμό και φαντάσματα, το ελληνικό κοινό μυήθηκε στο χώρο του φάνταζι και αυτός είναι ο λόγος που η συγκεκριμένη σειρά αγαπήθηκε από τη δεκαετία του ’90 μέχρι και σήμερα. Επιπλέον, ο συγγραφέας σαν ένας σύγχρονος βάρδος έχει δώσει φωνή μέσα από τις μεταφράσεις του σε πλήθος ηρώων επικής και ηρωικής φαντασίας, όπως είναι ο Κόναν ο Βάρβαρος ή ο Έλρικ του Μελνιμπόνε.
Σήμερα, μετά από την έκδοση αρκετών βιβλίων, ο Θωμάς Μαστακούρης έρχεται να συμπληρώσει την παρακαταθήκη του με τη “Γκρίζα Χώρα κι άλλες ιστορίες από τον μακρινό Βορρά”, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις SEΛΙΝΙ. Η “Γκρίζα Χώρα” είναι μια συλλογή ιστοριών που έχει στόχο όχι μόνο να μας εισάγει στον αρχέγονο κόσμο των Βίκινγκ και των Κελτών, αλλά να μας μυήσει σε ολόκληρη την κοσμοθεωρία τους. Έτσι, πρόκειται για μια μυθοπλασία, που έχοντας το χαρακτήρα λαϊκού παραμυθιού αντλεί τη θεματική της από τις παραδόσεις, τα ήθη, τα έθιμα και τη μυθολογία των λαών του Βορρά προκειμένου αφενός να προκαλέσει τον θαυμασμό μας κι αφετέρου να επιτελέσει μια περισσότερο παιδαγωγική λειτουργία. Πράγματι, ο αναγνώστης θα βρεθεί, καταρχάς, αντιμέτωπος με μια πλούσια συλλογή πληροφοριών και λαογραφικών στοιχείων για τους λαούς αυτούς που έχουν πάρει πλέον περισσότερη δημοσιότητα εξαιτίας τηλεοπτικών παραγωγών όπως η σειρά Vikings.
Αυτό είναι από μόνο του πολύ σημαντικό, αφού πρόκειται για μια παράδοση που για αιώνες βρισκόταν παραγκωνισμένη στο περιθώριο, εξαιτίας της παντοδυναμίας της δυτικής προτεσταντικής οπτικής και της ακόρεστης βιομηχανικής παραγωγής που θέτει στο περιθώριο οποιαδήποτε άλλη αντιμετώπιση της σχέσης του ανθρώπου με τη φύση και τον κόσμο εν γένει. Μέσα, λοιπόν, από τους θεούς, τους ήρωες, αλλά και τους απλούς ανθρώπους προβάλλεται ένα εντελώς διαφορετικό μοντέλο ζωής.
Έτσι, τεράστια μεγέθη όπως είναι ο έρωτας, ο πόλεμος, η εκδίκηση, η ανθρώπινη καλοσύνη και η συμπάθεια, η πανουργία κλπ εξετάζονται υπό ένα πρίσμα εντελώς διαφορετικό από αυτό που έχουμε συνηθίσει ως (μετα) νεωτερικοί άνθρωποι. Για να το πετύχει αυτό ο συγγραφέας επιλέγει τη συγκριτική μέθοδο, μέσα από τη σύγκρουση αντίρροπων δυνάμεων, όπως είναι αυτή της παλαιάς θρησκείας και του χριστιανισμού. Μέσα από την αντιπαράθεση αυτή, η οποία προβάλλει μέσα σε μια new age ατμόσφαιρα, επιτελείται η παιδαγωγική λειτουργία των ιστοριών, αφού τα ανδραγαθήματα θεών και ανθρώπων αποτελούν την πλατφόρμα επικοινωνίας του παρελθόντος με το σήμερα, μια εποχή επίσης μεταβατική και άκρως συγκρουσιακή.
Το μοτίβο αυτό, βέβαια, δεν μας είναι άγνωστο, αφού η διδασκαλία επών ήταν από την αρχαιότητα προσφιλής μέθοδος διαπαιδαγώγησης και διδασκαλίας. Έτσι, το ηρωικό παρελθόν των Κελτών, οι μύθοι, οι δοξασίες, οι περιπέτειες τους γίνονται η δεξαμενή μέσα από την οποία αντλούνται πρότυπα συμπεριφοράς. Από τα ανωτέρω προκύπτει ότι η «Γκρίζα Χώρα» είναι μια συλλογή ιστοριών που γεννήθηκε μέσα από την ανάγκη προβολής μιας διαφορετικής προσέγγισης του κόσμου.
Η μαγεία και η φαντασία, έννοιες καταραμένες και ξεπερασμένες την εποχή του ατμού και της μηχανής γίνονται το όχημα ώστε ο αναγνώστης να δει ολόκληρα σύμπαντα να γεννιούνται και να πεθαίνουν, νέες προοπτικές και αδύνατες πιθανότητες, γεννημένες ουτοπίες μέσα από την άδεια κόγχη του Όντιν. Ο Φρέκι (Αχόρταγος) και ο Γκέρι (Ακόρεστος), οι δύο λύκοι του Θεού τον απομακρύνουν από τα πρότυπα του καταναλωτισμού και της ματαιοδοξίας. Η Χούγκιν (Σκέψη) και η Μούνιν (Μνήμη) τον καλούν να μάθει από το παρελθόν και να προβλέψει το μέλλον μέσα από τους ρούνους της Ιστορίας. Ο Φρέι του προτείνει αγάπη και ειρήνη στον αντίποδα παθιασμένων εκστρατειών μίσους. Η Φρίγγα διδάσκει μητρική αγάπη και ο Θορ ανεμελιά και γενναιότητα, μεγαλοψυχία και επιμονή. Όλοι αποκτούν ζωή μέσα από τη δυναμική γραφή του Θωμά Μαστακούρη, που άλλοτε σαν μύστης και άλλοτε σαν περιπλανώμενος βάρδος αφηγείται ιστορίες επικού κάλλους που φωτίζουν τις αρετές των ηρώων του μακρινού Βορρά, μας αποκοιμίζουν σαν παραμύθια και μας κρατούν ξύπνιους σαν μανιφέστα. Αυτές είναι οι ιστορίες της Γκρίζας Χώρας, όπου οι θεοί περπατούν ανάμεσα στους θνητούς και οι θνητοί μοιάζουν με θεούς!
