Αναδημοσίευση: Comic Cultura #03 / Κείμενα: Λένα Τζιογκίδου
Η ποικιλομορφία των ελληνικών κόμικς και της θεματολογίας τους αυξάνεται εντυπωσιακά χρόνο με το χρόνο. Το ζήτημα της διαφορετικότητας μπορεί να μην έχει απασχολήσει πολύ και πολλούς μέσα στον χώρο των κόμικς μέχρι πρόσφατα, αλλά τα τελευταία χρόνια η φωνή τους γίνεται ολοένα και δυνατότερη, ειδικά στο κομμάτι που αφορά τα ΛΟΑΤΚΙ άτομα.
Η εγχώρια παραγωγή τέτοιου είδους κόμικς υπήρξε στο παρελθόν λιγοστή. Άργησε αρκετά συγκριτικά με την άνθιση που είχαν στις υπόλοιπες δυτικές χώρες και δεν εξελίχθηκε καν γραμμικά. Είχε τις παύσεις της και τις εξάρσεις της. Τα πρώτα δείγματα που έχω υπόψιν μου ήταν κάπου στα 80s, τα κόμικς του Δημήτρη Παπαϊωάννου, ιστορίες ομοφυλόφιλου έρωτα στις σελίδες της Βαβέλ και του Παρά Πέντε. Ποιητικές ιστορίες, ιδιαίτερου εικαστικού ύφους, έδωσαν το στίγμα τους στα αντισυμβατικά περιοδικά ενήλικων κόμικς της περιόδου. Το σήκωνε κι η εποχή των αναταραχών, το κίνημα για την απελευθέρωση των ομοφυλόφιλων και της σεξουαλικότητας εν γένει.
Τα επόμενα κόμικς που έπεσαν στην αντίληψή μου με σχετική θεματολογία ήταν πολύ μεταγενέστερα. Δεν ήταν πλέον σε περιοδικά μαζικής κυκλοφορίας, αλλά σε έντυπα πιο ειδικού ενδιαφέροντος. Το Στη μέση ο Μανώλης των Λύο Καλαβρυνού (σενάριο) και Ηλία Κυριαζή (σχέδιο), κυκλοφορούσε στα 00s σε συνέχειες, στο γκέι περιοδικό 10%. Η υπόθεση είχε να κάνει με έναν νεαρό gay κρητικό που έρχεται στην Αθήνα για σπουδές και την ερωτική του ζωή. Την ίδια περίπου περίοδο κυκλοφορούσε σε συνέχειες και το κόμικ Girl on Girl (σε σεναρίο – σχέδιο Ηλία Κυριαζή), στην free press εφημερίδα City Uncovered για τις σχέσεις ενός ζευγαριού λεσβιών. Στο City Uncovered δημοσιευόταν επίσης και το κόμικ Super Condom του Tasmar. Δεν έχω εικόνα για το αν έτυχαν αναγνώρισης από το ευρύτερο κοινό των κόμικς, υποθέτω όμως ότι θα έπαιξαν θετικό ρόλο στη ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα και θα την εξοικείωσαν με το μέσο.
Στη δεκαετία που διανύουμε, τα ΛΟΑΤΚΙ κόμικς κερδίζουν έδαφος, γίνονται πιο δημοφιλή κι απενοχοποιούνται σε μεγάλο βαθμό. Ξεκινώντας από τα φανζίνς. Θα ξεχωρίσω τα Τέρατα στην ντουλάπατου Στηβ Στιβακτη (αν και δεν είναι κόμικ αλλά εικονογραφημένη ιστορία), για το πώς εγκαταλείπει κανείς την ασφάλεια της ντουλάπας με τα μυστικά και βγαίνει στο φως, μια χιουμοριστική και συγκινητική ιστορία. Επίσης το πανέμορφο queer παραμύθι του Εσμέ.
Τα τεύχη της σειράς Μαλάκα Λεσβίες! της Σμαρ που απομυθοποιεί τις λεσβίες, σπάει τις στερεοτυπικές απεικονίσεις και αποτυπώνει με χιούμορ στιγμιότυπα της ζωής των λεσβιών στη σημερινή Ελλάδα, όπως και τη γλυκιά καλοκαιρινή ιστορία Τα κρουασανάκια δεν είναι τα ίδια.
Τα κόμικς της Έλενας Γώγου που περιέχουν απρόβλεπτους, διαφορετικούς ήρωες και ηρωίδες: Undead, Bloodfest και Άρπη (δημοσιεύεται σε συνέχειες στον Μπλε Κομήτη σε σενάριο Ηλία Κυριαζή).
Τέλος , τα κόμικς του Σπύρου Δερβενιώτη Yesternow, Shark nation, Hasta la vista baby με ΛΟΑΤΚΙ χαρακτήρες και προβληματισμούς πάνω στα «ακανθώδη ζητήματα» που έχουν να κάνουν με τη διαφορετικότητα στη σεξουαλικότητα αλλά και γενικότερα.
Η λίστα με τα κόμικς που σπάνε τις στερεοτυπικές αντιλήψεις περί φύλου και σεξουαλικότητας αυξάνεται κάθε χρόνο σε ποσότητα αλλά και ποιότητα. Αξίζει να την εξερευνήσει κανείς, με ανοιχτούς ορίζοντες, ανεξάρτητα από τις σεξουαλικές του προτιμήσεις.
Μένει να βρουν κι οι υπόλοιπες μειονοτικές κοινωνικές ομάδες φωνή μέσα από τα κόμικς, ώστε να χωρούν πολύ περισσότεροι διαφορετικοί (ή όχι και τόσο τελικά!) ήρωες κι ηρωίδες απ’ όσους έχουμε συναντήσει μέχρι σήμερα.