Έχουμε ήδη πει πόσο μας άρεσε ο πολύπλοκος, βαθιά ανθρώπινος αλλά και γεμάτος φαντασία κόσμος που έφτιαξε ο Scott Lynch στο πρώτο βιβλίο της σειράς «Ευγενείς Μπάσταρδοι». Με μια στέρεα αφηγηματική βάση, οι περιγραφές του για τους αρχαίους αραχνούφαντους πύργους της Καμόρ, μιας fantasy Βενετίας που βρίθει πολιτικών μηχανορραφιών και προδοσιών, θρύλων, μύθων αλλά και… θρησκευτικών δοξασιών. Η Καμόρ και οι κάτοικοι της απέκτησαν, μέσα από τις σελίδες του πρώτου βιβλίου, μια ξέχωρη ζωή από αυτή των ηρώων/κλεφτών που κατοικούσαν και λειτουργούσαν σε αυτή.
Την ίδια στιγμή, με έναν πολύ προσγειωμένο τρόπο και σε ένα low magic σκηνικό, ο Lynch καταφέρνει με έναν έξοχο τρόπο να συνδυάσει τα νοητικά παιχνίδια αλλά και τις ανθρώπινες στιγμές του heist είδους με το fantasy, σε αστικό τοπίο μάλιστα. Ένα τέτοιο κατόρθωμα δημιουργικά δεν ήταν καθόλου εύκολο, όμως απέδωσε εξαιρετικά.
Θα περίμενε κανείς λοιπόν πως και το δεύτερο βιβλίο της σειράς, το Κόκκινες Θάλασσες, Κόκκινοι Ουρανοί (στα ελληνικά από τις εκδόσεις Anubis, σε μετάφραση της Βασιλιάνας Ζηκίδη), o Lynch θα εμβάθυνε στα κεκτημένα του. Σίγουρα κανείς δε θα του έφερνε αντίρρηση. Στην αρχή μάλιστα του βιβλίου φαίνεται πως αυτό κάνει. Ωστόσο το Κόκκινες Θάλασσες τελικά καταλήγει να είναι ένα πολύ διαφορετικό βιβλίο, στο οποίο ο Lynch ξεδιπλώνει τη φιλοδοξία του να αγγίξει, όπως φαίνεται, κάθε «εγκληματικό» είδος, καθώς εδώ μετατρέπει τους ήρωες του από gentlemen κλέφτες σε κλέφτες των ωκεανών, δηλαδή… πειρατές!
Όλα εδώ φαίνονται πιο μεγάλα, πιο πολύπλοκα, πιο ριψοκίνδυνα… πιο. Αντί για την Καμόρ, ο Lynch εισάγει δύο νέες μεγάλες περιοχές, συν όλα τις μικρότερες στάσεις που κάνουν οι Μπάσταρδοι στο ταξίδι φυγής/ κατάστρωσης σχεδίων. Αν και όπως εξομολογείται και ο ίδιος, δεν κατέχει τη ναυτική ορολογία πλήρως, τόσο η έξαψη όσο και το πάθος του για τους ήρωες και τον κόσμο τους καταφέρνουν και παρασύρουν τον αναγνώστη στο να παλέψει με τα κύματα και τους ανέμους, όσο ο συγγραφέας παλεύει με τα ονόματα τους!
Ευτυχώς η μετάφραση της κας Ζηκίδη δεν χάνει ποτέ το δικό της ρυθμό και καλύπτει δυναμικά τα όποια κενά στην απόδοση του ναυτικού περιβάλλοντος, ενώνοντας τις γραμμές των περιγραφών και της ατμόσφαιρας.
O κόσμος των κλεφτών/ πειρατών πλέον μεγαλώνει και αποκτά ζωή πέρα από τις φήμες και τις προκαταλήψεις που μπορεί να έχουν για αυτόν οι ήρωες του βιβλίου. Με περιγραφές ζωντανές, γεμάτες συναίσθημα και αγάπη για το περιεχόμενο του κόσμου αυτού (κάτι πολύ δύσκολο καθώς πολλές περιγραφές στη δημιουργία κόσμων συνήθως θυμίζουν καταλογογράφηση ή απλή παράθεση πληροφορίων).
Νέες κοινωνίες, νέες γλώσσες, νέες παραδόσεις, όλα περνάνε στον αναγνώστη σχεδόν ήδη βιωμένα, με έναν μεγάλο βαθμό αυθεντικότητας, ανεξάρτητα από τις προκαταλήψεις/ ιδεολογίες των ηρώων, παρόλο που αυτές παίζουν καθοριστικό ρόλο, πολύ μεγαλύτερο από ότι στο πρώτο.
Στις Κόκκινες Θάλασσες, κάτω από Κόκκινους Ουρανούς, η κεντρική ιδεολογία των Ευγενών Μπάσταρδων έρχεται πολύ πιο έντονα στο προσκήνιο. Βέβαια είναι ταυτισμένη με την θρησκευτική τους πίστη στον αιρετικό 13ο θεό, τον κρυφό Διεφθαρμένο Δεσμοφύλακα, των προστάτη των κλεφτών, όμως αυτό δεν αποτελεί παρά την εγγραφή (ή καλύτερα παραχάραξη) της κοινωνικής τους ιδεολογίας στο ευρύ και ήδη καθιερωμένο σύστημα πεποιθήσεων. Σα να αποκτά μια σημασιολογία το σημαίνον της κοινωνικής αντίδρασης.
Για τους Ευγενείς Μπάσταρδους, οι κλέφτες πρέπει να ευημερούν, δηλαδή να αλληλοβοηθιούνται, να δείχνουν αλληλεγγύη παρά τις αντιθέσεις που μπορεί να έχουν μεταξύ τους. Η δεύτερη εντολή τους είναι πιο ενεργητική: είναι να τιμωρούν τους έχοντες, τους καταπιεστές και εκμεταλλευτές τους. Ακόμα και στο σημείο της εξόντωσης, όταν το κοινωνικό συμβόλαιο σπάει, όπως φαίνεται εδώ…
Αλληλεγγύη και εκδίκηση, ταξικά προσανατολισμένες, αυτές είναι οι αρχές των κλεφτών/ πειρατών του Lynch. Δύο εντολές, αδιαχώριστες μεταξύ τους που δημιουργούν κάτι παραπάνω από δύο χαρακτήρες ηθικούς αλλά παράνομους, όπως έχουμε δει σε άλλα πειρατικά/ heist έργα (και σε λιγότερα fantasy).
Οι ίδιοι οι χαρακτήρες του, ο γοητευτικός Λοκ Λαμόρα (που δεν είναι το πραγματικό του όνομα) και ο Ζαν Τάνεν (που είναι το πραγματικό του όνομα) περνούν τις δικές τους δοκιμασίες και δεν επαφίονται στις εμπειρίες του παρελθόντος. Γεμάτοι σπιρτάδα και ικανότητες, παρουσιάζονται πολύ πιο ανθρώπινοι και τρωτοί στις νέες καταστάσεις που τους ρίχνει η τύχη. Ναυαγοί σχεδόν πάνω στις θάλασσες της ζωής τους. Αυτό ισχύει τόσο σε επίπεδο χαρακτήρων όσο και πλοκής, καθώς το βιβλίο τελειώνει με ένα αγωνιώδες cliffhanger, κάτι που μας κάνει να ανυπομονούμε για τη συνέχεια της σειρά!
Ταξιδεύουμε και εμείς λοιπόν σε κόκκινες θάλασσες, κάτω από κόκκινους ουρανούς, ως που να τα ξαναπούμε με τους Ευγενείς Μπάσταρδους!.
