Στρουμφάκια – Στρουμφίζοντας την Ιστορία!

Ξανθή Χόβρη Από Ξανθή Χόβρη 11 Λεπτά Ανάγνωσης

Η ιστορία των Στρουμφς ξεκινά σε ένα γεύμα μεταξύ δυο Βέλγων σκιτσογράφων: του Peyo (Pierre Gullifrod )και του André Franquin.  Οι δυο τους γευμάτιζαν ανέμελα όταν ο Peyo ξέχασε, προς στιγμή, τη γαλλική λέξη για το αλάτι και είπε στον Franquin:

Δώσε μου το στρουμφ! 

Για να πάρει την απάντηση:

 -Στρούμφισε με το Στρουμφ και ξαναδώστο πίσω! 

Αυτό ήταν! 

Μια λέξη είχε μόλις γεννηθεί! Για ένα ολόκληρο σαββατοκύριακο μιλούσαν μεταξύ τους αποκλειστικά και μόνο άπιαστα στρουμφίστικα. 

Ο Peyo  ήταν δημιουργός, σκιτσογράφος και συγγραφέας του comic strip με τίτλο ‘’Johan et Pirlouit’’, το οποίο δημοσιευόταν από το 1958 στο περιοδικό ‘’Spirou’’. Πρωταγωνιστές ήταν ο Johan ακόλουθος ενός βασιλιά και ο κοντοπονηρούλης φίλος του Pirlouit. Η εποχή; Κάπου στον Μεσαίωνα. Μέσα στην δική τους ιστορία πρωτοεμφανίστηκαν τα στρουμφάκια στις 23 Οκτωβρίου του 1958.  Από την πρώτη στιγμή έκαναν πάταγο στους αναγνώστες. 

Σε λιγότερο από δυο μήνες ξεκίνησαν, στο ίδιο περιοδικό, τις δικές τους ανεξάρτητες περιπέτειες. 

Τα Στρουμφς είναι κοντά, μπλε, πανομοιότυπα ανθρωπάκια, τα οποία  ζουν όλα μαζί σε μανιταρόσπιτα και τρέφονται αποκλειστικά με φύλλα σαρσαπαρίλας (ενός φυτού αρκετά γνωστό στην Κεντρική Αμερική) στα κόμικς ή με βατόμουρα στα κινούμενα σχέδια.  

Μένουν σε κοινότητα και αποφασίζουν συλλογικά, με αρχηγό τους τον σοφό Παπα-Στρουμφ, o οποίος διαφέρει από τα υπόλοιπα στρουμφάκια: Είναι ηλικιωμένος με λευκή γενειάδα και φορά κόκκινο παντελόνι και σκουφί εν συγκρίσει με τα υπόλοιπα Στρουμφς, τα οποία φορούν λευκά και είναι καλοξυρισμένα. 

Ορισμένα στρουμφάκια ξεχωρίζουν από τα υπόλοιπα, καθώς φέρουν διάφορα αξεσουάρ τα οποία υποδηλώνουν είτε το επάγγελμα, είτε κάποια ιδιαιτερότητα του χαρακτήρας τους. Έτσι, ο Λιχούδης, ο μάγειρας του στρουμφοχωριού, φορά σκούφο μαγείρου και κρατά μια κουτάλα ενώ ο Σπιρτούλης, ο εκνευριστικός ξερόλας του στρουμφοχωριού, φορά τεράστια μαύρα γυαλιά μυωπίας, ώστε να δείχνει πιο έξυπνος από όλους. 

Αρχικά, τα στρουμφάκια ήταν μόλις 100, αλλά σύντομα το χωριό μεγάλωσε καθώς νέοι χαρακτήρες προστέθηκαν με την πάροδο του χρόνου. Όλα τα στρουμφάκια είναι υπεραιωνόβια και η ηλικία τους είναι συνήθως απροσδιόριστη. Φαίνεται να παραμένουν νέα για μεγάλο χρονικό διάστημα. 

Η γλώσσα των Στρουμφς είναι σχετικά εύκολη. Την περισσότερη ώρα μιλούν κανονικά όπως οι άνθρωποι, αλλά πού και πού χρησιμοποιούν το πρώτο συνθετικό στρουμφ– και ανάλογα την γλώσσα που μιλάνε την αντίστοιχη λέξη που θέλουν να πουν π.χ.: Στρουμ-φοβήθηκα ή στρουμφο-έφαγα.

Στην ελληνική αργκό έχει περάσει και η φράση ”Τη στρούμφισα!” αντίστοιχο της φράσης ”Την πάτησα!”.

Ο βασικός κακός της ιστορίας λέγεται Gargamel, το οποίο στα ελληνικά το κάναμε Δρακουμέλ, ώστε να θυμίζει τον γνωστό τρομακτικό Δράκουλα των Καρπαθίων, αν και καθόλου γοητευτικός στην όψη, όσο ο γνωστός Κόμης: Είναι καραφλός, ξεδοντιάρης, με τεράστια μύτη και φορά ένα μαύρο μακρύ φόρεμα μπαλωμένο. Αντιπαθεί όσο τίποτα τα ‘’απαίσια στρουμφάκια’’ και στο κόμικ επιθυμεί να τα πιάσει όλα, ως βασικό συστατικό της δημιουργίας χρυσού. Στα κινούμενα σχέδια θέλει να τα φάει και στις νεότερες ταινίες να τα χρησιμοποιήσει ώστε να αποκτήσει ανίκητες μαγικές δυνάμεις. 

Σαν συνεργάτη έχει την γάτα του Azrael, Ψιψινέλ στα ελληνικά, η οποία στην πραγματικότητα τον αντιπαθεί αλλά τον ανέχεται (όπως όλες οι γάτες τους περισσότερους από εμάς).  

Οι πρώτες ταινίες και η εμφάνιση του πρώτου θηλυκού Στρούμφ στην ιστορία των Στρουμφς. 

Το 1965 βγαίνει στους βελγικούς κινηματογράφους η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία των Στρουμφς με τίτλο ‘’Les aventures des Schtroumpfs’’ διάρκειας 87 λεπτών καθηλώνοντας μικρούς και μεγάλους στις σκοτεινές αίθουσες. Η ασπρόμαυρη ταινία δεν είναι παρά συρραφή πέντε επεισοδίων τα οποία είχαν προβληθεί από το Βαλλονικό δίκτυο WALLOON TV από το 1961 έως το 1965. 

Ένα χρόνο αργότερα στο κόμικ εμφανίζεται το πρώτο θηλυκό Στρουμφ, με το όνομα Στρουμφίτα. Η Στρουμφίτα ήταν δημιούργημα του Δρακουμέλ, ο οποίος επιθυμούσε να σπείρει τη ζήλια ανάμεσα στα αρσενικά στρουμφάκια του χωριού.  

Τα μικρά μπλε ανθρωπάκια έκαναν τα πάντα για να τραβήξουν την προσοχή της μελαχρινής Στρουμφίτας και ο Παπα -Στρούμφ πονοκεφάλιασε μέχρι να τους συνεφέρει. Ευτυχώς, η ίδια η Στρουμφίτα αποφάσισε πως θέλει να γίνει καλή και πραγματικό Στρουμφ και ο Παπα- Στρουμφ ασκώντας τα μαγικά του κόλπα την έκανε το πρώτο πραγματικό θηλυκό στρουμφάκι και της πέρασε και μια χρωμοβαφή για να την κάνει ξανθιά. 

Για χρόνια η Στρουμφίτα ήταν το μοναδικό θηλυκό στρουμφάκι του χωριού, μέχρι που προστέθηκαν και άλλοι θηλυκοί χαρακτήρες. Τόσο στο κόμικ, όσο και στα κινούμενα σχέδια η Στρουμφίτα συνέχιζε να είναι μπελάς για τα αρσενικά στρουμφάκια και πολύ συχνά έφευγε από το χωριό, ώστε να αποκατασταθεί… η ηρεμία του… 

Μόλις τη δεκαετία του ‘80 και μέσω των κινουμένων σχεδίων, η Στρουμφίτα γίνεται μόνιμος χαρακτήρας στην σειρά. Η αλλαγή αυτή έγινε κυρίως για εμπορικούς λόγους. Τα μικρά κορίτσια έπρεπε με κάποιο τρόπο να βλέπουν και εκείνα την σειρά, ώστε να αγοράζουν παιχνίδια και αντικείμενα βασισμένα στα στρουμφάκια. Έγινε όμως και για έναν ακόμη λόγο. 

Αρκετοί είχαν αφήσει υπονοούμενα πως ένα χωριό μόνο με άνδρες ήταν στην πραγματικότητα μια ιδανική κοινότητα ομοφυλοφίλων. Οι δημιουργοί της σειράς θέλοντας να αποκαταστήσουν την ετεροκανονικότητα και τον ανδρισμό του στρουμφοπληθυσμού έβαλαν την Στρουμφίτα ανάμεσά τους. 

Φυσικά δεν παρέλειψαν να την ‘’ντύσουν’’ με όλα τα γυναικεία στερεότυπα… Ήταν κοκέτα, ζηλιάρα, εκμεταλλεύτρια, άλλοτε αφελής και άλλοτε πονηρή, γινόταν εύκολος στόχος του κακού Δρακουμέλ και έφερνε σε δύσκολη θέση όλο το χωριό.  

Ο επόμενος θηλυκός χαρακτήρας εμφανίζεται μόλις το 1988 και είναι η αδερφή της η Κοτσιδούλα, πάλι φτιαγμένη από τα μάγια του κακού Δρακουμέλ… Γενικότερα οι γυναίκες φτιάχνονται από το Κακό και μετά ο καλός Παπα -Στρούμφ της κάνει καλές… 

Ένα τέλειο πατριαρχικό μήνυμα μέσα σε παιδικό κόμικ.. 

Το 1976 κυκλοφορεί η αυθεντική ιστορία των Στρουμφς, όπως εμφανίζεται με την ιστορία των Johan and Pirlouit  ‘’Το φλάουτο των 6 Στρουμφς’’, το οποίο επανασχεδιάζεται και κυκλοφορεί στην Αμερική του 1983 με τίτλο ‘’Το μαγικό φλάουτο των Στρουμφς’’. 

Η σειρά κινουμένων σχεδίων  

Η εταιρεία Hanna-Barbera productions λαμβάνει τα ηνία για την δημιουργία της σειράς κινουμένων σχεδίων με πρωταγωνιστές τα Στρουμφάκια από  το 1981 μέχρι το 1989. Συνολικά προβλήθηκαν 258 επεισόδια για εννέα ολόκληρα χρόνια σημειώνοντας τεράστια επιτυχία. 

Η σειρά διανεμήθηκε σε όλους τους τηλεοπτικούς σταθμούς της γης και πολλά παιδιά κάθε Σαββάτο πρωί απέκτησαν την συνήθεια να στήνονται μπροστά τις οθόνες της τηλεόρασης αγουροξυπνημένα για να απολαύσουν τις περιπέτειες των Στρουφακίων. 

Στην Ελλάδα, η σειρά προβλήθηκε από τα κρατικά κανάλια ΕΡΤ -1 και ΕΡΤ- 2 τόσο πρωί, όσο και απόγευμα. Τα μικρά στρουμφάκια χόρευαν και γελούσαν στο μικρό τους χωριό και χιλιάδες γονείς αγόραζαν εκατοντάδες αντικείμενα στα παιδιά τους. 

Το 2021, οι εταιρίες Peyo Productions, IMPS και Dupuis Audiovisuel δημιούργησαν μια σειρά επεισοδίων των Στρουμφς σε νέες περιπέτειες. Η νέα σειρά είναι γυρισμένη σε computer- animated στυλ, ώστε να είναι πιο οικείο στις νεότερες γενιές. Τα 9 επεισόδια έπαιξαν πρώτα στην βελγική τηλεόραση μέχρι αρχές Ιουνίου του 2021 ενώ αναμένονται να κάνουν πρεμιέρα στην Αμερική μέσω του Netflix στα μέσα του Σεπτεμβρίου του 2021. Άγνωστο πότε θα προβληθούν στην Ελλάδα.

Δεν είναι η πρώτη φορά που βλέπουμε τα Στρουμφς να ΄χουν εισαχθεί στην νέα κουμπιουτερίστικη εποχή μας. Η Sony το 2011 ξεκίνησε μια τριλογία νέων ταινιών Στρουμφς συνδυάζοντας ηθοποιούς και στρουμφάκια. Η ταινία ”The Smurfs ” σημείωσε επιτυχία για να ακολουθήσει το δεύτερο σίκουελ το 2013. Η τελευταία τους ταινία ”Smurfs: The lost village” ήταν γυρισμένη αποκλειστικά στον υπολογιστή με μοναδικούς πρωταγωνιστές τα αγαπητά στρουμφάκια.

Ιδιαίτερη επιτυχία είχαν και οι δίσκοι τους  με παιδικά τραγούδια, τα οποία παίζονται μέχρι και σε γάμους των σημερινών millennials ως intro του ζευγαριού στην αίθουσα δεξιώσεων (το ΄χω ζήσει). 

Η δημοφιλία τους, ιδιαίτερα στο Βέλγιο και στην Γερμανία είναι τέτοια ώστε μέχρι σήμερα, φανατικοί συλλέκτες να ψάχνουν μετά μανίας τις φιγούρες των αγαπημένων τους χαρακτήρων ανά το κόσμο πληρώνοντας υπέρογκα χρηματικά ποσά. Πολλά εστιατόρια τις δεκαετίες ‘70 και ‘80 είχαν ονομάσει τα παιδικά τους γεύματα με ονόματα από τα Στρούμφς..Λίγο creepy αν σκεφτούμε πως ο Δρακουμέλ ήθελε όντως να φάει στρουμφάκια.. Αρκετά θεματικά πάρκα των Στρουμφς άνοιξαν κατά καιρούς σε ολόκληρο το κόσμο, με το τελευταίο να κλείνει το 2003 στο Βέλγιο.

To 2005 η UNICEF χρησιμοποιεί τα στρουμφάκια ώστε να ευαισθητοποιήσει τους Βέλγους πάνω στο θέμα της επανένταξης των παιδιών στρατιωτών στην κοινωνία στις παλιές βελγικές αποικίες του Μπουρούντι και του Βελγικού Κονγκό (το έπαιξαν σε ώρα που δεν έβλεπαν μικρά παιδιά τηλεόραση για ευνόητους λόγους.)Το Βέλγιο δεν σταμάτησε να τιμά την μνήμη του Peyo και των μικρών μπλε πλασμάτων του και μέχρι σήμερα θα τους βρεις παντού με υπερηφάνεια να το επιδεικνύουν. Το 2008, προς τιμή των 80 χρόνων από τη γέννηση του Peyo, ο οποίος έφυγε στα 63 του χρόνια από την ζωή το 1992 έπειτα από ανακοπή καρδιάς, και των 50 χρόνων ύπαρξης των Στρουμφς κυκλοφόρησαν συλλεκτικά 5ευρα με φιγούρες των Στρουμφς να μας χαμογελούν.

Είναι τα Στρουμφς κομμουνιστές ;

Αύτη είναι άλλη μια ερώτηση που θα τη δούμε συχνά να ψάχνεται στο ίντερνετ για τα Στρουμφάκια. Είναι κομμουνιστές; Μήπως ο κόκκινος Παπα- Στρουμφ είναι μια απεικόνιση του Καρλ Μαρξ;

Η φήμη κυκλοφορεί δεκαετίες τώρα παρότι τόσο ο ίδιος ο Peyo όσο και η οικογένεια του είχαν διαψεύσει οποιαδήποτε σχέση μεταξύ των στρουμφακίων και των κομμουνιστών.

Το ίντερνετ έχει γιγαντώσει την συζήτηση γύρω απο τις κομμουνιστικές αξίες των Στρουμφς και πολλοί είναι πεπεισμένοι πως υπάρχει σύνδεση μεταξύ των δυο ακόμα και αν αυτό προέκυψε αθέλητα, ανεξάρτητα από τις προθέσεις του δημιουργού τους.

Ο Antoine Bueno, Γάλλος ακαδημαϊκός, το 2011, έγραψε το βιβλίο ”Le petit livre Bleu” χαρακτηρίζοντας την κοινότητα των Στρουμφς ως σταλινική δικτατορία και τα στρουμφάκια ως δεινούς αντισημίτες και ρατσιστές.

Η οικογένεια του Peyo για ακόμα μια φορά διέψευσε οποιαδήποτε πρόθεση προώθησης κομμουνιστικών ιδεών πολλώ μάλλον ρατσιστικών και αντισημιτικών μέσα απο την ιστορία των Στρουμφς.

Εμείς κρατάμε τις αποστάσεις μας απο τις ακραίες απόψεις του Bueno και όσους προσπαθούν να αναμείξουν οτιδήποτε μπλε με κόκκινο, πλην φυσικά των ζωγράφων και τραγουδάμε ανέμελα στρουμφοτράγουδα.

Μοιραστείτε το Άρθρο
Follow:
Γεννημένη στην Αθήνα. Γράφω για ταινίες, κινούμενα σχέδια και κάπου-κάπου για άγνωστα ιστορικά γεγονότα ( όχι εδώ αλλού ως Ματριόσκα η Κόκκινη γκουκλαρέ το ). Δεν έχω ξεπεράσει το γεγονός πως δεν μπόρεσα να μείνω για πάντα στο Παρίσι. Πρόδηλα δεν μπορώ να γράψω ένα βιογραφικό σημείωμα της προκοπής αλλά δεν πειράζει είμαστε στην εποχή της εικόνας.