Post tenebras lux-Φως μέσα στο σκοτάδι (2012)
Σενάριο, σκηνοθεσία: Κάρλος Ρειγάδας
Ένα περίεργο σκηνικό στήνεται στην εξοχή του Μεξικού . Εκεί μακριά από κάθε αστικό κέντρο ,μέσα στην ομίχλη και την λάσπη ,ο σκηνοθέτης βάζει μια οικογένεια να παλαντζάρει ανάμεσα σε δύο κόσμους . Αλλά ποιοι είναι αυτοί οι δύο κόσμοι;
Η αλήθεια είναι ότι δεν μπορείς να διαχωρίσεις καθόλου εύκολα σε ένα κολλάζ με διάσπαρτες εικόνες δυο διακριτούς κόσμους. Ο χώρος και ο χρόνος σχεδόν καταργούνται και η πλοκή με την μορφή της γραμμικής αφήγησης εισάγεται αναιμικά μόνο κατά το δεύτερο κομμάτι της ταινίας, αλλά και αυτό πάντα σε απόλυτη συμφωνία και αρμονία με το γενικότερο χάωμα και με το μεταφυσικό στοιχείο που δεσπόζει . Είναι δόκιμο λοιπόν να μην προσπαθήσουμε να βρούμε μόνο τους δύο κόσμους διαχωρισμένους με σαφείς κόκκινες γραμμές αλλά τις κύριες αντιφάσεις που πρωταγωνιστούν μέσα στην ταινία.
Λούμπεν προλεταριάτο-αστική τάξη : Η αστική οικογένεια απομονωμένη από την υπόλοιπη τάξη εκμεταλλευόμενη την εργατική δύναμη της περιοχής ,παρακολουθεί στενά τη ζωή , τις συνήθειες και της παραδόσεις του κόσμου της επαρχίας .Απογοητευμένοι και αλλοτριωμένοι από το αποστειρωμένο περιβάλλον της τάξης τους, γοητευμένοι από την άγρια ζωή που δεν μπορεί να μπει στα καλούπια της αστικής ηθικής προσπαθούν να αντλήσουν ένα είδος ζωντάνιας από τους λούμπεν ντόπιους και να συμφιλιωθούν μαζί τους .Η συμφιλίωση όμως φυσικά ποτέ δεν έρχεται. Οι αντιφάσεις μεταξύ αφεντικού και εργαζόμενων δεν μπορούν απλά να συγκαλυφτούν με μια καλή συμπεριφορά από το αφεντικό ,ούτε από την προσπάθεια τους να τον εγκολπώσουν.
Συνειδητό και ασυνείδητο: Ο ίδιος ο σκηνοθέτης έχει πει ότι η συγκεκριμένη ταινία αφορά τις φαντασιώσεις και τις επιθυμίες .Ιδίως στο πρώτο μισό της ταινίας περισσότερο ο σκηνοθέτης παίζει με εικόνες του ασυνείδητου που φαίνεται να καταπιέζονται αρκετά καλά μέσα στα αστικά σαλόνια .Αντίθετα φαίνεται ότι στους λούμπεν ντόπιους οι επιθυμίες ,οι φαντασιώσεις και τα ένστικτα δεν περιορίζονται στα όνειρα ασυνείδητο έχει ξεχυθεί και εισβάλλει μέσα στις ζωές τους .Στον θεατή τα πάθη του λουμπεναριού απλά εξιστορούνται ,αλλά δένουν τέλεια με τις εικόνες που ξεβράζονται από το ασυνείδητο των αστών.
Πραγματικός κόσμος –φανταστικός κόσμος: σαν απόληξη της μάχης συνειδητού ασυνείδητου ,μπαίνουν οι εικόνες του πραγματικού και του φανταστικού. Το φανταστικό δεν έγκειται τόσο στο αν όντως είναι δημιούργημα της φαντασίας του πρωταγωνιστή όσο στο αν εισέρχονται γραμμικά στην αφήγηση της ιστορίας ,αν σπάνε την έννοια του χώρου και του χρόνου και κατά πόσο και αυτές μέσω της αισθητικής του υποβάλλουν κάτι το μεταφυσικό .Ο κόσμος του φανταστικού είναι θραύσματα μνήμης και ονείρων που δεν εξυπηρετούν τίποτα στην πλοκή της ιστορίας .Γενικά ο πρωταγωνιστής φαίνεται να είναι παγιδευμένος ανάμεσα στο εφιαλτικό τώρα και έναν ακαθόριστο χρόνο που μπλέκει το μέλλον και το παρελθόν.
Αυτές οι κύριες αντιφάσεις λοιπόν σε συνδυασμό με το ομιχλώδες τοπίο δίνουν μια μεταφυσική ένταση σε όλη την ταινία .Το φρικώδες το ασυνείδητου είναι σαν να τρέφεται συνέχεια από το παγανιστικό περιβάλλον που δημιουργείται ,αλλά και αντίθετα αυτό το παγανιστικό περιβάλλον είναι σαν να αποτελεί προϊόν κάποιου εφιάλτη .
Γενικά η συγκεκριμένη ταινία μπορεί να χαρακτηριστεί ως μια ωδή στον παγανισμό .Η θολούρα και η διαστρέβλωση του κανονικού τοπίου περισσότερο χρησιμοποιείται σαν μέρος της ιστορίας ,(σαν τα θολωμένα μάτια του πρωταγωνιστή) παρά σαν αυτόνομο αισθητικό στοιχείο της ταινίας. Αισθητικά άρτια και υποτιμημένη το φώς μέσα από το σκοτάδι είναι αυτό που θα λέγαμε ένα αρκετά καλό δείγμα σύγχρονου κινηματογράφου που μας έρχεται από το Μεξικό. Έξτρα μπόνους για το σάουντρακ από ΝeilYoung.
[youtube https://www.youtube.com/watch?v=zYeXnNzJ89Y]
