Η ονειρική και παραμυθένια ατμόσφαιρα είναι ίσως το στοιχείο όπου το fantasy ταίριαξε περισσότερο με τον κινηματογράφο: Η ανάγκη για μια λυρική απεικόνιση εικόνων και συναισθημάτων ταίριαζε με τις περιγραφές των μυθικών βασιλείων και της φύσης που πάντα έπαιζε κεντρικό ρόλο στα παραδοσιακά fantasy έργα, πολύ πριν ο ρεαλισμός και η ωμότητα έρθουν να βγάλουν την φανταστική λογοτεχνία από το τέλμα της.
Αυτή η αίσθηση θα νόμιζε κανείς πως θα ήταν εύκολο να αποτυπωθεί πλέον στο πανί της μεγάλης οθόνης, όταν η τεχνολογία προσφέρει τόσες δυνατότητες και θέτει ως μόνο εμπόδιο την φαντασία του σκηνοθέτη. Και πράγματι, σε πολλές περιπτώσεις, η τεχνολογία χρησιμοποιήθηκε έτσι ακριβώς. Ωστόσο, με το καιρό, καθιερώθηκαν πολλά κλισέ, έτοιμα μοντέλα και συνθήκες που στερούσαν από την ταινία αυτό ακριβώς που υποτίθεται ότι της προσέφεραν. Έτσι πολλές σύγχρονες ταινίες φαντασίας μοιάζουν περισσότερο με προϊόντα γραμμής παραγωγής παρά με ανεξάρτητες δημιουργίες, γιατί βασικά αυτό είναι. Δεν τίθεται θέμα τεχνοφοβίας (!) ή εμμονικής λατρείας του παρελθόντος. Πολλοί σκηνοθέτες έχουν καταφέρει να αποφύγουν την χρήση αυτών των κλισέ ή να τα εντάξουν σε ένα δικό τους δημιουργικό πλαίσιο. Το (υποτιμημένο) Oz the Great and Powerful του Sam Raimi ή το πανέμορφο Τale of Tales του Matteo Garrone είναι ενδεικτικά παραδείγματα. Αυτό που λείπει είναι το ουσιαστικό δημιουργικό όραμα του σκηνοθέτη, και οι παρακάτω ταινίες, οι οποίες μπορεί να υπολείπονται των τεχνολογικών μέσων και δυνατοτήτων, διατηρούν όλη την γοητεία και την τόλμη γνήσιων κινηματογραφικών έργων…
10) Die Nibelungen:Kriemhild’s Revenge(1924)
Οι απαρχές του κινηματογράφου, με τον ένα τρόπο ή τον άλλο, επηρεάστηκαν από τις απαρχές της ευρωπαικής λογοτεχνίας. Έτσι δημιουργήθηκε το Die Nibelungen, μια ταινία βγαλμένη από τα δάση του Βορρά και νοτισμένη με την μουσική του Βάγκνερ. Εδώ την ατμόσφαιρα δημιουργούν τόσο η καθαρά επική αφήγηση (πως θα μπορούσε άλλωστε να είναι οτιδήποτε λιγότερο από επικό) όσο και τα σκηνικά, τα οποία βασίστηκαν σε πίνακες της Ρομαντικής περιόδου και της κλασσικής όπερας. Προφανώς το δημιούργημα του Fritz Lang (Metropolis,Μ) δεν θα μπορούσε παρά να αποπνέει μια αγέραστη δύναμη που, ενώ δανείζεται την ιστορία του, καταφέρνει να την πάει ένα βήμα παραπέρα και να γίνει και αυτό κομμάτι του μύθου, αυτή την φορά στο κινηματογραφικό πεδίο…
09)Lost Horizon (1937)
Μία από τις πιο επιτυχημένες ταινίες φαντασίας της εποχής της, μπορεί να στερείται πλέον τον χαρακτηρισμό fantasy, ωστόσο διατηρεί την γοητεία και τον ναίφ λυρισμό μιας άλλη εποχής του Χόλυγουντ. Η μνημειώδης ερμηνεία του Ronald Colman, η αίωνα πάλη του να αποφασίσει μεταξύ ευτυχίας και καθήκοντος, ουτοπίας και ρεαλισμού δίνει στην ταινία ακόμα αξία, παρά τα ψεγάδια που τους έδωσε ο χρόνος. Ταυτόχρονα η στιβαρή σκηνοθεσία του τρομερού Frank Capra (Arsenic and Old Lace, It Happened One Night) εποχή, είναι κάτι που μελετάται ως τις μέρες μας…
08)Τhe Dark Crystal 1982
Το Τhe Dark Crystal είναι σίγουρα μία από τις σπουδαιότερες ταινίες φαντασίας και η μόνη της λίστας που δεν παίζουν άνθρωποι! Το δημιούργημα του Jim Henson, ψυχής του διάσημου Μuppet Show χρησιμοποιεί μαριονέτες, οι οποίες παραδίδουν όμως μία από τις πιο ανθρώπινες ταινίες που έχουμε δει ποτέ. Η σκοτεινή, πυκνή σχεδόν ατμόσφαιρα της ταινίας είναι κάτι το μοναδικό, και καταφέρνει να κάνει τον θεατή μέρος του κόσμου που παρακολουθεί, και έπειτα είναι αδύνατον να φύγει από την μνήμη, σα να βλέπουμε για πάντα την αύρα αυτού του έργου γύρω μας…
07) Conan the Barbarian (1982)
Μπορεί να πει κανείς ότι θέλει για το cult αριστούργημα του John Milius (Rome , Apocalypse Now): Από την πλοκή μέχρι την ερμηνεία του Arnold Schwarzenegger (Batman & Robin, Terminator) , όλο και κάτι θα υπάρχει προς σχολιασμό. Αυτό όμως που δεν αμφιμσβητείται από κανέναν είναι η larger than life αντίληψη για την ζωή, η υπέροχη κινηματογράφηση ενός κόσμου που μοιάζει ανεξερεύνητος, άγριος και γεμάτος ευκαρίες και η πραγματικά επική ατμόσφαιρα που κατάφερε να αιχμαλωτίσει ο Milius. Βαθιά επηρεασμένος από το western και δη το ιταλικό, ο Milius καταφέρνει και δίνει μια νεά κατεύθυνση στις ταινίες φαντασίας και την απεικόνιση του περιβάλλοντος χώρου σε αυτές. Το Conan the Barbarian έγινε μια σταθέρα, χωρίς το οποίο δεν θα είχαμε ποτέ έργα όπως το Flesh+Blood, ή ακόμα και άλλα της λίστας και είναι καιρός να το αναγνωρίσουμε αυτό.
06) The NeverEnding Story (1984)
Ένα υπέροχο παραμύθι του καλύτερου είδους, το The NeverEnding Story συνδυάζει όλη την παιδική ψυχολογία με τον λυρισμό και την ομορφιά που μπορεί να αποδώσει ο κινηματογράφος. Το έργο του Wolfgang Petersen, βασισμένο στο ομώνυμο έργο του γνωστού Michael Ende, επηρεάζεται από τον Γερμανικό Ρομαντισμό για να μας παραδώσει μια ταινία που εξερευνά το ταξίδι από το παιδί στον έφηβο όσο λίγες…
05) Labyrinth (1986)
Αν το The NeverEnding Story και το Τhe Dark Crystal συνδυάζονταν με σκοπό να μελετήσουν την γυναικεία σεξουαλικότητα, το αποτέλεσμα θα ήταν το πανέμορφο Labyrinth. Ρίξτε στο μείγμα και έναν κυκλώνα ενέργειας και γοητείας, όπως ήταν ο David Bowie και θα έχετε την εικόνα. Ξανά ο τρομερός Jim Henson δημιουργεί μια παραμυθένια αλληγορία, γεμάτη ομορφιά, συναίσθημα και σαγήνη. Ο ατμοσφαιρικός λαβύρινθος που κυκλώνει την (δικιά μας) Jennifer Connelly (Hulk, Inkheart) καταφέρνει και τρυπώνει και στις δικές μας μνήμες. Χωρίς να είναι αψεγιάδιαστη, το Labyrinth είναι κάτι που δεν ξεχνιέται εύκολα, ακόμα και σήμερα…
04)Return to Oz (1985)
Προφανώς και άξιζε να αναφερθεί το αριστουργηματικό Wizzard of Oz του 1939. Ωστόσο η σκοτεινή ατμόσφαιρα, η απαλή διάσταση του μηδενισμού και η σκληρή πραγματικότητα που κάνει την εμφάνιση της, καθιστούν το Return to Oz άξιο προσοχής. Το τρομακτικό sequel του κλασσικού παραμυθιού παίρνει μια παράδοξη και σκοτεινή τροπή: Πλέον ο κόσμος των μαγισσών και των θαυμάτων μοιάζει ερημωμένος, τρομακτικός, ενώ η Ντόροθι δεν έχει κανέναν τρόπο να σταματήσει τους εχθρούς της. Μια σκληρή αλλαγή του αγαπημένου παιδικού παραμυθιού για διαφορετικά παιδιά!
03)Legend (1985)
Σε μια λίστα με ταινίες- παραμύθια σίγουρα δεν περιμένει κανείς τον Ridley Scott. Και όμως. Το Legend του 1985 έδωσε στον δάσκαλο του σασπένς την ευκαιρία να ασχοληθεί με τον fantasy κινηματογράφο και σε εμάς την ευκαιρία να δούμε μια πανέμορφη ταινία που σε κατακτά με τον ναίφ τόνο της, αλλά και με τις αριστουργηματικές μεταβολές αυτού του τόνου! Με συγκρατημένο ρυθμό και προσγειωμένο λυρισμό, ο Ridley Scott αφήνει την (απλοϊκή) ιστορία του να εξελιχθεί σε κάτι παραπάνω…
2) Pan’s Labyrinth (2006)
Τι από όλα είναι τελικά ο Λαβύρινθος του Πάνα; Μια πολιτική ταινία για τον ισπανικό εμφύλιο,; Ένα εξελιγμένο Legend; Το έργο ζωής του del Toro, που τον βασάνιζε πάντα, όπως μαρτυρά και το The Devil’s Backbone; Το πιο πιθανό είναι πως το Pan’s Labyrinth είναι όλα αυτά και ταυτόχρονα πολλά παραπάνω. Ένα σκοτεινό παραμύθι ζωής και θανάτου, παιδικότητας και ενηλικίωσης, ο αγαπημένος Guillermo del Toro βάζει την ψυχή του σε ένα έργο βαρύ σαν ταφόπλακα και γλυκόπικρο σαν κανέλα. Το μόνο αρνητικό του έργου είναι πως η πρωταγωνίστρια του, η μικρή Ivana Baquero που μεγάλωσε, δεν είχε καλύτερη πορεία, όπως δείχνει και το Shannara Chronicles…
1) The Lord of the Rings: The Fellowship of the Ring (2001)
Θα μπορούσε να λείπει η Βίβλος του fantasy; Στην πιο ατμοσφαιρική και από τις 3 (ή 6) ταινίες της σειράς, ο Άρχοντας των δαχτυλιδιών μας μαγεύει σε κάθε φυσικό του πλάνο, κάθε λήψη και κάθε πτυχή του…
