Καθώς ο μαγικός κόσμος της Τζ. Κ. Ρόουλινγκ μας ενδιαφέρει πια ολόκληρος, πέρα από την ιστορία των 7 βιβλίων (βλ. Harry potter and the cursed child, Φανταστικά ζώα και που βρίσκονται, Pottermore, και την τρέλα μας) επανέρχεται συνεχώς το μεγάλο ερώτημα:
Πώς είναι οργανωμένη η παραγωγή και η οικονομία της κοινότητας των μάγων;
Η Τζ. Κ. Ρόουλινγκ δεν έχει αναφερθεί ποτέ στο θέμα αυτό. Ωστόσο, κάποιες σποραδικές αναφορές σε οικείες για μας καταστάσεις, όπως η τιμωρία των υπαλλήλων του υπουργείου μαγείας για το αίτημά τους για αύξηση μισθών, η ύπαρξη χρήματος και συναλλάγματος και κυρίως η διάκριση σε πλούσιους και φτωχούς μάγους σε συνδυασμό με την έλλειψη οποιασδήποτε αναφοράς σε κάτι διαφορετικό μας ωθούν στο συμπέρασμα πως η οικονομία των μάγων είναι ανάλογη με αυτή των Μαγκλ, δηλαδή καπιταλιστική. (Μόνη αισθητή διαφορά ότι η τράπεζα Γκρίνγκοτς εμφανίζεται να λειτουργεί απλώς ως αποθηκευτικός χώρος και προμηθευτής συναλλάγματος.)
Σε αυτή την περίπτωση, όμως, θα υπήρχαν κάποια κενά στην ιστορία της Τζ. Κ. Ρόουλινγκ…
Πρώτα απ’ όλα αναρωτιόμαστε πώς γίνεται να συνυπάρχει ο μαγικός καπιταλισμός με αυτόν που ξέρουμε εμείς, αφού είναι δεδομένο πως οι παραγωγικές δυνάμεις των μάγων είναι απείρως μεγαλύτερες από τις δικές μας. Σκεφτείτε πόσο πιο παραγωγικοί είναι οι μάγοι που μπορούν να διακτινίζονται ή να χρησιμοποιούν το ξόρκι κλήτευσης ή επιδιόρθωσης. Και βέβαια αυτά είναι μόνο μικρά παραδείγματα.
Ας πούμε, όμως, πως οι συνέπειες αυτής της διαφοράς ελέγχονται στα πλαίσια του Θεσπίσματος περί Μυστικότητας της Διεθνής Ομοσπονδίας Μάγων, αν και δυσκολευόμαστε να φανταστούμε το μαγικό κεφάλαιο να αυτοπεριόριζεται.
Το δεύτερο και μεγαλύτερο ερώτημα μας: Πώς γίνεται οι μάγοι που ανήκουν στα κατώτερα οικονομικά στρώματα να έχουν ραβδιά;
Στον κόσμο του Χάρι Πότερ είναι σαφές πως τα ραβδιά είναι τα μέσα παραγωγής[1] αλλά και όπλα. Κάθε μάγος μπορεί να είναι παραγωγός συμμετέχοντας ενεργά στην παραγωγική διαδικασία και όχι ως εξάρτημα κάποιας μηχανής και βέβαια δεν μπορεί να υπάρξει καταπιεσμένη τάξη που να κατέχει τα μέσα παραγωγής, δηλαδή να ελέγχει την παραγωγή, και να είναι και οπλισμένη. Άρα κάτι από όλα αυτά που έχουμε πει είναι λάθος.
Για να είναι η μαγική κοινότητα ταξική θα έπρεπε οι ισχυροί μάγοι εργοδότες να βρουν έναν τρόπο να εξουσιάζουν την εργαζόμενη πλειοψηφία. Ξέρουμε ποιος είναι ο τρόπος, γιατί έχουμε δει πως καθυποτάσσουν τα σπιτικά ξωτικά. Οι ανίσχυροι μάγοι θα έπρεπε να πειστούν για τη μάλλον φυσική κατωτερότητα τους και βέβαια… να χάσουν τα ραβδιά τους.
Ακόμα και η πολιτική και ιδεολογική ηγεμονία ή η στέρηση της γνώσης που θα μπορούσαν να περιορίσουν τις δυνάμεις ενός καταπιεσμένου μάγου, δεν θα μπορούσαν να κάνουν την ολιγαρχία να νοιώθει ασφάλεια όσο όλοι οι μάγοι κατέχουν ραβδιά.
Η σημασία της κτήσης ραβδιού τονίστηκε πολλές φορές στα 7 βιβλία. Θυμόμαστε τη σημασία του αφοπλιστικού ξορκιού, αλλά και το πόσο ευάλωτος ένοιωθε ο Χάρι όταν έσπασε το ραβδί του και αναγκάστηκε να χρησιμοποιεί ένα άλλο που δεν ήταν τόσο… συνεργάσιμο, αλλά και ο Ρον σε μια αντίστοιχη περίσταση σε καιρό ειρήνης.
Αυτό βέβαια θα δημιουργούσε εργαζόμενους λιγότερο αποτελεσματικούς από αυτούς που θα μπορούσε να έχει η μαγική κοινότητα, θα μείωνε τις τεράστιες παραγωγικές της δυνάμεις. Θα άνοιγε ένα κενό, που θα έπρεπε να καλυφθεί από τη μαγική τεχνολογία. Μάλλον, όμως, η αντικατάσταση των ανθρώπων που έχουν ραβδιά από μαγικές συσκευές δε θα έφτανε στο επιθυμητό αποτέλεσμα και σίγουρα ποτέ δε θα εξαντλούσε τις υπαρκτές δυνατότητες.
Σε κάθε περίπτωση ο καπιταλισμός, η εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο και η κτήση μαγικού ραβδιού δεν συνδυάζονται.
Συμπέρασμα 1: Ο κόσμος της Τζ. Κ. Ρόουλινγκ με τις δυνάμεις και δυνατότητες που ξέρουμε ότι έχει μόνο ως αταξικός και δημοκρατικός μπορεί να υπάρξει.
Συμπέρασμα 2 (με μια στροφή στα δικά μας): Η «μαγικών διαστάσεων» εξέλιξη της γνώσης και της τεχνολογίας των Μαγκλ, που καλπάζει, σύντομα θα θέσει και για μας το μεγάλο ζήτημα. Και τότε το αίτημα μας θα είναι ένα:
Μαγικά ραβδιά για όλες και όλους.
Γιατί ο δικός μας κόσμος μπορεί να γίνει πραγματικά μαγικός.
Υ.Γ. : Διαβάστε περισσότερα για τη σχέση μάγων- σπιτικών ξωτικών κάνοντας κλικ εδώ.
[1] Μέσο παραγωγής μπορεί να είναι και ένα μαγικό μηχάνημα, αλλά κατέχοντας το μαγικό ραβδί φτιάχνεις και το μηχάνημα.