Suffragette: Γιατί οι αλλαγές δεν γίνονται με μεταξωτά γάντια

Το 2015 ήταν σίγουρα μια χρονιά που ο φεμινισμός έκανε μερικά βήματα παραπάνω. Τόσο οι κραυγές για ισοτιμία στους μισθούς στην Αμερική, όσο και ένα κύμα συνειδητοποίησης και ευαισθητοποίησης, πήγαν τα πράγματα μερικά κλικ πιο μπροστά. Φυσικά όχι τόσο που να λέμε ότι δεν υπάρχουν θέματα, αλλά σίγουρα πλέον στο γνωστό και αγαπημένο επιχείρημα της πατριαρχίας, “ε, τι παραπάνω θέλετε”, υπάρχει πια μια πιο μαζική απάντηση.

Η τάση αυτή φαίνεται και στον κινηματογράφο. Tο μαγευτικό και κατάφωρα αδικημένο Carol, to κλειστοφοβικό και πολυεπίπεδο Τhe Room, ο προσωπικός Γολγοθάς της Νatalie Portman, Jane Got a Gun και πολλά άλλα, όλα έφορμηθηκαν από την ίδια πηγή, έστω και με διαφορετικές κατευθυντήριες. Από όλες αυτές τις ταινίες, το Suffragette είναι η πιο άμεση, η η πιο πολιτική. Το έργο αυτό καταπιάνεται με όλα τα θέματα και τις πλευρές της καταπίεσης των γυναικών στην περίοδο που αναφέρεται (και που πολλά ισχύουν και σήμερα) και καταφέρνει να αποδώσει με μεγάλο βαθμό, τόσο σεναριακά, όσο και πολύ περισσότερο σκηνοθετικά, την σταδιακή ριζοσπαστικοποίηση και την οργανωμένη δράση για την ανατροπή μιας κατάστασης καταπίεσης, μια συνθήκης εξόφθαλμα άδικης και σχεδόν θανατηφόρας για τις πλατιές μάζες των γυναικών. Και όλα αυτά ξεκινούν με την ψήφο, γιατί, όπως εξαίρετα το θέτει η ίδια η ταινία: ίσως έτσι αποκτήσει ένα νόημα αυτή η ζωή.

Το Suffragette δεν είναι μόνο τα παραπάνω (αν και θα αρκούσε να ήταν). Μας ανοίγει ένα παράθυρο στις ζωές αυτών των γυναικών, μας δείχνει την ζωή της εργατικής τάξης, τις άθλιες συνθήκες εργασίας, εκμετάλλευσης ( εργασιακής και σεξουαλικής) που βίωναν οι γυναίκες την τις αρχές του 20ου αιώνα, στην πρωτεύουσα του καπιταλισμού.. Ταυτόχρονα η ταινία χαράζει, ίσως άκομψα και πολύ χτυπητά τις διαφορές μεταξύ ανδρών και γυναικών. Υπάρχουν ελάχιστοι αλληλέγγυοι στον αγώνα των γυναικών, και όσοι το κάνουν γίνονται θύματα εξοστρακισμού από τις καθωσπρέπει παρέες τους. Οι γυναίκες που αγωνίζονται για τα δικαιώματα τους φυλακίζονται, βασανίζονται και υποβάλλονται σε όλων των ειδών τις κακοποιήσεις…

Αυτοί οι άξονες, του αγώνα ενάντια στην καταπίεση από την μία και εναντίωση στην αλλαγή στο status quo είναι καθοριστικής σημασίας και στον τομέα των ερμηνειών. Το, πραγματικά star, cast απαρτίζεται από ηθοποιούς, όπως την Anne-Marie Duff (The Magdalene Sisters ,Before I Go to Sleep), τον Ben Whishaw( Danish Girl) και στον πρωταγωνιστικό ρόλο την Carey Mulligan(An Education,) μια από τις καλύτερες ηθοποιούς της γενιάς της, που καταφέρνει όχι μόνο να σηκώσει στους ώμους της την ταινία, αλλά την ίδια στιγμή της προσθέτει και μια πλευρά απόλυτα ανθρώπινη και βαθιά.Σε ρόλους-κλειδιά τοποθετήθηκαν εμβληματικές ηθοποιούς όπως την πολυβραβευμένη Meryl Streep (Doubt,The Deer Hunter,Manhattan), η πολυαγαπημένη Helena Bonham Carter (Figth Club,Sweeney Todd: The Demon Barber of Fleet Street), που συνέδεσαν τα γεγονότα μεταξύ τους και έδωσαν σάρκα και οστά στη κεντρική ιδέα, μέσα από μια εξαιρετική επίδειξη βρετανικής τεχνικής, μικρομιμητικής και εκφράσεων. Ταυτόχρονα θα μπορούσε να πει κάποιος πως αυτές οι ιδέες και οι κατευθύνσεις περιορίζουν το εύρος των ηθοποιών, ενώ σε ορισμένα τους σημεία φαίνονται κάπως ναίφ. Σε κάθε περίπτωση όμως ταιριάζει με το συνολικότερο κλίμα της ταινίας…

Το έργο είναι καθαρό δημιούργημα της σκηνοθέτιδας Sarah Gavron (Brick Lane,Village at the End of the World), η οποία καταφέρνει ούτε λίγο ούτε πολύ να αναδομήσει όλο τον κόσμο του παρελθόντος με απίστευτη χρήση της κάμερας και της εικόνας. Είναι πραγματικά σπουδαίο να βλέπεις μια πολιτική ταινία, και μάλιστα με τόσο βαθύ θέμα να χειρίζεται με τόσο θαρραλέο τρόπο την εικόνα. Κίνηση, traveling, αγωνιώδη κοντινά, μελαγχολικά γενικά και αδύνατες γωνίες λήψεις συνθέτουν ένα κοσμικό σκηνικό που είναι ταυτόχρονα ανοικτό και κλειστοφοβικό. Η μεγάλη εμπειρία της Gavron στο ντοκυμαντέρ αποδίδει με τον καλύτερο τρόπο!

Φυσικά η ταινία δεν είναι τέλεια. Εντοπίστηκαν πολλά θέματα που θα μπορούσαν να λείπουν ή να είχαν γυριστεί με έναν άλλο τρόπο. Σε κάθε περίπτωση όμως, το Suffragette αξίζει την προσοχή του θεατή, γιατί το μήνυμα της δεν είναι ιστορικό μόνο, είναι πολύ περισσότερο κοινωνικό, για έναν αγώνα που δεν έχει τελειώσει ακόμα!

Tags: Anne-Marie Duff, Carey Mulligan, Helena Bonham Carter, Meryl Streep, Sarah Gavron

About the Authors

Nίκος Γιακουμέλος Γεννήθηκε με μεγάλη επιτυχία αλλά μετά άρχισε καπου να δυσκολεύει το πράγμα. Σπούδασε Επικοινωνία και μετά αποφάσισε πως δεν του αρέσει να επικοινωνεί. Όνειρο του να μετακομίσει στην Σαχάρα όπου θα έχει ησυχία, αλλά μέχρι να το καταφέρει δουλεύει κωπηλάτης.