Η σύγκρουση Batman – Joker συμβολίζει την αρχετυπική αντιπαράθεση του καλού με το κακό. Πρόκειται για τη διαρκή αναμέτρηση της τάξης και του χάους, έναν πόλεμο ανάμεσα σε δύο διαφορετικούς κόσμους, δυο αντίθετες κοσμοθεωριες και ηθικά συστήματα. Ωστόσο, δεν παύουν ο ένας να χρειάζεται τον άλλο για να υπάρξει. Ο Batman απέναντι στον Joker δοκιμάζει κάθε φορά τα όρια του ηθικού του κώδικα, ενώ ο Joker αντιμετωπίζει τον Batman ως το τέλειο παιχνίδι, ως τον βασικό υπερασπιστή του συστήματος που προσπαθεί να ανατρέψει. Η απόλυτη αντίθεσή τους, τελικά αποδεικνύει και την μικρή απόσταση που χωρίζει τον έναν από τον άλλον: μία λάθος κίνηση, ένας κακός υπολογισμός ή «μία κακή μέρα» (κατά Alan Moore) μπορεί να σπρώξει τον έναν στη θέση του άλλου.
Αυτός είναι ο μύθος της εχθρότητας Batman – Joker, όπως τον ξέρουμε μέσα από εκατοντάδες ιστορίες. Με ποιον τρόπο θα μπορούσαν όλα τα παραπάνω να παραμεριστούν προκειμένου οι δύο εχθροί να ενωθούν, έστω και εάν η συμμαχία τους κρέμεται διαρκώς από μία κλωστή; Αυτό το ερώτημα έθεσε ο Marc Silvestri στον stand–alone τίτλο «Batman & The Joker: Θανάσιμο Δίδυμο» που κυκλοφόρησε με την σφραγίδα της DC Black Label και πριν λίγο καιρό μεταφράστηκε στα ελληνικά απ’ τον Γαβριήλ Τομπαλίδη και τις εκδόσεις Μικρός Ήρως.
Όπως αναφέρει ο ίδιος ο Silvestri στο επίμετρο του τόμου, όταν πρότεινε στον Jim Lee της DC την περίληψη της υπόθεσης παραξενεύτηκε τόσο με την ενθουσιώδη αποδοχή της, όσο και με το γεγονός ότι η ένωση Batman – Joker «δεν είχε ξαναγίνει άπειρες φορές». Ωστόσο, το ένστικτο του πολύπειρου κομίστα, μάλλον σε αυτό το σημείο τον πρόδωσε γιατί στην πραγματικότητα ο λόγος που δεν έχουν ξαναενώσει τις δυνάμεις τους οι δύο αρχετυπικοί εχθροί των κόμικς δημιουργεί και το βασικό σεναριακό πρόβλημα στην ιστορία του: επειδή αυτή η συμμαχία είναι αδιανόητη και μη ρεαλιστική! Και αυτό, δυστυχώς, επιβεβαιώνεται σε κάθε καρέ που φιλότιμα προσπαθεί ο Silvestri να την κάνει να δουλέψει.
Παρόλο που ο Joker βάφτισε την ένωση με τον αρχετυπικό εχθρό του ως «Φονικό Δίδυμο», στην πραγματικότητα ήταν αδύνατο να λειτουργήσει αρμονικά αυτή η ομάδα, ακόμα και εάν ο σκοπός τους ήταν να καταπολεμήσουν έναν ισχυρότερο εχθρό. Ο Batman έχει προβλήματα συνεργασίας με την αστυνομία της Gotham City, με την Justice League, ακόμα και με τα ίδια τα μέλη της batfamily πολλές φορές. Πώς θα μπορούσε να συνεργαστεί για οποιονδήποτε σκοπό με τον Joker; Και στο κάτω – κάτω ο Joker δεν έχει κάποια υπερδύναμη που χρειάζεται πραγματικά στον Batman προκειμένου να αντιμετωπίσει τον κοινό τους εχθρό. Οπότε, καταλήγει περισσότερο αναγκαστική η ένωσή τους, υπαγορευμένη απ’ το διεστραμμένο σχέδιο ενός villain, παρά αναγκαία. Και παρόλο που ο Batman αντιδρά ρεαλιστικά στην αναγκαστική του συνύπαρξη με τον Joker (αντιμετωπίζοντάς τον διαρκώς εχθρικά και καχύποπτα), από την άλλη ο Joker υιοθετεί έναν πιο χιουμοριστικό ρόλο, σε σημείο που για να κάνει bonding με τον Batman χρησιμοποιεί ατάκες που ταιριάζουν περισσότερο στον Spider–Man ή στον Deadpool, αλλά σε καμία περίπτωση στον παρανοϊκό εγκληματία που στοχεύει να καταστρέψει την πόλη του Batman διασπείροντας το χάος.
Μολονότι, όμως, η κεντρική ιδέα του κόμικ πάσχει, σαν σύνολο η ανάγνωση του τίτλου παραμένει απολαυστική, χάρις στην καλοδουλεμένη του ιστορία και το εξαιρετικά ατμοσφαιρικό σχέδιο του δημιουργού του. Στον τόμο της DC Black Label συλλέγονται 7 τόμοι, με πυκνή πλοκή, πλούσιους διαλόγους και καλοδουλεμένα subplots που διατηρούν το αναγνωστικό ενδιαφέρον μέχρι το τέλος. Η ιδέα των zombie–like αντιπάλων μπορεί να μην φέρνει κάποια καινοτομία, αντιθέτως ίσως να αδικεί σε μία πρώτη ματιά την πλοκή, η οποία είναι ιδιαίτερα ευρηματική και αναπάντεχη. Ο βασικός εχθρός του διδύμου χτίζεται προσεκτικά σε αφηγηματικό επίπεδο, ενώ οι αποστολές που θέτει στους ήρωες δεν είναι τυχαίες, αλλά είναι φτιαγμένες προκειμένου να τους φέρουν αντιμέτωπους με ηθικά διλήμματα που χαρακτηρίζουν ολόκληρη την κοσμοθεωρία τους και με αυτόν τον τρόπο να αναδειχθεί ο αντιθετικός αξιακός τους κώδικας. Χαρακτηριστική είναι η αποστολή με το τρένο, η οποία αναπαράγει το φιλοσοφικό «δίλημμα του τρόλεϊ», μία φιλοσοφική σκέψη που φέρνει σε αντίθεση την ωφελιμιστική θεωρία με την καντιανή σκέψη που υποστηρίζει ότι ο άνθρωπος είναι πάντοτε αυτοσκοπός και δεν πρέπει ποτέ να λειτουργεί -ή να αντιμετωπίζεται- ως μέσο για την επίτευξη ενός άλλου σκοπού.
Σε κάθε περίπτωση, παρά τις αδυναμίες της, η ιστορία του Marc Silvestri αποτέλεσε ένα σημαντικό γεγονός στη βιομηχανία των κόμικς, καθώς πρόκειται για την μοναδική συνεργασία της DC Comics με τον έμπειρο δημιουργό, που έχει αφήσει το στίγμα του στην Marvel και τους X–Men τίτλους, ενώ είναι ένας εκ των συνιδρυτών της Image Comics και μάλιστα σε μία ιστορία Batman – Joker που αφηγείται για πρώτη φορά μία απόπειρα συνεργασίας τους. Γι’ αυτό και πρόκειται για μία επιτυχημένη επιλογή η μετάφρασή της στα ελληνικά, εκ μέρους των εκδόσεων Μικρός Ήρως, που πέρα από τα ευρωπαϊκά κόμικς στα οποία εξειδικεύεται, αναδεικνύει τα τελευταία χρόνια και πολύ ενδιαφέρουσες επιλογές απ’ την αμερικανική παραγωγή.
