Οι ταινίες της DC δεν βρίσκονται και στα καλύτερά τους. Το προχειροφτιαγμένο DCEU βρίσκεται σε κατάσταση αποσύνθεσης και κανείς δεν είναι σίγουρος για το μέλλον χαρακτήρων που αξίζουν να σωθούν απ’ την καταστροφή, όπως είναι η Wonder Woman της Gal Gadot, ο Aquaman του Momoa και η Harley Quinn της Margot Robbie. Μετά τις αποτυχίες που έφεραν οι βιαστικές ενώσεις των υπερηρώων και των αντιηρώων του DCEU στη Justice League και στο Suicide Squad αντίστοιχα η DC έχει αποφασίσει ότι το ενιαίο κινηματογραφικό σύμπαν δεν θα προχωρήσει (έτσι όπως το ξεκίνησε τουλάχιστον). Γι’ αυτό ψάχνει ένα reboot γύρω από έναν νέο Batman (και ίσως έναν νέο Superman) και στο ενδιάμεσο γυρίζει κάποιες σκόρπιες solo ταινίες χωρίς καμία σύνδεση μεταξύ τους (με την εντελώς αντίθετη μεθοδολογία δηλαδή από εκείνη του MCU). Έτσι η κάθε ταινία έχει απ’ τη μία την ελευθερία να κάνει ότι θέλει από πλευράς σεναρίου (αφού δεν χρειάζεται να ακολουθεί κάποια κεντρική ιστορία) αλλά απ’ την άλλη η κάθε νέα DC ταινία πρέπει να σταθεί σχεδόν αποκλειστικά στα δικά της πόδια και να παλέψει να κερδίσει το δικό της κοινό. Έτσι αναμενόμενο είναι ότι θα έρθουν και επιτυχίες και αποτυχίες.
Μία -μη αναμενόμενη- επιτυχία ήταν εκείνη του Aquaman που τραβήχτηκε απ’ την ορμή (και την καφρίλα) του Jason Momoa και με μία -σε στιγμές- ενδιαφέρουσα σκηνοθετική ματιά (για υπερηρωική ταινία) κατάφερε να μας δώσει μία πολύ διασκεδαστική ταινία που έκανε αναπάντεχη εισπρακτική επιτυχία. Μία ταινία που ελπίζουμε πραγματικά επίσης να πετύχει (αλλά δεν είναι και σίγουρο) είναι η νέα ταινία της Wonder Woman για να δώσει συνέχεια σε μία ταινία που έδωσε άλλη πνοή στον σύγχρονο υπερηρωικό κινηματογράφο βάζοντας μία υπερηρωίδα στον πρωταγωνιστικό ρόλο και σημειώνοντας τρελές (ανάλογα με τις αρχικές προσδοκίες) εισπράξεις.
Μία -όχι τόσο αναμενόμενη- αποτυχία ήταν δυστυχώς το Birds of Prey. Η Margot Robbie έχει αποδείξει ήδη απ’ το Suicide Squad ότι ενσαρκώνει ιδανικά την Harley Quinn και γι’ αυτό είχαμε πιστέψει ότι με το να αφήσει πίσω της όλα τα κακά της Suicide Squad θα μπορούσε επιτέλους να λάμψει. Όμως το Birds of Prey με τα νέα του λάθη δεν της έδωσε αυτή την ευκαιρία.
Ας δούμε αναλυτικότερα 5 λόγους που οδήγησαν σ’ αυτή την αποτυχία:
1)Γυναικείοι χαρακτήρες δεν σημαίνει -απαραίτητα- γυναίκες Jason Statham
Ας αρχίσουμε με τον ελέφαντα στο δωμάτιο. Κάθε nerd ταινία -είτε είναι υπερηρωική, είτε είναι βασισμένη σε κόμικ, είτε λέγεται Star Wars ή Ghostbusters– πρέπει πρώτα να υπερπηδήσει το -πιο σίγουρο κι απ’ το θάνατο- εμπόδιο των τοξικών fan boys που δεν θέλουν να τους πειράζουν τις ιστορίες με τις οποίες μεγάλωσαν. Ενισχύονται και απ’ τη ρητορική της alt-right και κάπως έτσι βγάζουν όλο τους το μίσος και τα κόμπλεξ σε ταινίες σαν το Birds of Prey. Ακόμα και στα ελληνικά έχουν πλέον αρχίσει να γράφονται τέτοιες «κριτικές» με αποκορύφωμα γραφικότητας άρθρο που κατηγορεί τη σειρά Watchmen του HBO ότι είναι «πολεμική στην αμερικανική δεξιά και ακροδεξιά» και ότι ενισχύει τη «φυλετική διχόνοια και το white guilt» (διαβάστε με δική σας ευθύνη). Οκ αφού ξεμπερδέψουμε με αυτές τις γελοίες (και ταυτόχρονα επικίνδυνες) κριτικές που γρήγορα εμφανίστηκαν και για το Birds of Prey ας μιλήσουμε σοβαρά.
Οι δημιουργοί του Birds of Prey ήθελαν να βάλουν στο προσκήνιο γυναίκες ηρωίδες και πολύ καλά έκαναν. Γι’ αυτό εξάλλου πήραν τα ηνία της ταινίας γυναίκες σε όλα τα πόστα, από τους πρωταγωνιστικούς ρόλους μέχρι το σενάριο (Christina Hodson) και τη σκηνοθεσία (Cathy Yan). Και ήθελαν να κάνουν μία υπερηρωική ταινία που να στέλνει ένα ηχηρό φεμινιστικό μήνυμα σε έναν «Man’s world».
Το πρόβλημα δεν ήταν οι προθέσεις της ταινίας αλλά το αποτέλεσμα. Και κυρίως το πρόβλημα της ταινίας ήταν στο σενάριο. Για κάποιο λόγο το Birds of Prey αποφασίζει να γυρίσει τις υπερηρωικές ταινίες πολλές δεκαετίες πίσω από πλευράς σεναρίου κι αυτό γιατί εστιάζει κυρίως σε σκηνές δράσης και μάλιστα η δράση της ταινίας σχεδόν εξαντλείται σε χορογραφίες μάχης με κλωτσομπουνίδια. Ίσως να φταίνε βέβαια και τα φτωχά εφέ ή το χαμηλό budget. Πάντως η δράση της ταινίας θύμιζε περισσότερο ταινία με τον Jason Statham παρά υπερηρωική ταινία. Το οποίο προβληματίζει και για τον τύπο των ηρωίδων που θέλουμε στις ταινίες. Όταν εμείς στο Smassing Culture λέμε ότι θέλουμε diversity και συμπεριληψιμότητα στη μαζική κουλτούρα δεν εννοούμε να δίνουμε απλά σε γυναίκες να παίζουν ρόλους από ήρωες τύπου Statham ή Rambo. Εννοούμε να δοθεί χώρος σε ηρωίδες που δεν χρειάζεται να ξεχειλίζουν τεστοστερόνη και να τους λιώνουν όλους στο ξύλο για να κερδίζουν τον πρωταγωνιστικό ρόλο, αλλά να έχουν τους δικούς τους χαρακτήρες, τις δικές τους ιστορίες και να μας μεταφέρουν τα δικά τους βιώματα στις οθόνες μας. Πάντως τέτοιο νομίζω ότι ήταν το επιτυχημένο παράδειγμα της Wonder Woman της Gal Gadot.
Θα ήταν άδικο βέβαια στον απόηχο της τεράστιας επιτυχίας του Joker να συγκρίναμε ποιους τρόπους επέλεξαν οι δύο ταινίες να στήσουν τον villain τους. Όμως από εδώ και πέρα ο Joker των Todd και Phoenix θα πρέπει να είναι κριτήριο για το πώς χτίζεις έναν villain, ο οποίος δεν αρκεί απλά να σπάει πόδια με το μπαστούνι του baseball!
2)Κακή απομίμηση του Deadpool
Με τα σπασμένα πόδια περνάμε στο δεύτερο μεγάλο πρόβλημα της ταινίας που δεν είναι άλλο απ’ το ότι προσπάθησε να μιμηθεί τον Deadpool με απόλυτη αποτυχία.
Πριν μπω στην αίθουσα του σινεμά δεν είχα καταλάβει ότι θα είχαν προσπαθήσει να πλασάρουν την ταινία σαν μία DC εκδοχή του Deadpool. Δεν είχαν πάρει χαμπάρι βέβαια και το R στην καταλληλόλητα. Όσο περνούσε η ώρα στην αίθουσα λοιπόν άρχισαν να αναρωτιέμαι γιατί έχει τόση άσκοπη βία μέχρι που έκανα τη σύνδεση.
Πραγματικά η ταινία ήταν στημένη σαν τον Deadpool αφού είχε μία αυτοκαταστροφική neutral evil πρωταγωνίστρια που κάνει team-up και αντιμετωπίζει χαρακτήρες β’ (και γ’) διαλογής του υπερηρωικού της σύμπαντος. Κι αυτό ήταν γεμάτο με pop culture αναφορές. Όμως όλα αυτά λάθος.
Ας δούμε το σκέλος του R-rating. Ο Deadpool έπρεπε να είναι μία ακατάλληλη ταινία γιατί επενδύει σε θεαματικές βίαιες σκηνές που προκύπτουν απ’ το βίαιο χαρακτήρα του. Ας μην ξεχνάμε ότι είναι ο υπερήρωας που σκότωσε μία περίοδο όλο το σύμπαν της Marvel ενώ συχνά τσακώνεται με τον Spider-man και άλλους για τις δολοφονικές μεθόδους του. Το ίδιο θα μπορούσε φυσικά να συμβεί και με την Harley η οποία είναι μία παρανοϊκή villain, sidekick του Joker η οποία είναι ικανή να μας προσφέρει εξίσου θεαματικές βίαιες σκηνές δράσης που να δένουν με το backstory της. Αντί αυτού όμως η ταινία περιορίστηκε σε ελάχιστα θεαματικές σκηνές δράσης με πολύ φτωχά εφέ. Μοναδικές εξαιρέσεις ήταν το απίστευτα διασκεδαστικό ντου της Harley στο αστυνομικό τμήμα (που θα μπορούσε να υπάρχει αυτούσιο και σε PG-13 ταινία) και την τελική «μάχη» στη γέφυρα.
Οπότε είναι να αναρωτιέσαι για ποιο λόγο επιδίωξε να πάρει R-rating. Για να μας δείχνει ενέσεις και μάχες με το μπαστούνι του baseball; Ή μήπως για να τραβήξει το κοινό του Deadpool; Μάλλον το δεύτερο. Αλλά το μόνο που καταφέρνει τελικά είναι να απογοητεύσει αυτό το κοινό.
3)Φτωχότατο ρόστερ χαρακτήρων απ’ το σύμπαν της DC
Πραγματικά τώρα ποιοι και ποιες ήταν αυτοί και αυτές που έπαιζαν σε αυτή την ταινία; Εντάξει είναι κατανοητό να θέλει η DC να δώσει κεντρικό ρόλο στη Harley και οι υποστηρικτικοί ρόλοι απλά να την πλαισιώνουν. Όμως εδώ χτύπησε φλέβα χρυσού στην αδιαφορία!
Δεν γίνεται οι πιο γνωστοί σου χαρακτήρες να είναι η Black Canary και ο Zsasz (για τους οποίους θα μιλήσουμε αμέσως μετά). Ακόμα και από τις Birds of Prey οι οποίες κατά καιρούς έχουν αλλάξει σύνθεση (τις λίγες φορές που έχουν εμφανιστεί στο κόμικ σύμπαν της DC) διάλεξαν τις πιο άγνωστες ηρωίδες. Γιατί ας μην ξεχνάμε ότι απ’ τις Birds of Prey έχουν περάσει ένα φεγγάρι η Batgirl, η Hawkgirl ακόμα και η Catwoman! Όμως εμείς αρκεστήκαμε στην Black Canary, στην Montoya, μία αστυνομικό που σατιρίζει τους hollywoodιανούς βρώμικους μπάτσους τύπου Clint Eastwood και την Huntress της Mary Elizabeth Winstead (Scott Pilgrimm, 10 Cloverfield Lane) η οποία έδωσε ίσως μία απ’ τις πιο κρύες και αδιάφορες ερμηνείες της μέχρι τώρα καριέρας της.
Πώς να το κάνουμε. Μία Harley Quinn δεν μπορεί να φέρει την άνοιξη…
Όμως μήπως έχουμε πολύ υψηλές απαιτήσεις; Για να αντιληφθούμε το πρόβλημα ας συγκρίνουμε τους χαρακτήρες που εμφανίζονται στο Birds of Prey με εκείνους της animation σειράς Harley Quinn που παίζεται αυτό τον καιρό στο DC Universe και έχει αφήσει θετικότατες εντυπώσεις. Σε αυτή τη σειρά παρτενέρ της Harley είναι η Poison Ivy η οποία έχει κυρίως έναν υποστηρικτικό ρόλο στη φίλη της που είναι η πρωταγωνίστρια. Όμως και μόνο η παρουσία της Poison Ivy δίνει τη δυνατότητα στη σειρά να φτιάχνει εντυπωσιακά σκηνικά στο σπίτι που συγκατοικούν ενώ επίσης δίνει και μία ηρωίδα που μπορεί να στηρίξει την Harley σε οποιαδήποτε μάχη την χρειαστεί πραγματικά. Βλέπετε τη διαφορά;
4)Άφησε εντελώς αναξιοποίητους τους καλύτερους χαρακτήρες που είχε
Πάντως για να μην είμαστε εντελώς άδικοι η ταινία είχε επιλέξει τουλάχιστον δύο χαρακτήρες που μπορούσαν να δώσουν κάτι στην ιστορία της, από έναν σε κάθε στρατόπεδο. Όμως τους άφησε ακόμα και αυτούς εντελώς αναξιοποίητους. Λες και δεν ήξεραν τι να τους κάνουν στην ιστορία και μπήκαν απλά για το -όχι και τόσο ηχηρό τους- όνομα.
Στο στρατόπεδο των κακών ήταν και το ισχυρότερο χαρτί της ταινίας, ο Victor Zsasz. Ένας εντελώς παρανοϊκός αντίπαλος του Batman, ίσως ένας απ’ τους πιο ανατριχιαστικούς villains της Gotham, ο οποίος έχει γεμίσει το σώμα του με χαρακιές όπου κάθε χαρακιά βρίσκεται εκεί για να του θυμίζει ένα σκοτωμένο θύμα του. Ο Batman ξέρει ότι ο Zsasz είναι ικανός για κάθε τρέλα. Όσοι έχουν παίξει την Arkham τριλογία ξέρουν ότι δεν τα βάζεις εύκολα μαζί του. Όλα αυτά χάθηκαν στο Birds of Prey όπου ο Zsasz έγινε το τσιράκι του main villain, ενός μαφιόζου στον οποίο έκανε όλες τις βρωμοδουλειές. Ο ρόλος του περιορίστηκε στο να εκτελεί απλά εντολές και να διασκεδάζει με αυτά που τον έβαζε το αφεντικό του να κάνει ή που εκείνος ωθούσε το αφεντικό του να αποφασίσει. Τι να πει κανείς…
Στις Birds of Prey το πιο ηχηρό όνομα ήταν η Black Canary, μία εντελώς διαφορετική ηρωίδα από εκείνη που έχουμε γνωρίσει στο Arrowverse. Μάλιστα ήταν -παραδόξως- αλλαγμένη προς το καλύτερο. Η Black Canary ως τραγουδίστρια του μαγαζιού του Black Mask και έπειτα ως οδηγός του πήρε πολύ χρόνο στην ταινία και κατάφερε να χτίσει την ιστορία της γι’ αυτό ίσως να ήταν και η πιο πολύτιμη παρουσία μετά την Harley Quinn. Όμως ακόμα κι έτσι θα μπορούσε να έχει πιο ουσιαστικό ρόλο αν μη τι άλλο στις σκηνές δράσης. Μέχρι περίπου το τέλος της ταινίας αναρωτιόμουν αν ξέρουν ότι η Black Canary έχει και μία υπερδύναμη με τη φωνή της. Ίσως αν την αξιοποιούσαν νωρίτερα και καλύτερα να αποκτούσε η ταινία και πιο ενδιαφέρουσες σκηνές δράσης.
Βέβαια για να μην λέμε μόνο τα αρνητικά υπήρξαν διάφορα μικρά subplots της Black Canary τα οποία επικεντρώθηκαν σε κοινωνικά ζητήματα, όπως η απόρριψη, εκ μέρους της, της αστυνομίας του Gotham ή τα περιστατικά που συνέβησαν στο μαγαζί του Black Mask. Μάλιστα σε μία απ’ αυτές τις σκηνές, που ήταν κι απ’ τις πιο σκληρές όλης της ταινίας, φάνηκε πόσο διαφορετικό είναι να γυρίζει την ταινία μία γυναίκα η οποία δεν αντικειμενοποιεί το γυναικείο σώμα και σε περιπτώσεις σεξουαλικής βίας δεν κοιτάζει το θύμα με κρυφή ηδονή (όπως μπορεί να γινόταν με μία αντρική σκηνοθετική ματιά) αλλά μόνο με πόνο και συμπόνοια. Αυτά τα στοιχεία της ταινίας θα ήταν λάθος να τα παραβλέψουμε.
5)Έκανε το ίδιο λάθος με το Suicide Squad… από την ανάποδη
Στο Deadpool ήθελε να μοιάσει αλλά τελικά μας θύμισε το Suicide Squad. Ας μην είμαστε άδικοι βέβαια. Ήταν καλύτερο από το Suicide Squad. Αλλά αυτό του έλειπε. Το Suicide Squad -με εξαίρεση κάποιες φωτεινές του στιγμές όπως ήταν κάποιες σκηνές της Harley Quinn- φιγουράρει στη λίστα με τις χειρότερες υπερηρωικές ταινίες ανάμεσα σε άλλες οικτρές αποτυχίες όπως το Fantastic Four του 2015 και ο Green Lantern του Ryan Reynolds. Το Birds of Prey είναι προφανώς καλύτερο απ’ το Suicide Squad αλλά και μόνο η σύγκριση δείχνει ότι υπάρχει πρόβλημα.
Οι δημιουργοί του Birds of Prey έδειξαν ότι δεν έμαθαν απ’ τα λάθη του Suicide Squad. Ή μάλλον ότι κατάλαβαν το βασικό λάθος τους αλλά τώρα το πήγαν στο άλλο άκρο.
Το βασικό λάθος του Suicide Squad ήταν ότι έβαλε μία ομάδα αντι-ηρώων β’ διαλογής να αντιμετωπίσει ένα κοσμογονικό τέρας. Επρόκειτο για έναν φανερά αναντίστοιχο αντίπαλο με βάση της δυναμική της ομάδας και γι’ αυτό έχανε και κάθε ενδιαφέρον η όποια έκβαση της μάχης. Οι δημιουργοί του Birds of Prey δείχνουν να κατάλαβαν το λάθος τους αλλά τράβηξαν την πλάστιγγα από την άλλη κάνοντας ουσιαστικά το ίδιο λάθος… ανάποδα! Εδώ λοιπόν ο αντίπαλος δεν ήταν απλά στα μέτρα της ομάδας αλλά και σημαντικά κατώτερος. Οι αντίπαλοι της Harley Quinn και της ομάδας της δεν ήταν παρά κοινοί κακοποιοί και ένας αρχηγός της μαφίας, ο Black Mask, ο οποίος πέρα από μία κακοφτιαγμένη μάσκα δεν είχε κανένα άλλο χαρακτηριστικό που να αποπνέει τον αέρα ενός villain.
Φυσικά η μαφία παίζει πάντα σημαντικό ρόλο στις ιστορίες της Gotham. Όμως σε μια υπερηρωική ταινία ο αντίπαλος θα πρέπει να είναι ανάλογης δυναμικότητας με τους πρωταγωνιστικούς χαρακτήρες. Είναι πολύ λογικό οι μαφιόζοι της Gotham να είναι οι βασικοί αντίπαλοι του Gordon σε πολλά επεισόδια της τηλεοπτικής σειράς Gotham. Όμως όταν έχουμε την Harley Quinn και την Black Canary (άντε και την Huntress) δεν αρκούν ως αντίπαλο δέος απλώς οι συμμορίες των μαφιόζων. Ειδικά απ’ τη στιγμή που έχει παροπλιστεί ο Zsasz παίζοντας το τσιράκι του Black Mask. Και όσο πειστικός σαν παρανοϊκός μαφιόζος κι αν προσπαθήσει να γίνει ο Ewan McGregor (Star Wars, Dr. Sleep, Trainspotting) απ’ τη στιγμή που δεν έχει κάποια υπερδύναμη να τον προστατεύσει δεν μπορεί να απειλήσει στα σοβαρά τις αντιπάλους του.
Επιλογικά
Κάπως έτσι βρεθήκαμε σε μία υπερηρωική ταινία με κακοδουλεμένο σενάριο, με μέτριους ήρωες και ανίσχυρους villains, με μία τυπική σκηνοθετική ματιά, αρκετά ρηχές κοινωνικοπολιτικές αναφορές και μία Margot Robbie που προσπαθεί να σώσει ό,τι σώζεται.
Δεν χρειάζεται να είναι πλέον κάθε υπερηρωική ταινία αντίστοιχη του Joker για να μας αρέσει (αν και δεν θα μας χάλαγε καθόλου). Όμως θα πρέπει να προσπαθούν κάπως να ξεχωρίσουν. Ας πάρουμε το παράδειγμα του Aquaman. Αυτή κι αν φαινόταν μία σίγουρη αποτυχία. Ο Aquaman είναι απ’ τους πιο απαξιωμένους υπερήρωες της Justice League. Στο Big Bang Theory για παράδειγμα τσακωνόντουσαν ποιος θα ντυθεί Aquaman και τελικά την πάταγε πάντα ο κακομοίρης ο Raz. Και ακόμα και το σενάριο που γράφτηκε για την ταινία δεν είχε και τίποτα φοβερά πρωτότυπο. Όμως αρκούσε ο ενθουσιασμός και η ενέργεια του Momoa και κάποιες σκηνές δράσης που γυρίστηκαν με πρωτότυπο τρόπο απ’ τον James Wan (πόσο όμορφα γυρισμένη ήταν η μάχη με τον Black Manta στις στέγες των παραδοσιακών σπιτιών της Σικελίας) ώστε να φτιαχτεί μία διασκεδαστική ταινία.
Αυτή η πρωτοτυπία έλειπε εμφανώς απ’ το Birds of Prey. Ας ελπίσουμε πάντως οι κακές κριτικές και το σχετικά χαμηλό box office να μην εξαφανίσουν την Margot Robbie ως Harley απ’ τις επόμενες προσπάθειες ενός κινηματογραφικού σύμπαντος της DC ούτε γενικότερα την επιλογή να μπαίνουν γυναίκες δημιουργοί και χαρακτήρες στο τιμόνι υπερηρωικών ταινιών. Γιατί δεν ήταν αυτό το πρόβλημα. Εξάλλου στις τελευταίες solo ταινίες της DC δεν είναι μόνο ο Aquaman αλλά και ο μετριότατος Shazam. Ας ελπίσουμε βέβαια να το πάρει και η DC κάποτε σοβαρά το θέμα του κινηματογραφικού σύμπαντος και να προσπαθήσει να το χτίσει χωρίς βιαστικές κινήσεις, πρόχειρες ενώσεις και κακές αντιγραφές του MCU. Γιατί έτσι δεν θα τους σώσει ούτε η Margot Robbie, ούτε η Gal Gaddot, ούτε ο Robert Pattinson.